Rome (Zenit.org).-Giải đáp của cha Đạo Binh Chúa Kitô, Cha Edward McNamara, giáo sư phụng vụ tại đại học Regina Apostolorum.
Khi nào và tại sao câu của bộ Phụng Tự ở hàng đầu kinh Thánh Thánh Thánh bằng tiếng Anh thay đổi từ “Holy, holy, holy/Lord God of power and might” (Thánh, thánh, thánh/Chúa là Thiên Chúa các đạo binh) thành “Holy, holy, holy Lord / God of power and might”? (Thánh, thánh, Đức Chúa chí thánh/ Chúa là Thiên Chúa các đạo binh). Có lẽ điều này là một thực hành địa phương nhưng xem ra câu thứ nhất gần hơn với câu Latinh: “Sanctus, sanctus, sanctus / Dominus Deus Sabaoth.” (Thánh, Thánh, thánh/ Chúa là Thiên Chúa các đạo binh.” J.M.. Ottawa
Hiện nay tôi sẽ nói câu thứ hai gần tiếng Latinh hơn, vì sách lễ tiếng latinh hiện hành không có sự tách biệt nào giữa tiếng sanctus thứ ba và Dominus. Nghĩa là: ”Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sabaoth.”
Sự chọn dấu phảy này cũng sẽ được theo trong bản dịch tiếng Anh mới, như sau: “Holy, holy, Holy Lord God of hosts.’ Trời đất đầy vinh quang Chúa. / Hoan hô Chúa trên các tầng trời. / Chúc tụng Đấng ngự đến nhân danh Chúa./ Hoan hô Chúa trên các tầng trời.”
Nhiều bản hát Gregorian truyền thống phản chiếu thực hành này bằng cách buộc, về phương diện âm nhạc, tiếng Sanctus thứ ba với tiếng Dominus hơn là xử lý độc lập cả ba tiếng Sanctus. Sau khi phát hành bản dịch thứ nhất, một số bản hát tiếng Anh bình dân theo vị trí đối nghịch và lập lại sự biểu diễn gấp ba khích động “Thánh, Thánh, Thánh!”
Sự chọn lựa âm nhạc đầu tiên này trong tiếng Anh có thể đã dẫn dân chúng trong một số nơi đọc ba lần Thánh theo cách do đọc giả chúng ta diễn tả, nhưng tôi không biết có sự thay đổi chính thức nào trong sự đánh dấu của sách lễ tiếng Anh.
“Kinh Sanctus được trực tiếp linh hứng bởi thị kiến Isaiah về vinh quang Thiên Chúa tong Isaiah 6:3 ( với một sự ám chỉ với Daniel 7:10). Việc sử dụng kinh này trong sự cầu nguyện Kitô hữu rất là cổ và có lẽ đã trực tiếp đi vào Kitô Giáo từ thực hành của hội đường (synagogue). Việc những Kitô hữu sử dụng kinh này được gợi ý trong thơ Thánh Giáo Hoàng Clemente (A.D. 88-97) gởi các tín hữu Corinthians, mặc dầu việc đưa kinh này vào trong Thánh Lễ có lẽ hai thế kỷ sau.
Đồng thời, bản kinh Sanctus của các kitô hữu chứng tỏ một số khác biệt từ bản văn kinh thánh Latinh và bản văn sử dụng trong hội đường. Kinh Thánh Latinh chuyển dịch tiếng Sabaoth thành exercituum đang khi bản phụng vụ để nguyên tiếng ấy. Chúa là Thiên Chúa các đạo binh, (các đạo binh) qui chiếu về cả hai: ca đoàn thiên thần và toàn thể tạo vật. Bản văn phụng vụ cũng thêm tiếng “tròi” vào tiếng đất. Đó là một sự thêm quan trọng bởi vì sự thêm đó muốn nói rằng không hẳn là đến thờ Jerusalem cũng không phải cherubim và seraphim mà thôi, nhưng toàn thể tạo vật kết hợp trong sư ca hát vinh quang Thiên Chúa. Văn bản phụng vụ cũng biến đổi tiếng kêu thành một phát biểu cá nhân “vinh Quang của Chúa,” như vậy là nhấn mạnh đặc điểm của câu đó như là một kinh nguyện.
Cho tới lối thế kỷ 12, kinh Sanctus được hát chính yếu bởi dân chúng cùng với linh mục. Về sau sự phát triển những bản ca phức tạp hơn và rốt cục phức điệu biến đổi kinh ấy thành lãnh vực của ca đoàn. Kinh Sanctus cũng bị tách biệt khỏi phần hai của nó đó là kinh Giáo Hoàng Biển Đứcus, trong chừng mực phần thứ nhất cho tới Hosanna in excelsis được hát trước khi truyền phép. Sự thinh lặng được giữ trong lúc truyền phép sau đó ca đoàn tiếp tục kinh Benedictus cho hầu hết phần còn lại của lễ qui.
Sau khi hát kinh tiền tụng, linh mục sẽ đọc kinh Sanctus nhỏ tiếng và cúi đầu. Sau đó ngài đứng thẳng khi bắt đầu kinh Benedictus, đang khi làm dấu thánh giá. Sau đó ngài khai mạc lễ qui.
Chữ đỏ trong sách lễ Gioan XXIII, bây giờ là hình thưc bất thường, đã ban phép và còn ủng hộ việc dân chúng hát kinh Sanctus-Benedictus như là một bản kinh trước lúc truyền phép. Thực hành hầu như chung là linh mục đọc thầm bản văn và bắc đầu phần lễ qui khi dân chúng hát. Trong trường hợp này, phải giữ thinh lặng sau khi truyền phép cho tới Kinh Lạy Cha.
Như vậy, mặc dầu lễ qui được đọc nhỏ tiếng trong hình thức bất thường, thường lễ qui được bao phủ trong một khung cảnh âm nhạc, trong đó hoặc các tín hữu hoặc ca đoàn làm ít hơn là tiếp tục dấu nổi bật của kinh long trọng phần lễ qui: cầu nguyện và tạ ơn.
Trong hình thức bình thường của nghi lễ Roma, Thánh Thánh Thánh, hoặc trong tiếng Latinh hay là tiếng bản quốc, luôn luôn do linh mục và giáo dân hát hay đọc chung trước khi tiếp tục với phần còn lại của Kinh Thánh Thể.
Khi nào và tại sao câu của bộ Phụng Tự ở hàng đầu kinh Thánh Thánh Thánh bằng tiếng Anh thay đổi từ “Holy, holy, holy/Lord God of power and might” (Thánh, thánh, thánh/Chúa là Thiên Chúa các đạo binh) thành “Holy, holy, holy Lord / God of power and might”? (Thánh, thánh, Đức Chúa chí thánh/ Chúa là Thiên Chúa các đạo binh). Có lẽ điều này là một thực hành địa phương nhưng xem ra câu thứ nhất gần hơn với câu Latinh: “Sanctus, sanctus, sanctus / Dominus Deus Sabaoth.” (Thánh, Thánh, thánh/ Chúa là Thiên Chúa các đạo binh.” J.M.. Ottawa
Hiện nay tôi sẽ nói câu thứ hai gần tiếng Latinh hơn, vì sách lễ tiếng latinh hiện hành không có sự tách biệt nào giữa tiếng sanctus thứ ba và Dominus. Nghĩa là: ”Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sabaoth.”
Sự chọn dấu phảy này cũng sẽ được theo trong bản dịch tiếng Anh mới, như sau: “Holy, holy, Holy Lord God of hosts.’ Trời đất đầy vinh quang Chúa. / Hoan hô Chúa trên các tầng trời. / Chúc tụng Đấng ngự đến nhân danh Chúa./ Hoan hô Chúa trên các tầng trời.”
Nhiều bản hát Gregorian truyền thống phản chiếu thực hành này bằng cách buộc, về phương diện âm nhạc, tiếng Sanctus thứ ba với tiếng Dominus hơn là xử lý độc lập cả ba tiếng Sanctus. Sau khi phát hành bản dịch thứ nhất, một số bản hát tiếng Anh bình dân theo vị trí đối nghịch và lập lại sự biểu diễn gấp ba khích động “Thánh, Thánh, Thánh!”
Sự chọn lựa âm nhạc đầu tiên này trong tiếng Anh có thể đã dẫn dân chúng trong một số nơi đọc ba lần Thánh theo cách do đọc giả chúng ta diễn tả, nhưng tôi không biết có sự thay đổi chính thức nào trong sự đánh dấu của sách lễ tiếng Anh.
“Kinh Sanctus được trực tiếp linh hứng bởi thị kiến Isaiah về vinh quang Thiên Chúa tong Isaiah 6:3 ( với một sự ám chỉ với Daniel 7:10). Việc sử dụng kinh này trong sự cầu nguyện Kitô hữu rất là cổ và có lẽ đã trực tiếp đi vào Kitô Giáo từ thực hành của hội đường (synagogue). Việc những Kitô hữu sử dụng kinh này được gợi ý trong thơ Thánh Giáo Hoàng Clemente (A.D. 88-97) gởi các tín hữu Corinthians, mặc dầu việc đưa kinh này vào trong Thánh Lễ có lẽ hai thế kỷ sau.
Đồng thời, bản kinh Sanctus của các kitô hữu chứng tỏ một số khác biệt từ bản văn kinh thánh Latinh và bản văn sử dụng trong hội đường. Kinh Thánh Latinh chuyển dịch tiếng Sabaoth thành exercituum đang khi bản phụng vụ để nguyên tiếng ấy. Chúa là Thiên Chúa các đạo binh, (các đạo binh) qui chiếu về cả hai: ca đoàn thiên thần và toàn thể tạo vật. Bản văn phụng vụ cũng thêm tiếng “tròi” vào tiếng đất. Đó là một sự thêm quan trọng bởi vì sự thêm đó muốn nói rằng không hẳn là đến thờ Jerusalem cũng không phải cherubim và seraphim mà thôi, nhưng toàn thể tạo vật kết hợp trong sư ca hát vinh quang Thiên Chúa. Văn bản phụng vụ cũng biến đổi tiếng kêu thành một phát biểu cá nhân “vinh Quang của Chúa,” như vậy là nhấn mạnh đặc điểm của câu đó như là một kinh nguyện.
Cho tới lối thế kỷ 12, kinh Sanctus được hát chính yếu bởi dân chúng cùng với linh mục. Về sau sự phát triển những bản ca phức tạp hơn và rốt cục phức điệu biến đổi kinh ấy thành lãnh vực của ca đoàn. Kinh Sanctus cũng bị tách biệt khỏi phần hai của nó đó là kinh Giáo Hoàng Biển Đứcus, trong chừng mực phần thứ nhất cho tới Hosanna in excelsis được hát trước khi truyền phép. Sự thinh lặng được giữ trong lúc truyền phép sau đó ca đoàn tiếp tục kinh Benedictus cho hầu hết phần còn lại của lễ qui.
Sau khi hát kinh tiền tụng, linh mục sẽ đọc kinh Sanctus nhỏ tiếng và cúi đầu. Sau đó ngài đứng thẳng khi bắt đầu kinh Benedictus, đang khi làm dấu thánh giá. Sau đó ngài khai mạc lễ qui.
Chữ đỏ trong sách lễ Gioan XXIII, bây giờ là hình thưc bất thường, đã ban phép và còn ủng hộ việc dân chúng hát kinh Sanctus-Benedictus như là một bản kinh trước lúc truyền phép. Thực hành hầu như chung là linh mục đọc thầm bản văn và bắc đầu phần lễ qui khi dân chúng hát. Trong trường hợp này, phải giữ thinh lặng sau khi truyền phép cho tới Kinh Lạy Cha.
Như vậy, mặc dầu lễ qui được đọc nhỏ tiếng trong hình thức bất thường, thường lễ qui được bao phủ trong một khung cảnh âm nhạc, trong đó hoặc các tín hữu hoặc ca đoàn làm ít hơn là tiếp tục dấu nổi bật của kinh long trọng phần lễ qui: cầu nguyện và tạ ơn.
Trong hình thức bình thường của nghi lễ Roma, Thánh Thánh Thánh, hoặc trong tiếng Latinh hay là tiếng bản quốc, luôn luôn do linh mục và giáo dân hát hay đọc chung trước khi tiếp tục với phần còn lại của Kinh Thánh Thể.