Ca viên, bạn là ai?
Câu hỏi thoạt nghe, xem ra như “ngớ ngẩn”. Ca viên là người thuộc một ca đoàn hát ở nhà thờ trong các buổi lễ, chứ còn là ai nữa.
Nhưng nghĩ cho kỹ và suy đến ngọn nguồn thì câu trả lời trên đây mới đúng ở phần bên ngoài thôi, còn xét theo Phụng Vụ và Thánh nhạc, phải nói thêm nữa, vi hát trong nhà thờ là làm việc thờ phượng, mà thờ phượng có liên hệ đến hai bộ môn này.
Ca viên là một thành phần của ca đoàn hát trong nhà thờ, nhưng không phải hát như người ta hát, dù là hát hay như các ca sĩ trong phòng trà, trên sân khấu hay ngoài các tụ điểm ca nhạc. Lý do làm nên sự khác biệt giữa đôi bên là do chức năng riêng biệt. Chức năng của ca sĩ là biểu diễn nghệ thuật để làm vui tai người nghe, còn chức năng của ca viên cũng là biểu diễn nghệ thuật nhưng là nghệ thuật thánh : tôn vinh Thiên Chúa và thánh hóa các tín hữu. Nghệ thuật này tùy thuộc Phụng Vụ và Thánh Nhạc là vì thế.
Mà Phụng Vụ là việc kính thờ công khai và cộng cộng trước mặt mọi người và cùng với mọi người. Việc kính thờ đó là do Chúa Giê-su, Vị Thủ Lãnh của Giáo Hội, đứng đầu cộng đồng tín hữu dâng lên Chúa Cha, rồi lại từ việc thờ phượng đó, các tín hữu dâng lên Đấng Lãnh Đạo mình là chính Chúa Giê-su Ki-tô (TĐ Mediator Dei). Vì vậy mới nói phụng vụ là hành vi phụng thờ trọn vẹn và hoàn hảo, bởi đó là hành động của toàn thể Giáo Hội.
Nói tóm lại, Phụng Vụ là việc kính thờ trọn vẹn do Đấng Lãnh Đạo là Chúa Giê-su cùng với toàn thể tín hữu làm thành một “thân thể” mầu nhiệm là Giáo Hội dâng lên Chúa Cha, Đấng Tạo Thành trời đất để tôn thờ, tôn vinh, chúc tụng.. Như thế, Phụng Vụ là hành động tập thể, có giá trị phổ quát, không phải của riêng một ai mà là của chung toàn thể cộng đồng do Chúa Giê-su Ki-tô làm Thủ Lãnh. Do đấy, mỗi khi làm việc phụng vụ (tức cử hành, tham dự thánh lễ, làm các bí tích, đọc các giờ kinh phụng vụ) là làm một công việc vô cùng cao quí, được công phúc lớn lao.
Ngoài ra, việc đàn ca hát xướng trong nhà thờ còn lệ thuộc vào bản chất của Thánh Nhạc nữa. Bản chất, bản tính hay mục đích của Thánh Nhạc là tôn vinh Thiên Chúa và thánh hóa các tín hữu như đã nói ở trên.. Ca viên là người tham gia vào cốt tính đó. Bởi vậy, khi hát, ca viên phải lo tôn vinh Thiên Chúa bằng cả con người của mình qua tiếng hát, tiếng đàn, đồng thời liệu cho cung cách, tiếng hát, tiếng đàn có thể góp phần làm cho tín hữu cảm thấy sốt sắng kết hiệp mật thiết với Thiên Chúa. Vì vậy, bài hát tốt nhất là rút ra từ lời Kinh Thánh, Phụng Vụ và phải mang tính thánh thiện, có nghệ thuât và phổ quát, nghĩa là bao hàm sự thánh thiện, tính mỹ hảo ở mọi noi mọi thời.
Như thế, ca viên thực thụ bị “đòi hỏi” nhiều lắm. Đòi hỏi thứ nhất là tinh thần tông đồ. Tông đồ là người được sai đi. Chúa không sai ca viên đi đâu xa để rao giảng Tin Mừng mà sai đến ca đoàn để làm “tông đồ” bằng lời ca, tiếng hát, tiếng đàn. Tinh thần này đòi buộc ca viên phải góp công, góp sức, góp thời giờ, sự hy sinh ý thích riêng để tuân theo nội qui của ca đoàn là siêng năng đi tập hát và đi đúng giờ, cũng như không khoe tài để được tiếng khen mà trái lại chỉ để phục vụ. hầu tôn vinh Thiên Chúa và thánh hóa các tín hữu.
Tựu trung, là ca viên thì phải biết hát, có giọng hát và có tinh thần, tinh thần tông đồ và tinh thần phục vụ. Tất cả những thứ đó làm cho ca viên có phẩm giá và nhắc nhở ca viên nhớ đến phẩm giá của mình mà trau dồi nghệ thuật ca hát và tôn trọng trách nhiệm của mình.
Ca viẻn, bạn là người như thẻ đó.
Tu viện Mai Khôi 4.12.2021
Lm. An-rê Đỗ Xuân Quế O.P.
Câu hỏi thoạt nghe, xem ra như “ngớ ngẩn”. Ca viên là người thuộc một ca đoàn hát ở nhà thờ trong các buổi lễ, chứ còn là ai nữa.
Nhưng nghĩ cho kỹ và suy đến ngọn nguồn thì câu trả lời trên đây mới đúng ở phần bên ngoài thôi, còn xét theo Phụng Vụ và Thánh nhạc, phải nói thêm nữa, vi hát trong nhà thờ là làm việc thờ phượng, mà thờ phượng có liên hệ đến hai bộ môn này.
Ca viên là một thành phần của ca đoàn hát trong nhà thờ, nhưng không phải hát như người ta hát, dù là hát hay như các ca sĩ trong phòng trà, trên sân khấu hay ngoài các tụ điểm ca nhạc. Lý do làm nên sự khác biệt giữa đôi bên là do chức năng riêng biệt. Chức năng của ca sĩ là biểu diễn nghệ thuật để làm vui tai người nghe, còn chức năng của ca viên cũng là biểu diễn nghệ thuật nhưng là nghệ thuật thánh : tôn vinh Thiên Chúa và thánh hóa các tín hữu. Nghệ thuật này tùy thuộc Phụng Vụ và Thánh Nhạc là vì thế.
Mà Phụng Vụ là việc kính thờ công khai và cộng cộng trước mặt mọi người và cùng với mọi người. Việc kính thờ đó là do Chúa Giê-su, Vị Thủ Lãnh của Giáo Hội, đứng đầu cộng đồng tín hữu dâng lên Chúa Cha, rồi lại từ việc thờ phượng đó, các tín hữu dâng lên Đấng Lãnh Đạo mình là chính Chúa Giê-su Ki-tô (TĐ Mediator Dei). Vì vậy mới nói phụng vụ là hành vi phụng thờ trọn vẹn và hoàn hảo, bởi đó là hành động của toàn thể Giáo Hội.
Nói tóm lại, Phụng Vụ là việc kính thờ trọn vẹn do Đấng Lãnh Đạo là Chúa Giê-su cùng với toàn thể tín hữu làm thành một “thân thể” mầu nhiệm là Giáo Hội dâng lên Chúa Cha, Đấng Tạo Thành trời đất để tôn thờ, tôn vinh, chúc tụng.. Như thế, Phụng Vụ là hành động tập thể, có giá trị phổ quát, không phải của riêng một ai mà là của chung toàn thể cộng đồng do Chúa Giê-su Ki-tô làm Thủ Lãnh. Do đấy, mỗi khi làm việc phụng vụ (tức cử hành, tham dự thánh lễ, làm các bí tích, đọc các giờ kinh phụng vụ) là làm một công việc vô cùng cao quí, được công phúc lớn lao.
Ngoài ra, việc đàn ca hát xướng trong nhà thờ còn lệ thuộc vào bản chất của Thánh Nhạc nữa. Bản chất, bản tính hay mục đích của Thánh Nhạc là tôn vinh Thiên Chúa và thánh hóa các tín hữu như đã nói ở trên.. Ca viên là người tham gia vào cốt tính đó. Bởi vậy, khi hát, ca viên phải lo tôn vinh Thiên Chúa bằng cả con người của mình qua tiếng hát, tiếng đàn, đồng thời liệu cho cung cách, tiếng hát, tiếng đàn có thể góp phần làm cho tín hữu cảm thấy sốt sắng kết hiệp mật thiết với Thiên Chúa. Vì vậy, bài hát tốt nhất là rút ra từ lời Kinh Thánh, Phụng Vụ và phải mang tính thánh thiện, có nghệ thuât và phổ quát, nghĩa là bao hàm sự thánh thiện, tính mỹ hảo ở mọi noi mọi thời.
Như thế, ca viên thực thụ bị “đòi hỏi” nhiều lắm. Đòi hỏi thứ nhất là tinh thần tông đồ. Tông đồ là người được sai đi. Chúa không sai ca viên đi đâu xa để rao giảng Tin Mừng mà sai đến ca đoàn để làm “tông đồ” bằng lời ca, tiếng hát, tiếng đàn. Tinh thần này đòi buộc ca viên phải góp công, góp sức, góp thời giờ, sự hy sinh ý thích riêng để tuân theo nội qui của ca đoàn là siêng năng đi tập hát và đi đúng giờ, cũng như không khoe tài để được tiếng khen mà trái lại chỉ để phục vụ. hầu tôn vinh Thiên Chúa và thánh hóa các tín hữu.
Tựu trung, là ca viên thì phải biết hát, có giọng hát và có tinh thần, tinh thần tông đồ và tinh thần phục vụ. Tất cả những thứ đó làm cho ca viên có phẩm giá và nhắc nhở ca viên nhớ đến phẩm giá của mình mà trau dồi nghệ thuật ca hát và tôn trọng trách nhiệm của mình.
Ca viẻn, bạn là người như thẻ đó.
Tu viện Mai Khôi 4.12.2021
Lm. An-rê Đỗ Xuân Quế O.P.