Trong thư có tựa đề Placuit Deo (“Điều đó làm Thiên Chúa hài lòng”), Bộ Giáo lý Đức tin nói rằng các giám mục Công Giáo phải cẩn thận về những “hình thức mới” của hai lạc giáo cổ xưa. Thứ nhất là lạc thuyết Pelage trong đó nhấn mạnh đến khả năng của cá nhân đạt đến ơn cứu độ cho mình thuần tuý chỉ bằng việc cầu nguyện hoặc các việc lành phúc đức khác. Thứ hai là lạc thuyết Ngộ đạo, trong đó nhấn mạnh rằng các cá nhân có thể đạt đến ơn cứu độ chỉ cần bằng cách càng ngày càng tự cải thiện chính mình thông qua kiến thức hay nhận thức sâu sắc.
“Một hình thức mới của lạc thuyết Pelage đang lan rộng trong thời đại của chúng ta, trong đó cá nhân được hiểu là hoàn toàn độc lập, có thể cứu độ chính mình mà không cần nhìn nhận rằng, trong thẳm sâu con người của mình, người ấy lệ thuộc vào Thiên Chúa và tha nhân. Vì thế, ơn cứu độ là điều tùy thuộc vào nỗ lực của mỗi người, hoặc vào những cơ cấu hoàn toàn phàm nhân, và không có khả năng đón nhận sự mới mẻ của Thánh Thần Chúa”. Tài liệu được công bố hôm 1 tháng Ba cảnh báo.
“Một hình thức mới của lạc thuyết Ngộ Đạo đưa ra một mô hình của ơn cứu rỗi hoàn toàn là nội tâm, đóng kín trong một thái độ chủ quan. Trong mô hình này, ơn cứu rỗi giới hạn trong việc cải thiện bản thân” và bỏ qua những tương quan của chúng ta với tha nhân và với thế giới được tạo dựng.
Tài liệu của Bộ Giáo Lý Đức Tin phê phán rằng cả lạc thuyết cá nhân chủ nghĩa tân Pelage và tân Ngộ Đạo đều xem thường nhiệm thể Chúa Kitô và làm biến dạng việc tuyên xưng đức tin nơi Chúa Kitô, là Đấng Cứu Độ phổ quát và duy nhất.
Tài liệu khẳng định thêm: “Ơn cứu rỗi tồn tại trong sự hiệp nhất của chúng ta với Chúa Kitô, là Đấng qua sự Nhập Thể, cái chết và sự phục sinh của Ngài đã mang lại cho nhân loại một hình thái liên hệ mới với Chúa Cha và giữa con người với nhau”.
Placuit Deo là tài liệu quan trọng thứ ba được công bố bởi Bộ Giáo lý Đức Tin từ khi Đức Thánh Cha Phanxicô được bầu vào ngôi Giáo Hoàng vào tháng 3 năm 2013. Đây cũng là văn kiện đầu tiên được ban hành kể từ khi Đức Tổng Giám Mục Luis Ladaria thay thế Đức Hồng Y Gerhard Muller lãnh đạo Bộ này từ năm ngoái 2017.
Đức Thánh Cha Phanxicô cảnh báo chống lại hai lạc thuyết tân Pelage và tân Ngộ Đạo một cách thường xuyên trong triều đại Giáo Hoàng của ngài, thường là trong các cuộc gặp gỡ với các linh mục và tu sĩ. Ngài cũng đã đề cập đến hai lạc thuyết này trong Tông Huấn Niềm Vui Phúc Âm được công bố vào năm 2013, khi ngài gọi chúng là những triệu chứng của “tinh thần thế gian”.
Tài liệu của Bộ Giáo Lý Đức Tin, được Đức Thánh Cha phê chuẩn vào ngày 16 tháng 2 và được Đức Tổng Giám Mục Ladaria ký vào ngày 22 tháng 2, Lễ Ngai Tòa Thánh Phêrô - nhấn mạnh giáo huấn của Giáo Hội theo đó ơn cứu độ không đến từ những nỗ lực cá nhân nhưng qua Chúa Kitô, là Đấng đã mạc khải Ngài cho Giáo Hội.
“Ơn cứu rỗi mà Thiên Chúa ban cho chúng ta không thể đạt được chỉ bằng những nỗ lực cá nhân của chúng ta mà thôi, như lạc thuyết tân-Pelage chủ trương. Thay vào đó, ơn cứu rỗi được tìm thấy trong những mối quan hệ được sinh ra từ Con Thiên Chúa nhập thể, và điều đó hình thành nên sự hiệp thông của Giáo Hội.”
“Ơn cứu rỗi không tồn tại trong nhận thức cá nhân của một cá thể cô lập, cũng không phải trong sự kết hợp nội tâm của cá nhân với thần thánh. Trái lại, ơn cứu rỗi tồn tại trong sự tháp nhập vào tình hiệp thông của những người tham gia vào sự hiệp thông với Thiên Chúa Ba Ngôi.”
Tại cuộc họp báo hôm 1 tháng 3, Đức Tổng Giám Mục Ladaria nói rằng Bộ Giáo Lý Đức Tin công bố lá thư này “để ứng phó với các trào lưu của những kẻ giản lược đang đe dọa Kitô Giáo hàng ngày”. Ngài nói Bộ Giáo Lý Đức Tin hy vọng rằng tài liệu này sẽ giúp người Công Giáo hiểu được rằng ơn cứu độ “không thể bị giản lược thành một thông điệp, một thực hành, một mớ kiến thức hay một cảm giác nội tâm”.
Danh xưng Placuit Deo được lấy từ Thư của Phaolô Tông Đồ gởi các tín hữu thành Êphêsô, trong đó, ngài viết: “Trong sự tốt lành và khôn ngoan của Ngài, Thiên Chúa muốn mạc khải chính Ngài và cho chúng ta biết ý định sâu kín của Ngài.” (Eph 1:9)
Tài liệu gồm sáu phần và dài trên sáu trang. Trong số 25 chú thích, có sáu trích dẫn đến các tài liệu của Công Đồng Vatican II, ba trích dẫn đến Thánh Tôma Aquinô, hai đến Thánh Augustinô, một đến Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II và một đến Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô thứ 16.
Source: National Catholic Reporter - Vatican's doctrinal office warns bishops against individualistic practices of faith