Lời ngỏ:

Tôi đã chọn sống kiếp ‘đi tu’. Trước sau đinh ninh một niềm tin rằng Chúa đã định, đã gọi tôi. Chả bao giờ quên bài thánh ca nổi tiếng được hát lên ngày thụ phong Linh Mục: Từ ngàn xưa Cha đã yêu con, Cha chọn con giữa muôn người…

Bây giờ tôi vẫn thuộc giới nhà tu. Chuyện vợ con gia đình thì mù tịt. Nhưng nhờ đọc sách báo, dự các buổi thuyết trình, nghe bao truyện làng trên xóm dưới, cũng như qua các dịp giải tội, tôi đã phần nào hiểu được chỗ đứng của gia đình trong xã hội, cũng như mặt trái mặt phải của cuộc sống hôn nhân. Lắm lúc thấy đời lứa đôi thật là hấp dẫn. Nhưng đôi khi cũng thấy nó nhiêu khê phức tạp quá. Cứ dựa vào câu truyện Chúa dựng nên ông A Dong, rồi thương chàng lẻ loi cô độc, nên ban thêm cho bà E Và làm bạn đời, bà con mình mới nhìn ra những nụ cười chen lẫn với bao giọt lệ đầy vơi.


Thực tế cuộc đời:

Người Hoa Kỳ hay nói diễu về ý nghĩa việc kết hợp 2 người làm một trong khế ước hôn nhân thế này: Ngày cưới, hai vợ chồng hạnh phúc vai kề vai, nắm tay bước xuống lòng nhà thờ, tin tưởng ‘hai mình sẽ nên một’ suốt đời ( We two now become One ). Nhưng từ đó về sau, ngày nào họ cũng tự hỏi và bàn cãi với nhau: Which One ?

Đi tu có những chặng đường vui buồn nối tiếp. Đời sống lứa đôi cũng chả khác gì. Các vị chuyên gia về gia đình thường kê khai 5 đoạn đường nối tiếp nhau của các chàng và các nàng thế này:

Trước hết là đoạn vui vẻ háo hức ban đầu: Mến nhau vì sắc, chuộng nhau vì tài mà lị ! Bao nhiêu mộng đẹp xuất hiện trong trí cả hai. Xem ra ‘chúng mình hợp nhau quá’, bao nhiêu thứ tương đồng về mọi vấn đề. Thế là rủ nhau tiến lên bàn thờ, cùng thề hứa trăm năm sắt cầm.

Rồi kế đến là về chung một mái nhà. Tháng ngày ‘trăng mật’ đã qua, đa số giảm nồng độ ‘thân mật’, để rồi lắm cặp gặp cảnh ‘vỡ mật’ khá sớm. Tất cả chỉ vì những điểm bất đồng từ từ xuất hiện. Bao cặp bắt đầu thấy hối tiếc vì đã vội vã thành ‘ván đóng thuyền’. Được hưởng những giây phút ôm ấp đầy lý thú, nhưng liền ngay đó có thể là những màn cãi vã lớn nhỏ hàng ngày. Đôi bạn bắt đầu có nét mặt đăm chiêu tư lự.

Đến chặng đường thứ ba là cố gắng điều chỉnh cuộc sống chung. Tập nhịn nhau một tí. Ráng tạm thời chấp nhận nhau qua những khác biệt oái oăm, tuy thấy vẫn như quá khó. Một thế-giới-quan và nhân-sinh-quan mới dần dần xuất hiện trong tâm tưởng. Khuôn mặt ai cũng xem ra khá mệt mỏi.

Tới chặng đường thứ tư là, nếu không muốn bỏ nhau, thì đành chính thức chấp nhận nhau, dù miễn cưỡng. Họ trốn chạy sự gò bó và giả hình, để mua bằng được sự bình an, thanh thản. Có cặp tìm sự giúp đỡ của các chuyên gia, các cố vấn hôn nhân gia đình.

Và với chặng cuối cùng: Họ an phận, quyết sống hiền hòa và ráng hưởng tưổi già, trong khung cảnh của cái thú ‘điền viên’ tao nhã. Họ tìm vui nơi con cháu. Rồi chậm rãi ôn lại những kỷ niệm buồn vui cũ, giúp họ dần dà khám phá ra ý nghĩa của cuộc sống lứa đôi chính là để bổ túc cho nhau, qua những khác biệt tinh thần cũng như thể xác.

Phải tính sao đây ?

Tới lúc nào đó, họ nghiệm ra rằng chẳng ai mua ngay được hạnh phúc hôn nhân, mà cả hai cùng phải dựng xây, vun xới và tưới bón nó hàng ngày. Mà cũng chẳng có hãng nào bán bảo hiếm cho cái hạnh phúc cao cả này. Khi lơ đễnh mà quá chú trọng một mặt nào đó, như tiền bạc, chuyện chăn gối, lòng tự ái, tình yêu tuyệt đối...thì sẽ có vấn đề ngay, nhất là một khi quên bẵng chuyện cầu nguyện chung, quên rằng cùng phải vác thập giá cho nhau, kiên tâm ở cả những lúc tăm tối cuộc đời, cũng như quên tìm những lời cố vấn khôn ngoan kinh nghiệm.

Thêm vào đó là phải nhìn ra cái nguy hiểm lúc nào cũng rình mò quyến rũ là chuyện ly dị, cũng như không được coi thường việc xây dựng tình bạn bên cạnh tình yêu. Cả hai cùng phải ghi nhớ câu truyện Chúa Giê-su làm phép lạ hóa nước lã thành rượu ngon trong tiệc cưới Cana: Chúa đã cho ta thấy Ngài luôn lưu tâm tới cuộc sống lứa đôi và gia đình. Khi gặp khó khăn trắc trở hãy tìm tới Ngài xin cứu giúp đỡ nâng. Điều quan trọng hàng đầu là cả hai cùng biết luôn tìm thánh ý Chúa, thay vì chỉ tìm ý riêng mình.

Rất tiếc nhiều người cứ tưởng mình đã thông minh giỏi giang đủ. Mà cũng có người cứ đi tìm 'cố vấn' ở những nguồn tào lao, như các thày bói 'nói dựa' chỉ mong kiếm tiền.

Một yếu tố hệ trọng nữa là các cặp vợ chồng phải đặt cho đúng giá trị và vai trò làm cha làm mẹ. Chúa cho ta sinh con, thì phải dạy con giùm Chúa. Giáo dục gia đình phải đi hàng đầu, để vạch hướng đời cho con cái.

Vì quên ‘con cái là của Chúa’, nên nhiều phụ huynh cứ dạy con theo kiểu ích kỷ, muốn nó phải sống theo ý riêng mính, nhất là bó buộc chúng theo những nghề nghiệp làm mình ‘nở nang mặt mũi’. Rồi chuyện luôn phải ra sức thực hành: là làm gương sáng và hy sinh, kèm lời cầu nguyền, một khi thấy chúng bắt đầu hư hỏng.

Dù trong hoàn cảnh nào, các cặp vợ chồng luôn phải liên tục học hỏi: Học cho thông suốt ý nghĩa của 2 chữ ‘bình quyền’ hiện nay đang được đề cao, cũng như kiên tâm thi hành mỗi ngày cho thật chính xác. Rồi cũng phải cảnh tỉnh trước trào lưu ‘cá nhân chủ nghĩa’ lan tràn khắp nơi lúc này: ai cũng đặt cái ‘tôi’ của mình vào vị trí quá cao.

Trên phương diện tôn giáo, thế giới bây giờ đang bị khủng hoảng niềm tin trầm trọng. Mà thiếu niềm tin thì hôn nhân và gia đình Công Giáo sẽ bị mất gốc rễ ghê gớm. Cuối cùng là phải biết chọn bạn bè tốt, phải biết xa tránh những môi trường xã hội quá ‘cấp tiến’, quá phóng khoáng tự do. Chỗ này cũng cần thêm lời nhắc nhở: phải giới hạn những đam mê vật chất, thích mua sắm, chi dùng phí phạm. Được vậy, nó sẽ là thuốc chữa tránh cho những lần cãi vã tranh chấp nội bộ không nhỏ.

Đêm ngày cả 2 cùng phải tâm niệm: Với nụ cười trên môi, với tâm hồn cởi mở đối thoại, với ý hướng muốn cho đi, thay vì chỉ đòi hỏi, cũng như với sự học biết tha thứ lẫn cho nhau, chúng ta nhất định có khả năng xây dựng một gia đình ấm cúng hạnh phúc.

Có nhau vĩnh cửu:

Cuộc đời dài nhưng cũng thật là ngắn. Trong hôn nhân, mới cưới đó mà chả mấy chốc cả 2 mái đầu đã điểm sương. Cả 2 cần cùng cầu nguyện mỗi ngày, tuy không đòi xin được hạnh phúc tuyệt đối như mơ ước, nhưng có khả năng sống sao để rồi tuổi già sẽ phải là dịp ‘trăng mật’ đẹp và ý nghiã nhất.

Như thế, theo một cách nói nào đó, chúng ta cùng xây cho nhau một thiên đường nhỏ trên trần gian. Đây quả thật là một 'Ơn Gọi' cho cả hai người. Cái thiên đường nhỏ này sẽ là bảo chứng cho cả 2 cùng nắm được tấm vé vào cửa thiên đàng lớn vĩnh cửu mai sau.

Thật đáng sợ khi rồi mai thấy có ai trong gia đình không được diễm phúc cùng đoàn tụ trên nước Trời! Thực tế là chúng ta phải học giúp nhau thánh hóa cả gia đình mỗi ngày. Coi đây như một nhiệm vụ căn bản hàng đầu của cuộc sống lứa đôi. Tuổi già sẽ là cơ hội bằng vàng nhắc cả hai về cái đích cuối cùng cao đẹp này.

Lúc đó, cả hai cùng ngồi ngâm lại bài thơ 'ĐÔI DÉP' khá phổ thông ngày nào:

"Cùng bước cùng mòn, không kẻ thấp người cao.

Cùng chia sẻ sức người đời chà đạp.

Dẫu vinh nhục, không đi cùng kẻ khác.

Phận số chiếc này phụ thuộc ở chiếc kia".

Cao đẹp thay !

Lm. Giuse Nguyễn Văn Thư