Tản mạn đời tha hương: Ai Mê Bói Toán & Phong Thủy?
Mê như điếu đổ là khác. Bà con qua xứ Mỹ văn minh tân tiến mà vẫn cứ lai rai kiếm nơi để gieo quẻ, xin xăm và đi coi thày bói xem vận mệnh mình ra sao. Dĩ nhiên cái mục ‘Phong thủy’ cũng giúp nhiều ‘chuyên gia’ trổ tài kiếm ăn. Nói rộng ra, ta thấy lan tràn nhiều mục: Tra cứu tử vi, chiêm tinh, xem chỉ tay, coi lá số tử vi, bói bài, phân tích các điềm trời và các quẻ, những hiện tượng "nhìn thấy" quá khứ và tương lai, những vụ đồng cốt, v.v…, tất cả đều hàm ý muốn thống trị và vượt trên thời gian, vượt trên lịch sử và vượt trên con người, đồng thời muốn chiếm được sự đồng tình của những quyền lực bí ẩn.
Trước hết ta bàn về mục coi bói phổ thông hàng đầu: Thường thì mục này tùy thuộc vào chủ ý của người đi xem bói, mà họ có thể đề nghị thầy bói xem cho mình về tình duyên, gia đạo, việc học hành thi cử, tuổi tác, việc thăng quan tiến chức… hoặc như xem ngày giờ tốt để khai trương hàng quán, làm nhà, cưới hỏi, mai táng người thân…
Trong xã hội Việt Nam, xem bói có từ xa xưa, thông qua các hình thức như bói chỉ tay, xem tướng, bói Kiều, bói bài, Các chuyên gia tâm lý học cho rằng, những người luôn có nhu cầu xem bói thường là những người có vấn đề về bản thân hay
gia đình. Họ là những người sống trong tâm thế bất an, sợ hãi, thiếu niềm tin nơi bản thân và bế tắc, cuộc sống không có định hướng nên với họ, xem bói như là cứu cánh; Nhưng cũng có những người đi xem bói xuất phát bởi sự tò mò…
Khai thác những đặc điểm tâm lý của thân chủ, các thầy bói thiếu lương tâm thường lợi dụng về tiền bạc, và thậm chí hậu quả của việc xem bói gây ra những hệ lụy thật nặng nề: ‘Xem bói ra ma, quét nhà ra rác’ ! Nhưng xem ra ‘vấn nạn’ xem bói thật khó xóa bỏ, mà luôn là một thách thức nơi gia đình và xã hội. Nó xem chừng luôn tồn tại như một quy luật cung-cầu, để nhiều người đặt để niềm tin của mình vào một tương lai vô định.
Còn về ‘phong thủy’ thì sao ? Đại khái là tìm ảnh hưởng của ‘gió’ và ‘nước’ tới đời sống con người. Nó bao gồm mọi yếu tố về địa hình địa thế xung quanh nhà ở, thôn xóm,, không gian…Khoa này dựa vào thuyết âm dương, dịch lý và ngũ hành. Nó cũng lan rộng tới việc chọn chỗ cho mồ mả để chôn cất người quá cố. Và dĩ nhiên nó cũng có nhiều trường phái. Và cũng dĩ nhiên nó có những điểm hữu lý và ích lợi, dựa theo khoa học thiên nhiên trời đất ( ví dụ nhà thì cần thoáng gió…) Nói tổng quát, chuyện phong thủy thường phóng đại những sự kiện thiên nhiên, để rồi trở thành một dịch vụ kiếm tiền khá lộ liễu, nhất là làm hại những kẻ nhẹ dạ.
Bản tin của hãng thông tấn CNN (https://www.cnn.com/style/article/hong-kong-skyscrapers-with-holes/index.html) mới đây đăng tin tại một số cao ốc ở Hồng Kông, khi xây đều có để một khoảng trống thông thoáng từ trước ra sau. Ký giả viết tin thắc mắc vì sao có hiện tượng này? Các nhà phong thủy Hồng Kông giải thích rằng, những cao ốc đó, mặt trước quay ra biển, mặt sau là núi, mà núi theo phong thủy thì phải có Tả Thanh Long - Hữu Bạch Hổ, nghiã là núi bên trái có Rồng Xanh, bên phải có Hổ Trắng. Xây cao ốc mà không để lỗ hổng lớn tức là ngăn cản Rồng, không cho Rồng thoát xuống biển. Rồng xuống biển được sẽ đem thịnh vượng cho cao ốc khách sạn.
Tuy nhiên, chuyện mê tín vào phong thủy cũng khó tránh khỏi: Phú quý sinh lễ nghĩa. Đây nói chung cũng chỉ là phong trào. Mà phong trào thì lúc xuống, lúc lên. Mỗi khi kinh tế khó khăn, vợ chồng cãi vã, bồ bịch lăng nhăng, công việc bế tắc, con thi trường nào trượt trường đó... đều đổ tại lá số tử vi, tại phong thủy không tốt...
Không khó để tìm ra sai lầm trong các quan niệm nền tảng của phong thủy, vì bản thân học thuyết âm dương ngũ hành cũng chỉ là một học thuyết duy vật thô sơ, và biện chứng chất phác. Muốn biết ‘âm dương ngũ hành’ và những ‘học thuyết diễn dịch’ từ nó đã kìm hãm các xã hội phương Đông như thế nào, hãy nhớ tới trường hợp các nhà nho thời Tự Đức: Nguy cơ mất nước đã nhãn tiền, thế mà họ vẫn cho rằng khoa học Tây phương chỉ là giả trá, vì tìm mãi không thấy âm dương ngũ hành đâu, nên quyết không chịu canh tân theo Nguyễn Trường Tộ. Thế là mất nước !
Mê tín dị đoan dễ ‘lừa’ dân lành. Mọi nơi mọi lúc.
Nhiều thầy bói rất thích dự đoán việc xấu xảy ra trong tương lai cho khách hàng của mình. Lý do là bởi bộ não con người thường ghi nhớ rất lâu những điều không hay, chi tiết rùng rợn, đáng sợ, ma mị.
Khi nhận những thông tin không tốt như vậy, khách hàng rất dễ bị ám ảnh. Họ suy nghĩ về nó nhiều hơn và thường có khả năng gặp thất bại theo đúng cách như vậy. Một số người không có lý trí vững vàng và thiếu niềm tin ở cuộc sống sẽ cần bám víu vào một "ánh sáng hy vọng" từ "thế lực tâm linh". Yếu đuối về lý trí, tâm lý hoang mang sẽ đưa đẩy họ tới gặp thầy bói. Đó chính là lý do vì sao con người lại luôn tin vào bói toán.
Nói khác đi, tin bói toán là tại không tin vào bản thân mình.
Có nhiều người bị bệnh không đi bệnh viện mà lại đến “cầu thầy”, tin lời “thầy” đi giải phẫu thẩm mỹ, để mong xoay chiều số mệnh, lắm khi tiền mất tật mang. Từ những lời phán tưởng chừng vô thưởng vô phạt của “thầy”, còn “đẻ” ra những chuyện cúng bái, giải hạn, vừa gây tốn tiền vô bổ, mà còn ảnh hưởng đến nếp sống văn minh mà chúng ta đang tích cực xây dựng.
Bây giờ cần giúp mọi người phân biệt đâu là tôn giáo, tín ngưỡng, đâu là mê tín dị đoan, từ đó thấy được đâu là sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng chân chính, đâu là lợi dụng tôn giáo, tín ngưỡng để hoạt động mê tín dị đoan.
Theo giáo huấn của Hội thánh, mọi hình thức dị đoan bói toán đều bị cấm đoán. Một hành vi, tưởng như thật đơn giản khi xòe bàn tay ra để xem bói, nhưng đã là hành vi lầm lỗi, vì phạm vào điều răn thứ nhất: “Thờ phượng một Đức Chúa Trời và kính mến Người trên hết mọi sự”. Nói cách khác, người Công Giáo chỉ tin duy nhất Một Thiên Chúa mà thôi!
Khi xem bói, người ta có thể bao biện, nhưng chắc hẳn nơi góc khuất của mình dù ít hay nhiều, thì người ta vẫn trông chờ vào những quyền lực viển vông, mà người ta quên rằng đó là thứ quyền lực đối nghịch với Thiên Chúa.
Nếu như vị thầy bói nào đó cho rằng ngày mai là ngày xấu không nên đi ra khỏi nhà, nhưng khi có việc thì tôi vẫn cứ đi, vì tôi luôn tin rằng ngày nào cũng là Ngày Của Chúa. Nếu như tử vi 12 con giáp cho rằng tuổi của tôi xung khắc với người yêu, không nên cưới, nhưng chúng tôi vẫn sẽ đến với nhau nếu chúng tôi yêu nhau thật long, và nhất là tình yêu của chúng tôi được chắp cánh bởi tình yêu Thiên Chúa; hoặc như tử vi nói tuổi những đứa con xung khắc với tôi, thì tôi vẫn luôn yêu thương chúng, vì con cái của tôi chính là ân huệ Thiên Chúa trao ban; Hay như tôi chưa được thăng quan tiến chức, thì tôi hiểu rằng khả năng của mình chỉ đến đó, nên tôi sẽ bằng lòng với vị trí hiện tại, chứ không phải bằng mọi cách tìm kiếm những cái không thuộc về mình…
Và dĩ nhiên, tôi sẽ không tin vào lời thầy bói, nhà chiêm tinh (không phải các nhà thiên văn học) vì tôi đã có Lời Chúa dạy tôi hàng ngày, và tôi luôn xác tín rằng Lời Chúa là Lời Hằng Sống. Tốt hơn hết là hãy biết thưa với Chúa thế này: Nguyện xin Chúa nâng đỡ, chở che con, vì con hiểu rằng Chúa biết hết mọi sự nơi bản thân và cuộc sống từng người. Và con luôn tâm nguyện rằng, chỉ có Thiên Chúa mới là Đấng Tiên Tri duy nhất của đời con.
Linh mục Giuse Nguyễn Văn Thư
Vẫn lắm kẻ mê:
Trước hết ta bàn về mục coi bói phổ thông hàng đầu: Thường thì mục này tùy thuộc vào chủ ý của người đi xem bói, mà họ có thể đề nghị thầy bói xem cho mình về tình duyên, gia đạo, việc học hành thi cử, tuổi tác, việc thăng quan tiến chức… hoặc như xem ngày giờ tốt để khai trương hàng quán, làm nhà, cưới hỏi, mai táng người thân…
Trong xã hội Việt Nam, xem bói có từ xa xưa, thông qua các hình thức như bói chỉ tay, xem tướng, bói Kiều, bói bài, Các chuyên gia tâm lý học cho rằng, những người luôn có nhu cầu xem bói thường là những người có vấn đề về bản thân hay
Khai thác những đặc điểm tâm lý của thân chủ, các thầy bói thiếu lương tâm thường lợi dụng về tiền bạc, và thậm chí hậu quả của việc xem bói gây ra những hệ lụy thật nặng nề: ‘Xem bói ra ma, quét nhà ra rác’ ! Nhưng xem ra ‘vấn nạn’ xem bói thật khó xóa bỏ, mà luôn là một thách thức nơi gia đình và xã hội. Nó xem chừng luôn tồn tại như một quy luật cung-cầu, để nhiều người đặt để niềm tin của mình vào một tương lai vô định.
Còn về ‘phong thủy’ thì sao ? Đại khái là tìm ảnh hưởng của ‘gió’ và ‘nước’ tới đời sống con người. Nó bao gồm mọi yếu tố về địa hình địa thế xung quanh nhà ở, thôn xóm,, không gian…Khoa này dựa vào thuyết âm dương, dịch lý và ngũ hành. Nó cũng lan rộng tới việc chọn chỗ cho mồ mả để chôn cất người quá cố. Và dĩ nhiên nó cũng có nhiều trường phái. Và cũng dĩ nhiên nó có những điểm hữu lý và ích lợi, dựa theo khoa học thiên nhiên trời đất ( ví dụ nhà thì cần thoáng gió…) Nói tổng quát, chuyện phong thủy thường phóng đại những sự kiện thiên nhiên, để rồi trở thành một dịch vụ kiếm tiền khá lộ liễu, nhất là làm hại những kẻ nhẹ dạ.
Tuy nhiên, chuyện mê tín vào phong thủy cũng khó tránh khỏi: Phú quý sinh lễ nghĩa. Đây nói chung cũng chỉ là phong trào. Mà phong trào thì lúc xuống, lúc lên. Mỗi khi kinh tế khó khăn, vợ chồng cãi vã, bồ bịch lăng nhăng, công việc bế tắc, con thi trường nào trượt trường đó... đều đổ tại lá số tử vi, tại phong thủy không tốt...
Không khó để tìm ra sai lầm trong các quan niệm nền tảng của phong thủy, vì bản thân học thuyết âm dương ngũ hành cũng chỉ là một học thuyết duy vật thô sơ, và biện chứng chất phác. Muốn biết ‘âm dương ngũ hành’ và những ‘học thuyết diễn dịch’ từ nó đã kìm hãm các xã hội phương Đông như thế nào, hãy nhớ tới trường hợp các nhà nho thời Tự Đức: Nguy cơ mất nước đã nhãn tiền, thế mà họ vẫn cho rằng khoa học Tây phương chỉ là giả trá, vì tìm mãi không thấy âm dương ngũ hành đâu, nên quyết không chịu canh tân theo Nguyễn Trường Tộ. Thế là mất nước !
Lợi hại ra sao
Nhiều thầy bói rất thích dự đoán việc xấu xảy ra trong tương lai cho khách hàng của mình. Lý do là bởi bộ não con người thường ghi nhớ rất lâu những điều không hay, chi tiết rùng rợn, đáng sợ, ma mị.
Khi nhận những thông tin không tốt như vậy, khách hàng rất dễ bị ám ảnh. Họ suy nghĩ về nó nhiều hơn và thường có khả năng gặp thất bại theo đúng cách như vậy. Một số người không có lý trí vững vàng và thiếu niềm tin ở cuộc sống sẽ cần bám víu vào một "ánh sáng hy vọng" từ "thế lực tâm linh". Yếu đuối về lý trí, tâm lý hoang mang sẽ đưa đẩy họ tới gặp thầy bói. Đó chính là lý do vì sao con người lại luôn tin vào bói toán.
Nói khác đi, tin bói toán là tại không tin vào bản thân mình.
Bây giờ cần giúp mọi người phân biệt đâu là tôn giáo, tín ngưỡng, đâu là mê tín dị đoan, từ đó thấy được đâu là sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng chân chính, đâu là lợi dụng tôn giáo, tín ngưỡng để hoạt động mê tín dị đoan.
Người con Chúa nghĩ gì ?
Theo giáo huấn của Hội thánh, mọi hình thức dị đoan bói toán đều bị cấm đoán. Một hành vi, tưởng như thật đơn giản khi xòe bàn tay ra để xem bói, nhưng đã là hành vi lầm lỗi, vì phạm vào điều răn thứ nhất: “Thờ phượng một Đức Chúa Trời và kính mến Người trên hết mọi sự”. Nói cách khác, người Công Giáo chỉ tin duy nhất Một Thiên Chúa mà thôi!
Khi xem bói, người ta có thể bao biện, nhưng chắc hẳn nơi góc khuất của mình dù ít hay nhiều, thì người ta vẫn trông chờ vào những quyền lực viển vông, mà người ta quên rằng đó là thứ quyền lực đối nghịch với Thiên Chúa.
Và dĩ nhiên, tôi sẽ không tin vào lời thầy bói, nhà chiêm tinh (không phải các nhà thiên văn học) vì tôi đã có Lời Chúa dạy tôi hàng ngày, và tôi luôn xác tín rằng Lời Chúa là Lời Hằng Sống. Tốt hơn hết là hãy biết thưa với Chúa thế này: Nguyện xin Chúa nâng đỡ, chở che con, vì con hiểu rằng Chúa biết hết mọi sự nơi bản thân và cuộc sống từng người. Và con luôn tâm nguyện rằng, chỉ có Thiên Chúa mới là Đấng Tiên Tri duy nhất của đời con.
Linh mục Giuse Nguyễn Văn Thư