hiểu và sống Mười Điều Răn Thiên Chúa (6)
Điều Răn Thứ Năm: „Thứ năm: Chớ giết người“
Trước hết, chữ „người“ được nói đến ở đây muốn ám chỉ tất cả mọi người, tức tha nhân và chính mình, chứ không chỉ muốn nói đến tha nhân mà thôi.
Do đó, Điều Răn Thứ Năm dạy con người phải biết tôn trọng và giữ gìn thân xác và mạng sống của mình cũng như của người khác. Bởi vì, mạng sống con người là một hồng ân vô cùng cao cả đã được Thiên Chúa ban cho, đã được Con Một của Người là Đức Kitô đổ máu mình ra để cứu chuộc, là đền thờ của Chúa Thánh Thần (1Cr 6,9), là một phần thân thể của Đức Kitô (1Cr 6,15), và sẽ được Thiên Chúa cho sống lại trong ngày sau hết. Vì thế, mỗi người đều có bổn phận phải lo làm việc nuôi thân, chăm sóc sức khỏe, tránh những điều hay những trường hợp nguy hại đến sức khỏe và mạng sống mình, như: nghiện ngập tứ đổ tường, không tôn trọng luật giao thông khi di chuyển trên các công lộ, lái xe cẩu thả hay ăn uống chè chén say sưa quá độ, v.v…!
Nói cách khác, Điều Răn Thứ Năm tuyệt đối cấm không được tự tử hay giết hại người khác với bất cứ lý do gì, cả đến những trường hợp nguy hiểm có thể gây nên thiệt hại hay tử vong cho chính mình hay cho người khác cũng đều phải tránh, nếu không có lý do quan trọng chính đáng đòi hỏi. Đối với những người khác nói chung, gồm những người thân và kẻ lạ mặt, chúng ta phải tôn trọng thân xác và mạng sống của họ, không được bạo hành, đánh đập và gây thương tích cho họ một cách trái phép. Xưa kia, ở những xã hội còn bán khai, còn thiếu văn mình, người ta thường coi việc đánh vợ, hay việc hành hạ tôi nam tớ nữ là một chuyện bình thường, nếu không muốn nói là một cách thức cần thiết để chứng tỏ uy quyền của mình với tư cách là một người chồng hay một người chủ nhân. Nhưng thực chất của những hành động thô bạo và vũ phu đó là tính cách thiếu văn hóa và hoàn toàn phản nhân bản của kẻ hành động, nhất là một xúc phạm nặng nề đến nhân phẩm của những nạn nhân bất hạnh, những người cũng mang trên mình hình ảnh của Thiên Chúa như họ. Người ta kể rằng vua Henri XIV của nước Pháp có một cô công chúa rất kiêu kỳ hách dịch và thường hay đánh đập, la mắng các người hầu hạ. Một hôm, có một nàng hầu vì do sơ ý đã làm phật lòng cô công chúa, cô ta chẳng những quát mắng và làm nhục nàng hầu bất hạnh kia một cách quá bất công mà còn hách dịch: „Mi có biết ta là con gái ai không?“ Nàng hầu liền đứng khoanh tay lễ phép thưa: „Dạ, thưa công chúa, em biết ạ, ngài là con gái của đức vua Henri XIV nước Pháp“, và đồng thời nàng cũng dũng cảm hỏi lại cô công chúa: „Còn công chúa, công chúa có biết em là con gái ai không?“ Vì bị hỏi quá bất ngờ, cô công chúa đã tỏ ra quá lúng túng và chưa biết phải phản ứng ra sao, nên đành dịu giọng trả lời: „Không, ta không biết“. Nàng hầu liền nói: „Vậy, em xin nói cho công chúa hay: Em là con gái của Thiên Chúa, Vua cả trời đất“. Nghe câu nói đầy quả quyết và vô cùng chí lý của một nàng hầu mà cô vừa la mắng, cô công chúa bản tính vốn kiêu kỳ nhưng cũng đầy thông minh kia đã nhận ra được rằng tất cả mọi người sinh ra ở đời này, dù giàu hay nghèo, dù sang hay hèn, đều là con cái của một Cha chung trên trời và là anh chị em của nhau, chứ không ai là đầy tớ của ai cả, nhất là không ai có quyền hành hạ hay làm nhục người khác. Nên từ đó về sau, cô công chúa đã hoàn toàn thay đổi, cô đã trở thành một con người mới: tính tình nhu mì, hiền lành, đạo đức, thương yêu tất cả mọi người giúp việc trong triều và nhất là cô đã siêng năng cầu nguyện hơn.
Nhưng nếu Điều Răn Thứ Năm cấm giết người và cấm làm hại đến sự sống người khác, thì cụm từ „người khác“ ở đây không chỉ được hiểu là những đồng loại đang sống với ta trên trái đất này, mà còn cả những đồng loại đang sắp sửa cùng chung sống với ta nữa. Đó là những trẻ vô sinh, là những thai nhi đang được cưu mang trong lòng mẹ và đang chờ đợi ngày cất tiếng khóc chào đời. Vì thế, tệ nạn phá thai là một tội giết người. Và không chỉ là một tội giết người mà thôi, nhưng còn là một tội giết người man rợ và độc ác nhất trong mọi tội giết người, vì những thai nhi, những mạng người như bao mạng người khác, chưa kịp mở mắt chào đời, chưa được nhìn thấy ánh sáng mặt trời, chưa biết đời là gì và nhất là chưa một lần được nhìn thấy mặt của mẹ chúng, thì đã bị giết chết, đã bị người ta dùng kéo hay kềm bóp nát óc, thân thể bị cắt nát ra từng mảnh nhỏ và bị máy hút ra khỏi bụng mẹ, và rồi bị vất bỏ vào thùng rác như những cục thịt hôi thối bẩn thỉu, chứ không hề có lấy được một nấm mồ hay có một ai thèm nhỏ cho một giọt nước mắt thương tiếc đưa tiễn, dù chính những người mẹ của chúng cũng không! Thật đau thương biết mấy! Thật khủng khiếp biết bao!
Sau cùng, dĩ nhiên những hành động vô nhân đạo mà người ta đối xử với các đồng loại của mình là những xúc phạm đến Điều Răn Thứ Năm của Thiên Chúa một cách trầm trọng. Vì tất cả chúng ta đều là con cái của Thiên Chúa, đều là con cái của một Cha trên trời và thân thể ta cũng như thân thể người khác đều là đền thờ của Chúa Thánh Thần.
Vì nguyên tắc nền tảng của Điều Răn Thứ Năm là ngoài một mình Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa Toàn Năng duy nhất, không một ai có quyền quyết định trên sự sống và sự chết của người khác.
Dĩ nhiên, có những trường hợp hoàn toàn ngoại thường khiến cho việc giết người không bị mang tội hay được giảm khinh trước mặt Thiên Chúa, chẳng hạn:
* khi phải chu toàn bổn phận người công dân và cầm súng lên đường tòng quân để bào vệ sự an ninh, nền hòa bình và các quyền lợi chính đáng khác của dân tộc đang trong cơn lâm nguy;
* khi bó buộc phải tự vệ để bảo toàn mạng sống của chính mình cũng như của gia đình trước sự đe dọa trực tiếp và thực tiễn của bọn người hung dữ hay của bọn cướp bóc tàn bạo, chứ không còn cách nào khác nữa.
Cũng thuộc về phạm vi Điều Răn Thứ Năm gồm có việc cấm giữ lòng giận hờn, ghen ghét, oán thù, chửi rủa, vu oan giáng họa cho người đồng loại, hay xúi giục hoặc mua chuộc một người nào đó đi làm hại kẻ khác, như việc thuê côn đồ hay những thành phần thuộc „xã hội đen“ đi thanh toán các đối thủ của mình.
Nói tóm lại, ngoài quyền tự vệ chính đáng trong một tình huống thực tiễn, khẩn thiết và bất khả kháng, thì hành động giết người dưới bất cứ hình thức nào và bằng bất cứ cách thế nào đều là trọng tội, vì đã chiếm đoạt quyền tối thượng của Thiên Chúa Tạo Hóa, bởi lẽ chỉ một mình Người mới có quyền quyết định trên sự sống-chết của con người, và vì xúc phạm một cách nặng nề đến chính sự sống, nhân vị và phẩm giá của người liên hệ.
(Còn tiếp)
Điều Răn Thứ Năm: „Thứ năm: Chớ giết người“
Trước hết, chữ „người“ được nói đến ở đây muốn ám chỉ tất cả mọi người, tức tha nhân và chính mình, chứ không chỉ muốn nói đến tha nhân mà thôi.
Do đó, Điều Răn Thứ Năm dạy con người phải biết tôn trọng và giữ gìn thân xác và mạng sống của mình cũng như của người khác. Bởi vì, mạng sống con người là một hồng ân vô cùng cao cả đã được Thiên Chúa ban cho, đã được Con Một của Người là Đức Kitô đổ máu mình ra để cứu chuộc, là đền thờ của Chúa Thánh Thần (1Cr 6,9), là một phần thân thể của Đức Kitô (1Cr 6,15), và sẽ được Thiên Chúa cho sống lại trong ngày sau hết. Vì thế, mỗi người đều có bổn phận phải lo làm việc nuôi thân, chăm sóc sức khỏe, tránh những điều hay những trường hợp nguy hại đến sức khỏe và mạng sống mình, như: nghiện ngập tứ đổ tường, không tôn trọng luật giao thông khi di chuyển trên các công lộ, lái xe cẩu thả hay ăn uống chè chén say sưa quá độ, v.v…!
Nói cách khác, Điều Răn Thứ Năm tuyệt đối cấm không được tự tử hay giết hại người khác với bất cứ lý do gì, cả đến những trường hợp nguy hiểm có thể gây nên thiệt hại hay tử vong cho chính mình hay cho người khác cũng đều phải tránh, nếu không có lý do quan trọng chính đáng đòi hỏi. Đối với những người khác nói chung, gồm những người thân và kẻ lạ mặt, chúng ta phải tôn trọng thân xác và mạng sống của họ, không được bạo hành, đánh đập và gây thương tích cho họ một cách trái phép. Xưa kia, ở những xã hội còn bán khai, còn thiếu văn mình, người ta thường coi việc đánh vợ, hay việc hành hạ tôi nam tớ nữ là một chuyện bình thường, nếu không muốn nói là một cách thức cần thiết để chứng tỏ uy quyền của mình với tư cách là một người chồng hay một người chủ nhân. Nhưng thực chất của những hành động thô bạo và vũ phu đó là tính cách thiếu văn hóa và hoàn toàn phản nhân bản của kẻ hành động, nhất là một xúc phạm nặng nề đến nhân phẩm của những nạn nhân bất hạnh, những người cũng mang trên mình hình ảnh của Thiên Chúa như họ. Người ta kể rằng vua Henri XIV của nước Pháp có một cô công chúa rất kiêu kỳ hách dịch và thường hay đánh đập, la mắng các người hầu hạ. Một hôm, có một nàng hầu vì do sơ ý đã làm phật lòng cô công chúa, cô ta chẳng những quát mắng và làm nhục nàng hầu bất hạnh kia một cách quá bất công mà còn hách dịch: „Mi có biết ta là con gái ai không?“ Nàng hầu liền đứng khoanh tay lễ phép thưa: „Dạ, thưa công chúa, em biết ạ, ngài là con gái của đức vua Henri XIV nước Pháp“, và đồng thời nàng cũng dũng cảm hỏi lại cô công chúa: „Còn công chúa, công chúa có biết em là con gái ai không?“ Vì bị hỏi quá bất ngờ, cô công chúa đã tỏ ra quá lúng túng và chưa biết phải phản ứng ra sao, nên đành dịu giọng trả lời: „Không, ta không biết“. Nàng hầu liền nói: „Vậy, em xin nói cho công chúa hay: Em là con gái của Thiên Chúa, Vua cả trời đất“. Nghe câu nói đầy quả quyết và vô cùng chí lý của một nàng hầu mà cô vừa la mắng, cô công chúa bản tính vốn kiêu kỳ nhưng cũng đầy thông minh kia đã nhận ra được rằng tất cả mọi người sinh ra ở đời này, dù giàu hay nghèo, dù sang hay hèn, đều là con cái của một Cha chung trên trời và là anh chị em của nhau, chứ không ai là đầy tớ của ai cả, nhất là không ai có quyền hành hạ hay làm nhục người khác. Nên từ đó về sau, cô công chúa đã hoàn toàn thay đổi, cô đã trở thành một con người mới: tính tình nhu mì, hiền lành, đạo đức, thương yêu tất cả mọi người giúp việc trong triều và nhất là cô đã siêng năng cầu nguyện hơn.
Nhưng nếu Điều Răn Thứ Năm cấm giết người và cấm làm hại đến sự sống người khác, thì cụm từ „người khác“ ở đây không chỉ được hiểu là những đồng loại đang sống với ta trên trái đất này, mà còn cả những đồng loại đang sắp sửa cùng chung sống với ta nữa. Đó là những trẻ vô sinh, là những thai nhi đang được cưu mang trong lòng mẹ và đang chờ đợi ngày cất tiếng khóc chào đời. Vì thế, tệ nạn phá thai là một tội giết người. Và không chỉ là một tội giết người mà thôi, nhưng còn là một tội giết người man rợ và độc ác nhất trong mọi tội giết người, vì những thai nhi, những mạng người như bao mạng người khác, chưa kịp mở mắt chào đời, chưa được nhìn thấy ánh sáng mặt trời, chưa biết đời là gì và nhất là chưa một lần được nhìn thấy mặt của mẹ chúng, thì đã bị giết chết, đã bị người ta dùng kéo hay kềm bóp nát óc, thân thể bị cắt nát ra từng mảnh nhỏ và bị máy hút ra khỏi bụng mẹ, và rồi bị vất bỏ vào thùng rác như những cục thịt hôi thối bẩn thỉu, chứ không hề có lấy được một nấm mồ hay có một ai thèm nhỏ cho một giọt nước mắt thương tiếc đưa tiễn, dù chính những người mẹ của chúng cũng không! Thật đau thương biết mấy! Thật khủng khiếp biết bao!
Sau cùng, dĩ nhiên những hành động vô nhân đạo mà người ta đối xử với các đồng loại của mình là những xúc phạm đến Điều Răn Thứ Năm của Thiên Chúa một cách trầm trọng. Vì tất cả chúng ta đều là con cái của Thiên Chúa, đều là con cái của một Cha trên trời và thân thể ta cũng như thân thể người khác đều là đền thờ của Chúa Thánh Thần.
Vì nguyên tắc nền tảng của Điều Răn Thứ Năm là ngoài một mình Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa Toàn Năng duy nhất, không một ai có quyền quyết định trên sự sống và sự chết của người khác.
Dĩ nhiên, có những trường hợp hoàn toàn ngoại thường khiến cho việc giết người không bị mang tội hay được giảm khinh trước mặt Thiên Chúa, chẳng hạn:
* khi phải chu toàn bổn phận người công dân và cầm súng lên đường tòng quân để bào vệ sự an ninh, nền hòa bình và các quyền lợi chính đáng khác của dân tộc đang trong cơn lâm nguy;
* khi bó buộc phải tự vệ để bảo toàn mạng sống của chính mình cũng như của gia đình trước sự đe dọa trực tiếp và thực tiễn của bọn người hung dữ hay của bọn cướp bóc tàn bạo, chứ không còn cách nào khác nữa.
Cũng thuộc về phạm vi Điều Răn Thứ Năm gồm có việc cấm giữ lòng giận hờn, ghen ghét, oán thù, chửi rủa, vu oan giáng họa cho người đồng loại, hay xúi giục hoặc mua chuộc một người nào đó đi làm hại kẻ khác, như việc thuê côn đồ hay những thành phần thuộc „xã hội đen“ đi thanh toán các đối thủ của mình.
Nói tóm lại, ngoài quyền tự vệ chính đáng trong một tình huống thực tiễn, khẩn thiết và bất khả kháng, thì hành động giết người dưới bất cứ hình thức nào và bằng bất cứ cách thế nào đều là trọng tội, vì đã chiếm đoạt quyền tối thượng của Thiên Chúa Tạo Hóa, bởi lẽ chỉ một mình Người mới có quyền quyết định trên sự sống-chết của con người, và vì xúc phạm một cách nặng nề đến chính sự sống, nhân vị và phẩm giá của người liên hệ.
(Còn tiếp)