California: Cuộc phỏng vấn của Linh Mục Trần Công Nghị với Linh Mục Kim Long về cuốn Nghi Thức Thánh Lễ đã được phát trong chương trình phát thanh của Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ và cho lên mạng lưới Vietcatholic dưới dạng mp3, nhưng rất tiếc nhiều độc giả tại Việt Nam không thể nghe được, và thể theo yêu cầu toàn văn cuộc phỏng vấn được đánh máy để mọi độc giả có thể đọc được: Sau đây là toàn văn cuộc phỏng vấn.
1/ Cha Công Nghị: Kính thưa quý thính giả của Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ và của Vietcatholic, chúng tôi rất được hân hạnh gặp Cha nhạc sĩ Kim Long, ai ở Việt Nam cũng biết Ngài là người đã sáng tác rất nhiều ca khúc, và đã từ nhiều thập niên qua ngài là ngôi sao sáng trong nền thánh nhạc Việt Nam. Vậy hiện nay Cha là phó trưởng ban Thánh Nhạc toàn quốc và đồng thời cũng là Tổng Thư Ký Ủy Ban Phụng Tự của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
Kính chào Cha, xin Cha giải đáp một vài thắc mắc cũng như cho biết qua về tình hình Thánh Nhạc và Phụng Tự tại Việt Nam. Kính thưa Cha, với Sách Lễ Roma- Nghi Thức Thánh Lễ đã được ra đời, vậy thì sự áp dụng như thế nào?
Cha Kim Long: Trước hết, xin tất cả kính chào quý vị, chúng tôi hân hạnh được trả lời câu hỏi hầu có thể đáp ứng lại những thắc mắc về cuốn Nghi Thức Thánh Lễ mà Ban Phụng Tự vừa ấn hành. Trước hết là do ý muốn của Hội Đồng Giám Mục muốn có sự thống nhất trong vấn đề cử hành Thánh Lễ, do đó Hội Đồng Giám Mục đã bỏ phiếu chấp nhận và trình lên Tòa Thánh và Tòa Thánh đã châu phê. Theo thông cáo của Hội Đồng Giám Mục, thì những nơi nào đã có sách thì có thể xử dụng ngay, còn lại thì buộc phải áp dụng từ Lễ Phục Sinh năm nay
2/ Cha Công Nghị: Vậy thưa Cha khi Hội Đồng Giám Mục ra thông cáo áp dụng do Đức Giám Mục Nguyễn Văn Hòa ấn ký và được áp dụng từ lễ Phục Sinh năm nay, vậy thì buộc áp dụng tại Việt Nam, còn ở Hải Ngoại những nơi làm lễ tiếng Việt Nam thì có buộc áp dụng không thưa Cha?
Cha Kim Long: Theo tinh thần của thông cáo, thì tất cả những nơi nào xử dụng bản văn tiếng Việt thì phải cố gắng làm cho thống nhất, bởi vì ý của Tòa Thánh và theo huấn thị của Tòa Thánh thì Hội Đồng Giám Mục của một ngôn ngữ nào đó thì có bổn phận phải phổ biến và xử dụng theo ngôn ngữ đó.
3/ Cha Công Nghị: Thưa Cha, nhiều người khi nhận được cuốn sách Nghi Thức Thánh Lễ thì rất là cám ơn, bởi vì cố gắng của Ủy Ban Phụng Tự cũng như là Ban Thánh Nhạc để cho ra một bản dịch mới. Tuy nhiên thì nhiều người cũng ước mong rằng, có một cuốn sách đầy đủ.
Thưa Cha, tại sao không đợi có một cuốn sách toàn diện rồi mới áp dụng, có những trở ngại hay khó khăn nào Cha có thể soi sáng cho vấn đề này không?
Cha Kim Long: Về cuốn sách lễ Roma đầy đủ thì chắc phải cần đến một thời gian vì chúng tôi có những tổ để làm việc riêng, gồm có 4 tổ: 2 tổ thì lo về sách Bài Đọc tức là sách về Tân Ước thì chúng tôi nhờ Đại Chủng Viện Thánh Giuse Sài Gòn, còn về sách Cựu Ước thì chúng tôi nhờ Đại Chủng Viện Sao Biển Nha Trang, còn hàng tuần vào ngày Thứ Năm chúng tôi có tổ làm việc tại Trung Tâm Công Giáo đó là tổ Lời Nguyện và Tổ Những Bài Ca.
Trong cuốn sách Lễ Roma thì Tổ Bài Ca kể như đã hoàn thành tất cả, tổ Lời Nguyện coi như đã xong hết phần đầu, chúng tôi đã xong phần lễ chung Các Thánh còn lễ nghi Các Thánh và những lễ Đặc Biệt, theo thời gian thì chúng tôi cũng chưa dám bảo đảm nhưng chúng tôi cố gắng làm hết sức mình để hoàn thành.
Trước nhu cầu thì chúng ta biết rằng theo Thông Cáo khi xử dụng sách lễ Roma năm 1991, phần của Linh Mục thì có thể theo sách năm 91, nhưng phần liên quan đến giáo dân thì lại dùng sách năm 1971, cho nên có một sự lủng củng. Chính vì thế HĐGM muốn rằng Ban Phụng Tự phải hoàn thành trước phần Nghi Thức Thánh Lễ này để có thể có sự hợp nhất khi xử dụng, thế nhưng phần Nghi Thức Thánh Lễ này chỉ có 50 kinh nguyện Thánh Thể từng lễ, 4 kinh nguyện Thánh Thể phổ thông, 3 kinh nguyện Thánh Thể Hòa Giải, 3 kinh nguyện Thánh Thể xử dụng cho những trường hợp đặc biệt, 3 kinh nguyện Thánh Thể dành cho trẻ em, công thức ban phép lành trọng thể và cuối cùng là nghi thức làm phép và rảy nước thánh. Như vậy việc cử hành không có gì trở ngại cả, bởi vì phần chính yếu là Linh Mục làm chuyện đó rồi về phần giáo dân thì chúng tôi có in một cuốn sách rất nhỏ để cho giáo dân có thể dễ dàng xử dụng. Cho nên khi Sách Lễ Roma phát hành thì sẽ không có trở ngại, vì phần giáo dân đã xử dụng sẵn, về phần Linh Mục thì thay lời nguyện cho nên mọi sự sẽ hoàn tất. Cho nên chúng tôi thấy rằng nó cũng có sự hoà nhập để mà làm việc, như vậy khi có Sách Lễ Roma mới thì giáo dân đã rất thuần thục để đáp ứng lại phần cử hành phụng vụ.
4/ Cha Công Nghị: Cha nói là Cha chưa biết thời gian nào nhưng Cha có thể cho biết thí dụ 6 tháng, một năm hay một năm rưỡi để có kỳ vọng ra một cuốn sách lễ như vậy không?
Cha Kim Long: Chúng tôi cố gắng là trong một năm là có thể ra được sách lễ Roma, sau đó một năm nữa chúng tôi sẽ cho ra 4 cuốn sách Bài Đọc: Mùa Vọng & Giáng Sinh, Mùa Chay& Phục Sinh, Thường Niên 1 và Thường Niên 2.
5/ Cha Công Nghị:Khi Cha nói đến các cuốn sách Bài Đọc trong Thánh Lễ vậy thì thưa Cha, công trình nghiên cứu và dịch thuật thì bây giờ như thế nào và cho đến này thì những ai chịu trách nhiệm và những vị nào đang hoạt động, vì công tác này là một công việc rất khó khăn. Thưa Cha, xin Cha cho biết Ban Dịch Thuật đó và Nhóm Phiên Dịch các Giờ Kinh Phụng Vụ thì có liên quan gì không thưa Cha.
Cha Kim Long: Trước hết là Phụng Vụ Giờ Kinh là để cho Phụng Vụ Giờ Kinh, còn đây Phụng Vụ Thánh Lễ thì có sự biệt lập. Vấn đề văn bản dù là Sách Bài Đọc, Kinh Thánh, Cử Hành Phụng Vụ thì tất cả tại các quốc gia, chúng ta thấy là không cùng một văn bản với những sách Kinh Thánh có tính cách khảo cứu hoặc là dịch thuật cách này cách khác, bởi vì một bản Thánh Kinh dùng trong Phụng Vụ có những tiêu chuẩn riêng và Cầu Nguyệt là Luật Tin Tưởng cho nên Giáo Hội đặt bản Vulgata mới làm tiêu chuẩn phải theo để cử hành Phụng Vụ.
Do đó khi xử dụng sách Phụng Vụ như vậy nó phải liên quan đến nhiều yếu tố như thần học, Thánh Kinh Phụng Vụ... vì thế 2 tổ mà chúng tôi nhờ 2 Đại Chủng Viện là Đại Chủng Viện thánh Giuse và Đại Chủng Viện Sao Biển Nha Trang có đủ tất cả các giáo sư về các bộ môn đó để mà dịch thuật.
Nói về dịch thuật là một phần, thế nhưng HĐGM muốn phải hoàn chỉnh lại bản văn Sách Bài Đọc năm 71 mà Tòa Thánh đã châu phê, nghĩa là trong khi làm việc lại thì nhiều chỗ phải dịch lại hoàn toàn để cho câu văn nói suông sẻ. Chúng tôi dựa vào trên căn bản đó để mà làm việc thì hiện thời chúng tôi đã gởi đi các Giáo Phận và tới 6 Đại Chủng Viện để xin ý kiến và chúng tôi đang tổng hợp tất cả những ý kiến đó, để cho 2 cuốn sách Mùa Vọng & Giáng Sinh, Mùa Chay & Mùa Phục Sinh. Còn cuốn sách mà chúng tôi đang chuẩn bị gởi đi là cuốn Thường Niên 1 tức là từ Chúa Nhật I Thường Niên tới Chúa Nhật 17 Thường Niên.
6/ Cha Công Nghị: Như vậy là công trình dịch thuật cũng đã gần xong rồi, chỉ cần thời gian để hoàn chỉnh lại phải không thưa Cha.
Cha Kim Long: Chúng tôi đang hoàn chỉnh lại 3 cuốn vừa nói, còn cuốn thứ 4, Thường Niên 2 tức là từ Chúa Nhật 18 Thường Niên đến Chúa Nhật 34 Thường Niên thì các Tổ còn đang làm việc.
7/ Cha Công Nghị: Vừa rồi, Cha có nói về phần Thánh Nhạc khi cử hành Thánh Lễ, Cha đã nói về phần hoàn thành Thánh Nhạc, xin Cha có thể cho biết công việc như thế nào và dự tính tương lai như thế nào, thưa Cha?
Cha Kim Long: Trước hết là về các Bộ Lễ, trong bản dịch mới thì theo tinh thần của Thông Cáo có thể hoãn thi hành lại 6 tháng sau ngày Lễ Phục Sinh, tức là những Bộ Lễ cũ không phải là cấm, nhưng mà yêu cầu các tác giả chỉnh lại cho hợp với bản văn mới, rồi khuyến khích những bộ lễ mới. Thứ hai là những bài hát khác thì chúng ta cũng phải nhận thấy rằng, sau biến cố 75 việc kiểm duyệt tại các Tòa Giám Mục đã gặp những khó khăn riêng biệt, cho nên nhiều người đã tự động in ra mà không có xin Imprimatur, dó đó mà người ta thường nói là một cảnh "bát ngáo" ở trong Thánh Nhạc. Trước tình trạng đó, HĐGM cũng rất là trăn trở để yêu cầu Ban Thánh Nhạc phải có những biện pháp nào đó, thì hiện thời để mà nói là kiểm duyệt lại tất cả những bài hát đó, thì chúng tôi không thể làm nổi, bởi vì Ban Thánh Nhạc thì cũng là có số người rất ít, nhưng số người đó lại đảm nhận nhiều công tác, thí dụ như bản thân của tôi, mang tiếng là Phó Ban Thánh Nhạc nhưng đồng thời tôi phải dạy cho 3 Đại Chủng Viện Hà Nội, Huế và Sài Gòn, rồi thêm chức Tổng Thư Ký của Ủy Ban Phụng Tự, cho nên không thể nào có nhiều thời giờ để mà làm việc được. Cho nên tôi đã đề nghị và HĐGM chấp thuận rằng Ban Thánh Nhạc chúng tôi cố gắng lựa chọn một số bài tiêu biểu và có thể nói là tạm hoàn chỉnh về nhạc cũng như về lời rồi in một cuốn "Tuyển Tập Thánh Ca Việt Nam". Các Đức Giám Mục nói rằng khi cuốn đó ra thì các Ngài sẽ khuyến khích để trong Giáo Phận xử dụng, và tôi sẽ tiếp xúc với Liên Đoàn Công Giáo ở đây và hứa là sẽ giúp tay chúng tôi để mà phổ biến.
8/ Cha Công Nghị: Cha có thể nói qua về cuốn "Tuyển Tập Thánh Ca Việt Nam", thì có chừng bao nhiêu bài hát, những ca khúc đó là những ca khúc mới hay là những ca khúc cũ thưa Cha.
Cha Kim Long: Chúng tôi tổng hợp cuốn đầu tiên mà khi chúng tôi muốn ra, thì chúng tôi đặt những tiêu chuẩn phổ thông và để cho Cộng Đồng cùng hát. Bây giờ thì tôi thấy ở Pháp, ở Mỹ hay ở đâu cũng vậy, tiêu chuẩn này cao lắm để trong khi cử hành Phụng Vụ cho mọi người cùng hát, thì chúng tôi chọn những bài cũ những bài mới không phân biệt, nghĩa là nó hay nó đáp ứng lại được những nhu cầu Phụng Vụ, và chúng tôi cũng chưa nghĩ tới những bài lớn hợp xướng mà chúng tôi chỉ nghĩ tới những bài mà khi cầm lên mọi người trong Cộng Đoàn Dân Chúa có thể xử dụng và hát được.
9/ Cha Công Nghị: Thưa Cha, Cha dự trù những bài hát như vậy thì bao nhiêu bài Thánh Ca?
Cha Kim Long: Chúng tôi nghĩ rằng, đợt đầu thì có khoảng 600-700 bài.
10/ Cha Công Nghị: Như vậy khi mà chúng ta có một quyển sách "Thánh Ca Tổng Hợp" được Hội Đồng Giám Mục Việt Nam phê chuẩn cũng như được Ủy Ban Thánh Nhạc Việt Nam đề xướng thì chắc chắn là mọi nơi trên thế giới các Cộng Đoàn Việt Nam sẽ rất hưởng ứng, vì có một phương tiện để cùng hát chung khi cử hành Thánh Lễ.
Vừa rồi, Cha có nói qua về những cuốn sách dịch về các Bài Đọc, tức là một phần Thánh Kinh đã dịch rồi. Câu hỏi này hơi quá xa nhưng mà chúng con cũng muốn biết là Hội Đồng Giám Mục Việt Nam có một dự trù khi nào hay là đã làm việc như thế nào hay là Giáo Hội Việt Nam có một cuốn Thánh Kinh gồm cả Cựu Ước và Tân Ước mà HĐGM Việt Nam chính thức phê chuẩn không? HĐGM cũng như là Ủy Ban Phụng Tự có một đề án gì hay không thưa Cha?
Cha Kim Long: Theo nguyên tắc của Phụng Vụ thì phải hoàn chỉnh lại bản dịch Thánh Kinh trước rồi mới trích lại thành những cuốn sách Bài Đọc, nhưng mà chúng ta thì vì nhu cầu Phụng Vụ mà chúng ta phải làm ngược lại, chúng ta có một bản dịch đáp ứng những bài đọc trong Thánh Lễ trước rồi sau đó chúng ta mới hoàn chỉnh lại Bộ Thánh Kinh thì đó là ý muốn của HĐGM như vậy. Trong quá trình thực hiện thì cũng còn có những khó khăn của nó, thôi thì phải khởi sự từ đầu thì cũng phải chấp nhận thôi. Chứ làm thế nào khác được.
11/ Cha Công Nghị: Hội Đồng Giám Mục Việt Nam có đề án gì trong tương lai, nhờ một Ủy Ban hay đề cử một Ủy Ban nào đó để dịch toàn bộ Thánh Kinh không thưa Cha?
Cha Kim Long: Câu hỏi này thì quá khả năng của tôi vì tôi không nằm trong Hội Đồng Giám Mục cho nên tôi không dám trả lời câu này.
12/ Cha Công Nghị: Thưa Cha, Cha đã nói tới hoàn cảnh Việt Nam rất là khó khăn, thời giờ cũng như là phương tiện, cũng như những vị đang làm việc trong Ủy Ban Phụng Tự hay là Thánh Nhạc, thì các Ngài cũng là Giáo Sư Đại Chủng Viện hay là Giáo Sư phải giảng dạy tại các nơi. Như thế với hoàn cảnh thiếu thốn như vậy thì ước mong của Ủy Ban Phụng Tự hay là Ủy Ban Thánh Nhạc của Cha thì Cha có kêu gọi gì hay ước mong gì, như là hải ngoại có thể đáp ứng được gì, Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ cũng như là Âu Châu, Úc Châu, vì Phụng Tự là trọng tâm của đời sống Giáo Hội cũng tha thiết muốn có Sách Lễ hoặc là cuốn Thánh Kinh, cuốn Thánh Nhạc được hoàn chỉnh để mà xử dụng. Vậy ước mong của Cha, của Ủy Ban Phụng Tự hay Thánh Nhạc như thế nào?
Cha Kim Long: Dĩ nhiên ước mong của mọi người là công việc nó được hoàn tất nhanh chóng để chúng ta đáp ứng được nhu cầu, đối với tôi, tôi quan niệm hơi khác tức là chúng tôi có được bao nhiêu thì chúng tôi làm được bấy nhiêu. Chúng tôi cố gắng trong phạm vi của mình không bao giờ đòi hỏi phương tiện cả, dĩ nhiên khi có phương tiện đầy đủ thì công việc tiến triển nhanh hơn nhiều. Hiện thời cả ban Thánh Nhạc cả ban Phụng Tự không có lấy một văn phòng cũng như không có lấy một người nào thường trực để mà lo đánh máy hay là những chuyện khác. Thí dụ như tôi mang tiếng là Tổng Thư Ký nhưng mà tôi có ngày phải ngồi cả ngày trước máy vi tính thì nó mất rất nhiều thì giờ, cho nên chúng tôi không đòi hỏi thôi thì có được chừng nào chúng tôi làm chừng đó. Hy vọng có phương tiện rộng rãi hơn như quý vị có thể tạo điều kiện cho chúng tôi thì hy vọng là chúng tôi sẽ đáp ứng được nhu cầu Phụng Vụ một cách tốt đẹp hơn.
13/ Cha Công Nghị: Kính thưa Cha, có bao giờ Cha hay là Ủy Ban Phụng Tự hay là Ủy Ban Thánh Nhạc nghĩ rằng có thể có một số chuyên viên về Thánh Kinh, Thần Học hay là Dịch Thuật ở Hải Ngoại bởi vì tài năng cũng như nhân sự ở tại Hải Ngoại chẳng hạn như tại Roma, Paris, Hoa Kỳ thì cũng có một số các vị đã thành đạt, đã từng học, thì một số quý vị có khả năng hay là có thời giờ thì HĐGM cũng như là các Ủy Ban có bao giờ tiếp xúc hay là đưa ra một đề án như vậy không, thưa Cha?
Cha Kim Long: Chúng tôi thì chỉ dám nghĩ tới nếu gặp được những người có khả năng chuyên môn thì chúng tôi xin góp ý, chẳng hạn như tại Dòng Ngôi Lời có một vị có tiến sĩ về Phụng Vụ, thì khi về Việt Nam tiếp xúc, chúng tôi có đề nghị với Cha Giám Tỉnh là nếu có thể thì cho Ngài về Việt Nam một thời gian để làm việc thì chúng tôi sẵn sàng tiếp nhận. Còn trong phạm vi của chúng tôi thì thú thật chúng tôi chưa dám với tới vì đối với người chuyên môn như vậy thì phải có một số điều kiện nào đó, mà những điều kiện đó thì chúng tôi không thể có trong tay, thành thật thì chúng tôi ao ước mà nghĩ tới.
14/ Cha Công Nghị: Như vậy nếu mà quý Cha ở Việt Nam đề nghị thì chắc chắn sẽ có một số Cha bên này sẽ tự nguyện thôi bởi vì thấy nhu cầu cần thiết, vì đưa ra một đề án kêu gọi sự giúp tay ở mọi nơi thì Cha nghĩ như thế nào?
Cha Kim Long: Đó là một chuyện rất tốt đẹp như trong 2 tổ Lời Nguyện và Bài Ca thì chúng tôi cố gắng xếp mọi công chuyện để có thể trong một năm tập trung khoảng 10-15 ngày làm việc chung với nhau. Thí dụ những trường hợp như vậy thì bỏ ra thời gian 10-15 ngày, đối với tôi thật là lý tưởng.
15/ Cha Công Nghị: Thưa Cha ngày hôm nay truyền thông cũng như phương tiện truyền tin liên kết với nhau rất là dễ dàng bởi vì cả thế giới bây giờ giống như một làng về phương tiện Internet, thí dụ như có những cuộc hội thảo hay bàn thảo đưa ra những đề án để trong các công ty hay trong Giáo Hội như Bộ Giáo Sĩ đã xử dụng phương tiện truyền thông mới. Những tin tức hay những bản dịch thuật đã được đưa ra để rồi những chuyên viên khắp nơi có thể đóng góp ý kiến qua internet và mọi người có thể đọc được. Thưa Cha, giả sử có một phương tiện như thế mà chúng con có thể giúp thì Cha có đón nhận không?
Cha Kim Long: Rất hoan hỉ đón nhận, bởi vì chính như tôi đã nói với Cha về cách làm việc của chúng tôi là khi một Tổ làm việc xong một phần đoạn văn nào đó, chúng tôi thấy là có một phần riêng biệt được rồi thì tôi cho photocopy để gởi cho 25 Giáo Phận và 6 Đại Chủng Viện để xin góp ý kiến trong vòng 3 tháng, rồi chúng tôi mới tổng kết lại tất cả ý kiến đó để hoàn chỉnh, có những chỗ phải hoàn chỉnh lại với tổ, có những chỗ chúng tôi phải họp lại với Ban Phụng Tự toàn quốc để tranh cãi hay phải bàn luận thế nào. Cuối cùng sau khi hoàn chỉnh như vậy rồi thì chúng tôi mới trình lên Hội Đồng Giám Mục, như vậy thì thêm được những quý vị hay những quý vị nào muốn tiếp tay với chúng tôi thì chúng tôi vẫn có thể gởi bản sơ thảo đến để góp ý với chúng tôi, rồi chúng tôi tổng kết các ý kiến đó với những ý kiến khác đó là chuyện rất tốt.
Chúng tôi chỉ muốn rằng có một sự cộng tác thật rộng rãi, chắc chắn một bản văn chúng tôi càng làm chúng tôi càng cảm thấy là nó tương đối trọn cái chữ nghĩa này, có nghĩa khi bỏ đi thì mình cũng tiếc lắm thôi thì ý chung thế nào, ý nghĩa đó đẹp hơn thì rất tốt đẹp, càng góp nhiều ý kiến thì dĩ nhiên cái khó khăn của chúng tôi khi làm việc. Nhưng mà chúng tôi cảm thấy rằng rất là vui thích vì như vậy thì có nhiều người cộng tác, để có thể hoàn thành một cái gì chung cho một bản văn được tốt đẹp hơn.
16/ Cha Công Nghị: Cám ơn Cha đã soi sáng cho chúng con rất là nhiều để soi sáng vấn đề rất là trọng yếu của đời sống Phụng Vụ Giáo Hội cũng như là của người tín hữu mà Cha đã cho chúng con giải thích rất là thỏa đáng. Ước mong rằng những lời giải thích của Cha cũng mang lại sự an tâm cũng như khích lệ cho người Công Giáo Việt Nam cũng như tại Hải Ngoại. Và chúng con hứa rằng nếu mà chúng con có một cách nào đó để mà cộng tác một phần nào đó về tinh thần, vật chất với Cha thì chúng con sẽ cố gắng.
Nhân tiện đây, Cha có thể cho chúng con biết địa chỉ Ủy Ban của Cha để làm việc nếu mà có lòng hoặc muốn đóng góp ý kiến nào đó thì họ có thể liên lạc với Cha.
Xin Cha có thể cho địa chỉ hay điện thư liên lạc của Cha không?
Cha Kim Long: Văn phòng làm việc thì chúng tôi vẫn mượn Địa Chỉ của Trung Tâm Công Giáo.
Địa chỉ của tôi là: Kimlong12@Saigonnet.vn
Cha Công Nghị: Xin chân thành cám ơn Cha và chúc Cha được trở về quê hương bằng an. Cầu chúc Ủy Ban Phụng Tự cũng như Ủy Ban Thánh Nhạc luôn luôn phát triển. Kính chào Cha.
1/ Cha Công Nghị: Kính thưa quý thính giả của Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ và của Vietcatholic, chúng tôi rất được hân hạnh gặp Cha nhạc sĩ Kim Long, ai ở Việt Nam cũng biết Ngài là người đã sáng tác rất nhiều ca khúc, và đã từ nhiều thập niên qua ngài là ngôi sao sáng trong nền thánh nhạc Việt Nam. Vậy hiện nay Cha là phó trưởng ban Thánh Nhạc toàn quốc và đồng thời cũng là Tổng Thư Ký Ủy Ban Phụng Tự của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
Kính chào Cha, xin Cha giải đáp một vài thắc mắc cũng như cho biết qua về tình hình Thánh Nhạc và Phụng Tự tại Việt Nam. Kính thưa Cha, với Sách Lễ Roma- Nghi Thức Thánh Lễ đã được ra đời, vậy thì sự áp dụng như thế nào?
Cha Kim Long: Trước hết, xin tất cả kính chào quý vị, chúng tôi hân hạnh được trả lời câu hỏi hầu có thể đáp ứng lại những thắc mắc về cuốn Nghi Thức Thánh Lễ mà Ban Phụng Tự vừa ấn hành. Trước hết là do ý muốn của Hội Đồng Giám Mục muốn có sự thống nhất trong vấn đề cử hành Thánh Lễ, do đó Hội Đồng Giám Mục đã bỏ phiếu chấp nhận và trình lên Tòa Thánh và Tòa Thánh đã châu phê. Theo thông cáo của Hội Đồng Giám Mục, thì những nơi nào đã có sách thì có thể xử dụng ngay, còn lại thì buộc phải áp dụng từ Lễ Phục Sinh năm nay
2/ Cha Công Nghị: Vậy thưa Cha khi Hội Đồng Giám Mục ra thông cáo áp dụng do Đức Giám Mục Nguyễn Văn Hòa ấn ký và được áp dụng từ lễ Phục Sinh năm nay, vậy thì buộc áp dụng tại Việt Nam, còn ở Hải Ngoại những nơi làm lễ tiếng Việt Nam thì có buộc áp dụng không thưa Cha?
Cha Kim Long: Theo tinh thần của thông cáo, thì tất cả những nơi nào xử dụng bản văn tiếng Việt thì phải cố gắng làm cho thống nhất, bởi vì ý của Tòa Thánh và theo huấn thị của Tòa Thánh thì Hội Đồng Giám Mục của một ngôn ngữ nào đó thì có bổn phận phải phổ biến và xử dụng theo ngôn ngữ đó.
3/ Cha Công Nghị: Thưa Cha, nhiều người khi nhận được cuốn sách Nghi Thức Thánh Lễ thì rất là cám ơn, bởi vì cố gắng của Ủy Ban Phụng Tự cũng như là Ban Thánh Nhạc để cho ra một bản dịch mới. Tuy nhiên thì nhiều người cũng ước mong rằng, có một cuốn sách đầy đủ.
Thưa Cha, tại sao không đợi có một cuốn sách toàn diện rồi mới áp dụng, có những trở ngại hay khó khăn nào Cha có thể soi sáng cho vấn đề này không?
Cha Kim Long: Về cuốn sách lễ Roma đầy đủ thì chắc phải cần đến một thời gian vì chúng tôi có những tổ để làm việc riêng, gồm có 4 tổ: 2 tổ thì lo về sách Bài Đọc tức là sách về Tân Ước thì chúng tôi nhờ Đại Chủng Viện Thánh Giuse Sài Gòn, còn về sách Cựu Ước thì chúng tôi nhờ Đại Chủng Viện Sao Biển Nha Trang, còn hàng tuần vào ngày Thứ Năm chúng tôi có tổ làm việc tại Trung Tâm Công Giáo đó là tổ Lời Nguyện và Tổ Những Bài Ca.
Trong cuốn sách Lễ Roma thì Tổ Bài Ca kể như đã hoàn thành tất cả, tổ Lời Nguyện coi như đã xong hết phần đầu, chúng tôi đã xong phần lễ chung Các Thánh còn lễ nghi Các Thánh và những lễ Đặc Biệt, theo thời gian thì chúng tôi cũng chưa dám bảo đảm nhưng chúng tôi cố gắng làm hết sức mình để hoàn thành.
Trước nhu cầu thì chúng ta biết rằng theo Thông Cáo khi xử dụng sách lễ Roma năm 1991, phần của Linh Mục thì có thể theo sách năm 91, nhưng phần liên quan đến giáo dân thì lại dùng sách năm 1971, cho nên có một sự lủng củng. Chính vì thế HĐGM muốn rằng Ban Phụng Tự phải hoàn thành trước phần Nghi Thức Thánh Lễ này để có thể có sự hợp nhất khi xử dụng, thế nhưng phần Nghi Thức Thánh Lễ này chỉ có 50 kinh nguyện Thánh Thể từng lễ, 4 kinh nguyện Thánh Thể phổ thông, 3 kinh nguyện Thánh Thể Hòa Giải, 3 kinh nguyện Thánh Thể xử dụng cho những trường hợp đặc biệt, 3 kinh nguyện Thánh Thể dành cho trẻ em, công thức ban phép lành trọng thể và cuối cùng là nghi thức làm phép và rảy nước thánh. Như vậy việc cử hành không có gì trở ngại cả, bởi vì phần chính yếu là Linh Mục làm chuyện đó rồi về phần giáo dân thì chúng tôi có in một cuốn sách rất nhỏ để cho giáo dân có thể dễ dàng xử dụng. Cho nên khi Sách Lễ Roma phát hành thì sẽ không có trở ngại, vì phần giáo dân đã xử dụng sẵn, về phần Linh Mục thì thay lời nguyện cho nên mọi sự sẽ hoàn tất. Cho nên chúng tôi thấy rằng nó cũng có sự hoà nhập để mà làm việc, như vậy khi có Sách Lễ Roma mới thì giáo dân đã rất thuần thục để đáp ứng lại phần cử hành phụng vụ.
4/ Cha Công Nghị: Cha nói là Cha chưa biết thời gian nào nhưng Cha có thể cho biết thí dụ 6 tháng, một năm hay một năm rưỡi để có kỳ vọng ra một cuốn sách lễ như vậy không?
Cha Kim Long: Chúng tôi cố gắng là trong một năm là có thể ra được sách lễ Roma, sau đó một năm nữa chúng tôi sẽ cho ra 4 cuốn sách Bài Đọc: Mùa Vọng & Giáng Sinh, Mùa Chay& Phục Sinh, Thường Niên 1 và Thường Niên 2.
5/ Cha Công Nghị:Khi Cha nói đến các cuốn sách Bài Đọc trong Thánh Lễ vậy thì thưa Cha, công trình nghiên cứu và dịch thuật thì bây giờ như thế nào và cho đến này thì những ai chịu trách nhiệm và những vị nào đang hoạt động, vì công tác này là một công việc rất khó khăn. Thưa Cha, xin Cha cho biết Ban Dịch Thuật đó và Nhóm Phiên Dịch các Giờ Kinh Phụng Vụ thì có liên quan gì không thưa Cha.
Cha Kim Long: Trước hết là Phụng Vụ Giờ Kinh là để cho Phụng Vụ Giờ Kinh, còn đây Phụng Vụ Thánh Lễ thì có sự biệt lập. Vấn đề văn bản dù là Sách Bài Đọc, Kinh Thánh, Cử Hành Phụng Vụ thì tất cả tại các quốc gia, chúng ta thấy là không cùng một văn bản với những sách Kinh Thánh có tính cách khảo cứu hoặc là dịch thuật cách này cách khác, bởi vì một bản Thánh Kinh dùng trong Phụng Vụ có những tiêu chuẩn riêng và Cầu Nguyệt là Luật Tin Tưởng cho nên Giáo Hội đặt bản Vulgata mới làm tiêu chuẩn phải theo để cử hành Phụng Vụ.
Do đó khi xử dụng sách Phụng Vụ như vậy nó phải liên quan đến nhiều yếu tố như thần học, Thánh Kinh Phụng Vụ... vì thế 2 tổ mà chúng tôi nhờ 2 Đại Chủng Viện là Đại Chủng Viện thánh Giuse và Đại Chủng Viện Sao Biển Nha Trang có đủ tất cả các giáo sư về các bộ môn đó để mà dịch thuật.
Nói về dịch thuật là một phần, thế nhưng HĐGM muốn phải hoàn chỉnh lại bản văn Sách Bài Đọc năm 71 mà Tòa Thánh đã châu phê, nghĩa là trong khi làm việc lại thì nhiều chỗ phải dịch lại hoàn toàn để cho câu văn nói suông sẻ. Chúng tôi dựa vào trên căn bản đó để mà làm việc thì hiện thời chúng tôi đã gởi đi các Giáo Phận và tới 6 Đại Chủng Viện để xin ý kiến và chúng tôi đang tổng hợp tất cả những ý kiến đó, để cho 2 cuốn sách Mùa Vọng & Giáng Sinh, Mùa Chay & Mùa Phục Sinh. Còn cuốn sách mà chúng tôi đang chuẩn bị gởi đi là cuốn Thường Niên 1 tức là từ Chúa Nhật I Thường Niên tới Chúa Nhật 17 Thường Niên.
6/ Cha Công Nghị: Như vậy là công trình dịch thuật cũng đã gần xong rồi, chỉ cần thời gian để hoàn chỉnh lại phải không thưa Cha.
Cha Kim Long: Chúng tôi đang hoàn chỉnh lại 3 cuốn vừa nói, còn cuốn thứ 4, Thường Niên 2 tức là từ Chúa Nhật 18 Thường Niên đến Chúa Nhật 34 Thường Niên thì các Tổ còn đang làm việc.
7/ Cha Công Nghị: Vừa rồi, Cha có nói về phần Thánh Nhạc khi cử hành Thánh Lễ, Cha đã nói về phần hoàn thành Thánh Nhạc, xin Cha có thể cho biết công việc như thế nào và dự tính tương lai như thế nào, thưa Cha?
Cha Kim Long: Trước hết là về các Bộ Lễ, trong bản dịch mới thì theo tinh thần của Thông Cáo có thể hoãn thi hành lại 6 tháng sau ngày Lễ Phục Sinh, tức là những Bộ Lễ cũ không phải là cấm, nhưng mà yêu cầu các tác giả chỉnh lại cho hợp với bản văn mới, rồi khuyến khích những bộ lễ mới. Thứ hai là những bài hát khác thì chúng ta cũng phải nhận thấy rằng, sau biến cố 75 việc kiểm duyệt tại các Tòa Giám Mục đã gặp những khó khăn riêng biệt, cho nên nhiều người đã tự động in ra mà không có xin Imprimatur, dó đó mà người ta thường nói là một cảnh "bát ngáo" ở trong Thánh Nhạc. Trước tình trạng đó, HĐGM cũng rất là trăn trở để yêu cầu Ban Thánh Nhạc phải có những biện pháp nào đó, thì hiện thời để mà nói là kiểm duyệt lại tất cả những bài hát đó, thì chúng tôi không thể làm nổi, bởi vì Ban Thánh Nhạc thì cũng là có số người rất ít, nhưng số người đó lại đảm nhận nhiều công tác, thí dụ như bản thân của tôi, mang tiếng là Phó Ban Thánh Nhạc nhưng đồng thời tôi phải dạy cho 3 Đại Chủng Viện Hà Nội, Huế và Sài Gòn, rồi thêm chức Tổng Thư Ký của Ủy Ban Phụng Tự, cho nên không thể nào có nhiều thời giờ để mà làm việc được. Cho nên tôi đã đề nghị và HĐGM chấp thuận rằng Ban Thánh Nhạc chúng tôi cố gắng lựa chọn một số bài tiêu biểu và có thể nói là tạm hoàn chỉnh về nhạc cũng như về lời rồi in một cuốn "Tuyển Tập Thánh Ca Việt Nam". Các Đức Giám Mục nói rằng khi cuốn đó ra thì các Ngài sẽ khuyến khích để trong Giáo Phận xử dụng, và tôi sẽ tiếp xúc với Liên Đoàn Công Giáo ở đây và hứa là sẽ giúp tay chúng tôi để mà phổ biến.
8/ Cha Công Nghị: Cha có thể nói qua về cuốn "Tuyển Tập Thánh Ca Việt Nam", thì có chừng bao nhiêu bài hát, những ca khúc đó là những ca khúc mới hay là những ca khúc cũ thưa Cha.
Cha Kim Long: Chúng tôi tổng hợp cuốn đầu tiên mà khi chúng tôi muốn ra, thì chúng tôi đặt những tiêu chuẩn phổ thông và để cho Cộng Đồng cùng hát. Bây giờ thì tôi thấy ở Pháp, ở Mỹ hay ở đâu cũng vậy, tiêu chuẩn này cao lắm để trong khi cử hành Phụng Vụ cho mọi người cùng hát, thì chúng tôi chọn những bài cũ những bài mới không phân biệt, nghĩa là nó hay nó đáp ứng lại được những nhu cầu Phụng Vụ, và chúng tôi cũng chưa nghĩ tới những bài lớn hợp xướng mà chúng tôi chỉ nghĩ tới những bài mà khi cầm lên mọi người trong Cộng Đoàn Dân Chúa có thể xử dụng và hát được.
9/ Cha Công Nghị: Thưa Cha, Cha dự trù những bài hát như vậy thì bao nhiêu bài Thánh Ca?
Cha Kim Long: Chúng tôi nghĩ rằng, đợt đầu thì có khoảng 600-700 bài.
10/ Cha Công Nghị: Như vậy khi mà chúng ta có một quyển sách "Thánh Ca Tổng Hợp" được Hội Đồng Giám Mục Việt Nam phê chuẩn cũng như được Ủy Ban Thánh Nhạc Việt Nam đề xướng thì chắc chắn là mọi nơi trên thế giới các Cộng Đoàn Việt Nam sẽ rất hưởng ứng, vì có một phương tiện để cùng hát chung khi cử hành Thánh Lễ.
Vừa rồi, Cha có nói qua về những cuốn sách dịch về các Bài Đọc, tức là một phần Thánh Kinh đã dịch rồi. Câu hỏi này hơi quá xa nhưng mà chúng con cũng muốn biết là Hội Đồng Giám Mục Việt Nam có một dự trù khi nào hay là đã làm việc như thế nào hay là Giáo Hội Việt Nam có một cuốn Thánh Kinh gồm cả Cựu Ước và Tân Ước mà HĐGM Việt Nam chính thức phê chuẩn không? HĐGM cũng như là Ủy Ban Phụng Tự có một đề án gì hay không thưa Cha?
Cha Kim Long: Theo nguyên tắc của Phụng Vụ thì phải hoàn chỉnh lại bản dịch Thánh Kinh trước rồi mới trích lại thành những cuốn sách Bài Đọc, nhưng mà chúng ta thì vì nhu cầu Phụng Vụ mà chúng ta phải làm ngược lại, chúng ta có một bản dịch đáp ứng những bài đọc trong Thánh Lễ trước rồi sau đó chúng ta mới hoàn chỉnh lại Bộ Thánh Kinh thì đó là ý muốn của HĐGM như vậy. Trong quá trình thực hiện thì cũng còn có những khó khăn của nó, thôi thì phải khởi sự từ đầu thì cũng phải chấp nhận thôi. Chứ làm thế nào khác được.
11/ Cha Công Nghị: Hội Đồng Giám Mục Việt Nam có đề án gì trong tương lai, nhờ một Ủy Ban hay đề cử một Ủy Ban nào đó để dịch toàn bộ Thánh Kinh không thưa Cha?
Cha Kim Long: Câu hỏi này thì quá khả năng của tôi vì tôi không nằm trong Hội Đồng Giám Mục cho nên tôi không dám trả lời câu này.
12/ Cha Công Nghị: Thưa Cha, Cha đã nói tới hoàn cảnh Việt Nam rất là khó khăn, thời giờ cũng như là phương tiện, cũng như những vị đang làm việc trong Ủy Ban Phụng Tự hay là Thánh Nhạc, thì các Ngài cũng là Giáo Sư Đại Chủng Viện hay là Giáo Sư phải giảng dạy tại các nơi. Như thế với hoàn cảnh thiếu thốn như vậy thì ước mong của Ủy Ban Phụng Tự hay là Ủy Ban Thánh Nhạc của Cha thì Cha có kêu gọi gì hay ước mong gì, như là hải ngoại có thể đáp ứng được gì, Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ cũng như là Âu Châu, Úc Châu, vì Phụng Tự là trọng tâm của đời sống Giáo Hội cũng tha thiết muốn có Sách Lễ hoặc là cuốn Thánh Kinh, cuốn Thánh Nhạc được hoàn chỉnh để mà xử dụng. Vậy ước mong của Cha, của Ủy Ban Phụng Tự hay Thánh Nhạc như thế nào?
Cha Kim Long: Dĩ nhiên ước mong của mọi người là công việc nó được hoàn tất nhanh chóng để chúng ta đáp ứng được nhu cầu, đối với tôi, tôi quan niệm hơi khác tức là chúng tôi có được bao nhiêu thì chúng tôi làm được bấy nhiêu. Chúng tôi cố gắng trong phạm vi của mình không bao giờ đòi hỏi phương tiện cả, dĩ nhiên khi có phương tiện đầy đủ thì công việc tiến triển nhanh hơn nhiều. Hiện thời cả ban Thánh Nhạc cả ban Phụng Tự không có lấy một văn phòng cũng như không có lấy một người nào thường trực để mà lo đánh máy hay là những chuyện khác. Thí dụ như tôi mang tiếng là Tổng Thư Ký nhưng mà tôi có ngày phải ngồi cả ngày trước máy vi tính thì nó mất rất nhiều thì giờ, cho nên chúng tôi không đòi hỏi thôi thì có được chừng nào chúng tôi làm chừng đó. Hy vọng có phương tiện rộng rãi hơn như quý vị có thể tạo điều kiện cho chúng tôi thì hy vọng là chúng tôi sẽ đáp ứng được nhu cầu Phụng Vụ một cách tốt đẹp hơn.
13/ Cha Công Nghị: Kính thưa Cha, có bao giờ Cha hay là Ủy Ban Phụng Tự hay là Ủy Ban Thánh Nhạc nghĩ rằng có thể có một số chuyên viên về Thánh Kinh, Thần Học hay là Dịch Thuật ở Hải Ngoại bởi vì tài năng cũng như nhân sự ở tại Hải Ngoại chẳng hạn như tại Roma, Paris, Hoa Kỳ thì cũng có một số các vị đã thành đạt, đã từng học, thì một số quý vị có khả năng hay là có thời giờ thì HĐGM cũng như là các Ủy Ban có bao giờ tiếp xúc hay là đưa ra một đề án như vậy không, thưa Cha?
Cha Kim Long: Chúng tôi thì chỉ dám nghĩ tới nếu gặp được những người có khả năng chuyên môn thì chúng tôi xin góp ý, chẳng hạn như tại Dòng Ngôi Lời có một vị có tiến sĩ về Phụng Vụ, thì khi về Việt Nam tiếp xúc, chúng tôi có đề nghị với Cha Giám Tỉnh là nếu có thể thì cho Ngài về Việt Nam một thời gian để làm việc thì chúng tôi sẵn sàng tiếp nhận. Còn trong phạm vi của chúng tôi thì thú thật chúng tôi chưa dám với tới vì đối với người chuyên môn như vậy thì phải có một số điều kiện nào đó, mà những điều kiện đó thì chúng tôi không thể có trong tay, thành thật thì chúng tôi ao ước mà nghĩ tới.
14/ Cha Công Nghị: Như vậy nếu mà quý Cha ở Việt Nam đề nghị thì chắc chắn sẽ có một số Cha bên này sẽ tự nguyện thôi bởi vì thấy nhu cầu cần thiết, vì đưa ra một đề án kêu gọi sự giúp tay ở mọi nơi thì Cha nghĩ như thế nào?
Cha Kim Long: Đó là một chuyện rất tốt đẹp như trong 2 tổ Lời Nguyện và Bài Ca thì chúng tôi cố gắng xếp mọi công chuyện để có thể trong một năm tập trung khoảng 10-15 ngày làm việc chung với nhau. Thí dụ những trường hợp như vậy thì bỏ ra thời gian 10-15 ngày, đối với tôi thật là lý tưởng.
15/ Cha Công Nghị: Thưa Cha ngày hôm nay truyền thông cũng như phương tiện truyền tin liên kết với nhau rất là dễ dàng bởi vì cả thế giới bây giờ giống như một làng về phương tiện Internet, thí dụ như có những cuộc hội thảo hay bàn thảo đưa ra những đề án để trong các công ty hay trong Giáo Hội như Bộ Giáo Sĩ đã xử dụng phương tiện truyền thông mới. Những tin tức hay những bản dịch thuật đã được đưa ra để rồi những chuyên viên khắp nơi có thể đóng góp ý kiến qua internet và mọi người có thể đọc được. Thưa Cha, giả sử có một phương tiện như thế mà chúng con có thể giúp thì Cha có đón nhận không?
Cha Kim Long: Rất hoan hỉ đón nhận, bởi vì chính như tôi đã nói với Cha về cách làm việc của chúng tôi là khi một Tổ làm việc xong một phần đoạn văn nào đó, chúng tôi thấy là có một phần riêng biệt được rồi thì tôi cho photocopy để gởi cho 25 Giáo Phận và 6 Đại Chủng Viện để xin góp ý kiến trong vòng 3 tháng, rồi chúng tôi mới tổng kết lại tất cả ý kiến đó để hoàn chỉnh, có những chỗ phải hoàn chỉnh lại với tổ, có những chỗ chúng tôi phải họp lại với Ban Phụng Tự toàn quốc để tranh cãi hay phải bàn luận thế nào. Cuối cùng sau khi hoàn chỉnh như vậy rồi thì chúng tôi mới trình lên Hội Đồng Giám Mục, như vậy thì thêm được những quý vị hay những quý vị nào muốn tiếp tay với chúng tôi thì chúng tôi vẫn có thể gởi bản sơ thảo đến để góp ý với chúng tôi, rồi chúng tôi tổng kết các ý kiến đó với những ý kiến khác đó là chuyện rất tốt.
Chúng tôi chỉ muốn rằng có một sự cộng tác thật rộng rãi, chắc chắn một bản văn chúng tôi càng làm chúng tôi càng cảm thấy là nó tương đối trọn cái chữ nghĩa này, có nghĩa khi bỏ đi thì mình cũng tiếc lắm thôi thì ý chung thế nào, ý nghĩa đó đẹp hơn thì rất tốt đẹp, càng góp nhiều ý kiến thì dĩ nhiên cái khó khăn của chúng tôi khi làm việc. Nhưng mà chúng tôi cảm thấy rằng rất là vui thích vì như vậy thì có nhiều người cộng tác, để có thể hoàn thành một cái gì chung cho một bản văn được tốt đẹp hơn.
16/ Cha Công Nghị: Cám ơn Cha đã soi sáng cho chúng con rất là nhiều để soi sáng vấn đề rất là trọng yếu của đời sống Phụng Vụ Giáo Hội cũng như là của người tín hữu mà Cha đã cho chúng con giải thích rất là thỏa đáng. Ước mong rằng những lời giải thích của Cha cũng mang lại sự an tâm cũng như khích lệ cho người Công Giáo Việt Nam cũng như tại Hải Ngoại. Và chúng con hứa rằng nếu mà chúng con có một cách nào đó để mà cộng tác một phần nào đó về tinh thần, vật chất với Cha thì chúng con sẽ cố gắng.
Nhân tiện đây, Cha có thể cho chúng con biết địa chỉ Ủy Ban của Cha để làm việc nếu mà có lòng hoặc muốn đóng góp ý kiến nào đó thì họ có thể liên lạc với Cha.
Xin Cha có thể cho địa chỉ hay điện thư liên lạc của Cha không?
Cha Kim Long: Văn phòng làm việc thì chúng tôi vẫn mượn Địa Chỉ của Trung Tâm Công Giáo.
Địa chỉ của tôi là: Kimlong12@Saigonnet.vn
Cha Công Nghị: Xin chân thành cám ơn Cha và chúc Cha được trở về quê hương bằng an. Cầu chúc Ủy Ban Phụng Tự cũng như Ủy Ban Thánh Nhạc luôn luôn phát triển. Kính chào Cha.