Đức Hồng Y Giuse Trần Nhật Quân, nguyên Giám Mục Hương Cảng, đã cảnh báo mạnh mẽ chống lại một thỏa thuận đang được đề xuất, mà ngài lo ngại rằng, sẽ khiến cho chính phủ Trung Quốc có thể kiểm soát và thao túng Giáo Hội Công Giáo.
Giữa lúc có nhiều báo cáo cho thấy một hiệp ước giữa Roma và Bắc Kinh đang sắp xảy ra, trong đó Tòa Thánh sẽ chấp nhận các vị giám mục đã được “tấn phong” bởi bọn cầm quyền Trung Quốc mà không cần sự chuẩn y của Vatican, Đức Giám Mục về hưu của Hương Cảng cảnh báo rằng một thỏa thuận như thế có thể khiến cho Giáo Hội trở nên “hoàn toàn tùng phục một nhà nước vô thần.”
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Wall Street Journal, Đức Hồng Y Trần Nhật Quân bày tỏ lo ngại rằng Vatican đã sẵn sàng nhượng bộ những nguyên tắc quan trọng “với hy vọng đạt được một thỏa thuận.”
Đức Hồng Y cũng thẳng thừng bày tỏ mối nghi ngại về mong muốn rõ rệt của Đức Thánh Cha Phanxicô muốn đạt được một hiệp ước. “Tôi xin lỗi phải nói rằng dù rất thiện chí, nhưng đôi khi ngài đã làm nhiều điều vô lý”.
Ngài giải thích như sau: “Đức Thánh Cha Phanxicô không có kiến thức thực sự về cộng sản,” Theo Đức Hồng Y, lớn lên tại Á Căn Đình, Đức Giáo Hoàng đã thấy cộng sản như là một đối tượng bị bách hại, chứ không phải là những kẻ khủng bố. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Giáo Hội đã phải chịu đựng sự khủng bố của cộng sản.
Theo thỏa thuận được đề xuất, Vatican được tin là sẽ công nhận hầu hết các giám mục được tấn phong bởi chế độ Trung Quốc. Đổi lại, Bắc Kinh sẽ công nhận quyền của Tòa Thánh bổ nhiệm các giám mục mới. Tuy nhiên, những giám mục sẽ được chọn từ một danh sách do Hội Công Giáo Yêu nước đưa ra. Theo Đức Hồng Y, nếu điều này xảy ra, bọn cầm quyền Trung Quốc có thể kiểm soát các bổ nhiệm Giám Mục và chỉ giới thiệu các ứng viên nào sẵn sàng công nhận uy quyền của chính phủ. Ngoài ra, những thỏa thuận này không đề cập đến tình trạng của các giám mục “thầm lặng” và các linh mục hiện đang chịu sự sách nhiễu của chính phủ, nhiều người đang bị bắt giữ.
Đức Hồng Y Trần Nhật Quân nhìn nhận rằng hầu hết các giám mục của Giáo Hội Công Giáo “chính thức” được công nhận bởi Bắc Kinh “rất trung thành với Giáo Hội.” Tuy nhiên, ngài nhấn mạnh rằng họ là những “con rối” của chế độ Bắc Kinh. Đức Hồng Y nói: “Tôi thà rằng không có những giám mục như thế thì hơn”.
Trong một diễn biến liên quan, một linh mục Trung Quốc viết blog dưới một cái tên giả, cũng đưa ra một lý luận tương tự. Ngài viết:
“Nhiều người nói rằng các cuộc đàm phán giữa Trung Quốc và Vatican đã đạt được với giá phải trả của Giáo Hội thầm lặng. Trong thực tế, nếu Đức Giáo Hoàng ban cho Bắc Kinh quyền bổ nhiệm giám mục, thì toàn bộ Giáo Hội tại Trung Quốc bị hy sinh. ‘Vì lợi ích của Giáo Hội tại Trung Quốc’ mà chính Giáo Hội tại Trung Quốc bị hy sinh, trao quyền bính thiêng liêng của mình cho một chính phủ vô thần. Tôi không nghĩ rằng Vatican có thể chọn một bước tiến thiếu nghiêm túc như vậy!”
Trong quá trình đàm phán với cộng sản Trung quốc, hiển nhiên là Tòa Thánh không thể công bố hết những chi tiết các thỏa thuận với Bắc Kinh. Điều đó là có thể hiểu được. Tuy nhiên, rõ ràng là những lo ngại của Đức Hồng Y Trần Nhật Quân và Giáo Hội thầm lặng tại Trung Quốc xuất phát từ một thực tế không thể phủ nhận được là các vị này không hề được hỏi ý kiến bất chấp những kinh nghiệm phong phú của các vị về cộng sản, và về đất nước của chính họ.
Giữa lúc có nhiều báo cáo cho thấy một hiệp ước giữa Roma và Bắc Kinh đang sắp xảy ra, trong đó Tòa Thánh sẽ chấp nhận các vị giám mục đã được “tấn phong” bởi bọn cầm quyền Trung Quốc mà không cần sự chuẩn y của Vatican, Đức Giám Mục về hưu của Hương Cảng cảnh báo rằng một thỏa thuận như thế có thể khiến cho Giáo Hội trở nên “hoàn toàn tùng phục một nhà nước vô thần.”
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Wall Street Journal, Đức Hồng Y Trần Nhật Quân bày tỏ lo ngại rằng Vatican đã sẵn sàng nhượng bộ những nguyên tắc quan trọng “với hy vọng đạt được một thỏa thuận.”
Đức Hồng Y cũng thẳng thừng bày tỏ mối nghi ngại về mong muốn rõ rệt của Đức Thánh Cha Phanxicô muốn đạt được một hiệp ước. “Tôi xin lỗi phải nói rằng dù rất thiện chí, nhưng đôi khi ngài đã làm nhiều điều vô lý”.
Ngài giải thích như sau: “Đức Thánh Cha Phanxicô không có kiến thức thực sự về cộng sản,” Theo Đức Hồng Y, lớn lên tại Á Căn Đình, Đức Giáo Hoàng đã thấy cộng sản như là một đối tượng bị bách hại, chứ không phải là những kẻ khủng bố. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Giáo Hội đã phải chịu đựng sự khủng bố của cộng sản.
Theo thỏa thuận được đề xuất, Vatican được tin là sẽ công nhận hầu hết các giám mục được tấn phong bởi chế độ Trung Quốc. Đổi lại, Bắc Kinh sẽ công nhận quyền của Tòa Thánh bổ nhiệm các giám mục mới. Tuy nhiên, những giám mục sẽ được chọn từ một danh sách do Hội Công Giáo Yêu nước đưa ra. Theo Đức Hồng Y, nếu điều này xảy ra, bọn cầm quyền Trung Quốc có thể kiểm soát các bổ nhiệm Giám Mục và chỉ giới thiệu các ứng viên nào sẵn sàng công nhận uy quyền của chính phủ. Ngoài ra, những thỏa thuận này không đề cập đến tình trạng của các giám mục “thầm lặng” và các linh mục hiện đang chịu sự sách nhiễu của chính phủ, nhiều người đang bị bắt giữ.
Đức Hồng Y Trần Nhật Quân nhìn nhận rằng hầu hết các giám mục của Giáo Hội Công Giáo “chính thức” được công nhận bởi Bắc Kinh “rất trung thành với Giáo Hội.” Tuy nhiên, ngài nhấn mạnh rằng họ là những “con rối” của chế độ Bắc Kinh. Đức Hồng Y nói: “Tôi thà rằng không có những giám mục như thế thì hơn”.
Trong một diễn biến liên quan, một linh mục Trung Quốc viết blog dưới một cái tên giả, cũng đưa ra một lý luận tương tự. Ngài viết:
“Nhiều người nói rằng các cuộc đàm phán giữa Trung Quốc và Vatican đã đạt được với giá phải trả của Giáo Hội thầm lặng. Trong thực tế, nếu Đức Giáo Hoàng ban cho Bắc Kinh quyền bổ nhiệm giám mục, thì toàn bộ Giáo Hội tại Trung Quốc bị hy sinh. ‘Vì lợi ích của Giáo Hội tại Trung Quốc’ mà chính Giáo Hội tại Trung Quốc bị hy sinh, trao quyền bính thiêng liêng của mình cho một chính phủ vô thần. Tôi không nghĩ rằng Vatican có thể chọn một bước tiến thiếu nghiêm túc như vậy!”
Trong quá trình đàm phán với cộng sản Trung quốc, hiển nhiên là Tòa Thánh không thể công bố hết những chi tiết các thỏa thuận với Bắc Kinh. Điều đó là có thể hiểu được. Tuy nhiên, rõ ràng là những lo ngại của Đức Hồng Y Trần Nhật Quân và Giáo Hội thầm lặng tại Trung Quốc xuất phát từ một thực tế không thể phủ nhận được là các vị này không hề được hỏi ý kiến bất chấp những kinh nghiệm phong phú của các vị về cộng sản, và về đất nước của chính họ.