BẮC NINH - Trời Hà Nội cả tuần này mưa phùn rả rích, không khí ẩm ướt thật khó chịu, đột nhiên trời khô ráo khi Tông đoàn Gioan Phaolô 2 chúng tôi tổ chức đi hành hương và tĩnh tâm tại Trung tâm Thánh mẫu Đức Mẹ Từ Phong (Bắc Ninh).
Chuyến đi này, mọi người quyết định huy động xe của các gia đình thành viên để không phải thuê xe ngoài nhằm tiết kiệm chi phí để làm bác ái. Đoàn đi dưới sự hướng dẫn của cha Giuse Đỗ Đình Tư- Chủ tịch và cũng là cha linh hướng của Tông đoàn.
Chúng tôi tới Trung tâm Thánh mẫu vào lúc 15h ngày 14-3-2015. Cha Giám đốc Trung tâm Thánh mẫu F.X Nguyễn Đức Đại mời đoàn vào phòng khách. Sau lời giới thiệu của cha Giuse, cha Giám đốc đã ngỏ lời chào mừng đoàn và trao quyền làm chủ Trung tâm cho đoàn vì như lời cha nói, Trung tâm chỉ có mình cha mà chiều tối, sáng mai và trưa mai còn phải đi dâng lễ ở xứ xa đến vài chục km. Chúng tôi cảm ơn cha rồi đi nhận phòng ở và thăm quan Trung tâm.
Trung tâm Thánh mẫu Từ Phong ở trên một quả đồi, có vị thế khá đẹp. Nhà thờ có thiết kế khá đẹp mang đậm phong cách Á Đông. Từ bậc thang các lối lên nhà thờ đều có những đôi rồng lớn như các đình chùa cổ đến 2 tháp chuông nhọn. Các tòa thánh ở trên bàn thờ cũng được làm cách điệu với các tòa mái ngói cổ và bệ tượng là những cánh hoa sen. Chùm đèn trang trí trên trần nhà thờ cũng thế, rất Việt. Chúng tôi ra viếng chào Đức Mẹ ở linh đài. Tượng Đức Mẹ to lớn đứng trên đài cao (ảnh dưới). Chúng tôi xin Mẹ cầu khấn cùng Thiên Chúa nâng đỡ Tông đoàn trong chặng đường sắp tới nhất là hoàn thành chương trình tĩnh tâm Mùa Chay này tại Tung tâm Thánh mẫu Từ Phong linh thiêng.
Theo lời kể của cha Giám đốc, xứ Từ Phong có cả trăm năm nay. Giáo dân lúc đó đã làm được nhà nguyện nhỏ mà bây giờ được phục dựng lại ở bên trái linh đài Đức Mẹ. Nhưng sau sự kiện 1954, giáo dân di cư đi Nam hầu hết, chỉ còn lại vài gia đình Công Giáo nên nhà thờ cũng tan hoang. Khu đồi này cỏ mọc um tùm như rừng hoang. Nhưng ở đây vẫn có một tượng Đức Mẹ nhỏ bé cao chừng 1m thôi và cũng bị hư hại, hoang phế. Song những người lương dân khi trâu bò, lợn gà bị dịch bệnh hay con cái của họ bị ốm, họ thường đến thắp hương khấn vái trước tượng Đức Mẹ và như đồn thổi, rất nhiều người đã được toại nguyện. Thế là tiếng đồn Đức Mẹ Từ Phong linh thiêng được lan đi. Nhưng năm 80, khu đất của nhà thờ đã được giao cho một doanh trại quân đội quản lý nhưng không rõ vì sao vẫn không triển khai xây dựng được. Đến năm 1986, Tòa Giám mục Bắc Ninh cho làm pho tượng Đức Mẹ ban ơn to lớn và để thay thế pho tượng nhỏ. Chính quyền yêu cầu dỡ bỏ nhưng giáo dân kiên quyết giữ lại. Chính quyền cho xe cần cẩu vào để cẩu tượng đi. Lạ thay, dây cáp to lớn vừa buộc vào tượng thì đứt phăng và cẩu bị sập. Người ta thay chiếc xe cẩu khác. Xe cẩu này vừa leo lên bị vướng vào đá nhọn và nổ lốp và bị lật nghiêng. Thế
là người ta đồn rằng, Đức Mẹ Từ Phong linh thiêng đã hiển linh để trừng phạt những kẻ chống đối. Tượng Đức Mẹ nằm dưới bóng cây dạ hương xum xuê cành lá đang trổ hương thơm ngào ngạt. Nghe nói có nhiều người đã đến bóc vỏ cây, lấy lá về làm thuốc nên giáo xứ phải làm hàng rào sắt quanh gốc cây để bảo vệ. Tượng Đức Mẹ Từ Phong đứng vững từ đấy và hàng ngày biết bao con cái chạy đến nương bóng Mẹ che chở trong đó có Tông đoàn Gioan Phaolô 2 của chúng tôi hôm nay.
Dưới thời Đức Cha Giuse Nguyễn Quang Tuyến coi sóc giáo phận Bắc Ninh. Ngài đã cất công chạy vạy khắp nơi để có kinh phí xây dựng Tòa Giám mục, Trung tâm Thánh mẫu Từ Phong (Bắc Ninh) và Nhà thờ Thánh Tâm (Bắc Giang). Nhưng Ngài bị bệnh và qua đời ngày 23-9-2006 nên công trình Trung tâm Thánh mẫu Từ Phong bị dang dở. Khi Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt làm Giám quản Bắc Ninh, công trình đã tiếp tục và được khánh thành.
Cha F.X mới được bổ nhiệm là Giám đốc Trung tâm từ đầu năm ngoái và về nhận nhiệm sở từ ngày 4-3-2014. Cha nói rằng, giáo dân ở đây ít lắm chỉ có 320 giáo dân nhưng thanh niên trai tráng đi làm ăn xa cả chỉ còn lại vài trăm người già, trẻ con. Khi về coi sóc Từ Phong và Phong Cốc, cha thấy thanh thiếu niên ở đây không có sân chơi thể thao, văn hóa. Cha liền mua lại đất của nhà dân, san nền và làm ngôi nhà lớn với diện tích đúng 1 sào Bắc Bộ (360m2), mái cao cả chục mét, lợp tôn để có thể làm hội trường học tập, biểu diễn văn nghệ và chơi các môn thể thao như cầu lông, bóng bàn. Lúc đầu chính quyền cũng ngăn cản. Nhưng cha bảo, chúng tôi đâu có kinh doanh mà chỉ muốn có sân chơi cho thanh thiếu niên để chúng khỏi tụ tập nghiện hút, chơi games. Thế là chính quyền thôi không ngăn cản nữa. Khi chúng tôi đến, có nhiều thanh niên đang chơi thể thao ở đây và hỏi ra thì cũng có một số không phải là người Công Giáo.
Cha Giám đốc dẫn chúng tôi đi thăm quan nhà mở. Gọi là nhà mở chứ thực ra cơ sở cũng còn đơn sơ lắm. Sơ Maria Nguyễn Thị Hạnh, nữ tu dòng Đa Minh Bắc Ninh đang phụ trách cơ sở này. Theo sơ Hạnh, nhà mở đang nuôi 5 cháu bé mồ côi. Hôm nay, 1 cháu, các sơ đang đưa đi mổ hàm ếch ở Hà Nội. Lương y Phạm Cao Sơn mừng tuổi đầu xuân cho các cháu, mỗi cháu 500 ngàn đồng. Sơ Hạnh cũng cho biết nhà mở hiện đang cưu mang một số bà bầu lỡ mang thai. Mỗi người một hoàn cảnh éo le. Có bà mẹ mới tròn 19 tuổi. Có bà mẹ thiểu năng trí tuệ. Có bà mẹ bị người yêu là một gã Sở Khanh lừa sau bao lời hứa hẹn đường mật. Một chiếc xe taxi chạy đến. Lại một bà bầu đến ngày sinh được chở đi đến bệnh viện. Chiếc xe đi rồi, sơ Hạnh nói với tôi rằng, hoàn cảnh của bà bầu này cũng rất đáng thương. Khi có thai và biết bị lừa, cô gái đã định quyên sinh cả mẹ và con. Người ta báo tin cho các sơ và Trung tâm đã đi đón về. Một cô gái rất xinh xắn đang xếp đồ đạc lỉnh kỉnh lên chiếc xe máy. Cô bảo, cô vốn bán hàng ở sân bay Nội Bài, có thai rồi về đây sinh con gái. Bây giờ con của cô đã khôn, cô đã tình nguyện ở lại nhà mở để chăm con và giúp thêm trung tâm. Cô nói, các cô không phải đóng góp bất cứ một khoản phí nào và hoàn toàn được trung tâm bao cấp. Sơ Hạnh nói với tôi, mỗi năm, nhà mở đón từ 50 đến 120 bà bầu như vậy. Phần lớn họ không phải là người Công Giáo. Họ đến từ nhiều nơi do các cộng tác viên gửi đến. Sau khi sinh con xong, mẹ tròn, con vuông, trung tâm sẽ động viên các bà mẹ mang con đi nhưng nếu ai không nuôi được, trung tâm sẽ nuôi đỡ bao giờ có điều kiện, họ sẽ về đón. Để góp chút ít giúp đỡ nhà mở, các thành viên trong Tông đoàn chúng tôi đưa ra lời kêu gọi quyên góp. Chỉ trong vòng 10 phút, bà Trần Thị Hường đã thông báo thu được hơn 12 triệu. Chúng tôi chia đôi. Một nửa cho nhà mở và phần còn lại giúp đỡ Trung tâm Thánh mẫu. Sơ Hạnh thay mặt nhà mở cảm ơn chúng tôi rồi xin phép phải đi. Chiếc xe máy lao về phái Hà Nội. Cô gái chở sơ Hạnh đi thay ca cho một nữ tu khác đang chăm một bé ở bệnh viện dưới Hà Nội.
Sau giờ cơm chiều, chúng tôi tham dự thánh lễ do cha Giuse chủ sự. Có khá đông giáo dân tham dự cùng và chịu lễ sốt sắng lắm. Tiếp đó, chúng tôi có giờ chầu Thánh thể thật trang nghiêm. Giáo phận Hà Nội vẫn còn đang tổ chức “24 giờ chầu Thánh thể” theo ý Đức Thánh Cha. Chúng tôi cũng xin cho được bài trừ bệnh vô cảm ở trong từng người. Chúng tôi có may mắn được làm con cái Chúa mà không mạnh dạn can đảm và khéo léo để giới thiệu Tin mừng đến cho những anh em chưa nhận biết Chúa. Sáng Chúa Nhật, chúng tôi tổ chức đi Đàng Thánh giá thật sốt sắng (ảnh dưới). Tiếp đó, cha Giuse giảng tĩnh tâm cho Tông đoàn. Cha suy tư về hình ảnh của một tông đồ của Chúa là Giuda Iscariot. Ông ta là người duy nhất ở miền nam Galile trong khi 11 tông đồ khác sinh trưởng ở miền bắc. Ông được Chúa Giêsu và các tông đồ tin tưởng chọn lựa giao cho giữ tài chính. Có lẽ do tiếp xúc với tiền bạc nên ông sinh tham tiền bạc và đẫn đến hành động phản bội là bán Chúa. Nhưng cái đáng bị lên án và phê phán nhất là ông đã mất lòng trông cậy, thứ tha của Chúa nên đã treo cổ để bày tỏ sự hối hận của mình. Sau khi chia sẻ với cộng đoàn, cha Giuse đã ngồi tòa để ban Bí tích hòa giải cho các thành viên. Thánh lễ buổi trưa củ nhật đã kết thúc chương trình tĩnh tâm của Tông đoàn.
Mặc dù bận, nhưng cha Giám đốc vẫn tranh thủ về để chụp ảnh chung với mọi người trước linh đài Đức Mẹ Từ Phong và dự bữa cơm liên hoan chia tay. Cha nói về dự định tương lai cho Trung tâm sẽ thành nơi hưu dưỡng cho các cha già, rồi sẽ thành trung tâm hành hương cho các giới nhất là giới trẻ. Cha nói rất cần thêm một vài cha để giải tội, hướng dẫn khách hành hương. Hiện nay, cứ đầu tháng, Đức Cha lại về đây dâng lễ nhưng ở đây vẫn cần nhiều nhân lực, vật lực. Lại một đoàn khách du lịch vào viếng Đức Mẹ, rất cần một hướng dẫn viên thông thạo ngoại ngữ để giới thiệu cho du khách… Chúng tôi chỉ biết dâng thêm lời nguyện cầu cho Trung tâm Thánh mẫu Từ Phong.
Chuyến đi này, mọi người quyết định huy động xe của các gia đình thành viên để không phải thuê xe ngoài nhằm tiết kiệm chi phí để làm bác ái. Đoàn đi dưới sự hướng dẫn của cha Giuse Đỗ Đình Tư- Chủ tịch và cũng là cha linh hướng của Tông đoàn.
 |
Trung tâm Thánh mẫu Từ Phong ở trên một quả đồi, có vị thế khá đẹp. Nhà thờ có thiết kế khá đẹp mang đậm phong cách Á Đông. Từ bậc thang các lối lên nhà thờ đều có những đôi rồng lớn như các đình chùa cổ đến 2 tháp chuông nhọn. Các tòa thánh ở trên bàn thờ cũng được làm cách điệu với các tòa mái ngói cổ và bệ tượng là những cánh hoa sen. Chùm đèn trang trí trên trần nhà thờ cũng thế, rất Việt. Chúng tôi ra viếng chào Đức Mẹ ở linh đài. Tượng Đức Mẹ to lớn đứng trên đài cao (ảnh dưới). Chúng tôi xin Mẹ cầu khấn cùng Thiên Chúa nâng đỡ Tông đoàn trong chặng đường sắp tới nhất là hoàn thành chương trình tĩnh tâm Mùa Chay này tại Tung tâm Thánh mẫu Từ Phong linh thiêng.
Theo lời kể của cha Giám đốc, xứ Từ Phong có cả trăm năm nay. Giáo dân lúc đó đã làm được nhà nguyện nhỏ mà bây giờ được phục dựng lại ở bên trái linh đài Đức Mẹ. Nhưng sau sự kiện 1954, giáo dân di cư đi Nam hầu hết, chỉ còn lại vài gia đình Công Giáo nên nhà thờ cũng tan hoang. Khu đồi này cỏ mọc um tùm như rừng hoang. Nhưng ở đây vẫn có một tượng Đức Mẹ nhỏ bé cao chừng 1m thôi và cũng bị hư hại, hoang phế. Song những người lương dân khi trâu bò, lợn gà bị dịch bệnh hay con cái của họ bị ốm, họ thường đến thắp hương khấn vái trước tượng Đức Mẹ và như đồn thổi, rất nhiều người đã được toại nguyện. Thế là tiếng đồn Đức Mẹ Từ Phong linh thiêng được lan đi. Nhưng năm 80, khu đất của nhà thờ đã được giao cho một doanh trại quân đội quản lý nhưng không rõ vì sao vẫn không triển khai xây dựng được. Đến năm 1986, Tòa Giám mục Bắc Ninh cho làm pho tượng Đức Mẹ ban ơn to lớn và để thay thế pho tượng nhỏ. Chính quyền yêu cầu dỡ bỏ nhưng giáo dân kiên quyết giữ lại. Chính quyền cho xe cần cẩu vào để cẩu tượng đi. Lạ thay, dây cáp to lớn vừa buộc vào tượng thì đứt phăng và cẩu bị sập. Người ta thay chiếc xe cẩu khác. Xe cẩu này vừa leo lên bị vướng vào đá nhọn và nổ lốp và bị lật nghiêng. Thế
 |
Dưới thời Đức Cha Giuse Nguyễn Quang Tuyến coi sóc giáo phận Bắc Ninh. Ngài đã cất công chạy vạy khắp nơi để có kinh phí xây dựng Tòa Giám mục, Trung tâm Thánh mẫu Từ Phong (Bắc Ninh) và Nhà thờ Thánh Tâm (Bắc Giang). Nhưng Ngài bị bệnh và qua đời ngày 23-9-2006 nên công trình Trung tâm Thánh mẫu Từ Phong bị dang dở. Khi Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt làm Giám quản Bắc Ninh, công trình đã tiếp tục và được khánh thành.
Cha F.X mới được bổ nhiệm là Giám đốc Trung tâm từ đầu năm ngoái và về nhận nhiệm sở từ ngày 4-3-2014. Cha nói rằng, giáo dân ở đây ít lắm chỉ có 320 giáo dân nhưng thanh niên trai tráng đi làm ăn xa cả chỉ còn lại vài trăm người già, trẻ con. Khi về coi sóc Từ Phong và Phong Cốc, cha thấy thanh thiếu niên ở đây không có sân chơi thể thao, văn hóa. Cha liền mua lại đất của nhà dân, san nền và làm ngôi nhà lớn với diện tích đúng 1 sào Bắc Bộ (360m2), mái cao cả chục mét, lợp tôn để có thể làm hội trường học tập, biểu diễn văn nghệ và chơi các môn thể thao như cầu lông, bóng bàn. Lúc đầu chính quyền cũng ngăn cản. Nhưng cha bảo, chúng tôi đâu có kinh doanh mà chỉ muốn có sân chơi cho thanh thiếu niên để chúng khỏi tụ tập nghiện hút, chơi games. Thế là chính quyền thôi không ngăn cản nữa. Khi chúng tôi đến, có nhiều thanh niên đang chơi thể thao ở đây và hỏi ra thì cũng có một số không phải là người Công Giáo.
Cha Giám đốc dẫn chúng tôi đi thăm quan nhà mở. Gọi là nhà mở chứ thực ra cơ sở cũng còn đơn sơ lắm. Sơ Maria Nguyễn Thị Hạnh, nữ tu dòng Đa Minh Bắc Ninh đang phụ trách cơ sở này. Theo sơ Hạnh, nhà mở đang nuôi 5 cháu bé mồ côi. Hôm nay, 1 cháu, các sơ đang đưa đi mổ hàm ếch ở Hà Nội. Lương y Phạm Cao Sơn mừng tuổi đầu xuân cho các cháu, mỗi cháu 500 ngàn đồng. Sơ Hạnh cũng cho biết nhà mở hiện đang cưu mang một số bà bầu lỡ mang thai. Mỗi người một hoàn cảnh éo le. Có bà mẹ mới tròn 19 tuổi. Có bà mẹ thiểu năng trí tuệ. Có bà mẹ bị người yêu là một gã Sở Khanh lừa sau bao lời hứa hẹn đường mật. Một chiếc xe taxi chạy đến. Lại một bà bầu đến ngày sinh được chở đi đến bệnh viện. Chiếc xe đi rồi, sơ Hạnh nói với tôi rằng, hoàn cảnh của bà bầu này cũng rất đáng thương. Khi có thai và biết bị lừa, cô gái đã định quyên sinh cả mẹ và con. Người ta báo tin cho các sơ và Trung tâm đã đi đón về. Một cô gái rất xinh xắn đang xếp đồ đạc lỉnh kỉnh lên chiếc xe máy. Cô bảo, cô vốn bán hàng ở sân bay Nội Bài, có thai rồi về đây sinh con gái. Bây giờ con của cô đã khôn, cô đã tình nguyện ở lại nhà mở để chăm con và giúp thêm trung tâm. Cô nói, các cô không phải đóng góp bất cứ một khoản phí nào và hoàn toàn được trung tâm bao cấp. Sơ Hạnh nói với tôi, mỗi năm, nhà mở đón từ 50 đến 120 bà bầu như vậy. Phần lớn họ không phải là người Công Giáo. Họ đến từ nhiều nơi do các cộng tác viên gửi đến. Sau khi sinh con xong, mẹ tròn, con vuông, trung tâm sẽ động viên các bà mẹ mang con đi nhưng nếu ai không nuôi được, trung tâm sẽ nuôi đỡ bao giờ có điều kiện, họ sẽ về đón. Để góp chút ít giúp đỡ nhà mở, các thành viên trong Tông đoàn chúng tôi đưa ra lời kêu gọi quyên góp. Chỉ trong vòng 10 phút, bà Trần Thị Hường đã thông báo thu được hơn 12 triệu. Chúng tôi chia đôi. Một nửa cho nhà mở và phần còn lại giúp đỡ Trung tâm Thánh mẫu. Sơ Hạnh thay mặt nhà mở cảm ơn chúng tôi rồi xin phép phải đi. Chiếc xe máy lao về phái Hà Nội. Cô gái chở sơ Hạnh đi thay ca cho một nữ tu khác đang chăm một bé ở bệnh viện dưới Hà Nội.
 |
Mặc dù bận, nhưng cha Giám đốc vẫn tranh thủ về để chụp ảnh chung với mọi người trước linh đài Đức Mẹ Từ Phong và dự bữa cơm liên hoan chia tay. Cha nói về dự định tương lai cho Trung tâm sẽ thành nơi hưu dưỡng cho các cha già, rồi sẽ thành trung tâm hành hương cho các giới nhất là giới trẻ. Cha nói rất cần thêm một vài cha để giải tội, hướng dẫn khách hành hương. Hiện nay, cứ đầu tháng, Đức Cha lại về đây dâng lễ nhưng ở đây vẫn cần nhiều nhân lực, vật lực. Lại một đoàn khách du lịch vào viếng Đức Mẹ, rất cần một hướng dẫn viên thông thạo ngoại ngữ để giới thiệu cho du khách… Chúng tôi chỉ biết dâng thêm lời nguyện cầu cho Trung tâm Thánh mẫu Từ Phong.