WASHINGTON - Ông Craig Etcheson, học giả người Mỹ đồng thời cũng là chuyên gia về Campuchia cho hay, các bằng chứng đã hoặc sắp tìm ra có thể giữ vai trò quan trọng trong việc truy tố 8 lãnh tụ còn sống của chế độ Khmer Đỏ.
Khmer Đỏ là phe cộng sản chủ trương theo đường lối Mao Trạch Đông một cách cực đoan khi phe này cầm quyền từ năm 1975 tới đầu năm 1979.
Người ta đã đánh dấu và xác định được địa điểm của hơn 20.000 ngôi mộ tập thể; và nay các khoa học gia đang tập trung vào cuộc đào bới lớn lao để tìm hiểu sự thật tại Campuchia trong thòi gian Khmer Đỏ cai trị.
Ông Etcheson nói, các bằng chứng mới nhất cho thấy đã có từ 2 triệu 200 nghìn cho tới 2 triệu 500 nghìn người đã bỏ mạng dưới thời Pol Pot.
Nên biết, trước giờ, nói chung mọi người đều cho là số người chết khoảng 2 triệu; trong khi Campuchia đưa ra con số chính thức là 3 triệu 316 nghìn người.
Theo học giả Etcheson, từ 1 triệu 100 nghìn cho tới 1 triệu 250 nghìn người đã bị xử tử; số còn lại chết vì đói khát, vì lao động cực khổ trong các trại lao động cưỡng bách.
Hôm mùng 6 tháng trước, tức tháng Sáu, Liên Hiệp Quốc và Phnom Penh đã ký văn bản chung cuộc nhằm thành lập tòa án xử tội diệt chủng và tội ác chống lại loài người mà người ta cho rằng Khmer Đỏ đã phạm phải khi phe này cầm quyền từ ngày 17 tháng Tư năm 75 tới ngày mùng 7 tháng Giêng năm 79.
Thi thể của các nguời bị giết thường được vùi trong các mộ được chia thành 3 loại:
Loại mộ tập thể nhỏ, thường là mộ của nguyên một gia đình như cha mẹ ông bà, một ít thân nhân và trẻ con.
Loại mộ tập thể trung bình, thường là nơi chôn số người bị giết lên tới 200 người; chủ yếu là các tù nhân bị lọc lựa định kỳ từ các trung tâm giam giữ, chẳng hạn như trung tâm tra tấn S – 21, nơi 16.000 người bị thanh lọc để bị xử tử trong suốt 3 năm rưỡi.
Loại mộ tập thể lớn, chứa tới 7.000 xác mỗi mộ.
Ông Etcheson nói, loại mộ này được sử dụng khi nhà cầm quyền quyết định thanh toán toàn thể một quận.
Giai đoạn điều tra, tức giai đoạn Một; và giai đoạn Hai, tức giai đoạn tuyển lựa bằng chứng đã gần như kết thúc. Hai giai đoạn này để dọn đường cho giai đoạn Ba, tức giai đoạn khai quật một mộ tập thể lớn, trước giờ chưa được khai quật.
Sau đó, bằng chứng sẽ được đệ trình các công tố viên; đây là những người được Liên Hiệp Quốc và Campuchia bổ nhiệm.
Người ta cho rằng trong vòng vài tuần lễ sắp tới, quốc hội Campuchia sẽ phê chuẩn tài liệu thiết lập tòa án xử Khmer Đỏ. Hầu hết chi phí tòa án sẽ do Nhật Bản đài thọ.
Nguời ta cũng cho rằng các thẩm phán thuộc 8 quốc gia sẽ chủ tọa vụ xử.
Ông Etcheson cho hay, chi phí cho các công tác hiện nay đều do Cơ Quan Phát Triển Hoa Kỳ thông qua Hiệp Hội Á Châu, tức Asia Foundation đài thọ.(ABC)
Khmer Đỏ là phe cộng sản chủ trương theo đường lối Mao Trạch Đông một cách cực đoan khi phe này cầm quyền từ năm 1975 tới đầu năm 1979.
Người ta đã đánh dấu và xác định được địa điểm của hơn 20.000 ngôi mộ tập thể; và nay các khoa học gia đang tập trung vào cuộc đào bới lớn lao để tìm hiểu sự thật tại Campuchia trong thòi gian Khmer Đỏ cai trị.
Ông Etcheson nói, các bằng chứng mới nhất cho thấy đã có từ 2 triệu 200 nghìn cho tới 2 triệu 500 nghìn người đã bỏ mạng dưới thời Pol Pot.
Nên biết, trước giờ, nói chung mọi người đều cho là số người chết khoảng 2 triệu; trong khi Campuchia đưa ra con số chính thức là 3 triệu 316 nghìn người.
Theo học giả Etcheson, từ 1 triệu 100 nghìn cho tới 1 triệu 250 nghìn người đã bị xử tử; số còn lại chết vì đói khát, vì lao động cực khổ trong các trại lao động cưỡng bách.
Hôm mùng 6 tháng trước, tức tháng Sáu, Liên Hiệp Quốc và Phnom Penh đã ký văn bản chung cuộc nhằm thành lập tòa án xử tội diệt chủng và tội ác chống lại loài người mà người ta cho rằng Khmer Đỏ đã phạm phải khi phe này cầm quyền từ ngày 17 tháng Tư năm 75 tới ngày mùng 7 tháng Giêng năm 79.
Thi thể của các nguời bị giết thường được vùi trong các mộ được chia thành 3 loại:
Loại mộ tập thể nhỏ, thường là mộ của nguyên một gia đình như cha mẹ ông bà, một ít thân nhân và trẻ con.
Loại mộ tập thể trung bình, thường là nơi chôn số người bị giết lên tới 200 người; chủ yếu là các tù nhân bị lọc lựa định kỳ từ các trung tâm giam giữ, chẳng hạn như trung tâm tra tấn S – 21, nơi 16.000 người bị thanh lọc để bị xử tử trong suốt 3 năm rưỡi.
Loại mộ tập thể lớn, chứa tới 7.000 xác mỗi mộ.
Ông Etcheson nói, loại mộ này được sử dụng khi nhà cầm quyền quyết định thanh toán toàn thể một quận.
Giai đoạn điều tra, tức giai đoạn Một; và giai đoạn Hai, tức giai đoạn tuyển lựa bằng chứng đã gần như kết thúc. Hai giai đoạn này để dọn đường cho giai đoạn Ba, tức giai đoạn khai quật một mộ tập thể lớn, trước giờ chưa được khai quật.
Sau đó, bằng chứng sẽ được đệ trình các công tố viên; đây là những người được Liên Hiệp Quốc và Campuchia bổ nhiệm.
Người ta cho rằng trong vòng vài tuần lễ sắp tới, quốc hội Campuchia sẽ phê chuẩn tài liệu thiết lập tòa án xử Khmer Đỏ. Hầu hết chi phí tòa án sẽ do Nhật Bản đài thọ.
Nguời ta cũng cho rằng các thẩm phán thuộc 8 quốc gia sẽ chủ tọa vụ xử.
Ông Etcheson cho hay, chi phí cho các công tác hiện nay đều do Cơ Quan Phát Triển Hoa Kỳ thông qua Hiệp Hội Á Châu, tức Asia Foundation đài thọ.(ABC)