BẮC KINH - Các nhà phân tích cho rằng, từ lâu, Trung Quốc vẫn ủng hộ cho cái gọi là "trật tự thế giới mới", nơi không một nước nào giữ vai trò bá chủ.

Trung Quốc đang hy vọng rằng Diễn Đàn Khu Vực ASEAN và "ASEAN Cộng Ba" sẽ có thể giữ vai trò to lớn hơn trong các vấn đề quốc tế.

Nên biết ASEAN là Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á bao gồm 10 nước là Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Miến Điện, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.

Còn "ASEAN Cộng Ba" là ASEAN và 3 nước Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Diễn Đàn Khu Vực ASEAN gồm Úc, Canada, Trung Quốc, Liên Hiệp Âu Châu, Ấn Độ, Nhật Bản, Mông Cổ, New Zealand, Bắc Hàn, tức Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Triều Tiên, Hàn Quốc, tức Nam Hàn, Papua New Guinea, Nga và Hoa Kỳ.

Cuộc họp sắp tới tại Campuchia sẽ nhấn mạnh tới quan điểm của 10 quốc gia thuộc ASEAN cũng như của các nước đối thoại, trong đó có Trung Quốc.

Nên biết, mối quan hệ giữa Trung Quốc với Hoa Kỳ đã cải thiện rất nhiều kể từ hai năm vừa qua; thế nhưng Trung Quốc vẫn quan ngại về việc Mỹ bành trướng tầm ảnh hưởng trong vùng.

Quân đội Mỹ đã có mặt tại Afghanistan và cũng chẳng xa Tây Tạng là mấy. Tại vùng bờ biển phía Đông Trung Quốc, ảnh hưởng của Hoa Kỳ đã rõ ràng tại Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan.

Tuy nhiên, vùng Đông Nam Á chưa gắn liền một cách mật thiết với Hoa Kỳ và Trung Quốc muốn giữ hiện trạng như vậy.

Chuyện một ngày kia Trung Quốc có thể phải sử dụng vũ lực để chiếm Đài Loan cũng là một yếu tố có thể xảy ra. Trung Quốc vẫn xem Đài Loan là một tỉnh phản loạn và phải sát nhập trở lại với Trung Quốc, bằng vũ lực nếu cần.

Việc các nước láng giềng của Trung Quốc là đồng minh với Mỹ không phải là điều Trung Quốc mong muốn.

Vì vậy, Trung Quốc đang tập trung vào vấn đề xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với các quốc gia trong vùng Đông Nam Á và cố làm sao để các nước này tin tưởng được Trung Quốc.

Trong chiều hướng đó, Trung Quốc đã giảm bớt lực lượng quân sự của mình để trấn an các nước láng giềng.

Hồi năm 2001, Trung Quốc và Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á đã ký thỏa thuận sơ bộ nhằm thiết lập khu vực mậu dịch tự do ASEAN- Trung Quốc. Về mặt dân số, đây là khu mậu dịch tự do lớn nhất thế giới vì có tới 1 tỷ 700 triệu dân.

Ông Wu Guoguang, chuyên gia khoa chính trị tại Chinese University ở Hồng Công nói: "Trên bề mặt, mối quan hệ giữa Trung Quốc với các nước Đông Nam Á tốt đẹp hơn trước. Thế nhưng tôi nghĩ rằng những nước này không thực sự tin tưởng Trung Quốc."

Trong nỗ lực rõ ràng nhằm giải tỏa mối ngờ vực, hồi tháng Mười Một năm ngoái, Trung Quốc đã ký hiệp ước quy định phương cách hành xử và hợp tác tại vùng biển Đông. Theo hiệp ước, mọi phe đồng ý tự chế các hoạt động nào có thể gây ra tình trạng căng thẳng tại vùng quần đảo Trường Sa.

Tuần tới, tại thủ đô Phnom Penh, nguời ta cho rằng Trung Quốc sẽ bước thêm một bước nữa, khi trở thành nước đầu tiên ngoài vùng Đông Nam Á gia nhập Hiệp Ước Hữu Nghị Và Hợp Tác với ASEAN.

Hiệp ước này, ban đầu đã được 5 nước hội viên sáng lập ASEAN ký hồi năm 1976 với mục đích tăng cường hòa bình, tình hữu nghị và sự tin tưởng lẫn nhau trong những vấn đề có ảnh hưởng tới vùng Đông Nam Á.(abc)