ZAGREB. Sáng 4-6-2011, ĐTC Biển Đức 16 đã khởi sự chuyến viếng tại Cộng hòa Croát trong vòng 33 tiếng đồng hồ, cho đến chiều chúa nhật 5-6-2011, với các hoạt động đều diễn ra tại thủ đô Zagreb. Cơ hội cho cuộc viếng thăm này là Ngày Toàn quốc đầu tiên các gia đình Công Giáo Croát, và vì thế, chủ đề được chọn cho cuộc viếng thăm là “Cùng nhau trong Chúa Kitô”.
Cộng hòa Croát chỉ rộng hơn 56 ngàn 500 cây số vuông, với dân số 4 triệu 430 ngàn người trong đó gần 4 triệu là tín hữu Công Giáo, tương đương với gần 90% dân số.
Trong số các thách đố lớn mà Giáo Hội tại Croát đương đầu có luật rất cấp tiến về phá thai và người ta cũng đưa ra những đề nghị chấp nhận các cặp đồng phái là hôn nhân và gần đây là các cuộc tranh luận về việc làm cho chết êm dịu. Ngoài ra còn có một thách đố lớn khác mà Croát sẽ đương đầu là làm sao bảo tồn căn tính văn hóa và tôn giáo của mình sau khi gia nhập Liên hiệp Âu Châu. ĐGH Biển Đức 16 đặc biệt quan tâm đến vấn đề này và mong làm sao để sau khi gia nhập diễn trường chính trị và kinh tế rộng lớn hơn là Liên hiệp Âu Châu, thì Croát cần làm sao để đừng đánh mất căn tính tôn giáo và văn hóa của mình, trái lại sẽ mang những giá trị Kitô vào diễn đàn bao quát hơn.
ĐTC đã nhắc lại điều đó trong cuộc họp báo ngắn trên chuyến bay từ Roma đến Zagreb.
Sau gần 1 tiếng rưỡi bay, máy bay chở ĐTC, đoàn tùy tùng và các ký giả quốc tế đã đáp xuống phi trường quốc tế Pleso của thủ đô Zagreb lúc 10 giờ 45, tức là sớm hơn 15 phút so với chương trình dự định. Mặc dù sở khí tượng tiên báo trời mưa, nhưng bầu trời Zagreb vẫn thanh quang dưới ánh nắng mặt trời.
Thành phố này hiện có hơn 1 triệu dân cư, nếu tính cả vùng phụ cận, thì con số lên tới 1 triệu 250 ngàn người. Người Croát chiếm đại đa số tại đây, nhưng cũng có những nhóm dân thiểu số khác như người Serbi, Bosni, Albani, Sloveni và Macedoni. Về mặt Giáo Hội, Tổng giáo phận thủ đô Zagreb hiện có 1 triệu 100 ngàn tín hữu Công Giáo thuộc 205 giáo xứ và có 540 LM triều và dòng, 1060 nữ tu.
Đón tiếp
Từ trên máy bay bước xuống, ĐTC đã được tổng thống Ivo Josipovic, cùng với ĐHY Josip Bozanic, TGM Zagreb, và Đức Cha Marin Srakic, Chủ tịch HĐGM Croát, đón tiếp, cùng với các GM và quan chức chính quyền. Đặc biệt có một gia đình với các em nhỏ, trong y phục cổ truyền của Croát, đã tiến lên tặng hoa cho ĐTC. Hằng trăm tín hữu khác, cũng trong y phục vẫy cờ Croát cầm cờ quốc gia và Tòa Thánh để chào mừng ngài.
Trong diễn văn chào mừng, Tổng thống Croát nói rằng: “ĐTC đến Croát trong một thời điểm hạnh phúc, đất nước này đang mừng 20 năm thành lập như một quốc gia dân chủ tân tiến, một quốc gia dựa trên các nguyên tắc bao gồm thiện ích của các cá nhân tự do”.
Tổng thống cũng nhắc lại “sự nhìn nhận của Tòa Thánh đối với nền độc lập của Croát trong thời điểm quyết định không những đối với việc thành lập nhưng còn đối với sự sống còn của Croát hiện nay. Tòa Thánh đã giữ một vai trò lịch sử quan trọng theo nghĩa chính trị này. Sức mạnh của uy tín tinh thần và luân lý của ĐTC và của Giáo Hội Công Giáo đã được nhiều nước khác noi theo, sự gây hấn chống Croát được ngăn chặn và sự sống còn của đất nước được bảo đảm”.
Tổng thống Josipovic nhấn mạnh mối liên hệ chặt chẽ của quốc dân Croát với Giáo Hội Công Giáo và các giá trị Kitô qua dòng lịch sử, tôn trọng tự do của tất cả các tôn giáo, cổ võ tinh thần bao dung, đối thoại đại kết và liên tôn...
Đáp từ
Trong bài đáp từ, sau khi dùng tiếng Croát để nồng nhiệt chào thăm toàn dân, và đặc biệt cộng đoàn Công Giáo tại đây, cũng như những lời chào mừng của tổng thống, ĐTC nói bằng tiếng Ý:
“Trong lúc này đây tôi muốn tiếp nối trong tinh thần với 3 cuộc viếng thăm mà vị Tiền nhiệm đáng kính của tôi, Đức Chân phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô 2 kính mến đã thực hiện tại Croát và tôi cảm tạ Chúa vì lịch sử dài về lòng trung thành liên kết đất nước của anh chị em với Tòa Thánh. Chúng ta có thể kể tới hơn 13 thế kỷ những quan hệ chặt chẽ và đặc biệt, được cảm nghiệm và củng cố trong những hoàn cảnh nhiều khi khó khăn và đau thương. Lịch sử này là chứng tá hùng hồn về lòng yêu mến của dân tộc anh chị em đối với Tin Mừng và Giáo Hội. Ngay từ đầu, đất nước anh chị em đã thuộc về Âu Châu và đặc biệt đóng góp cho đại lục này những giá trị tinh thần và luân lý, qua bao thế kỷ, đã hình thành cuộc sống thường nhật cũng như căn tính cá nhân và quốc gia của các con dân mình. Những thách đố đang phát sinh từ nền văn hóa hiện đại, với đặc tính là sự khác biệt xã hội, tính chất ít ổn định, và ảnh hưởng của cá nhân chủ nghĩa, khiến cho người ta quan niệm một cuộc sống không có gì là bó buộc, và liên tục tìm kiếm những môi trường riêng tư. Những thách đố ấy đang đòi phải có một chứng tá xác tín và một năng động có tinh thần sáng kiến biến báo để thăng tiến các giá trị luân lý cơ bản vốn ở nơi căn cội cuộc sống xã hội và căn tính của đại lục cổ kính này.
ĐTC cũng nhận xét rằng “20 năm sau khi tuyên bố độc lập và trước khi Croát gia nhập Liên hiệp Âu Châu, lịch sử trước kia và gần đây của đất nước anh chị em có thể là một động lực thúc đẩy tất cả các dân tộc khác tại đại lục này suy tư, giúp mỗi người và mỗi dân tộc bảo tồn và hồi sinh gia sản chung vô giá gồm các giá trị nhân bản và Kitô giáo. Ước gì đất nước quí mến này, vốn vững mạnh nhờ truyền thống phong phú, có thể góp phần làm cho Liên hiệp Âu Châu hoàn toàn nêu cao giá trị cụa sự phong phú tinh thần và văn hóa.
Sau cùng, ĐTC nhắc đến chủ đề cuộc viếng thăm là “Cùng nhau trong Chúa Kitô” và nói: “Anh chị em thân mến, tôi đến với anh chị em để cử hành Ngày Toàn Quốc đầu tiên của các gia đình Công Giáo Croát. Biến cố quan trọng này là dịp để tái đề nghị các giá trị của đời sống gia đình và công ích, để củng cố sự hiệp nhất, khơi dậy niềm hy vọng và hương dẫn tiến đến sự hiệp thông với Thiên Chúa, vốn là nền tảng của sự chia sẻ huynh đệ và tình liên đới xã hội”.
Sau nghi thức tiếp đón tại phi trường, ĐTC đã về phủ tổng thống Croát nằm trên ngọn đồi Medvenic, cách đó 21 cây số, để gặp gỡ tổng thống. Dinh này được thống chế Titô kiến thiết vào cuối thập niên 1950 giữa một công viên rộng lớn.
Tổng thống Josipovic đã đón tiếp ĐTC ngay tại cổng của Phủ Tổng thống và dẫn ngài lên thư phòng của ông ở lầu một để hội kiến. Ông năm nay 54 tuổi (1957) nguyên là đảng viên cộng sản và là một giáo sư giảng dạy môn hình luật tố tụng và hình luật quốc tế tại Đại học Zagreb, được bầu vào quốc hội năm 2003 và hồi đầu năm ngoái, ông được bầu làm Tổng thống. Ông đã sáng tác 50 tác phẩm âm nhạc cổ điển hiện đại. Ông đã được ĐTC tiếp kiến tại Vatican hồi tháng 10 năm ngoái. Trong một cuộc phỏng vấn, Ông cho biết mình không phải là tín hữu nhưng ông vẫn đón tiếp ĐGH với tất cả lòng 7kính trọng. Ông cũng bày tỏ lập trường theo đó Nhà Nước phải đóng góp để đáp ứng các nhu cầu tôn giáo của người dân, không những của các tín hữu Công Giáo mà thôi.
Cha Lombardi, Giám đốc Phòng báo chí Tòa Thánh cho biết trong cuộc hội kiến, ĐTC và Tổng thống đã bàn về vấn đề gia đình và giáo dục. Ngài cũng tặng tổng thống tập sách âm nhạc cổ kính và cuốn sách về Nhà nguyện Sistina ở Vatican.
Giã từ tổng thống lúc một giờ trưa, khi về đến tòa Sứ Thần Tòa Thánh, ĐTC còn hội kiến với thủ tướng chính phủ Croát là bà Jadranka Kosor. Bà năm nay 58 tuổi (1953), tốt nghiệp luật khoa, nhưng hoạt động như một ký giả, rồi được bầu làm đại biểu quốc hội trong đảng Liên Linh Dân Chủ Croát. Bà cũng từng làm Phó Chủ tịch quốc hội, Bộ trưởng Gia đình, và từ 2 năm nay bà giữ chức vụ thủ tướng. ĐTC đã nói chuyện với Bà thủ tướng trong 15 phút về vấn đề giới trẻ, giáo dục, trường học và gia đình. Trước đó bà cũng đa trao đổi với ĐHY Quốc vụ khanh Bertone và cám ơn sự ủng hộ của Tòa Thánh dành cho Croát nhân dịp tuyên bố độc lập cách đây 20 năm, cũng như làm trung gian tốt đẹp giải quyết tranh chấp với cộng hòa Sloveni về lối ra biển. ĐTC và ĐHY cũng chào thăm 5 vị Bộ trưởng tháp tùng bà thủ tướng Kosor.
Chiều 4-6-2011, ĐTC đã đến nhà hát quốc gia ở thủ đô Zagreb, lúc quá 6 giờ, để gặp gỡ hơn 700 người đại diện xã hội dân sự, chính trị, đại học, văn hóa, xí nghiệp, ngoại giao đoàn và cả các vị lãnh đạo các tôn giáo khác.
Sau đó lúc quá 7 giờ, ngài gặp gỡ với các bạn trẻ Công giáo Croát tại quảng trường Jelacic. Sau đó nhiều người trẻ còn ở lại tại chỗ để chầu Mình Thánh Chúa suốt đêm, chuẩn bị cho thánh lễ Chúa nhật 5-6-2011 ĐTC cử hành tại trường đua Zagreb.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Trong số các thách đố lớn mà Giáo Hội tại Croát đương đầu có luật rất cấp tiến về phá thai và người ta cũng đưa ra những đề nghị chấp nhận các cặp đồng phái là hôn nhân và gần đây là các cuộc tranh luận về việc làm cho chết êm dịu. Ngoài ra còn có một thách đố lớn khác mà Croát sẽ đương đầu là làm sao bảo tồn căn tính văn hóa và tôn giáo của mình sau khi gia nhập Liên hiệp Âu Châu. ĐGH Biển Đức 16 đặc biệt quan tâm đến vấn đề này và mong làm sao để sau khi gia nhập diễn trường chính trị và kinh tế rộng lớn hơn là Liên hiệp Âu Châu, thì Croát cần làm sao để đừng đánh mất căn tính tôn giáo và văn hóa của mình, trái lại sẽ mang những giá trị Kitô vào diễn đàn bao quát hơn.
ĐTC đã nhắc lại điều đó trong cuộc họp báo ngắn trên chuyến bay từ Roma đến Zagreb.
Sau gần 1 tiếng rưỡi bay, máy bay chở ĐTC, đoàn tùy tùng và các ký giả quốc tế đã đáp xuống phi trường quốc tế Pleso của thủ đô Zagreb lúc 10 giờ 45, tức là sớm hơn 15 phút so với chương trình dự định. Mặc dù sở khí tượng tiên báo trời mưa, nhưng bầu trời Zagreb vẫn thanh quang dưới ánh nắng mặt trời.
Thành phố này hiện có hơn 1 triệu dân cư, nếu tính cả vùng phụ cận, thì con số lên tới 1 triệu 250 ngàn người. Người Croát chiếm đại đa số tại đây, nhưng cũng có những nhóm dân thiểu số khác như người Serbi, Bosni, Albani, Sloveni và Macedoni. Về mặt Giáo Hội, Tổng giáo phận thủ đô Zagreb hiện có 1 triệu 100 ngàn tín hữu Công Giáo thuộc 205 giáo xứ và có 540 LM triều và dòng, 1060 nữ tu.
Đón tiếp
Từ trên máy bay bước xuống, ĐTC đã được tổng thống Ivo Josipovic, cùng với ĐHY Josip Bozanic, TGM Zagreb, và Đức Cha Marin Srakic, Chủ tịch HĐGM Croát, đón tiếp, cùng với các GM và quan chức chính quyền. Đặc biệt có một gia đình với các em nhỏ, trong y phục cổ truyền của Croát, đã tiến lên tặng hoa cho ĐTC. Hằng trăm tín hữu khác, cũng trong y phục vẫy cờ Croát cầm cờ quốc gia và Tòa Thánh để chào mừng ngài.
Trong diễn văn chào mừng, Tổng thống Croát nói rằng: “ĐTC đến Croát trong một thời điểm hạnh phúc, đất nước này đang mừng 20 năm thành lập như một quốc gia dân chủ tân tiến, một quốc gia dựa trên các nguyên tắc bao gồm thiện ích của các cá nhân tự do”.
Tổng thống cũng nhắc lại “sự nhìn nhận của Tòa Thánh đối với nền độc lập của Croát trong thời điểm quyết định không những đối với việc thành lập nhưng còn đối với sự sống còn của Croát hiện nay. Tòa Thánh đã giữ một vai trò lịch sử quan trọng theo nghĩa chính trị này. Sức mạnh của uy tín tinh thần và luân lý của ĐTC và của Giáo Hội Công Giáo đã được nhiều nước khác noi theo, sự gây hấn chống Croát được ngăn chặn và sự sống còn của đất nước được bảo đảm”.
Tổng thống Josipovic nhấn mạnh mối liên hệ chặt chẽ của quốc dân Croát với Giáo Hội Công Giáo và các giá trị Kitô qua dòng lịch sử, tôn trọng tự do của tất cả các tôn giáo, cổ võ tinh thần bao dung, đối thoại đại kết và liên tôn...
Đáp từ
Trong bài đáp từ, sau khi dùng tiếng Croát để nồng nhiệt chào thăm toàn dân, và đặc biệt cộng đoàn Công Giáo tại đây, cũng như những lời chào mừng của tổng thống, ĐTC nói bằng tiếng Ý:
“Trong lúc này đây tôi muốn tiếp nối trong tinh thần với 3 cuộc viếng thăm mà vị Tiền nhiệm đáng kính của tôi, Đức Chân phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô 2 kính mến đã thực hiện tại Croát và tôi cảm tạ Chúa vì lịch sử dài về lòng trung thành liên kết đất nước của anh chị em với Tòa Thánh. Chúng ta có thể kể tới hơn 13 thế kỷ những quan hệ chặt chẽ và đặc biệt, được cảm nghiệm và củng cố trong những hoàn cảnh nhiều khi khó khăn và đau thương. Lịch sử này là chứng tá hùng hồn về lòng yêu mến của dân tộc anh chị em đối với Tin Mừng và Giáo Hội. Ngay từ đầu, đất nước anh chị em đã thuộc về Âu Châu và đặc biệt đóng góp cho đại lục này những giá trị tinh thần và luân lý, qua bao thế kỷ, đã hình thành cuộc sống thường nhật cũng như căn tính cá nhân và quốc gia của các con dân mình. Những thách đố đang phát sinh từ nền văn hóa hiện đại, với đặc tính là sự khác biệt xã hội, tính chất ít ổn định, và ảnh hưởng của cá nhân chủ nghĩa, khiến cho người ta quan niệm một cuộc sống không có gì là bó buộc, và liên tục tìm kiếm những môi trường riêng tư. Những thách đố ấy đang đòi phải có một chứng tá xác tín và một năng động có tinh thần sáng kiến biến báo để thăng tiến các giá trị luân lý cơ bản vốn ở nơi căn cội cuộc sống xã hội và căn tính của đại lục cổ kính này.
ĐTC cũng nhận xét rằng “20 năm sau khi tuyên bố độc lập và trước khi Croát gia nhập Liên hiệp Âu Châu, lịch sử trước kia và gần đây của đất nước anh chị em có thể là một động lực thúc đẩy tất cả các dân tộc khác tại đại lục này suy tư, giúp mỗi người và mỗi dân tộc bảo tồn và hồi sinh gia sản chung vô giá gồm các giá trị nhân bản và Kitô giáo. Ước gì đất nước quí mến này, vốn vững mạnh nhờ truyền thống phong phú, có thể góp phần làm cho Liên hiệp Âu Châu hoàn toàn nêu cao giá trị cụa sự phong phú tinh thần và văn hóa.
Sau cùng, ĐTC nhắc đến chủ đề cuộc viếng thăm là “Cùng nhau trong Chúa Kitô” và nói: “Anh chị em thân mến, tôi đến với anh chị em để cử hành Ngày Toàn Quốc đầu tiên của các gia đình Công Giáo Croát. Biến cố quan trọng này là dịp để tái đề nghị các giá trị của đời sống gia đình và công ích, để củng cố sự hiệp nhất, khơi dậy niềm hy vọng và hương dẫn tiến đến sự hiệp thông với Thiên Chúa, vốn là nền tảng của sự chia sẻ huynh đệ và tình liên đới xã hội”.
Sau nghi thức tiếp đón tại phi trường, ĐTC đã về phủ tổng thống Croát nằm trên ngọn đồi Medvenic, cách đó 21 cây số, để gặp gỡ tổng thống. Dinh này được thống chế Titô kiến thiết vào cuối thập niên 1950 giữa một công viên rộng lớn.
Tổng thống Josipovic đã đón tiếp ĐTC ngay tại cổng của Phủ Tổng thống và dẫn ngài lên thư phòng của ông ở lầu một để hội kiến. Ông năm nay 54 tuổi (1957) nguyên là đảng viên cộng sản và là một giáo sư giảng dạy môn hình luật tố tụng và hình luật quốc tế tại Đại học Zagreb, được bầu vào quốc hội năm 2003 và hồi đầu năm ngoái, ông được bầu làm Tổng thống. Ông đã sáng tác 50 tác phẩm âm nhạc cổ điển hiện đại. Ông đã được ĐTC tiếp kiến tại Vatican hồi tháng 10 năm ngoái. Trong một cuộc phỏng vấn, Ông cho biết mình không phải là tín hữu nhưng ông vẫn đón tiếp ĐGH với tất cả lòng 7kính trọng. Ông cũng bày tỏ lập trường theo đó Nhà Nước phải đóng góp để đáp ứng các nhu cầu tôn giáo của người dân, không những của các tín hữu Công Giáo mà thôi.
Cha Lombardi, Giám đốc Phòng báo chí Tòa Thánh cho biết trong cuộc hội kiến, ĐTC và Tổng thống đã bàn về vấn đề gia đình và giáo dục. Ngài cũng tặng tổng thống tập sách âm nhạc cổ kính và cuốn sách về Nhà nguyện Sistina ở Vatican.
Giã từ tổng thống lúc một giờ trưa, khi về đến tòa Sứ Thần Tòa Thánh, ĐTC còn hội kiến với thủ tướng chính phủ Croát là bà Jadranka Kosor. Bà năm nay 58 tuổi (1953), tốt nghiệp luật khoa, nhưng hoạt động như một ký giả, rồi được bầu làm đại biểu quốc hội trong đảng Liên Linh Dân Chủ Croát. Bà cũng từng làm Phó Chủ tịch quốc hội, Bộ trưởng Gia đình, và từ 2 năm nay bà giữ chức vụ thủ tướng. ĐTC đã nói chuyện với Bà thủ tướng trong 15 phút về vấn đề giới trẻ, giáo dục, trường học và gia đình. Trước đó bà cũng đa trao đổi với ĐHY Quốc vụ khanh Bertone và cám ơn sự ủng hộ của Tòa Thánh dành cho Croát nhân dịp tuyên bố độc lập cách đây 20 năm, cũng như làm trung gian tốt đẹp giải quyết tranh chấp với cộng hòa Sloveni về lối ra biển. ĐTC và ĐHY cũng chào thăm 5 vị Bộ trưởng tháp tùng bà thủ tướng Kosor.
Chiều 4-6-2011, ĐTC đã đến nhà hát quốc gia ở thủ đô Zagreb, lúc quá 6 giờ, để gặp gỡ hơn 700 người đại diện xã hội dân sự, chính trị, đại học, văn hóa, xí nghiệp, ngoại giao đoàn và cả các vị lãnh đạo các tôn giáo khác.
Sau đó lúc quá 7 giờ, ngài gặp gỡ với các bạn trẻ Công giáo Croát tại quảng trường Jelacic. Sau đó nhiều người trẻ còn ở lại tại chỗ để chầu Mình Thánh Chúa suốt đêm, chuẩn bị cho thánh lễ Chúa nhật 5-6-2011 ĐTC cử hành tại trường đua Zagreb.