VATICAN CITY - Trong tháng Bảy này, sách lễ Misa với những thứ tiếng Anh, Pháp, Ý và Tây Ban Nha sẽ được phát hành trên một ứng dụng iPad. Cứ đà này thì một văn bản tiếng Việt cũng sẽ đến trong một thời gian không xa. Câu hỏi được đặt ra là liệu các linh mục có thể dùng iPad để thay thế cho sách lễ trên bàn thờ không?
Ngoài những tiện lợi như khổ chữ có thể tuỳ ý phóng lớn hoặc ngôn ngữ có thể thay đổi dễ dàng, một iPad đặt trên bàn thờ sẽ nhỏ nhắn hơn là một cuốn sách lễ cồng kềnh.
Hảy tưởng tượng một thánh lễ với nhiều linh mục có quốc tịch khác nhau, mỗi cha không còn phải “thủ” theo bản kinh cuả mình khi tới phiên đọc sách vì chỉ cần “sờ” nhẹ vào một “icon” trên iPad là bản văn sẽ thay đổi ra ngôn ngữ nước mình. Cũng vậy các ngài không phải nhường cho nhau chỗ đứng trước sách kinh khi tới phiên đồng tế vì cha chủ tế chỉ cần “zoom” lớn là tất cả các cha đứng bên có thể nhìn thấy “sách” rõ ràng.
Sẽ không còn việc đọc lộn “bài đọc” hoặc cảnh các cha phải lật sách “loạn xà cào” để tìm một lời nguyện thích hợp.
Nguyên việc iPad giúp tránh những sao lãng như vậy cũng đủ làm gia tăng sự trang nghiêm của thánh lễ.
Như vậy thì các giáo dân sẽ một ngày rất sớm có thể nhìn cảnh vị linh mục chánh xứ cuả mình cúi hôn cái máy iPad thay vì hôn trang sách phúc âm truyền thống?
Đó là ấn tượng mà nhiều người liên tưởng tới khi linh mục Paolo Padrini công bố ứng dụng Sách Lễ Rôma trên màn hình 10-inch iPad tại Ý. Nhưng Cha Padrini và các giới chức giáo hội cũng cho biết chớ có ai vội ném đi những cuốn sách đã có.
"Sách Phụng vụ trên bàn thờ sẽ không bao giờ được thay thế bằng iPad. Kỹ thuật điện tử là một công cụ bổ sung, không phải là một cố gắng để bỏ đi loại sách in".
"Nếu tôi đi nghỉ hè, có lẽ tôi sẽ mang theo một iPad để cử hành Thánh Lễ. Nhưng chắc chắn khi ở trong giáo xứ, nơi mà tôi đã có sách, thì tôi sẽ không cố tình dùng một iPad," Cha Padrini nói thêm.
Cha Padrini cho biết rằng về việc phiên bản tiếng Anh, ngài dự định sử dụng văn bản được chấp thuận tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, ngài vẫn chưa lo xong các điều khoản cần thiết về bản quyền.
Đức Ông Andrew Wadsworth, Giám đốc Uỷ ban quốc tế về Phụng Vụ tiếng Anh, cho biết rằng tới ngày 25 tháng 6 thì Cha Padrini vẫn chưa nhận được ủy quyền để xuất bản bản văn phụng vụ tiếng Anh trên kỹ thuật số.
"Chúng tôi vẫn cố gắng giải quyết vần đề này và hiện đang tham khảo ý kiến với Hội Đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ. Tôi nghĩ rằng sẽ cần một thời gian để đạt được một giải pháp thỏa đáng cho tất cả các bên liên quan." Đ.Ô. Wadsworth tuyên bố.
Cha Padrini cũng đã tham khảo với các chuyên gia phụng vụ của Vatican, cha giả sử rằng dùng iPad không phải là một vấn đề.
"Theo như tôi có thể thấy, thì không có quy tắc phụng vụ nào nói rằng phải sử dụng sách in. Qui luật phụng vụ là phải được trang nghiêm, phù hợp và không tạo ra sự sao lãng".
Theo ý kiến của Cha Padrini, thì iPad sẽ không làm giảm sự trang nghiêm, và nó nhỏ bé một cách đáng kể hơn so với các vật khác đặt trên bàn thờ ngày nay.
Nhưng các quan chức cuả Vatican không chắc chắn rằng iPad thuộc loại có thể đặt trên bàn thờ như vậy.
Cha Anthony Ward dòng Marist, thứ trưởng Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích, cho biết các quy tắc phụng vụ thường dùng chữ "cuốn sách", và trong những năm gần đây đã có nhiều nỗ lực "để quảng bá cuốn sách, và làm đẹp cuốn sách." Vậy thì ý tưởng có một vật nào khác thay thế cho những “cuốn sách” dường như là đi ngược lại sự đồng thuận đang có.”
Cha Ward cho biết, Thánh Bộ đã không cụ thể xem xét việc áp dụng iPad là có phù hợp hay không, và cũng không có sẵn một quy định rõ ràng nào về các thiết bị như vậy. Nhưng ngài nói thêm rằng trong trường hợp này, ta không nên giả định rằng nếu nó không bị cấm, thì nó được cho phép.
Nhưng cha Padrini thì tin rằng những cảm ứng “sốc” sẽ biến mất khi người ta quen nhìn nhiều người xử dụng những thiết bị như vậy và lời phán quyết cuối cùng vẫn tới từ kinh nghiệm thực tiễn cuả cuộc sống.
"Việc phụng tự phải được xinh đẹp. Theo cá nhân tôi thì tôi muốn cử hành Thánh Lễ với một iPad, vì nó nhỏ không làm chướng mắt. Dùng nó thì hơn là dùng một cuốn Sách Lễ đã cũ mòn, với các trang sách ngã màu vàng và chữ thì nhỏ li ti".
Ngoài những tiện lợi như khổ chữ có thể tuỳ ý phóng lớn hoặc ngôn ngữ có thể thay đổi dễ dàng, một iPad đặt trên bàn thờ sẽ nhỏ nhắn hơn là một cuốn sách lễ cồng kềnh.
Hảy tưởng tượng một thánh lễ với nhiều linh mục có quốc tịch khác nhau, mỗi cha không còn phải “thủ” theo bản kinh cuả mình khi tới phiên đọc sách vì chỉ cần “sờ” nhẹ vào một “icon” trên iPad là bản văn sẽ thay đổi ra ngôn ngữ nước mình. Cũng vậy các ngài không phải nhường cho nhau chỗ đứng trước sách kinh khi tới phiên đồng tế vì cha chủ tế chỉ cần “zoom” lớn là tất cả các cha đứng bên có thể nhìn thấy “sách” rõ ràng.
Sẽ không còn việc đọc lộn “bài đọc” hoặc cảnh các cha phải lật sách “loạn xà cào” để tìm một lời nguyện thích hợp.
Nguyên việc iPad giúp tránh những sao lãng như vậy cũng đủ làm gia tăng sự trang nghiêm của thánh lễ.
Như vậy thì các giáo dân sẽ một ngày rất sớm có thể nhìn cảnh vị linh mục chánh xứ cuả mình cúi hôn cái máy iPad thay vì hôn trang sách phúc âm truyền thống?
Đó là ấn tượng mà nhiều người liên tưởng tới khi linh mục Paolo Padrini công bố ứng dụng Sách Lễ Rôma trên màn hình 10-inch iPad tại Ý. Nhưng Cha Padrini và các giới chức giáo hội cũng cho biết chớ có ai vội ném đi những cuốn sách đã có.
"Sách Phụng vụ trên bàn thờ sẽ không bao giờ được thay thế bằng iPad. Kỹ thuật điện tử là một công cụ bổ sung, không phải là một cố gắng để bỏ đi loại sách in".
"Nếu tôi đi nghỉ hè, có lẽ tôi sẽ mang theo một iPad để cử hành Thánh Lễ. Nhưng chắc chắn khi ở trong giáo xứ, nơi mà tôi đã có sách, thì tôi sẽ không cố tình dùng một iPad," Cha Padrini nói thêm.
Cha Padrini cho biết rằng về việc phiên bản tiếng Anh, ngài dự định sử dụng văn bản được chấp thuận tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, ngài vẫn chưa lo xong các điều khoản cần thiết về bản quyền.
Đức Ông Andrew Wadsworth, Giám đốc Uỷ ban quốc tế về Phụng Vụ tiếng Anh, cho biết rằng tới ngày 25 tháng 6 thì Cha Padrini vẫn chưa nhận được ủy quyền để xuất bản bản văn phụng vụ tiếng Anh trên kỹ thuật số.
"Chúng tôi vẫn cố gắng giải quyết vần đề này và hiện đang tham khảo ý kiến với Hội Đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ. Tôi nghĩ rằng sẽ cần một thời gian để đạt được một giải pháp thỏa đáng cho tất cả các bên liên quan." Đ.Ô. Wadsworth tuyên bố.
Cha Padrini cũng đã tham khảo với các chuyên gia phụng vụ của Vatican, cha giả sử rằng dùng iPad không phải là một vấn đề.
"Theo như tôi có thể thấy, thì không có quy tắc phụng vụ nào nói rằng phải sử dụng sách in. Qui luật phụng vụ là phải được trang nghiêm, phù hợp và không tạo ra sự sao lãng".
Theo ý kiến của Cha Padrini, thì iPad sẽ không làm giảm sự trang nghiêm, và nó nhỏ bé một cách đáng kể hơn so với các vật khác đặt trên bàn thờ ngày nay.
Nhưng các quan chức cuả Vatican không chắc chắn rằng iPad thuộc loại có thể đặt trên bàn thờ như vậy.
Cha Anthony Ward dòng Marist, thứ trưởng Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích, cho biết các quy tắc phụng vụ thường dùng chữ "cuốn sách", và trong những năm gần đây đã có nhiều nỗ lực "để quảng bá cuốn sách, và làm đẹp cuốn sách." Vậy thì ý tưởng có một vật nào khác thay thế cho những “cuốn sách” dường như là đi ngược lại sự đồng thuận đang có.”
Cha Ward cho biết, Thánh Bộ đã không cụ thể xem xét việc áp dụng iPad là có phù hợp hay không, và cũng không có sẵn một quy định rõ ràng nào về các thiết bị như vậy. Nhưng ngài nói thêm rằng trong trường hợp này, ta không nên giả định rằng nếu nó không bị cấm, thì nó được cho phép.
Nhưng cha Padrini thì tin rằng những cảm ứng “sốc” sẽ biến mất khi người ta quen nhìn nhiều người xử dụng những thiết bị như vậy và lời phán quyết cuối cùng vẫn tới từ kinh nghiệm thực tiễn cuả cuộc sống.
"Việc phụng tự phải được xinh đẹp. Theo cá nhân tôi thì tôi muốn cử hành Thánh Lễ với một iPad, vì nó nhỏ không làm chướng mắt. Dùng nó thì hơn là dùng một cuốn Sách Lễ đã cũ mòn, với các trang sách ngã màu vàng và chữ thì nhỏ li ti".