Mẹ tôi
Mẹ tôi, một cô gái thôn quê ở miền Trung nghèo
Gia đình có vài sào ruộng không nhiều
Thời con gái mẹ tôi thảo hiếu
Phụ giúp cha mẹ chăm lo cày cấy, nhà thốn thiếu
Nên mẹ tôi học chẳng được bao nhiêu
Ba tôi, chàng thiếu niên lang bạt bỏ đất Bắc
Năm Một Chín Năm Tư phiêu bạt vào Nam
Bỏ cha mẹ già, bỏ cả anh chị em
Lang thang tới miền Trung, chắc rồi mỏi chân dừng lại
Mẹ tôi bảo xưa ba tôi khá điển trai
Ăn nói chút duyên làm xao xuyến mấy cô gái thôn gầy
Trong đó có mẹ tôi cũng thầm nghĩ vậy
“Thế nên lúc ổng hỏi, tao ừ ngay”
Bỏ cấy cày, mẹ theo ba tôi về phụ may
Rời thôn quê vì bom đạn nổ hằng ngày
Tay thôn nữ mẹ tôi quen cày cấy
Về tỉnh thành cầm kim chỉ loay hoay!
Thế rồi anh chị tôi lần lượt ra đời
Tôi nằm chờ rồi cũng tới phiên tôi
Sinh vào lúc quê hương thêm lửa khói
Mẹ hay đùa tôi: “con sinh chẳng nhằm thời!”
Mẹ tôi bảo rằng tôi bị…đẻ rơi
Lúc mẹ chạy loạn theo dòng người
Đạn ở sau lưng rượt bắn tới
Đạn canh-nông nổ ríu rít trên trời
Và tôi ra đời, mẹ khóc lịm cả người!
Ba tôi dắt anh chị tôi bị lạc một nơi
Những viên đạn hình như có mắt
Nó bay ì xèo nhưng lại tránh mẹ con tôi!
Rồi như bao gia đình thời chiến tả tơi
Cứ chạy giặc, chạy tới chạy lui
Lúc xuống biển, rồi lúc trốn trong hốc núi
Tôi còn bé nên cũng còn nhớ thấy vui vui
Tôi chẳng chết và lớn lên êm xuôi
Trong bàn tay bồng bế của mẹ tôi
Mẹ bào rằng tôi cũng dễ nuôi
Chỉ đói thì cho sữa, khi ngủ thì ru hời
Đời mẹ tôi, một cuộc đời khốn khó
Chồng đi làm suốt, mẹ nuôi bảy đứa con nhỏ
Có những bữa cơm tôi thấy mắt mẹ đỏ
Mẹ bảo vì khói, nhưng tôi biết vì lo
Thời còn bé tôi có biết nghĩ xa gì
Tan trường về hàng xóm bắn bi
Hoặc đánh lộn với mấy thằng bạn khỉ
Hay khóc nhè khi mẹ về chợ chẳng mua gì!
Dù mẹ dỗ dành, rồi mẹ thủ thỉ
Cho cục đường đen tôi mới chịu cười khì!
Khi vận nước đổi chiều
Tôi lớn lên chỉ vừa đủ hiểu
Cảnh tan nát của gia đình thương yêu
Ba tôi bị dắt đi cải tạo một buổi chiều
Mẹ tôi ngồi khóc lớn van xin đủ điều
Mấy ông kách mạng lục lọi tủ, chăn, giường, chiếu…
Và giải phóng theo ít của cải mẹ tôi chắt chiu
Thế rồi nhà tôi đâm nghèo hơn
Thường ăn sắn độn chính hai bữa cơm
Còn buổi sáng mẹ ngồi mắt rơm rớm
Lửa củi buổi mai ít khi lên!
Thời ấy tôi biết thương mẹ nhiều hơn
Tôi nhất định không để mẹ nhịn cơm
Mẹ dành dụm đi thăm nuôi chồng cải tạo
Mẹ tôi già mau theo trong bao nỗi cô đơn
Tóc mẹ tôi bạc sờn như màu áo
Vá víu cuộc đời thảm não nuôi con
Nước mắt mẹ hình như vào ban ngày thì khô ráo
Chỉ thường hay trào ra khi một mình ngồi thức giấc giữa đêm
Rồi một ngày mẹ bảo tôi phải đi
Đã lỡ mang tiếng là gia đình Ngụy
Buồn rười rượi tôi bao đêm nằm suy nghĩ kỹ
Chắc phải nghe lời mẹ, dứt áo ra đi
Dăm bận đi đứng chẳng êm xuôi
Thỉnh thoảng tôi lại được vào tù ngồi
Thì là vậy, thực tình ra mà nói
Trong là tù giam, ngoài là tù không giam thôi!
Tôi còn nhớ chiều hôm cuối cùng
Mẹ đưa tôi hai chỉ vàng nước mắt rưng rưng
Tôi không khóc, vì nếu tôi mà khóc
Tôi không thể nào mà có thể quay lưng!
Tôi gởi lại hai chỉ vàng cho mẹ
Trong túi nhỏ chỉ một bộ áo quần thay thế
Nhờ trời thương sau mấy ngày lênh đên trên biển lệ
Tôi đặt chân lên bờ xứ người, chỉ còn cái quần trên thân thể
Đêm đầu tiên tôi nằm khóc mẹ
Với bao nhiêu kỷ niệm lũ lượt về
Thôi cũng đành số phần giun dế
Mẹ ơi, con biết khi nao mà về!
Con nhớ mẹ chưa bao giờ như thế
Và thương cuộc đời mẹ, một cô gái nhà quê
Cuộc đời mẹ tuổi xuân đầy mắt lệ
Tuổi về chiều trong mòn mỏi lê thê!
Con nhớ từng lời mẹ dặn con
Giờ đây mẹ đã khuất chẳng còn
Nắng đã tắt từ khi mất mẹ
Một phần đời đầy quạnh quẽ trong con
Mẹ ơi tình mẹ là khơi nguồn
Là mưa là nắng là đại dương
Là lồng lộng vầng trăng thu lặng lẽ
Là tất cả những gì có nghĩa yêu thương
Con sẽ đổi cuộc đời con mẹ ạ
Nếu trời cho mẹ sống dài thêm
Một ngày nữa hoặc dăm ba ngày nữa
Dù chỉ phù du rồi cũng phải buông
Con sẽ yêu cuộc đời này mẹ ạ
Bởi vì chúng con mà cả đời mẹ vất vả
Dòng lệ mẹ suốt cuộc đời nghiệt ngã
Lắng trong hồn con một tiếng: bao la!
Con chia nỗi niềm với tất cả các bà mẹ Việt Nam
Âm thầm đau khổ, nuôi nấng con lớn khôn
Con hãnh diện dù làm một người Việt Nam khốn khổ
Con sẽ cố sống một cuộc đời để nói tiếng tạ ơn
Tạ ơn mẹ giòng ân tình biển lệ
Những bà mẹ thị thành những bà mẹ thôn quê
Những bà mẹ ngày xưa hay bây giờ vẫn thế
Ôi những bà mẹ bất cần chính thể
Hỡi Mẹ Việt Nam ơi, hãy gọi lũ con về!