(Amsterdam 29/7/2005).
Phát ngôn viên của Hội Đồng Giám Mục Hòa Lan, ông Peter Kohnen, vừa lên tiếng kêu gọi dân chúng xứ này "hãy học bài học về ý nghĩa của lòng khoan dung" sau vụ xử kẻ sát nhân đã giết chết nhà đạo diễn Hòa Lan Theo van Gogh. Theo ông Kohnen, "điều khẩn cấp nhất hiện nay là nhu cầu tăng cường đối thoại". "Các tín hữu của các tôn giáo biết rằng điều khôn ngoan là hãy nhìn vào những lãnh vực có thể hợp tác với nhau". Tuy nhiên, nói với thông tấn xã CNS của Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ, ông Kohnen lo lắng rằng "Tôi không thấy một thái độ cởi mở như thế trong xã hội Hòa Lan hiện nay".
Sau vụ giết hại nhà đạo diễn Theo van Gogh, sự oán thù giữa người Hồi Giáo và không Hồi Giáo tại Hòa Lan đã lên rất cao. Hội Đồng Giám Mục Hòa Lan đã liên tục kêu gọi đối thoại sau những vụ gây rối nghiêm trọng diễn ra ngay lập tức sau cái chết của Van Gogh. Hậu quả thê thảm của lòng oán thù giữa hai bên là hơn 20 nhà thờ Hồi Giáo tại Utrecht, Breda, Amsterdam, Rotterdam, Huizen và Groningen tại Hòa Lan đã bị phóng hỏa. Ngược lại, các nhà thờ Kitô Giáo tại Amersfoort, Rotterdam, Box meer, và Utrecht cũng bị phóng hỏa như một hành động đáp trả trở lại.
Hôm 2/11/2004, nhà đạo diễn Theo van Gogh đã bị Mohammed Bouyeri, một thanh niên Hồi Giáo 27 tuổi người gốc Ma rốc nhưng sinh trưởng tại Amsterdam bắn 15 phát đạn vào người. Sau khi bắn xong, Mohammed Bouyeri còn dùng rao cắt đứt cuống họng của nhà đạo diễn và gắn trên thi hài nạn nhân một truyền đơn Hồi Giáo. Ông Theo van Gogh đã bị Mohammed Bouyeri giết vì đã làm cuốn phim "Submission" (Phục Tùng) nhằm chế riễu cách đối xử của người Hồi Giáo với phụ nữ.
Phiên tòa hôm 26/7 vừa qua đã xử Mohammed Bouyeri tù chung thân. Trước tòa, Mohammed Bouyeri tỏ ra không chút hối hận nào về tội ác đã phạm. Chính thái độ của Mohammed Bouyeri lại đang gây ra một làn sóng oán thù Hồi Giáo mới tại Hòa Lan.
Được biết, trong phim Phục Tùng, Theo van Gogh chế riễu người Hồi Giáo về nạn đàn ông đánh đập vợ con trong gia đình và những cuộc hôn nhân ép gả. Cuốn phim đã gây phẫn nộ trong các thành phần Hồi Giáo cực đoan. Ông đã nhận được nhiều thư và điện thoại dọa giết.
Trong ngày bị giết, Theo van Gogh đang thực hiện cuốn phim về vụ ám sát ông Pim Fortuyn, chính trị gia Hòa Lan chống Hồi Giáo ra mặt. Cuốn phim được chiếu “nội bộ” ngày 13/12 vừa qua. Trong khi thực hiện phim này, Theo van Gogh muốn đổ lỗi cho người Hồi Giáo đã giết chết ông Pim Fortuyn. Tuy nhiên, cảnh sát tin là ông Pim Fortuyn đã không bị Hồi Giáo cực đoan giết chết nhưng bị một tay thuộc hội bảo vệ súc vật bắn hạ.
Một cuốn phim khác dựa theo tác phẩm của một nhà văn nữ theo đạo Sikh cũng đã được Theo van Gogh khai thác và được trình chiếu vào đầu tháng 12 vừa qua. Hậu quả là nhà văn nữ này đang phải trốn tránh cộng đồng người Sikh tại Hòa Lan đang tìm giết bà.
Theo van Gogh, cháu ba đời của danh họa Vincent van Gogh, là một nhà làm phim thích châm biếm tôn giáo và đề cao đời sống phóng túng, tự do. Biểu tượng chủ yếu của Theo van Gogh là chai bia với gương mặt ngất ngư vì nhậu. Trước khi làm phim châm biếm Hồi Giáo, Theo van Gogh đã từng làm phim châm biếm Do Thái Giáo và Kitô Giáo. Tuy nhiều người khó chịu với lối trào phúng chế riễu niềm tin người khác của ông, nhưng cũng không có những phản ứng cụ thể nào. Đến khi ông xoay qua chế riễu Hồi Giáo thì mất mạng.
Cái chết của Theo van Gogh đã lập tức gây ra một tâm tình bài Hồi Giáo mạnh mẽ tại Hòa Lan và một làn sóng bạo động dữ dội tại quốc gia có tiếng là hiền hòa này. Trước tình hình đó, từ Ultrech Hội Đồng Giám Mục Hòa Lan đã gởi thư ngỏ cho toàn dân Hòa Lan hôm 11/11/2004. Trong thư, Hội Đồng Giám Mục Hòa Lan đã kêu gọi những người không Hồi Giáo nên có những tiếp xúc thông cảm với những người Hồi Giáo. Các Đức Giám Mục bày tỏ sự tin tưởng rằng đa số người Hồi Giáo tại Hòa Lan không tán thành đường lối bạo lực.
Các Đức Giám Mục Hòa Lan tin rằng chỉ có qua sự tiếp xúc trao đổi với nhau thì các lực lượng tốt lành mới có thể liên kết với nhau để thăng tiến công ích. Trong thư các Đức Giám Mục cũng thông báo việc thành lập một cơ quan mới đặc trách về đối thoại liên tôn. Các vị nhấn mạnh rằng chỉ có một nhóm nhỏ Hồi Giáo cực đoan chủ trương khủng bố còn đại đa số người Hồi Giáo đều chống lại việc sát hại người vô tội.
Tuy nhiên, các Đức Giám Mục cũng nhận xét rằng cộng đồng Hồi Giáo nên tự hỏi xem mình có phân biệt những giải thích đúng đắn hoặc sai lầm về kinh Koran hay không?
Hội Đồng Giám Mục Hòa Lan kêu gọi mọi phe trong xã hội phải có thái độ bình tĩnh và tự chủ. “Tuy cuốn phim của Van Gogh có tính chất bút chiến gây tranh cãi, xúc phạm, gây hấn nhưng sự gây hấn ấy không đủ trầm trọng đến mức có thể biện minh cho các hành vi bạo lực và sự giết người”. Các Đức Giám Mục viết “Xã hội nào không nhân nhượng với sự đối lập thì tỏ ra yếu nhược hơn là mạnh mẽ. Người ta cũng phải đặt câu hỏi phải chăng quyền tự do ngôn luận và tư tưởng có thể đi xa đến mức chế nhạo những gì là thánh thiêng đối với tha nhân. Câu trả lời cho các vấn đề này không thể tìm thấy trong các đạo luật nhưng chỉ có trong lương tâm của mỗi con người”.
Theo thống kê tháng 7/2004, Hòa Lan hiện có 16,318,000 dân. 31% theo Công Giáo, 21% theo Tin Lành, 4.4% theo Hồi Giáo, 3.6% theo các tôn giáo khác, số còn lại tuyên bố mình vô thần.
 |
| Nhà làm phim Theo van Gogh |
Sau vụ giết hại nhà đạo diễn Theo van Gogh, sự oán thù giữa người Hồi Giáo và không Hồi Giáo tại Hòa Lan đã lên rất cao. Hội Đồng Giám Mục Hòa Lan đã liên tục kêu gọi đối thoại sau những vụ gây rối nghiêm trọng diễn ra ngay lập tức sau cái chết của Van Gogh. Hậu quả thê thảm của lòng oán thù giữa hai bên là hơn 20 nhà thờ Hồi Giáo tại Utrecht, Breda, Amsterdam, Rotterdam, Huizen và Groningen tại Hòa Lan đã bị phóng hỏa. Ngược lại, các nhà thờ Kitô Giáo tại Amersfoort, Rotterdam, Box meer, và Utrecht cũng bị phóng hỏa như một hành động đáp trả trở lại.
Hôm 2/11/2004, nhà đạo diễn Theo van Gogh đã bị Mohammed Bouyeri, một thanh niên Hồi Giáo 27 tuổi người gốc Ma rốc nhưng sinh trưởng tại Amsterdam bắn 15 phát đạn vào người. Sau khi bắn xong, Mohammed Bouyeri còn dùng rao cắt đứt cuống họng của nhà đạo diễn và gắn trên thi hài nạn nhân một truyền đơn Hồi Giáo. Ông Theo van Gogh đã bị Mohammed Bouyeri giết vì đã làm cuốn phim "Submission" (Phục Tùng) nhằm chế riễu cách đối xử của người Hồi Giáo với phụ nữ.
Phiên tòa hôm 26/7 vừa qua đã xử Mohammed Bouyeri tù chung thân. Trước tòa, Mohammed Bouyeri tỏ ra không chút hối hận nào về tội ác đã phạm. Chính thái độ của Mohammed Bouyeri lại đang gây ra một làn sóng oán thù Hồi Giáo mới tại Hòa Lan.
Được biết, trong phim Phục Tùng, Theo van Gogh chế riễu người Hồi Giáo về nạn đàn ông đánh đập vợ con trong gia đình và những cuộc hôn nhân ép gả. Cuốn phim đã gây phẫn nộ trong các thành phần Hồi Giáo cực đoan. Ông đã nhận được nhiều thư và điện thoại dọa giết.
Trong ngày bị giết, Theo van Gogh đang thực hiện cuốn phim về vụ ám sát ông Pim Fortuyn, chính trị gia Hòa Lan chống Hồi Giáo ra mặt. Cuốn phim được chiếu “nội bộ” ngày 13/12 vừa qua. Trong khi thực hiện phim này, Theo van Gogh muốn đổ lỗi cho người Hồi Giáo đã giết chết ông Pim Fortuyn. Tuy nhiên, cảnh sát tin là ông Pim Fortuyn đã không bị Hồi Giáo cực đoan giết chết nhưng bị một tay thuộc hội bảo vệ súc vật bắn hạ.
Một cuốn phim khác dựa theo tác phẩm của một nhà văn nữ theo đạo Sikh cũng đã được Theo van Gogh khai thác và được trình chiếu vào đầu tháng 12 vừa qua. Hậu quả là nhà văn nữ này đang phải trốn tránh cộng đồng người Sikh tại Hòa Lan đang tìm giết bà.
 |
| Mohammed Bouyeri |
Cái chết của Theo van Gogh đã lập tức gây ra một tâm tình bài Hồi Giáo mạnh mẽ tại Hòa Lan và một làn sóng bạo động dữ dội tại quốc gia có tiếng là hiền hòa này. Trước tình hình đó, từ Ultrech Hội Đồng Giám Mục Hòa Lan đã gởi thư ngỏ cho toàn dân Hòa Lan hôm 11/11/2004. Trong thư, Hội Đồng Giám Mục Hòa Lan đã kêu gọi những người không Hồi Giáo nên có những tiếp xúc thông cảm với những người Hồi Giáo. Các Đức Giám Mục bày tỏ sự tin tưởng rằng đa số người Hồi Giáo tại Hòa Lan không tán thành đường lối bạo lực.
Các Đức Giám Mục Hòa Lan tin rằng chỉ có qua sự tiếp xúc trao đổi với nhau thì các lực lượng tốt lành mới có thể liên kết với nhau để thăng tiến công ích. Trong thư các Đức Giám Mục cũng thông báo việc thành lập một cơ quan mới đặc trách về đối thoại liên tôn. Các vị nhấn mạnh rằng chỉ có một nhóm nhỏ Hồi Giáo cực đoan chủ trương khủng bố còn đại đa số người Hồi Giáo đều chống lại việc sát hại người vô tội.
Tuy nhiên, các Đức Giám Mục cũng nhận xét rằng cộng đồng Hồi Giáo nên tự hỏi xem mình có phân biệt những giải thích đúng đắn hoặc sai lầm về kinh Koran hay không?
Hội Đồng Giám Mục Hòa Lan kêu gọi mọi phe trong xã hội phải có thái độ bình tĩnh và tự chủ. “Tuy cuốn phim của Van Gogh có tính chất bút chiến gây tranh cãi, xúc phạm, gây hấn nhưng sự gây hấn ấy không đủ trầm trọng đến mức có thể biện minh cho các hành vi bạo lực và sự giết người”. Các Đức Giám Mục viết “Xã hội nào không nhân nhượng với sự đối lập thì tỏ ra yếu nhược hơn là mạnh mẽ. Người ta cũng phải đặt câu hỏi phải chăng quyền tự do ngôn luận và tư tưởng có thể đi xa đến mức chế nhạo những gì là thánh thiêng đối với tha nhân. Câu trả lời cho các vấn đề này không thể tìm thấy trong các đạo luật nhưng chỉ có trong lương tâm của mỗi con người”.
Theo thống kê tháng 7/2004, Hòa Lan hiện có 16,318,000 dân. 31% theo Công Giáo, 21% theo Tin Lành, 4.4% theo Hồi Giáo, 3.6% theo các tôn giáo khác, số còn lại tuyên bố mình vô thần.