Mới đầu năm 2021, chưa được đủ tuần đã bị Covid-19 hành hạ. Như thế Covid-19 bước sang tuổi thứ ba. Lệnh cấm đi lại ban ra trong ba ngày từ thứ Sáu ngày sáu tháng Giêng cho đến cuối ngày thứ Hai, ngày chín tháng Giêng. Mọi người giới hạn di chuyển đến mức tối đa, ngoại trừ trường hợp khẩn cấp, cần thiết. Sau ba ngày cấm di chuyển, sự việc khá hơn, nới lỏng hơn bằng cách cho đi lại tự do nhưng khi ra khỏi cửa nhà mọi người đều phải bịt miệng. Thời gian bịt miệng là mười ngày. Covid-19 có khả năng bịt miệng mọi người. Ai ra khỏi cửa nhà đều phải đeo khầu trang. Bởi rảnh rỗi nên tưởng tượng ra câu chuyện 'Rửa Mắt Đội Trưởng' tự giúp vui. Bởi là chuyện tưởng tượng nên sự thật thì ít, chi tiết tưởng tượng dồi dào hơn.
Để cứu bà Maria khỏi tiếng chửa hoang, ông Giuse cấp tốc cưới bà trước khi cái bụng phình ra không thể dấu nổi con mắt cú vọ, dòm ngó và tiếng xì xèo của hàng xóm, láng giềng. Vì cưới gấp như thế nên ông Giuse, dù là tay thợ mộc giỏi, tay nghề cao, nhưng vì thương người nghèo nên ông luôn lấy giá phải chăng, gặp ai túng thiếu quá ông lấy vốn mua vật dụng, tiền công coi như cho không. Vì thế ông được nhiều người quí mến. Sống đời sống thanh bần, vui với cuộc sống, và hết lòng tôn thờ Chúa Trời. Được Sứ Thần báo mộng cưới bà Maria, không tiền mua nhẫn cưới. Đám cưới đơn giản đến độ mọi người tưởng ông cưới cho xong, hơn là thực sự yêu thương nhau mà cưới. Mọi người quí mến ông, nhưng sao tránh khỏi tiếng dèm pha của những người không nói không chịu được. Ngày nào chưa phê bình được vài câu, coi như ngày đó chưa sống. Ông Giuse tự biết mình thành tâm trong việc cưới bà Maria. Về phần bà Maria, phận gái miền quê, bà không trông mong đám cưới to lớn, rềnh rang, sang trọng. Đối với bà tình yêu và lòng thành quan trọng hơn tiệc tùng, đàn ca xướng hát. Dù đám cưới đã xong, nhưng ông Giuse trong lòng lúc nào cũng nghĩ đến tìm cách làm sao có tiền mua đôi nhẫn cưới cho bà Maria, không phải để khoe khoang mình giầu có mà chính là vật kỉ niệm ngày cưới.
Đến khi bà Maria sanh con, bà vẫn chưa có được chiếc nhẫn cưới. Vận may đến. Ba vị Phương Đông đến bái lậy hài nhi, dâng vàng, nhũ hương và mộc dược. Ông Giuse liền mang một phần vàng đến tiệm thuê họ làm, trước tiên là đôi nhẫn cưới, một cho bà Maria và một cho ông. Vì là vàng ba vị tặng hài nhi, nên số lớn vàng dành riêng cho hài nhi. Tuy nhiên ông cũng làm một cái vòng xuyến đeo chân cho hài nhi, và thêm đôi bông tai cho bà Maria. Ngày đêm ông mong đợi người thợ bạc thực hiện giấc mơ của ông. Sáng sớm ngày hẹn ông ra đi và mang về đôi nhẫn cưới, đôi bông tai và cái vòng xuyến đeo chân cho hài nhi. Điều ông mong đợi được thực hiện. Sau đó cả nhà phải di tản sang Ai Cập lánh nạn theo điềm Sứ Thần báo mộng. Ông Giuse tính người cẩn trọng. Phòng trường hợp bất trắc trên đường đi có thể bị cướp bóc. Nghĩ như thế nên ông kêu bà Maria tháo đôi bông tai cất kĩ trong gói hành trang vỏn vẹn đeo trên lưng lừa. Ông chia một phần vàng ra cho bà cất giấu, ông cất giấu một phần, số lớn còn lại ông cuốn vào chân trái hài nhi. Chiếc vòng xuyến ông đeo vào chân phải. Dùng vải cuốn chặt hài như, vừa tránh lạnh, vừa dấu vàng. Ông làm thế vì nghĩ là con nít, khi gặp cướp bóc chúng xét người lớn và làm ngơ con nít.
Đến giờ khởi hành. Đang đêm cả nhà âm thầm ra đi. Trước khi đi hai ông bà dâng chuyến đi cho Chúa xin phù trợ cho chuyến đi được bằng an. Mới đi được nửa ngày, con lừa dở chứng. Nó không chịu tiếp tục đi trên đường nhưng rẽ xuống ruộng. Ông Giuse cố níu, kéo nó lại nhưng nó ghì đi, nhất định đi về phía lùm cây bờ đường. Nó còn đi đến lùm xây xa đường hơn, tàn che kín hơn. Đến nơi, nó đứng nhóng mắt nhìn về phía trước nghe ngóng. Bà Maria nói với ông Giuse:
Có điềm gì lạ nên con lừa mới phản ứng lạ lùng như thế.
Ông Giuse lấy tay che tai, nghe ngóng một chút rồi nói:
Đúng vậy, có tiếng, dường như là tiếng vó ngựa từ xa vọng lại.
Bà Maria tiếp:
Không lẽ gia đình gặp cướp.
Câu nói chưa dứt; tiếng vó ngựa rõ hơn, tiếng hí vang hơn.
Con lừa nằm rạp xuống đất. Nhờ bóng tàn cây và thân con lừa che kín gia đình.
Bà Maria nói nhỏ vào tai ông Giuse.
Cẩn thận, khom người xuống thấp nữa, đám cướp sắp phóng ngựa ngang qua.
Bà nói chưa hết câu thì ông Giuse nhận ra bọn cướp đang phóng qua chỗ gia đình đang ẩn núp. Đám trộm đâu thể nào nghờ, đằng sau bụi cây rậm rạp kia có gia đình đang ẩn núp, tránh bọn chúng.
Nhờ con lừa mà gia đình an toàn. Chờ cho êm ả. Nghe tiếng vó ngựa đi xa, lúc đó gia đình đọc vội vài kinh dâng lời tạ ơn, trước khi tiếp tục.
Mới ba giờ chiều mà mây khói tuyết giăng phủ kín đường đi, gió cũng lạnh hơn, hài nhi ọ oẹ, đòi ăn. Lại cũng con lừa. Lần này nó không đi về phía bụi cây mà lại hướng về phía chân núi. Kinh nghiệm sáng nay ông Giuse còn nhớ rõ nên ông không cưỡng lại con lừa mà chiều theo í nó. Cả cia đình tiến đến chân núi. Đến nơi, ông Giuse ngồi dựa lưng vào tảng đá. Hai mắt nhắm ghiền dưỡng mệt. Tay giữ giây con lừa. Được phút chốc, con lừa gục gặc cái đầu kéo sợi giây vuột khỏi tay ông. Giật mình tỉnh dậy thì con lừa đã ra sau phiến đá ông đang dựa lưng. Đứng dậy rượt theo con lừa mong giữ nó lại. Con lừa tiến thẳng vào cửa hang gần đó. Ông Giuse theo sát. Đến nơi ông nhận ra, đây là cửa một cái hang chìm sâu vào đá núi. Gia đình còn đang phân vân, chưa biết lành, dữ, có nên vào hay không thì gió tuyết bay mạnh hơn. Tuyết bắt đầu rơi. Còn chần chừ gì nữa. Càng vào sâu hai ông bà càng khiếp vía, chưa biết làm cách nào, vì đây chính là sào huyệt, hang động bọn cướp ẩn trốn gia đình gặp lúc sáng. Tránh cướp sáng, chiều đến chui vào ổ cướp. Hai người nhìn nhau, ái ngại. Thâm tâm ai cũng nghĩ nên ở hay nên đi. Ngoài trời tuyết rơi nhiều hơn, gió cũng thốc dữ hơn. Chưa biết nên ở lại, hay ra đi; cơn bão tuyết ập đến cản đường, quyết định thay cho hai ông bà. Hai ông bà quì rạp xuống đất dâng lời tạ ơn Chúa. Nếu chậm chân thì cơn bão tuyết sẽ vùi cả gia đình dưới tuyết. Cả hai tin chắc cơn bão tuyết này giữ chân bọn cướp. Tin chắn bọn cướp sẽ không trở lại đêm nay, thế là gia đình có chỗ tránh bão tuyết an toàn, lại được ngủ một đêm thoải mái, thảnh thơi.
Sáng hôm sau, ông Giuse dậy rất sớm chuẩn bị bất cứ khi nào hài nhi tỉnh ngủ, gia đình sẽ khởi hành, mong đi sớm trước khi bọn cướp trở lại. Nếu chúng trở lại, bắt gặp thì chết là điều không thể tránh. Chúng giết người diệt khẩu là nghề của chúng. Hai ông bà ngồi nhìn nhau. Ông nhìn bà, dường như ngầm nhắc nhở bà đánh thức hài nhi. Bà nhìn ông rồi nhìn hài nhi. Cả hai cùng im lặng, sợ hài nhi bị bệnh. Bà Maria lên tiếng:
Thường hài nhi dậy rất đúng giờ, hôm nay dậy trễ phải có lí do.
Cả hai lại yên lặng nhìn hài nhi. Ông Giuse nhìn con lừa thấy nó cũng nằm yên, không nhúc nhích, không trở mình. Khuôn mặt nó bơ phờ, đôi mắt tỏ vẻ sợ sệt, dường như nó đang đối diện với thần chết. Tối qua nó linh hoạt, sáng nay nó sợ hãi, mất sức sống. Hai ông bà lòng nóng như lửa, không biết phải làm sao. Con thì bịnh, lừa yếu liệt. Tạm trú hang động kẻ dã tâm. Cướp của giết người là lối sống. Trong trường hợp hài nhi thức dậy, con lừa cũng không giúp hai ông bà khởi hành, bởi nó không có sinh lực. Khi trời sáng tỏ hơn, lúc đó hài nhi mới thức dậy, nở nụ cười tươi chào cha mẹ. Thấy hài nhi mạnh khoẻ hai ông bà cũng vui hơn, tâm hồn thoải mái hơn, tinh thần phấn chấn hơn. Quên ngay việc phải ra đi gấp. Con lừa cũng tỉnh táo hơn. Nó đứng dậy, phe phảy cái đuôi. Đôi mắt tinh ranh trở lại. Thấy có thể khởi hành, hai ông bà tiến mau ra khỏi hang rắn độc càng nhanh càng tốt. Đi được chừng năm trăm thước, lúc đó ông Giuse mới hoảng hồn. Trên mặt tuyết còn in đặm vết chân gấu. Không phải một con mà một đại gia đình gấu. Dấu chân lớn, dấu chân nhỏ in rõ trên mặt tuyết. Bão tuyết thúc đẩy đám gấu trắng phiêu bạt về gần nơi ông trú đêm qua. May mà nó không vào hang. Nếu chúng đến thì gia đình ông trở thành mồi cho thú hoang trước khi bọn trộm trở về. Bây giờ ông Giuse mới vỡ lẽ con lừa mất sức sống, mất tinh thần, vì nó đánh hơi được mùi gấu lảng vảng gần bên nên nó sợ, nửa sống, nửa chết. Nhìn vào mắt con lừa ông thấy nó tỉnh táo, thanh thản, ông biết chắc đàn gấu đã đi xa.
Tới biên giới, nhân viên kiểm soát kiểm tra giấy tờ, bởi không có giấy tờ hợp lệ nên họ hạch sách đủ điều. Khi thấy tay bà Maria đeo cái nhẫn vàng óng ánh, nhân viên quan ải, kiểm tra đòi chiếc nhẫn ấy. Bà Maria chuyển tay, trao hài nhi cho ông Giuse ẵm, để bà tháo chiếc nhẫn đưa cho nhân viên quan thuế quan ải. Thời đó nhà nước Ai Cập chủ trương trả lương công chức rất thấp, nên ai cũng phải kiếm thêm để sống, bằng cách đòi tiền hối lộ từ dân chúng. Nhà nước biết, nhưng làm ngơ, để mặc nhân viên thao túng sao cũng được, vì họ quan niệm chúng có quyền, có tiếng, có miếng, nên chúng trung thành với nhà nước. Biết bà Maria sắp mất chiếc nhẫn cưới, nên hài nhi tìm cách giữ nhẫn cưới dùm mẹ. Đối với thiên hạ, cách hài nhi làm là lỗ to, bởi đổi cả một khối lượng vàng để giữ chiếc nhẫn vài chỉ là điều thất sách. Hài nhi quan niệm trái ngược. Người ta xếp hạng giá trị vật chất là số một; giá trị tinh thần là số hai. Hài nhi đặt giá trị tinh thần là số một; giá trị vật chất hàng hai. Nhẫn cưới là dấu chỉ của lòng tin, chữ trung, chữ tín trong hôn nhân. Dấu chỉ của tình yêu ông Giuse trao tặng bà Maria.
Vị trạm trưởng ngồi sau bàn giấy, anh dùng một hòn sỏi to, tròn bóng, đè đám giấy, gió khỏi bay. Anh mang cặp kiếng giầy như đít li. Hài nhi biết vị trưởng trạm kiểm soát lập gia đình nhiều năm mà chưa có con, anh khao khát có được người con. Hài nhi nhìn thẳng vào mắt anh nở nụ cười thật tươi. Nụ cười tươi thắm đó hút hồn anh trạm trưởng. Anh đứng dậy tiến đến gần, làm quen, định tâm mời ông bà này cùng hài nhi đến nhà anh trú ngụ một vài hôm. Hy vọng vợ anh bồng hài nhi may ra có con chăng. Bà Maria đang tháo chiếc nhẫn trong tay, thì vị trưởng trạm nhìn anh lín ngầm ra lệnh không đòi nhẫn nữa. Anh nhìn thấy con lừa, lại cũng là con lừa, nó cứ liếm chân hài nhi. Ông Giuse cố gắng kéo chân hài nhi sát vào ông, con lừa càng gục đầu gần, liếm chân hài nhi. Chân hài nhi nhúch nhích, nhúc nhích. Anh đội trưởng thắc mắc, lại gần hơn quan sát, anh thấy chân hài nhi, một bó vải to cộm, chân kia xẹp, nhỏ hơn. Sinh nghi anh liền cúi mình rờ chân hài nhi, thấy vật cứng cộm, anh cúi gằm xuống tháo vải chân dò xét. Thấy vàng óng ánh, anh cúi đầu sát hơn, đúng lúc đó hài nhi cho vòi rồng phun vào mặt anh ta. Cái kính cận anh đang đeo ướt nhẹp nước. Anh vội bước giật lui lại phía sau, hai tay phủi nhanh những giọt nước ấm trên mặt, trên cổ, rồi tháo kính, móc khăn trong túi ra lau. Anh ra lệnh cho tên lính đứng cạnh tiếp lấy vàng. Cẩn thận hơn, anh kia tiến gần, lúc đầu từ xa đưa tay lấy vàng. Thấy vàng nhiều quá, lòng tham dấy lẩn, anh quên mọi sự, bám sát chặt hài nhi. Anh cũng được tặng anh ít nước ấm. Anh lui lại phủi tay sạch nước. Anh thứ ba muốn lấy điểm thượng cấp thấy thế xông vào tháo lấy vàng. Vì muốn lấy điểm anh cố chịu đấm ăn xôi. Hai tay trịnh trọng dâng vàng cho trưởng trạm. Đúng như hài nhi dự tính, được nắm vàng to tướng, họ cấp cho gia đình giấy vào đất Ai Cập. Họ nhìn thấy hai bọc nhũ hương và mộc dược nhưng vàng ròng vẫn qúi hơn. Hơn nữa ở cái làng biên giới này, nhũ hương và mộc dược ít ai dùng nên khó bán. Hài nhi mỉm cười thầm nghĩ, tên trưởng trạm này quí của hơn quí người; ai làm con hắn sẽ gặp nhiều khó khăn. Quả thế, được đống vàng cả bọn ngưng xét, quay vào trạm. Anh trưởng trạm cũng quên luôn việc mong có con nối dòng.
Gia đình ông Giuse trở thành dân tị nạn, tiếng tăm không biết, những ngày đầu rất gian nan. Nhờ cái triện, sáp son đỏ chói trên tờ giấy quan thuế cửa ai cấp mà hai ông bà chính thức thuê được chỗ trạm trú nơi xứ người. Nơi tạm trú là cái lều rộng vừa đủ cho ba người. Nơi đây thường được dùng cất giữ nông cụ. Nó ẩm thấp, hôi hám, tối đến bị muỗi quấy nhiễu. Ông Giuse trộn mộc dược và nhũ hương đốt tìm chút hơi ấm cho gia đình. Ông không ngờ nhũ hương trộn mộc là một khám phá mới. Khói nhũ hương trộn mộc dược quả lợi hại, khói toả lan vừa sưởi ấm, vừa mang hương thơm, lại xua đuổi đám muỗi đói. Con lừa thay vì ngủ ngoài sân, nó cũng được vào nhà hưởng lây cái thi vị ngọt ngào thanh thoát, nhẹ nhàng, của nhũ hương, mộc dược. Gia đình sống những ngày tị nạn, an vui, đầm ấm, tình yêu tràn đầy. Ổn định chỗ ở xong, ông Giuse bán vàng còn cất giấu được, lấy tiền mua dụng cụ thợ mộc, số còn lại dùng mua thực phẩm. Dân làng quê rất ít xài tiền, họ dùng hàng hoá trao đổi khi cần giao dịch. Mỗi lần ông Giuse sửa cái cày gẫy, chữa cái chân bàn lung lay, người ta trả công ông bằng cách trao tặng một nải chuối, lần khác cho thúng bắp; lần khác ông mang về nhà bao hành; xôm tụ hơn có người cho con gà, người khác cho bao khoai tây. Nhờ thế gia đình sống bằng bất cứ thứ thực phẩm nào ông kiếm được trong ngày. Nếu có ai thắc mắc, ngày hôm nay tính ăn món gì thì không ai biết, bởi nó tuỳ thuộc vào thứ người ta trả công cho ông sau một ngày làm việc.
Hài nhi tiểu vào đám lính quan ải không có í xỉ nhục họ. Mục đích chính là nhắc nhở họ mở mắt tinh thần, mắt tâm linh ra nhìn đời. Những gì họ đang thu vén, khai thác, tìm kiếm, ngày nào đó chúng ra đi nhanh như họ phủi giọt nước ấm trên mặt, trên kiếng, trên người. Của cải vật chất đều như nước chảy, mây trôi. Chúng đến rồi đi. Chúng là loại đổi chác, chuyền hết tay này sang tay kia; đi hết làng này đến làng khác, nước này sang nước khác. Trao đổi chưa chắc đã lấy được cái có giá trị hơn. Có người tìm vui trong sòng bài, vận đen nhiều hơn số đỏ, rủi ro gấp bội may mắn. Ngày nào đó có người bới móc vàng ra trả tiền thuốc. Đào vàng lên mong được bản án nhẹ hơn. Có khi tiêu món tiền khổng lồ vào cỗ quan tài. Một đời gom góp, cất dấu, lo, sợ lộ, sợ mất, sợ trộm rình rập. Cuộc sống thật bất an, rủi ro nhiều hơn hạnh phúc. Đến khi cần tiêu dùng chỉ một lần chi tiêu, tiêu tán cả đời gom góp, thu vén.
TiengChuong.org
Để cứu bà Maria khỏi tiếng chửa hoang, ông Giuse cấp tốc cưới bà trước khi cái bụng phình ra không thể dấu nổi con mắt cú vọ, dòm ngó và tiếng xì xèo của hàng xóm, láng giềng. Vì cưới gấp như thế nên ông Giuse, dù là tay thợ mộc giỏi, tay nghề cao, nhưng vì thương người nghèo nên ông luôn lấy giá phải chăng, gặp ai túng thiếu quá ông lấy vốn mua vật dụng, tiền công coi như cho không. Vì thế ông được nhiều người quí mến. Sống đời sống thanh bần, vui với cuộc sống, và hết lòng tôn thờ Chúa Trời. Được Sứ Thần báo mộng cưới bà Maria, không tiền mua nhẫn cưới. Đám cưới đơn giản đến độ mọi người tưởng ông cưới cho xong, hơn là thực sự yêu thương nhau mà cưới. Mọi người quí mến ông, nhưng sao tránh khỏi tiếng dèm pha của những người không nói không chịu được. Ngày nào chưa phê bình được vài câu, coi như ngày đó chưa sống. Ông Giuse tự biết mình thành tâm trong việc cưới bà Maria. Về phần bà Maria, phận gái miền quê, bà không trông mong đám cưới to lớn, rềnh rang, sang trọng. Đối với bà tình yêu và lòng thành quan trọng hơn tiệc tùng, đàn ca xướng hát. Dù đám cưới đã xong, nhưng ông Giuse trong lòng lúc nào cũng nghĩ đến tìm cách làm sao có tiền mua đôi nhẫn cưới cho bà Maria, không phải để khoe khoang mình giầu có mà chính là vật kỉ niệm ngày cưới.
Đến khi bà Maria sanh con, bà vẫn chưa có được chiếc nhẫn cưới. Vận may đến. Ba vị Phương Đông đến bái lậy hài nhi, dâng vàng, nhũ hương và mộc dược. Ông Giuse liền mang một phần vàng đến tiệm thuê họ làm, trước tiên là đôi nhẫn cưới, một cho bà Maria và một cho ông. Vì là vàng ba vị tặng hài nhi, nên số lớn vàng dành riêng cho hài nhi. Tuy nhiên ông cũng làm một cái vòng xuyến đeo chân cho hài nhi, và thêm đôi bông tai cho bà Maria. Ngày đêm ông mong đợi người thợ bạc thực hiện giấc mơ của ông. Sáng sớm ngày hẹn ông ra đi và mang về đôi nhẫn cưới, đôi bông tai và cái vòng xuyến đeo chân cho hài nhi. Điều ông mong đợi được thực hiện. Sau đó cả nhà phải di tản sang Ai Cập lánh nạn theo điềm Sứ Thần báo mộng. Ông Giuse tính người cẩn trọng. Phòng trường hợp bất trắc trên đường đi có thể bị cướp bóc. Nghĩ như thế nên ông kêu bà Maria tháo đôi bông tai cất kĩ trong gói hành trang vỏn vẹn đeo trên lưng lừa. Ông chia một phần vàng ra cho bà cất giấu, ông cất giấu một phần, số lớn còn lại ông cuốn vào chân trái hài nhi. Chiếc vòng xuyến ông đeo vào chân phải. Dùng vải cuốn chặt hài như, vừa tránh lạnh, vừa dấu vàng. Ông làm thế vì nghĩ là con nít, khi gặp cướp bóc chúng xét người lớn và làm ngơ con nít.
Đến giờ khởi hành. Đang đêm cả nhà âm thầm ra đi. Trước khi đi hai ông bà dâng chuyến đi cho Chúa xin phù trợ cho chuyến đi được bằng an. Mới đi được nửa ngày, con lừa dở chứng. Nó không chịu tiếp tục đi trên đường nhưng rẽ xuống ruộng. Ông Giuse cố níu, kéo nó lại nhưng nó ghì đi, nhất định đi về phía lùm cây bờ đường. Nó còn đi đến lùm xây xa đường hơn, tàn che kín hơn. Đến nơi, nó đứng nhóng mắt nhìn về phía trước nghe ngóng. Bà Maria nói với ông Giuse:
Có điềm gì lạ nên con lừa mới phản ứng lạ lùng như thế.
Ông Giuse lấy tay che tai, nghe ngóng một chút rồi nói:
Đúng vậy, có tiếng, dường như là tiếng vó ngựa từ xa vọng lại.
Bà Maria tiếp:
Không lẽ gia đình gặp cướp.
Câu nói chưa dứt; tiếng vó ngựa rõ hơn, tiếng hí vang hơn.
Con lừa nằm rạp xuống đất. Nhờ bóng tàn cây và thân con lừa che kín gia đình.
Bà Maria nói nhỏ vào tai ông Giuse.
Cẩn thận, khom người xuống thấp nữa, đám cướp sắp phóng ngựa ngang qua.
Bà nói chưa hết câu thì ông Giuse nhận ra bọn cướp đang phóng qua chỗ gia đình đang ẩn núp. Đám trộm đâu thể nào nghờ, đằng sau bụi cây rậm rạp kia có gia đình đang ẩn núp, tránh bọn chúng.
Nhờ con lừa mà gia đình an toàn. Chờ cho êm ả. Nghe tiếng vó ngựa đi xa, lúc đó gia đình đọc vội vài kinh dâng lời tạ ơn, trước khi tiếp tục.
Mới ba giờ chiều mà mây khói tuyết giăng phủ kín đường đi, gió cũng lạnh hơn, hài nhi ọ oẹ, đòi ăn. Lại cũng con lừa. Lần này nó không đi về phía bụi cây mà lại hướng về phía chân núi. Kinh nghiệm sáng nay ông Giuse còn nhớ rõ nên ông không cưỡng lại con lừa mà chiều theo í nó. Cả cia đình tiến đến chân núi. Đến nơi, ông Giuse ngồi dựa lưng vào tảng đá. Hai mắt nhắm ghiền dưỡng mệt. Tay giữ giây con lừa. Được phút chốc, con lừa gục gặc cái đầu kéo sợi giây vuột khỏi tay ông. Giật mình tỉnh dậy thì con lừa đã ra sau phiến đá ông đang dựa lưng. Đứng dậy rượt theo con lừa mong giữ nó lại. Con lừa tiến thẳng vào cửa hang gần đó. Ông Giuse theo sát. Đến nơi ông nhận ra, đây là cửa một cái hang chìm sâu vào đá núi. Gia đình còn đang phân vân, chưa biết lành, dữ, có nên vào hay không thì gió tuyết bay mạnh hơn. Tuyết bắt đầu rơi. Còn chần chừ gì nữa. Càng vào sâu hai ông bà càng khiếp vía, chưa biết làm cách nào, vì đây chính là sào huyệt, hang động bọn cướp ẩn trốn gia đình gặp lúc sáng. Tránh cướp sáng, chiều đến chui vào ổ cướp. Hai người nhìn nhau, ái ngại. Thâm tâm ai cũng nghĩ nên ở hay nên đi. Ngoài trời tuyết rơi nhiều hơn, gió cũng thốc dữ hơn. Chưa biết nên ở lại, hay ra đi; cơn bão tuyết ập đến cản đường, quyết định thay cho hai ông bà. Hai ông bà quì rạp xuống đất dâng lời tạ ơn Chúa. Nếu chậm chân thì cơn bão tuyết sẽ vùi cả gia đình dưới tuyết. Cả hai tin chắc cơn bão tuyết này giữ chân bọn cướp. Tin chắn bọn cướp sẽ không trở lại đêm nay, thế là gia đình có chỗ tránh bão tuyết an toàn, lại được ngủ một đêm thoải mái, thảnh thơi.
Sáng hôm sau, ông Giuse dậy rất sớm chuẩn bị bất cứ khi nào hài nhi tỉnh ngủ, gia đình sẽ khởi hành, mong đi sớm trước khi bọn cướp trở lại. Nếu chúng trở lại, bắt gặp thì chết là điều không thể tránh. Chúng giết người diệt khẩu là nghề của chúng. Hai ông bà ngồi nhìn nhau. Ông nhìn bà, dường như ngầm nhắc nhở bà đánh thức hài nhi. Bà nhìn ông rồi nhìn hài nhi. Cả hai cùng im lặng, sợ hài nhi bị bệnh. Bà Maria lên tiếng:
Thường hài nhi dậy rất đúng giờ, hôm nay dậy trễ phải có lí do.
Cả hai lại yên lặng nhìn hài nhi. Ông Giuse nhìn con lừa thấy nó cũng nằm yên, không nhúc nhích, không trở mình. Khuôn mặt nó bơ phờ, đôi mắt tỏ vẻ sợ sệt, dường như nó đang đối diện với thần chết. Tối qua nó linh hoạt, sáng nay nó sợ hãi, mất sức sống. Hai ông bà lòng nóng như lửa, không biết phải làm sao. Con thì bịnh, lừa yếu liệt. Tạm trú hang động kẻ dã tâm. Cướp của giết người là lối sống. Trong trường hợp hài nhi thức dậy, con lừa cũng không giúp hai ông bà khởi hành, bởi nó không có sinh lực. Khi trời sáng tỏ hơn, lúc đó hài nhi mới thức dậy, nở nụ cười tươi chào cha mẹ. Thấy hài nhi mạnh khoẻ hai ông bà cũng vui hơn, tâm hồn thoải mái hơn, tinh thần phấn chấn hơn. Quên ngay việc phải ra đi gấp. Con lừa cũng tỉnh táo hơn. Nó đứng dậy, phe phảy cái đuôi. Đôi mắt tinh ranh trở lại. Thấy có thể khởi hành, hai ông bà tiến mau ra khỏi hang rắn độc càng nhanh càng tốt. Đi được chừng năm trăm thước, lúc đó ông Giuse mới hoảng hồn. Trên mặt tuyết còn in đặm vết chân gấu. Không phải một con mà một đại gia đình gấu. Dấu chân lớn, dấu chân nhỏ in rõ trên mặt tuyết. Bão tuyết thúc đẩy đám gấu trắng phiêu bạt về gần nơi ông trú đêm qua. May mà nó không vào hang. Nếu chúng đến thì gia đình ông trở thành mồi cho thú hoang trước khi bọn trộm trở về. Bây giờ ông Giuse mới vỡ lẽ con lừa mất sức sống, mất tinh thần, vì nó đánh hơi được mùi gấu lảng vảng gần bên nên nó sợ, nửa sống, nửa chết. Nhìn vào mắt con lừa ông thấy nó tỉnh táo, thanh thản, ông biết chắc đàn gấu đã đi xa.
Tới biên giới, nhân viên kiểm soát kiểm tra giấy tờ, bởi không có giấy tờ hợp lệ nên họ hạch sách đủ điều. Khi thấy tay bà Maria đeo cái nhẫn vàng óng ánh, nhân viên quan ải, kiểm tra đòi chiếc nhẫn ấy. Bà Maria chuyển tay, trao hài nhi cho ông Giuse ẵm, để bà tháo chiếc nhẫn đưa cho nhân viên quan thuế quan ải. Thời đó nhà nước Ai Cập chủ trương trả lương công chức rất thấp, nên ai cũng phải kiếm thêm để sống, bằng cách đòi tiền hối lộ từ dân chúng. Nhà nước biết, nhưng làm ngơ, để mặc nhân viên thao túng sao cũng được, vì họ quan niệm chúng có quyền, có tiếng, có miếng, nên chúng trung thành với nhà nước. Biết bà Maria sắp mất chiếc nhẫn cưới, nên hài nhi tìm cách giữ nhẫn cưới dùm mẹ. Đối với thiên hạ, cách hài nhi làm là lỗ to, bởi đổi cả một khối lượng vàng để giữ chiếc nhẫn vài chỉ là điều thất sách. Hài nhi quan niệm trái ngược. Người ta xếp hạng giá trị vật chất là số một; giá trị tinh thần là số hai. Hài nhi đặt giá trị tinh thần là số một; giá trị vật chất hàng hai. Nhẫn cưới là dấu chỉ của lòng tin, chữ trung, chữ tín trong hôn nhân. Dấu chỉ của tình yêu ông Giuse trao tặng bà Maria.
Vị trạm trưởng ngồi sau bàn giấy, anh dùng một hòn sỏi to, tròn bóng, đè đám giấy, gió khỏi bay. Anh mang cặp kiếng giầy như đít li. Hài nhi biết vị trưởng trạm kiểm soát lập gia đình nhiều năm mà chưa có con, anh khao khát có được người con. Hài nhi nhìn thẳng vào mắt anh nở nụ cười thật tươi. Nụ cười tươi thắm đó hút hồn anh trạm trưởng. Anh đứng dậy tiến đến gần, làm quen, định tâm mời ông bà này cùng hài nhi đến nhà anh trú ngụ một vài hôm. Hy vọng vợ anh bồng hài nhi may ra có con chăng. Bà Maria đang tháo chiếc nhẫn trong tay, thì vị trưởng trạm nhìn anh lín ngầm ra lệnh không đòi nhẫn nữa. Anh nhìn thấy con lừa, lại cũng là con lừa, nó cứ liếm chân hài nhi. Ông Giuse cố gắng kéo chân hài nhi sát vào ông, con lừa càng gục đầu gần, liếm chân hài nhi. Chân hài nhi nhúch nhích, nhúc nhích. Anh đội trưởng thắc mắc, lại gần hơn quan sát, anh thấy chân hài nhi, một bó vải to cộm, chân kia xẹp, nhỏ hơn. Sinh nghi anh liền cúi mình rờ chân hài nhi, thấy vật cứng cộm, anh cúi gằm xuống tháo vải chân dò xét. Thấy vàng óng ánh, anh cúi đầu sát hơn, đúng lúc đó hài nhi cho vòi rồng phun vào mặt anh ta. Cái kính cận anh đang đeo ướt nhẹp nước. Anh vội bước giật lui lại phía sau, hai tay phủi nhanh những giọt nước ấm trên mặt, trên cổ, rồi tháo kính, móc khăn trong túi ra lau. Anh ra lệnh cho tên lính đứng cạnh tiếp lấy vàng. Cẩn thận hơn, anh kia tiến gần, lúc đầu từ xa đưa tay lấy vàng. Thấy vàng nhiều quá, lòng tham dấy lẩn, anh quên mọi sự, bám sát chặt hài nhi. Anh cũng được tặng anh ít nước ấm. Anh lui lại phủi tay sạch nước. Anh thứ ba muốn lấy điểm thượng cấp thấy thế xông vào tháo lấy vàng. Vì muốn lấy điểm anh cố chịu đấm ăn xôi. Hai tay trịnh trọng dâng vàng cho trưởng trạm. Đúng như hài nhi dự tính, được nắm vàng to tướng, họ cấp cho gia đình giấy vào đất Ai Cập. Họ nhìn thấy hai bọc nhũ hương và mộc dược nhưng vàng ròng vẫn qúi hơn. Hơn nữa ở cái làng biên giới này, nhũ hương và mộc dược ít ai dùng nên khó bán. Hài nhi mỉm cười thầm nghĩ, tên trưởng trạm này quí của hơn quí người; ai làm con hắn sẽ gặp nhiều khó khăn. Quả thế, được đống vàng cả bọn ngưng xét, quay vào trạm. Anh trưởng trạm cũng quên luôn việc mong có con nối dòng.
Gia đình ông Giuse trở thành dân tị nạn, tiếng tăm không biết, những ngày đầu rất gian nan. Nhờ cái triện, sáp son đỏ chói trên tờ giấy quan thuế cửa ai cấp mà hai ông bà chính thức thuê được chỗ trạm trú nơi xứ người. Nơi tạm trú là cái lều rộng vừa đủ cho ba người. Nơi đây thường được dùng cất giữ nông cụ. Nó ẩm thấp, hôi hám, tối đến bị muỗi quấy nhiễu. Ông Giuse trộn mộc dược và nhũ hương đốt tìm chút hơi ấm cho gia đình. Ông không ngờ nhũ hương trộn mộc là một khám phá mới. Khói nhũ hương trộn mộc dược quả lợi hại, khói toả lan vừa sưởi ấm, vừa mang hương thơm, lại xua đuổi đám muỗi đói. Con lừa thay vì ngủ ngoài sân, nó cũng được vào nhà hưởng lây cái thi vị ngọt ngào thanh thoát, nhẹ nhàng, của nhũ hương, mộc dược. Gia đình sống những ngày tị nạn, an vui, đầm ấm, tình yêu tràn đầy. Ổn định chỗ ở xong, ông Giuse bán vàng còn cất giấu được, lấy tiền mua dụng cụ thợ mộc, số còn lại dùng mua thực phẩm. Dân làng quê rất ít xài tiền, họ dùng hàng hoá trao đổi khi cần giao dịch. Mỗi lần ông Giuse sửa cái cày gẫy, chữa cái chân bàn lung lay, người ta trả công ông bằng cách trao tặng một nải chuối, lần khác cho thúng bắp; lần khác ông mang về nhà bao hành; xôm tụ hơn có người cho con gà, người khác cho bao khoai tây. Nhờ thế gia đình sống bằng bất cứ thứ thực phẩm nào ông kiếm được trong ngày. Nếu có ai thắc mắc, ngày hôm nay tính ăn món gì thì không ai biết, bởi nó tuỳ thuộc vào thứ người ta trả công cho ông sau một ngày làm việc.
Hài nhi tiểu vào đám lính quan ải không có í xỉ nhục họ. Mục đích chính là nhắc nhở họ mở mắt tinh thần, mắt tâm linh ra nhìn đời. Những gì họ đang thu vén, khai thác, tìm kiếm, ngày nào đó chúng ra đi nhanh như họ phủi giọt nước ấm trên mặt, trên kiếng, trên người. Của cải vật chất đều như nước chảy, mây trôi. Chúng đến rồi đi. Chúng là loại đổi chác, chuyền hết tay này sang tay kia; đi hết làng này đến làng khác, nước này sang nước khác. Trao đổi chưa chắc đã lấy được cái có giá trị hơn. Có người tìm vui trong sòng bài, vận đen nhiều hơn số đỏ, rủi ro gấp bội may mắn. Ngày nào đó có người bới móc vàng ra trả tiền thuốc. Đào vàng lên mong được bản án nhẹ hơn. Có khi tiêu món tiền khổng lồ vào cỗ quan tài. Một đời gom góp, cất dấu, lo, sợ lộ, sợ mất, sợ trộm rình rập. Cuộc sống thật bất an, rủi ro nhiều hơn hạnh phúc. Đến khi cần tiêu dùng chỉ một lần chi tiêu, tiêu tán cả đời gom góp, thu vén.
TiengChuong.org