Con Vẫn Muốn “Mẹ Một Lần Ở Lại”
LỄ MẸ VỀ TRỜI (15.8.2019)
Trong Phụng vụ Thánh lễ An Táng, Hội Thánh hay chọn bài đọc 1 từ Kinh Thánh Cựu Ước với trình thuật của sách Khôn Ngoan nói về cái chết của Người Công Chính :
Linh hồn những người công chính ở trong tay Chúa, và nỗi khốn khổ của sự chết không đụng tới các ngài. Đối với mắt người không hiểu, thì các ngài đã chết…là rơi vào cõi diệt vong….nhưng thật ra các ngài vẫn tràn đầy hy vọng và được bất tử…”.
Thì ra, ngay từ mạc khải Cựu Ước, Thiên Chúa đã hé mở “mầu nhiệm sống vĩnh hằng sau cái chết, sau khi con người từ giã cuộc sống”, cho dù sự mạc khải về chân lý đó chỉ mới dừng lại ở “sự sống của linh hồn” : Linh hồn những người công chính ở trong tay Chúa.
Hôm nay toàn thể Giáo Hội Công Giáo mừng kính một ngày “chết”, một ngày “từ giã cõi đời” của một người phụ nữ, như một ngày của niềm hân hoan, hy vọng của sự sống cả xác và hồn, như lời tuyên tín cách đây 69 năm của ĐGH Pio XII ngày 1.11.1950 trong tín điều Đức Maria hồn xác về trời :
“Thánh Mẫu Thiên Chúa là Đấng Vô Nhiễm Nguyên Tội, Đức Maria Trọn Đời Đồng Trinh, sau khi sống trọn cuộc đời trần thế, đã được triệu hồi cả hồn và xác vào trong vinh quang thiên quốc”.
Chúng ta thử dừng lại để tìm hiểu mầu nhiệm đặc biệt nầy :
Trước hết, Mẹ về trời chính là kết quả của sự phục sinh của Đức Kitô :
Chân lý nầy đã được Thánh Phaolô khai triển rất nhiều lần trong các bức thư của Ngài. Cách riêng, trong trích đoạn của Thư Cô-rin-tô mới vừa được công bố, đã khẳng định cách dứt khoát chân lý nền tảng nầy : “Đức Kitô đã trỗi dậy từ cõi chết, mở đường cho những ai an giấc ngàn thu” (BĐ 2).
Đức Thánh GH Gioan-Phaolô II đã xác quyết chân lý nầy trong thông điệp Redemptoris Mater (Mẹ Đấng Cứu Chuộc) : “Trong mầu nhiệm lên trời hồn xác là biểu hiện đức tin của Giáo Hội, theo đó, Đức Maria được hợp nhất với Chúa Kitô bằng mọt mối liên kết mật thiết và không thể chia lìa”. Và như thế, lễ Mẹ về Trời chính là một tín hiệu vui mừng, là dấu chỉ của niềm hy vọng bao la cho đoàn dân Chúa, đoàn dân mà Mẹ chính là một “thành viên ưu tuyển” đi trước để dẫn đường như kinh Tiền Tụng Hội Thánh hát lên hôm nay: “Hôm nay, Đức Trinh Nữ, Mẹ Thiên Chúa, được đưa về trời. Người là khởi đầu, là hình ảnh của Hội Thánh viên mãn, là niềm an ủi và hy vọng tràn trề cho dân thánh trong cuộc lữ hành trần thế.”
Quả thật, cuộc sống nầy nếu chỉ hạn hẹp trong khoảnh khắc “Trăm năm còn có gì đâu” để rồi tất cả khép lại trước cửa mồ sự chết “chỉ là một nấm cỏ khâu xanh rì”, thì bi đát cho thân phận kiếp người biết bao.
Không, nếu “con người là ảnh hình Thiên Chúa”, và ngay từ buổi khai sinh lập địa “Thiên Chúa đã hà hơi thổi thần khí tác sinh” vào trong cái hình hài hữu hạn bùn đất kia, thì chẳng phải thân phận ấy đã tiềm tàng hạt giống vĩnh hằng đó sao ? Và rồi, nếu cái chết đã theo vào trần gian do ảnh hưởng của tội lỗi và sự liên đới với A-đam đầu tiên, thì sự phục sinh vĩnh hằng sẽ chiếu rọi ánh quang hy vọng xuyên suốt chiều dài lịch sử nhân loại nhờ hậu quả của công trình cứu độ và sự liên kết với Con Thiên Chúa làm người. “Quả thế, như mọi người vì liên đới với A-đam mà phải chết, thì mọi người nhờ liên đới với Đức Kitô, cũng được Thiên Chúa cho sống” (1 Cr 15, 22). Cho nên chúng ta có thể nói được rằng : mầu nhiệm “Đức Maria hồn Xác Về Trời” là một cách cắt nghĩa cụ thể chân lý cuối cùng mà Hội Thánh tuyên xưng trong Kinh Tin Kính : “Tôi tin xác loài người ngày sau sống lại. Tôi tin hằng sống vậy”.
Tuy nhiên, chúng ta cũng cần lưu ý : Xác tín về chân lý phục sinh, về niềm hy vọng vĩnh cửu không đồng nghĩa với thái độ trốn chạy hay né tránh khỏi mọi thực tại đảo điên, mọi đau thương khổ luỵ và những đe doạ kinh hoàng của sự chết đang vây bủa từng ngày. Bài sách Khải huyền hôm nay đã vẽ lên cái hiện thực đó : “Một điềm lạ….một người nữ mặc áo….đang mang thai, kêu la chuyển bụng….một con rồng đỏ….”. Cuộc lữ hành trần thế của Hội Thánh cũng như của mỗi người chúng ta dưới thế gian nầy đều phải đi qua con đường của đau thương, tăm tối, sự chết, bách hại… Mới hôm qua đây, ngày 14.8, Hội Thánh kính nhớ Thánh Tử đạo linh mục Maximilian Maria Kolbe, ngài đã bị quân Phát-xít Đức sát hại trong trại tù Auschwitz ngày áp lễ Mẹ Về Trời năm 1941, vì chấp nhận chết thay cho một bạn tù.
Phải chăng, vị thánh Tử Đạo vì tình yêu nầy đã xác tín về sự sống lại trong Đấng Phục Sinh, Đấng đã dõng dạc tuyên bố ngay trước cửa mồ của người chết Lazarô : “Chính Ta là sự sống lại và là sự sống. Ai tin Ta, thì dù có chết cũng sẽ được sống. Ai sống và tin vào Ta sẽ không bao giờ phải chết” (Ga 11,25-26).
Và hôm nay, để diễn ta “viễn tượng vinh thắng của Mẹ Hội Thánh sau cuộc lữ hành gian nan dưới thế, qua hình ảnh cuộc “trốn chạy của người phụ nữ mới sinh con vào hoang mạc”, sách Khải huyền, đã loan báo ngay những lời của “niềm tin chiến thắng” : “Nay sự cứu độ, quyền năng, vương quyền của Thiên Chúa chúng ta và uy quyền của Đức Kitô của Người đã được thực hiện”.
Vì thế, chiều kích giáo lý thứ hai mà ngày lễ hôm nay nhắm đến, phải chăng đó là : Mẹ Về trời : tiêu đích của cuộc hành trình đức tin.
Vâng, khi họp mừng lễ Mẹ về trời hôm nay, phụng vụ còn muốn nói với chúng ta rằng : ngày nay trên quê trời, chắc chắn Mẹ cũng đang dõi mắt theo từng bước chân của mỗi cuộc đời con cái dưới chốn trần ai. Nếu phải dùng một hình ảnh nào đó để minh hoạ cho chân lý nầy, chúng ta có thể mượn hình ảnh của bà mẹ Việt nam trong ca khúc “Huyền thoại Mẹ” của cố NS Trịnh Công Sơn : “Mẹ về đứng dưới mưa, che đàn con nằm ngủ, canh từng bước chân thù, mẹ ngồi dưới cơn mưa…Mẹ là gió uốn quanh trên đời con thầm lặng, trong câu hát thanh bình, mẹ làm gió mong manh…Mẹ là nước chứa chan trôi dùm con phiền muộn, cho đời mãi trong lành, mẹ chìm dưới gian nan…”.
Bài Tin Mừng hôm nay tường thuật cuộc thăm viếng của Đức Maria nơi nhà Bà Isave để từ nơi mái nhà nầy đã vang lên lời tạ ơn và chúc tụng hồng ân cứu rỗi Thiên Chúa đã dành cho nhân loại mà người đầu tiên được hưởng nhờ là chính Đức Maria : “Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, thần trí tôi hởn hở vui mừng, vì Thiên chúa Đấng Cứu độ tôi….Đấng Toàn Năng đã làm cho tôi biết bao điều cao cả, thật Danh Người chí thánh chí tôn…”.
Như thế, lễ Mẹ Về Trời lại mở ra cho chúng ta chiều kích của một “Cuộc Thăm viếng Mới”. Mẹ lại đến chia sẻ niềm vui ơn cứu độ và hy vọng phục sinh cho “con cháu E-và” đang dập vùi trong “chốn khách đày, nơi khóc lóc” (Kinh Lạy nữ Vương), và cũng lại một lần nữa gọi mời con cái Mẹ tiếp tục lên đường với Mẹ để mở ra những cuộc “thăm viếng khác” đến muôn vạn mái nhà, đến trăm nghìn địa chỉ, nhất là những địa chỉ tối tăm, đói khổ, tật bệnh, lầm lạc…đang cần bừng sáng lên những lời tin yêu Magnificat : “Linh hồn tôi ngợi khen Chúa. Thần trí tôi hớn hở reo mừng trong Chúa Đấng cứu chuộc tôi…”.
Mỗi một người và mỗi cộng đoàn Kitô hữu, chắc chắn luôn mong ước có Mẹ luôn bao bọc chở che, luôn đồng hành và thăm viếng, như cách ước mơ trong bài thơ “Xin một lần ở lại”, cho dù biết và tin rằng rằng Mẹ Về Trời nhưng Mẹ vẫn không bao giờ xa cách :
Ở lại với chúng con đi,
Thế giới hôm nay đang cần Mẹ lắm.
Rất nhiều anh chị em chúng con đang như kẻ mồ côi.
Biết Mẹ về trời, nào đâu biền biệt xa xôi,
Nhưng con vẫn muốn,
Mẹ ơi, xin một lần ở lại !
Tôi cũng xin cầu chúc cho cộng đoàn và cho mỗi người luôn có Mẹ ở lại với chúng ta. Amen.
Lm. Trương Đình Hiền.
LỄ MẸ VỀ TRỜI (15.8.2019)
Trong Phụng vụ Thánh lễ An Táng, Hội Thánh hay chọn bài đọc 1 từ Kinh Thánh Cựu Ước với trình thuật của sách Khôn Ngoan nói về cái chết của Người Công Chính :
Linh hồn những người công chính ở trong tay Chúa, và nỗi khốn khổ của sự chết không đụng tới các ngài. Đối với mắt người không hiểu, thì các ngài đã chết…là rơi vào cõi diệt vong….nhưng thật ra các ngài vẫn tràn đầy hy vọng và được bất tử…”.
Thì ra, ngay từ mạc khải Cựu Ước, Thiên Chúa đã hé mở “mầu nhiệm sống vĩnh hằng sau cái chết, sau khi con người từ giã cuộc sống”, cho dù sự mạc khải về chân lý đó chỉ mới dừng lại ở “sự sống của linh hồn” : Linh hồn những người công chính ở trong tay Chúa.
Hôm nay toàn thể Giáo Hội Công Giáo mừng kính một ngày “chết”, một ngày “từ giã cõi đời” của một người phụ nữ, như một ngày của niềm hân hoan, hy vọng của sự sống cả xác và hồn, như lời tuyên tín cách đây 69 năm của ĐGH Pio XII ngày 1.11.1950 trong tín điều Đức Maria hồn xác về trời :
“Thánh Mẫu Thiên Chúa là Đấng Vô Nhiễm Nguyên Tội, Đức Maria Trọn Đời Đồng Trinh, sau khi sống trọn cuộc đời trần thế, đã được triệu hồi cả hồn và xác vào trong vinh quang thiên quốc”.
Chúng ta thử dừng lại để tìm hiểu mầu nhiệm đặc biệt nầy :
Trước hết, Mẹ về trời chính là kết quả của sự phục sinh của Đức Kitô :
Chân lý nầy đã được Thánh Phaolô khai triển rất nhiều lần trong các bức thư của Ngài. Cách riêng, trong trích đoạn của Thư Cô-rin-tô mới vừa được công bố, đã khẳng định cách dứt khoát chân lý nền tảng nầy : “Đức Kitô đã trỗi dậy từ cõi chết, mở đường cho những ai an giấc ngàn thu” (BĐ 2).
Đức Thánh GH Gioan-Phaolô II đã xác quyết chân lý nầy trong thông điệp Redemptoris Mater (Mẹ Đấng Cứu Chuộc) : “Trong mầu nhiệm lên trời hồn xác là biểu hiện đức tin của Giáo Hội, theo đó, Đức Maria được hợp nhất với Chúa Kitô bằng mọt mối liên kết mật thiết và không thể chia lìa”. Và như thế, lễ Mẹ về Trời chính là một tín hiệu vui mừng, là dấu chỉ của niềm hy vọng bao la cho đoàn dân Chúa, đoàn dân mà Mẹ chính là một “thành viên ưu tuyển” đi trước để dẫn đường như kinh Tiền Tụng Hội Thánh hát lên hôm nay: “Hôm nay, Đức Trinh Nữ, Mẹ Thiên Chúa, được đưa về trời. Người là khởi đầu, là hình ảnh của Hội Thánh viên mãn, là niềm an ủi và hy vọng tràn trề cho dân thánh trong cuộc lữ hành trần thế.”
Quả thật, cuộc sống nầy nếu chỉ hạn hẹp trong khoảnh khắc “Trăm năm còn có gì đâu” để rồi tất cả khép lại trước cửa mồ sự chết “chỉ là một nấm cỏ khâu xanh rì”, thì bi đát cho thân phận kiếp người biết bao.
Không, nếu “con người là ảnh hình Thiên Chúa”, và ngay từ buổi khai sinh lập địa “Thiên Chúa đã hà hơi thổi thần khí tác sinh” vào trong cái hình hài hữu hạn bùn đất kia, thì chẳng phải thân phận ấy đã tiềm tàng hạt giống vĩnh hằng đó sao ? Và rồi, nếu cái chết đã theo vào trần gian do ảnh hưởng của tội lỗi và sự liên đới với A-đam đầu tiên, thì sự phục sinh vĩnh hằng sẽ chiếu rọi ánh quang hy vọng xuyên suốt chiều dài lịch sử nhân loại nhờ hậu quả của công trình cứu độ và sự liên kết với Con Thiên Chúa làm người. “Quả thế, như mọi người vì liên đới với A-đam mà phải chết, thì mọi người nhờ liên đới với Đức Kitô, cũng được Thiên Chúa cho sống” (1 Cr 15, 22). Cho nên chúng ta có thể nói được rằng : mầu nhiệm “Đức Maria hồn Xác Về Trời” là một cách cắt nghĩa cụ thể chân lý cuối cùng mà Hội Thánh tuyên xưng trong Kinh Tin Kính : “Tôi tin xác loài người ngày sau sống lại. Tôi tin hằng sống vậy”.
Tuy nhiên, chúng ta cũng cần lưu ý : Xác tín về chân lý phục sinh, về niềm hy vọng vĩnh cửu không đồng nghĩa với thái độ trốn chạy hay né tránh khỏi mọi thực tại đảo điên, mọi đau thương khổ luỵ và những đe doạ kinh hoàng của sự chết đang vây bủa từng ngày. Bài sách Khải huyền hôm nay đã vẽ lên cái hiện thực đó : “Một điềm lạ….một người nữ mặc áo….đang mang thai, kêu la chuyển bụng….một con rồng đỏ….”. Cuộc lữ hành trần thế của Hội Thánh cũng như của mỗi người chúng ta dưới thế gian nầy đều phải đi qua con đường của đau thương, tăm tối, sự chết, bách hại… Mới hôm qua đây, ngày 14.8, Hội Thánh kính nhớ Thánh Tử đạo linh mục Maximilian Maria Kolbe, ngài đã bị quân Phát-xít Đức sát hại trong trại tù Auschwitz ngày áp lễ Mẹ Về Trời năm 1941, vì chấp nhận chết thay cho một bạn tù.
Phải chăng, vị thánh Tử Đạo vì tình yêu nầy đã xác tín về sự sống lại trong Đấng Phục Sinh, Đấng đã dõng dạc tuyên bố ngay trước cửa mồ của người chết Lazarô : “Chính Ta là sự sống lại và là sự sống. Ai tin Ta, thì dù có chết cũng sẽ được sống. Ai sống và tin vào Ta sẽ không bao giờ phải chết” (Ga 11,25-26).
Và hôm nay, để diễn ta “viễn tượng vinh thắng của Mẹ Hội Thánh sau cuộc lữ hành gian nan dưới thế, qua hình ảnh cuộc “trốn chạy của người phụ nữ mới sinh con vào hoang mạc”, sách Khải huyền, đã loan báo ngay những lời của “niềm tin chiến thắng” : “Nay sự cứu độ, quyền năng, vương quyền của Thiên Chúa chúng ta và uy quyền của Đức Kitô của Người đã được thực hiện”.
Vì thế, chiều kích giáo lý thứ hai mà ngày lễ hôm nay nhắm đến, phải chăng đó là : Mẹ Về trời : tiêu đích của cuộc hành trình đức tin.
Vâng, khi họp mừng lễ Mẹ về trời hôm nay, phụng vụ còn muốn nói với chúng ta rằng : ngày nay trên quê trời, chắc chắn Mẹ cũng đang dõi mắt theo từng bước chân của mỗi cuộc đời con cái dưới chốn trần ai. Nếu phải dùng một hình ảnh nào đó để minh hoạ cho chân lý nầy, chúng ta có thể mượn hình ảnh của bà mẹ Việt nam trong ca khúc “Huyền thoại Mẹ” của cố NS Trịnh Công Sơn : “Mẹ về đứng dưới mưa, che đàn con nằm ngủ, canh từng bước chân thù, mẹ ngồi dưới cơn mưa…Mẹ là gió uốn quanh trên đời con thầm lặng, trong câu hát thanh bình, mẹ làm gió mong manh…Mẹ là nước chứa chan trôi dùm con phiền muộn, cho đời mãi trong lành, mẹ chìm dưới gian nan…”.
Bài Tin Mừng hôm nay tường thuật cuộc thăm viếng của Đức Maria nơi nhà Bà Isave để từ nơi mái nhà nầy đã vang lên lời tạ ơn và chúc tụng hồng ân cứu rỗi Thiên Chúa đã dành cho nhân loại mà người đầu tiên được hưởng nhờ là chính Đức Maria : “Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, thần trí tôi hởn hở vui mừng, vì Thiên chúa Đấng Cứu độ tôi….Đấng Toàn Năng đã làm cho tôi biết bao điều cao cả, thật Danh Người chí thánh chí tôn…”.
Như thế, lễ Mẹ Về Trời lại mở ra cho chúng ta chiều kích của một “Cuộc Thăm viếng Mới”. Mẹ lại đến chia sẻ niềm vui ơn cứu độ và hy vọng phục sinh cho “con cháu E-và” đang dập vùi trong “chốn khách đày, nơi khóc lóc” (Kinh Lạy nữ Vương), và cũng lại một lần nữa gọi mời con cái Mẹ tiếp tục lên đường với Mẹ để mở ra những cuộc “thăm viếng khác” đến muôn vạn mái nhà, đến trăm nghìn địa chỉ, nhất là những địa chỉ tối tăm, đói khổ, tật bệnh, lầm lạc…đang cần bừng sáng lên những lời tin yêu Magnificat : “Linh hồn tôi ngợi khen Chúa. Thần trí tôi hớn hở reo mừng trong Chúa Đấng cứu chuộc tôi…”.
Mỗi một người và mỗi cộng đoàn Kitô hữu, chắc chắn luôn mong ước có Mẹ luôn bao bọc chở che, luôn đồng hành và thăm viếng, như cách ước mơ trong bài thơ “Xin một lần ở lại”, cho dù biết và tin rằng rằng Mẹ Về Trời nhưng Mẹ vẫn không bao giờ xa cách :
Ở lại với chúng con đi,
Thế giới hôm nay đang cần Mẹ lắm.
Rất nhiều anh chị em chúng con đang như kẻ mồ côi.
Biết Mẹ về trời, nào đâu biền biệt xa xôi,
Nhưng con vẫn muốn,
Mẹ ơi, xin một lần ở lại !
Tôi cũng xin cầu chúc cho cộng đoàn và cho mỗi người luôn có Mẹ ở lại với chúng ta. Amen.
Lm. Trương Đình Hiền.