Tác nhân chủ yếu trong cuộc vận động đòi tự trị hiện nay là tổng thống Pyotr Poroshenko. Ông đã yêu cầu Quốc Hội thông qua một dự luật vận động 3 Giáo Hội Chính Thống Giáo tại Ukraine kết hiệp thành một. Đồng thời, ông cũng đã sang Constantinople để xin Đức Thượng Phụ Đại Kết Bácthôlômêô cấp quyền tự trị cho Giáo Hội hiệp nhất này.
Trong một hành động gây sững sờ đối với nhiều người, Tổng Giám Mục Hilarion mập mờ cho rằng tổng thống Poroshenko là người Công Giáo với thâm ý cáo buộc Vatican nhúng tay vào nỗ lực đòi tự trị của Chính Thống Giáo Ukraine.
Dưới đây là toàn văn bản tin do thông tấn xã Tass của Nga phát đi hôm 30 tháng 9.
Russian Orthodox Church uncertain over Poroshenko’s religious affiliation - Giáo Hội Chính Thống Nga không chắc Poroshenko theo tôn giáo nào.
Giáo hội Chính thống Nga bối rối không biết Tổng thống Ukraine Pyotr Poroshenko theo tôn giáo nào, bởi vì ông đã tham gia vào các cử hành Phụng Vụ của cả Giáo Hội Công Giáo Đông phương Ukraine lẫn Giáo hội Chính thống. Đức Tổng Giám Mục Hilarion, chủ tịch ủy ban đối ngoại của Tòa Thượng Phụ Mạc Tư Khoa đã cho biết như trên.
“Chúng tôi có những bức ảnh cho thấy Tổng thống Pyotr Poroshenko tham dự một buổi lễ trước khi ông đảm nhận chức vụ tổng thống. Ông ấy mặc áo sticharion [xem hình bên] và buổi lễ được tổ chức tại một thánh đường theo giáo luật của Giáo hội Chính thống Ukraine tại Tu Viện Thánh Giôna. [Cụm từ “thánh đường theo giáo luật” – “a canonical church” được người Nga dùng để chỉ các nhà thờ trong Giáo Hội trực thuộc Tòa Thượng Phụ Mạc Tư Khoa]
Tuy nhiên, chúng tôi lại có một bức ảnh khác, trong đó Poroshenko, lúc đó đã đảm nhiệm chức vụ tổng thống, đang được một Tổng Giám Mục Công Giáo Đông phương cho rước lễ. Đó là lý do tại sao chúng tôi không biết ông ta theo đạo nào, là một tín đồ Chính thống hay là một tín hữu Công Giáo Đông phương. Tổng Giám Mục Hilarion cho biết như trên trong chương trình Giáo hội và Thế giới được phát sóng trên kênh truyền hình Rossiya-24.
Tổng Giám Mục Hilarion nhấn mạnh rằng:
“Ông ta thuộc về Giáo Hội nào là vấn đề riêng tư của ông ta, nhưng tạo ra một Giáo Hội hay thay đổi phương cách giáo luật về việc điều hành một Giáo Hội lại là chuyện khác,”
Chính quyền Ukraine đã nỗ lực để thành lập một Giáo hội Chính thống quốc gia tách khỏi Tòa Thượng Phụ Mạc Tư Khoa kể từ khi nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Sô viết Ukraine cũ tuyên bố độc lập khỏi Liên bang Sô viết vào năm 1991.
Ngày 7 tháng 9 năm 2018, Đức Thượng Phụ Đại Kết đã bổ nhiệm hai đặc sứ toàn quyền sang Ukraine như là một phần trong việc chuẩn bị cho tiến trình trao quyền tự trị cho Giáo hội Ukraine. Thánh Công Đồng Chính Thống Giáo Nga cực lực phản đối và phẫn nộ sâu sắc đối với diễn biến này.
Source: Tass Russian Orthodox Church uncertain over Poroshenko’s religious affiliation