Trong Sứ điệp Ngày Thế giới Truyền thông Xã hội lần thứ 50, Đức Thánh Cha Phanxicô viết: “chính chúng ta phải sẵn sàng đón nhận hơi ấm của Mẹ Hội Thánh và chia sẻ cho mọi người, để họ nhận biết và yêu mến Chúa Giêsu. Hơi ấm ấy làm cho những lời đức tin được vững vàng và thắp lên “ánh lửa” trong lời rao giảng và chứng tá làm cho chúng trở nên sống động”.
20 năm qua, Thông Tấn Xã Công Giáo Vietcatholic đã “đón nhận hơi ấm của Mẹ Hội Thánh và chia sẻ cho mọi người” một cách hữu hiệu. Có thể nói một cách đơn giản: nhiều nơi đã đón nhận giáo huấn và thông tin của Hội Thánh nhờ website Vietcatholic của Liên Hiệp Truyền Thông Công Giáo Việt Nam.
Nhân kỷ niệm 20 năm Vietcatholic, người viết xin ghi lại vài suy nghĩ nhỏ. Tôi còn nhớ năm ấy tôi mới vào đại học. Tôi viết một bài ngắn về thiếu nhi, và nghĩ báo Công Giáo Dân tộc là báo Công Giáo thật nên tôi đem bài đến tòa soạn gửi. Người ta gọi một ông to con, phó tổng biên tập hay thư ký tòa soạn gì đó ra gặp tôi. Ông ấy đọc hai bài tôi viết, đăm chiêu một lúc rồi nói rõ ràng:
“Cậu hãy nhớ, báo chúng tôi là báo Công Giáo và Dân tộc, nhưng không phải của Công Giáo, mà là báo đảng, có mục đích động viên người Công Giáo đi vào chủ nghĩa xã hội. Do đó, bài viết của cậu trình bày cái tốt cái đẹp của Đạo là chưa phù hợp vì làm cho người ta tưởng…”.
Nhiều năm trôi qua, tôi vẫn nhớ lời “tâm tình” ấy. Mà lúc đó thì ít ai biết thông tin về Giáo Hội, đọc ở đâu cũng thấy tin bị bóp méo. Để biết thông tin, thỉnh thoảng tôi chạy xuống nhà thờ Đakao, đi với tu sĩ các Dòng đến nghe “ké” cha Vinh sơn Nguyễn Huy Lịch OP chia sẻ thông tin về Giáo Hội mỗi tháng một hai giờ đồng hồ. Hồi đó chưa có Vietcatholic, chứ nếu có rồi thì thông tin một tháng chắc phải nghe trong vài ngày mới hết!
Mấy năm sau đó thì Internet bắt đầu phổ biến. Những tin tức Giáo Hội bắt đầu loan truyền một cách chính xác và hữu hiệu. Hỏi tin ở đâu ra thì người ta bảo “vào website Vietcatholic mà xem”. Thế là chúng tôi vào đọc bài vở một cách ngấu nghiến, đủ các thể loại, từ tin tức cho đến phóng sự, từ mẩu chuyện cho đến các bài suy niệm. Và dĩ nhiên, một giáo lý viên như tôi thì hưởng lợi từ website ấy không biết bao nhiêu mà kể.
20 năm đi qua, việc đánh giá Vietcatholic hẳn là đã rõ ràng và dễ dàng. Sự chuyên nghiệp, tính phong phú và nhất là lòng trung thành đối với Hội Thánh nơi Vietcatholic, cùng với chủ trương đi chung con đường với Hội Thánh tại Việt nam, đồng thời đồng hành với người nghèo của Thiên Chúa là những điều làm cho Vietcatholic có một chỗ đứng vững vàng chính trong lòng Hội Thánh.
Người viết bài này có hân hạnh cộng tác với Vietcatholic cũng đã khá lâu. Những suy tư, những tin tức và cả những tâm tình tôn giáo khi viết ra không còn sợ phải “định hướng” gì ngoài một hướng: yêu mến Thiên Chúa và Hội Thánh.
Có những chi tiết nhỏ mà kể lại cũng vui vui. Khi tôi đi dự những Lễ quan trọng ở các giáo phận như Lễ phong chức Giám mục chẳng hạn, muốn chụp hình thì gặp ngay lệnh này: chỉ những ai có giấy phép hay đeo thẻ truyền thông mới được chụp hình. Mà tôi thường không chuẩn bị trước, nghĩ là được mời thì đi tham dự Thánh Lễ thôi. Nhưng lần nào cũng may mắn, có một vị Giám mục hay Linh mục biết tôi nên kéo vào và… êm xuôi.
Tôi cũng có niềm hân hạnh được Cha Giám đốc Vietcatholic giao cho việc phỏng vấn các Đức Cha hay các Cha có trách nhiệm trong những dịp đặc biệt, nên nhờ đó biết thông tin về Giáo Hội nhiều hơn và giúp độc giả biết thông tin, thêm lòng yêu mến Giáo Hội và các chủ chăn. Có một chuyện cũng khá thú vị. Một Cha ở Bùi chu vào Sàigòn có việc. Tôi có nghe tên ngài lâu rồi như chưa có dịp diện kiến. Lần đó gặp ngài, tôi vừa nói “Con là cộng tác viên của Vietcatholic” thì ngài linh hoạt hẳn, bắt tay thật chặt và nói: “Xin lỗi nhé, tôi có mắt mà không thấy núi Thái Sơn”. Dĩ nhiên ngài đùa, nhưng cám ơn Chúa, tôi thấy rõ Vietcatholic đang ở trong lòng Hội Thánh.
Có chuyện vui dĩ nhiên cũng có chuyện không vui. Mà chuyện không vui thì do người sử dụng mà ra thôi. Chuyện tế nhị này ở các nước văn minh chắc hiếm khi xảy ra. Đó là đạo văn đủ dạng. Một số website không biết của ai, thường lấy bài của Vietcatholic mà không ghi rõ nguồn. Tác giả chắc không gửi cho các nơi ấy vì Ban Giám Đốc đã qui định đã gửi cho Vietcatholic thì không gửi nơi khác. Điều này là đương nhiên trong giới truyền thông.
Nếu một website đăng lại và ghi rõ nguồn Vietcatholic thì dễ hiểu. Website các Giáo phận tại Việt Nam luôn làm như thế. Nhưng nếu một website “tư nhân” hay trang cá nhân trên mạng xã hội trích đăng mà không ghi nguồn thì quả là đáng trách. Chuyện công bằng, chuyện bản quyền là điều mà truyền thông cần lưu ý. Các tác giả viết cho Vietcatholic không có lợi nhuận và Vietcatholic cũng không có lợi nhuận để chi trả cho bao nhiêu chi phí mà một cơ quan truyền thông cần chi trả. Nói như thế để chúng ta hiểu được chỉ một điều cần: tôn trọng sự công bằng.
Nếu là tản mạn thì nói mãi chắc cũng không hết. Với lòng biết ơn của người đọc đồng thời là cộng tác viên của Vietcatholic, nhân dịp này con xin cám ơn quý Đức Cha, quý Cha đã dành cho cá nhân con sự ưu ái và dành cho Vietcatholic lòng yêu thương trìu mến. Con cũng xin cám ơn Cha Giám Đốc và Ban Biên Tập Vietcatholic vì tất cả những gì các ngài đã làm cho Dân Chúa trong “thời đại số” này, vừa thời đại kỹ thuật số vừa thời đại số phận.
 |
| Gs Gioan Vinh với lớp Giáo lý viên |
Nhân kỷ niệm 20 năm Vietcatholic, người viết xin ghi lại vài suy nghĩ nhỏ. Tôi còn nhớ năm ấy tôi mới vào đại học. Tôi viết một bài ngắn về thiếu nhi, và nghĩ báo Công Giáo Dân tộc là báo Công Giáo thật nên tôi đem bài đến tòa soạn gửi. Người ta gọi một ông to con, phó tổng biên tập hay thư ký tòa soạn gì đó ra gặp tôi. Ông ấy đọc hai bài tôi viết, đăm chiêu một lúc rồi nói rõ ràng:
“Cậu hãy nhớ, báo chúng tôi là báo Công Giáo và Dân tộc, nhưng không phải của Công Giáo, mà là báo đảng, có mục đích động viên người Công Giáo đi vào chủ nghĩa xã hội. Do đó, bài viết của cậu trình bày cái tốt cái đẹp của Đạo là chưa phù hợp vì làm cho người ta tưởng…”.
Nhiều năm trôi qua, tôi vẫn nhớ lời “tâm tình” ấy. Mà lúc đó thì ít ai biết thông tin về Giáo Hội, đọc ở đâu cũng thấy tin bị bóp méo. Để biết thông tin, thỉnh thoảng tôi chạy xuống nhà thờ Đakao, đi với tu sĩ các Dòng đến nghe “ké” cha Vinh sơn Nguyễn Huy Lịch OP chia sẻ thông tin về Giáo Hội mỗi tháng một hai giờ đồng hồ. Hồi đó chưa có Vietcatholic, chứ nếu có rồi thì thông tin một tháng chắc phải nghe trong vài ngày mới hết!
Mấy năm sau đó thì Internet bắt đầu phổ biến. Những tin tức Giáo Hội bắt đầu loan truyền một cách chính xác và hữu hiệu. Hỏi tin ở đâu ra thì người ta bảo “vào website Vietcatholic mà xem”. Thế là chúng tôi vào đọc bài vở một cách ngấu nghiến, đủ các thể loại, từ tin tức cho đến phóng sự, từ mẩu chuyện cho đến các bài suy niệm. Và dĩ nhiên, một giáo lý viên như tôi thì hưởng lợi từ website ấy không biết bao nhiêu mà kể.
20 năm đi qua, việc đánh giá Vietcatholic hẳn là đã rõ ràng và dễ dàng. Sự chuyên nghiệp, tính phong phú và nhất là lòng trung thành đối với Hội Thánh nơi Vietcatholic, cùng với chủ trương đi chung con đường với Hội Thánh tại Việt nam, đồng thời đồng hành với người nghèo của Thiên Chúa là những điều làm cho Vietcatholic có một chỗ đứng vững vàng chính trong lòng Hội Thánh.
Người viết bài này có hân hạnh cộng tác với Vietcatholic cũng đã khá lâu. Những suy tư, những tin tức và cả những tâm tình tôn giáo khi viết ra không còn sợ phải “định hướng” gì ngoài một hướng: yêu mến Thiên Chúa và Hội Thánh.
Có những chi tiết nhỏ mà kể lại cũng vui vui. Khi tôi đi dự những Lễ quan trọng ở các giáo phận như Lễ phong chức Giám mục chẳng hạn, muốn chụp hình thì gặp ngay lệnh này: chỉ những ai có giấy phép hay đeo thẻ truyền thông mới được chụp hình. Mà tôi thường không chuẩn bị trước, nghĩ là được mời thì đi tham dự Thánh Lễ thôi. Nhưng lần nào cũng may mắn, có một vị Giám mục hay Linh mục biết tôi nên kéo vào và… êm xuôi.
Tôi cũng có niềm hân hạnh được Cha Giám đốc Vietcatholic giao cho việc phỏng vấn các Đức Cha hay các Cha có trách nhiệm trong những dịp đặc biệt, nên nhờ đó biết thông tin về Giáo Hội nhiều hơn và giúp độc giả biết thông tin, thêm lòng yêu mến Giáo Hội và các chủ chăn. Có một chuyện cũng khá thú vị. Một Cha ở Bùi chu vào Sàigòn có việc. Tôi có nghe tên ngài lâu rồi như chưa có dịp diện kiến. Lần đó gặp ngài, tôi vừa nói “Con là cộng tác viên của Vietcatholic” thì ngài linh hoạt hẳn, bắt tay thật chặt và nói: “Xin lỗi nhé, tôi có mắt mà không thấy núi Thái Sơn”. Dĩ nhiên ngài đùa, nhưng cám ơn Chúa, tôi thấy rõ Vietcatholic đang ở trong lòng Hội Thánh.
Có chuyện vui dĩ nhiên cũng có chuyện không vui. Mà chuyện không vui thì do người sử dụng mà ra thôi. Chuyện tế nhị này ở các nước văn minh chắc hiếm khi xảy ra. Đó là đạo văn đủ dạng. Một số website không biết của ai, thường lấy bài của Vietcatholic mà không ghi rõ nguồn. Tác giả chắc không gửi cho các nơi ấy vì Ban Giám Đốc đã qui định đã gửi cho Vietcatholic thì không gửi nơi khác. Điều này là đương nhiên trong giới truyền thông.
Nếu một website đăng lại và ghi rõ nguồn Vietcatholic thì dễ hiểu. Website các Giáo phận tại Việt Nam luôn làm như thế. Nhưng nếu một website “tư nhân” hay trang cá nhân trên mạng xã hội trích đăng mà không ghi nguồn thì quả là đáng trách. Chuyện công bằng, chuyện bản quyền là điều mà truyền thông cần lưu ý. Các tác giả viết cho Vietcatholic không có lợi nhuận và Vietcatholic cũng không có lợi nhuận để chi trả cho bao nhiêu chi phí mà một cơ quan truyền thông cần chi trả. Nói như thế để chúng ta hiểu được chỉ một điều cần: tôn trọng sự công bằng.
Nếu là tản mạn thì nói mãi chắc cũng không hết. Với lòng biết ơn của người đọc đồng thời là cộng tác viên của Vietcatholic, nhân dịp này con xin cám ơn quý Đức Cha, quý Cha đã dành cho cá nhân con sự ưu ái và dành cho Vietcatholic lòng yêu thương trìu mến. Con cũng xin cám ơn Cha Giám Đốc và Ban Biên Tập Vietcatholic vì tất cả những gì các ngài đã làm cho Dân Chúa trong “thời đại số” này, vừa thời đại kỹ thuật số vừa thời đại số phận.