HIỆP SỐNG TIN MỪNG
Chúa Nhật 13 THƯỜNG NIÊN C
1 V 19,16b.19-21 ; Gl 5,1.13-18 ; Lc 9,51-62
DỨT KHOÁT CHỌN LÀM MÔN ĐỆ CỦA CHÚA
I. HOC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Lc 9,51-62
(51) Khi đã tới ngày Đức Giêsu được rước lên trời, Người nhất quyết đi lên Giêrusalem. (52) Người sai mấy sứ giả đi trước. Họ lên đường và vào một làng người Samari để chuẩn bị cho Người đến. (53) Nhưng dân làng không đón tiếp Người, vì Người đang đi về hướng Giêrusalem. (54) Thấy thế, hai môn đệ Người là Giacôbê và ông Gioan nói rằng: “Thưa Thầy, Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu hủy chúng nó không? (55) Nhưng Đức Giêsu quay lại quở mắng các ông (56) Rồi Thầy trò đi sang làng khác. Và Người nói với các ông: “Anh em không biết anh em thuộc loại thần khí nào. Vì Con Người không đến để làm cho người ta mất mạng, nhưng là để cứu mạng. (56) Rồi Thầy trò đi sang làng khác. (57) Thầy trò còn đang đi trên đường, thì có kẻ thưa Người rằng: “Thưa Thầy, Thầy đi đâu, tôi cũng xin đi theo”. (58) Người trả lời: “Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu”. (59) Đức Giêsu nói với một người khác: “Anh hãy theo tôi!” Người ấy thưa: “Thưa Thầy, xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã”. (60) Đức Giêsu bảo: “Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ! Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa”.
2. Ý CHÍNH: Bài Tin Mừng hôm này gồm hai phần:
Phần thứ nhất thuật lại câu chuyện Đức Giêsu bị dân làng ở miền Samari từ chối không cho trọ. Hai anh em Giacôbê và Gioan tức giận yêu cầu được sai lửa từ trời xuống thiêu hủy làng đó. Nhưng Đức Giêsu quở mắng các ông và Thầy trò đi sang làng khác.
Phần thứ hai ghi lại ba trường hợp người ta xin đi theo làm môn đệ Đức Giêsu. Trong mỗi trường hợp Đức Giêsu đều đòi người ta phải chọn lựa dứt khoát như sau:
+ Đối với kẻ thứ nhất xin theo, Người đòi anh ta phải chấp nhận cuộc sống thiếu thốn và không ổn định về vật chất.
+ Với người thứ hai, Đức Giêsu đòi anh phải ưu tiên lo việc Chúa hơn bản thân và gia đình.
+ Còn người thứ ba, Đức Giêsu đòi anh phải một lòng một ý lo phục vụ Nước Thiên Chúa.
3. CHÚ THÍCH:
- C 51-52): + Được rước lên trời: Đây là thành ngữ ám chỉ cái chết cũng như cuộc lên trời của Đức Giêsu (Tin Mừng Luca 9,31 chú thích về cuộc xuất hành của Người). + Nhất quyết đi lên Giêrusalem: Lên Giêrusalem để hoàn tất cuộc Vượt Qua. + Vào một làng người Samari: Người Do Thái tránh giao thiệp với người Samari và còn khinh dễ họ, vì họ không còn thuần chủng nữa, và vì niềm tin của họ đã có nhiều dị biệt với người Do thái. Nhưng Đức Giêsu lại cố ý vào trọ trong một làng người Samari. Điều này cho thấy Người chính là chủ chiên đến để tìm chiên lạc và đưa về đàn. Về sau, trước khi lên trời, Đức Giêsu truyền cho các Tông Đồ rao giảng Tin Mừng cho muôn dân, trong đó có dân Samari (x. Cv 1,8). Các ông đã vâng lời Người: Philipphê loan báo Tin Mừng ở Samari (x. Cv 8,5). Các Tông Đồ ở Giêrusalem cũng cử ông Phêrô và ông Gioan đến với họ (Cv 8,14).
- C 53-56: + Dân làng không đón tiếp: Người Samari có ác cảm với người Do thái, đặc biệt những ai đi hành hương lên Giêrusalem. + Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu hủy...?: Hai môn đệ Giacôbê và Gioan được gọi là “con của sấm sét” (x. Mc 3,17). Hai ông mới được nhìn thấy ngôn sứ Êlia trong cuộc biến hình của Đức Giêsu (x. Lc 9,28-36), nên giờ đây muốn dùng hình phạt mà giáng xuống trên kẻ thù giống như vị ngôn sứ này đã làm (x. 2V 1,10-12). + Quở mắng các ông: Đức Giêsu muốn các môn đệ hành xử theo giáo huấn mà Người đã dạy về cách đối xử với kẻ thù: Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ ghét mình. Hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa mình và cầu nguyện cho kẻ vu khống mình (x. Lc 6,27-35). + Và Người nói với các ông: “Anh em không biết anh em thuộc loại thần khí nào. Vì Con Người không đến để làm cho người ta mất mạng, nhưng là để cứu mạng”: Đức Giêsu dạy cho các môn đệ biết việc báo thù là việc của thần dữ chứ không phải là việc của Thiên Chúa. Đức Giêsu xuống thế gian để kiện toàn luật Môsê vốn cho phép trả thù báo oán những kẻ làm hại mình. Đối với Đức Giêsu: Thiên Chúa không phải là Thiên Chúa báo oán, mà là Thiên Chúa của tình thương. Tình thương thay thế hận thù, tha thứ thay thế báo oán và trừng phạt. Đó chính là tinh thần mà các môn đệ phải học tập. + Thầy trò đi sang làng khác: Điều này nói lên sự nhẫn nhịn của Đức Giêsu đối với những kẻ đối xử không tốt với mình.
- C 57-58: + Thầy trò còn đang đi trên đường, thì có kẻ thưa Người rằng: Luca ghi lại ở đây ba trường hợp về ơn kêu gọi theo Chúa. Trong ba trường hợp này thì hai trường hợp được Mátthêu thuật lại khi Đức Giêsu bắt đầu đi giảng đạo ở Galilê (x. Mt 6,19-22). Còn trường hợp thứ ba chỉ có trong Tin Mừng Luca. Qua ba trường hợp này, Luca muốn trình bày những đòi hỏi dứt khoát đối với những ai muốn làm môn đệ của Đức Giêsu. + “Thầy đi đâu, tôi cũng xin đi theo... Con chồn có hang...”: Người này tự ý xin theo làm môn đệ và sẽ đi đến bất cứ nơi nào. Nhưng Đức Giêsu cho anh ta thấy cuộc sống theo Chúa là một cuộc sống khó nghèo và không ổn định. “Không có chỗ dựa đầu”, nghĩa là không có sự bảo đảm về vật chất giống như một con vật sống trong rừng!
- C 59-60: + “Xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã”: Trong Tin Mừng Mátthêu, người xin làm môn đệ ngỏ lời trước (x. Mt 8,21-22), còn trong Tin Mừng Luca, chính Đức Giêsu kêu gọi anh ta trước. Anh ta tỏ thái độ thiếu dứt khoát qua lời cầu xin được về nhà phụng dưỡng cha. Sau khi cha chết và lo mai táng cho cha xong, anh mới đi theo làm môn đệ Người. Tại Pa-les-tin việc chôn cất người chết phải được thực hiện ngay trong ngày, nên khó mà nghĩ rằng Đức Giêsu lại không đồng ý cho anh ta lưu lại vài giờ để chôn cất cha cho tròn chữ hiếu. + “Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ”: Chắc chắn Đức Giêsu không cho bổn phận hiếu thảo với cha mẹ là không đáng kể (x. Mt 15,5-9 ; 1 Tm 5,8). Nhưng khi phải lựa chọn giữa việc phục vụ gia đình với việc rao giảng Tin Mừng, thì Người đòi môn đệ phải ưu tiên chọn việc phục vụ Chúa.
4. CÂU HỎI:
1) Khi dùng thành ngữ “Được rước lên trời”, tác giả Luca muốn ám chỉ điều gì về cuộc xuất hành của Người ? 2) Đức Giêsu nhất quyết đi lên Giêrusalem để làm gì ? 3) Tại sao người Do Thái tránh giao thiệp và khinh thường người Samari, đang khi Đức Giêsu lại sẵn sàng đến với họ ? Hãy kể ra một số trường hợp cụ thể Người đã làm như vậy ? 4) So sánh phản ứng của hai môn đệ Giacôbê, Gioan và của Đức Giêsu trước sự từ chối đón tiếp thầy trò của dân làng Samari ? Đức Giêsu muốn môn đệ Người phản ứng thế nào ? 5) Người dạy và làm gì để nêu gương nhẫn nhịn cho các ông ? 6) Hãy kể ra ba trường hợp người ta xin làm môn đệ Đức Giêsu và đòi hỏi của Người với mỗi trường hợp thế nào ?
II. SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết. Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa” (Lc 9,60).
2. CÂU CHUYỆN:
1) TU ĐÒI PHẢI TỪ BỎ LÒNG HAM MÊ CỦA CẢI TRẦN GIAN:
Một vị linh sư Ấn độ đang ngồi tịnh niệm bên bờ sông thì có một thanh niên ăn mặc bảnh bao đến xin làm đệ tử. Anh ta rón rén đến bên và đặt dưới chân vị linh sư hai viên ngọc quí để làm lễ vật ra mắt. Vị linh sư cầm lấy một viên và ném xuống sông. Tiếc của, anh thanh niên giàu có vội nhảy xuống sông và lặn xuống đáy hồ cố tìm lấy lại viên ngọc quí giá. Nhưng sau một ngày vất vả tìm kiếm mà viên ngọc vẫn biệt tăm. Chiếu đến, với vẻ mặt thất vọng, anh thanh niên đến chỗ vị linh sư xin ông chỉ đích xác chỗ đã ném viên ngọc. Bấy giờ vị linh sư liền cầm viên ngọc thứ hai, tiếp tục ném xuống sông và nói: “Ta đã ném vào chỗ đó. Anh hãy lặn xuống mà tìm”. Chàng thanh niên hiểu rằng thầy muốn anh phải dứt khoát từ bỏ lòng ham mê của cải trần gian như điều kiện tiên quyết phải có để có thể đi theo làm học trò của thầy.
2) TU LÀ DỨT KHOÁT TỪ BỎ ĐỂ CÓ LỐI SỐNG SIÊU THOÁT:
Ở một làng nọ thuộc miền quê Ấn độ, có một đạo sĩ tên là Sadhu. Với lối sống đơn giản trong nhiều năm, ông đã gần đạt đến sự siêu thoát hoàn toàn của bậc thánh nhân. Ông đã được dân chúng quanh vùng quí mến, và họ đã lũ lượt kéo nhau đến bái ông làm thầy dạy đạo.
Một ngày kia, thấy vị đạo sĩ ăn mặc sơ sài, có người đã mang đến biếu mấy mảnh vải tốt để ông may áo che thân. Rồi khi Sadhu ngồi thiền, bầy chuột tưởng ông là tượng gỗ, rủ nhau đến rúc vào áo của ông gặm nhấm. Có người thấy thế tội nghiệp, liền mang đến biếu ông một chú mèo con làm bầu bạn và giúp ông xua đuổi lũ chuột quấy phá kia. Dân làng lại thương mèo con không có gì ăn liền đem sữa tươi đến nuôi mèo. Rồi một ngày nọ, một bà giàu có từ phương xa nghe tiếng thơm nhân đức của vị đạo sĩ, đã đến thăm và tặng ông một con bò để ông có sữa uống và có thể nuôi mèo. Dân làng cũng làm một cái chuồng giúp ông nuôi bò. Khi thấy bò có chuồng mà đạo sĩ lại không có nhà, dân làng liền hè nhau đến làm cho đạo sĩ một chiếc chòi bằng lá để ông có thể trú nắng che mưa.
Từ khi có thêm của cải, đạo sĩ không còn có giờ tu niệm như trước. Hằng ngày ông phải bận rộn đi cắt cỏ về nuôi bò để lấy sữa uống, rồi còn phải chăm sóc cho mèo để nó giúp ông đuổi lũ chuột. Ông cũng phải chăm lo sửa sang căn chòi bị dột. Dân làng thương ông vất vả, nên đã nhờ một người đàn bà đến giúp ông làm công việc nhà để ông có giờ ngồi thiền.
Từ đó đạo sĩ đã có áo quần che thân, có mèo giúp đuổi chuột, có bò cung cấp thức ăn hằng ngày, có c ăn chòi khang trang để ở, có người đàn bà đến chăm sóc cho mình... Chẳng bao lâu sau, đạo sĩ không còn thích ngồi thiền tu niệm nữa, vì ông phải quan tâm bảo vệ những gì đang sở hữu. Rồi ông đã lấy người đàn bà kia làm vợ, và chấm dứt cuộc đời hạnh tu !!!
Câu chuyện trên cho thấy: Bao lâu chọn nếp sống đơn giản, đạo sĩ Sadhu đã nổi tiếng là một tu sĩ đắc đạo. Nhưng từ khi sở hữu nhiều của cải vật chất thì ông cũng dần dần xa rời lý tưởng tu hành của mình. Trong Hội Thánh Công Giáo cũng như trong các tôn giáo khác, các vị đại thánh đều có điểm giống nhau là các ngài đã chọn lối sống khắc khổ, sẵn sàng từ bỏ các tiện nghi vật chất và quyết tâm không dính bén với các của cải vật chất. Nhờ đó các ngài mới có một lối sống siêu thoát làm đẹp lòng Đấng thiêng liêng và được mọi người nể phục.
3. THẢO LUẬN:
1) Trong cuộc sống hàng ngày, hãy kể ra những điều bạn cho là quan trọng và cần phải làm ngay. Tại sao ? 2) Sống đúng tinh thần khoan dung của Đức Giêsu dễ hay khó ? Tại sao ? 3) Bạn quyết tâm sẽ phản ứng thế nào khi bị kẻ khác đối xử không tốt để xứng đáng làm môn đệ Đức Giêsu ?
4. SUY NIỆM:
1) GƯƠNG TỪ BỎ MỌI SỰ ĐỂ SỐNG SIÊU THOÁT NHƯ ÊLISA:
Bài đọc 1 hôm nay kể chuyện Êlisa quyết tâm theo Êlia để làm ngôn sứ. Êlisa là nông dân, đang cày ruộng với 12 cặp bò. Nghe ngôn sứ Êlia kêu gọi, Êlisa đã bày tỏ lòng quyết tâm đi theo thầy Êlia bằng việc chẻ các cày gỗ làm củi, giết bò làm lễ vật, rồi thiêu đốt tất cả để dâng tiến Chúa, rồi đi theo làm môn đệ thầy. Ruộng đất, trâu bò, cày cuốc là tài sản của nông dân. Đốt cày cuốc, làm thịt trâu bò, có nghĩa là từ bỏ tài sản, là đoạn tuyệt với nghề nghiệp cũ. Đó là một lựa chọn dứt khoát. Ra đi không vướng bận, không luyến tiếc những gì đã có. Đó là thái độ dứt khoát phó thác và hoàn toàn vâng phục.
2) DỨT KHOÁT TỪ BỎ MỌI SỰ LÀ ĐIỀU KIỆN ĐỂ THEO LÀM MÔN ĐỆ CHÚA GIÊSU:
Qua 3 trường hợp theo Chúa trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu đòi hỏi những kẻ muốn theo làm môn đệ của Người phải có thái độ dứt khoát như sau:
+ Quyết tâm từ bỏ lối sống an nhàn hưởng thụ: Người thứ nhất xin đi theo Đức Giêsu đến bất cứ nơi nào. Nhưng Người đòi anh phải chọn lựa: theo Thầy thì phải chấp nhận cuộc sống nay đây mai đó và sống thanh thoát với của cải vật chất là “không có chỗ tựa đầu”. Chính Đức Giêsu đã thực hiện điều này ngay từ khi mới sinh như Tin Mừng Luca đã ghi nhận : “Bà sinh con trai đầu lòng, lấy tã bọc con, rồi đặt nằm trong máng cỏ, vì hai ông bà không tìm được chỗ trong nhà trọ” (Lc 2,7). Cuối cùng, trên thập giá, Người đã bị lột áo và bị đóng đanh chân tay vào thập giá. Trong Tin Mừng, chúng ta không thấy chỗ nào đề cập đến một ngôi nhà riêng của Đức Giêsu hoặc của nhóm Mười Hai môn đệ.
+ Ưu tiên chọn trung thành với sứ vụ: Người thứ hai được Đức Giêsu kêu gọi đã sẵn sàng đi theo Chúa. Nhưng anh ta xin về nhà phụng dưỡng cha già, đến khi cha chết rồi mới đi theo. Nhưng Người đòi anh phải dứt khoát chọn ngay sứ vụ đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa. Việc báo hiếu cha mẹ là việc quan trọng nhất theo quan niệm thông thường của người đời, cũng không thể làm trì hoãn việc rao giảng Nước Thiên Chúa.
+ Sẵn sàng dứt khoát thoát ly gia đình: Người thứ ba xin đi theo Đức Giêsu, nhưng xin được về nhà từ giã gia đình trước đã. Nhưng Người đòi anh ta phải chọn lựa, dứt khoát chọn thoát ly tình cảm gia đình: “Ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đàng sau, thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa”. Thực ra, Đức Giêsu rất coi trọng việc con cái phải giữ bổn phận hiếu kính đối với cha mẹ (x. Mt 15,4). Nhưng Người cũng dạy chúng ta phải ưu tiên tìm kiếm Nước Thiên Chúa (x. Lc 14,26). Chúng ta hãy ưu tiên lo việc Chúa trước, còn những sự khác Chúa sẽ lo giúp chúng ta sau.
3) CON ĐƯỜNG THEO CHÚA HÔM NAY:
Đối với những người được Chúa mời gọi hiến thân phục vụ Nước Thiên Chúa, lời Chúa hôm nay đòi chúng ta hãy kiểm điểm về lối sống và sự chọn lựa của mình:
+ Chúng ta có ưu tiên chọn Chúa Giêsu và Nước Thiên Chúa hơn tất cả những điều khác không ? Nếu chúng ta còn coi tiền bạc, địa vị, sắc đẹp … hay điều gì đó hơn cả Chúa thì chúng ta sẽ không xứng đáng với Nước Thiên Chúa. Thánh Phaolô cũng nêu gương về thái độ ưu tiên chọn theo Chúa như sau: “Những gì xưa kia tôi cho là có lợi, thì nay, vì Đức Ki-tô, tôi cho là thiệt thòi. Hơn nữa, tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức Ki-tô Giê-su, Chúa của tôi. Vì Người, tôi đành mất hết, và tôi coi tất cả như rác, để được Đức Ki-tô và được kết hợp với Người.” (Pl 3,7-8).
+ Thực ra, cũng có nhiều người muốn đi theo làm môn đệ của Chúa Giêsu. Nhưng họ chỉ muốn theo Chúa khi việc theo Chúa này phù hợp với ước muốn của họ, có lợi cho bản thân họ giống như Nhóm Mười Hai đi theo Đức Giêsu để được địa vị chức quyền khi Người lên làm Vua, chứ không muốn theo Chúa để phải qua đau khổ sự chết thập giá rồi mới được vào trong vinh quang phục sinh như ý Thiên Chúa. Khi theo Chúa, chúng ta phải chấp nhận những sự rủi ro, thua thiệt có thể gặp phải; Chúng ta cũng phải từ bỏ những gì không phù hợp với thánh ý Chúa muốn, không xứng đáng với sự thánh thiện vô cùng của Chúa; Theo Chúa đúng nghĩa đòi chúng ta phải sẵn sàng từ bỏ những gì khiến chúng ta bị lìa xa Chúa hoặc cản đường chúng ta đến kết hiệp với Người. Theo Chúa đúng nghĩa chính là thái độ hoàn toàn tín thác cậy trông vào Chúa, để cả cuộc đời của chúng ta chỉ thuộc về một mình Chúa mà thôi. Chúng ta có sẵn sàng theo Chúa đi con đường hẹp, leo dốc và có nguy cơ bị bách hại như vậy hay không ?
5. NGUYỆN CẦU:
1) LẠY CHÚA GIÊSU. Giàu sang, danh vọng, khoái lạc... là những điều hấp dẫn chúng con và trói buộc chúng con, không cho chúng con có thể hướng thượng. Xin giải thoát chúng con khỏi sự say mê tìm kiếm kho tàng vật chất dưới trần gian, để ưu tiên tìm phụng sự Nước Thiên Chúa. Lạy Chúa. Ước gì chúng con có thái độ dứt khoát từ bỏ những gì mình đang chiếm hữu, để mua được viên ngọc quí Nước Trời. Ước gì chúng con không bao giờ quay lưng trước lời Chúa mời gọi chúng con hôm nay.
2) LẠY CHÚA. Con cảm thấy Chúa đòi hỏi những ai muốn đi theo làm môn đệ Chúa hơi nhiều: Vì Chúa không có chỗ dựa đầu, nên Chúa đòi con phải hãm mình để có lối sống đơn sơ siêu thoát. Chúa còn muốn con phải ưu tiên rao truyền Triều Đại của Thiên Chúa, phải đặt tình cảm gia đình sau việc phụng sự Chúa như lời Chúa phán : “Ai muốn theo Thầy phải bỏ mình, vác thập giá hàng ngày mà đi theo Thầy”. Nếu chỉ cậy dựa vào sức riêng mình, chắc chắn con sẽ khó lòng đi theo Chúa. Nhưng nếu có ơn Chúa giúp, con sẽ làm được mọi sự. Xin giúp con sống quảng đại với Chúa như Chúa đã từng quảng đại với con. Xin cho con biết noi gương Chúa: luôn quên mình và nghĩ tới người khác, để con xứng đáng trở nên môn đệ đích thực của Chúa.
X) HIỆP CÙNG MẸ MARIA.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.
LM ĐAN VINH - HHTM
Chúa Nhật 13 THƯỜNG NIÊN C
1 V 19,16b.19-21 ; Gl 5,1.13-18 ; Lc 9,51-62
DỨT KHOÁT CHỌN LÀM MÔN ĐỆ CỦA CHÚA
I. HOC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Lc 9,51-62
(51) Khi đã tới ngày Đức Giêsu được rước lên trời, Người nhất quyết đi lên Giêrusalem. (52) Người sai mấy sứ giả đi trước. Họ lên đường và vào một làng người Samari để chuẩn bị cho Người đến. (53) Nhưng dân làng không đón tiếp Người, vì Người đang đi về hướng Giêrusalem. (54) Thấy thế, hai môn đệ Người là Giacôbê và ông Gioan nói rằng: “Thưa Thầy, Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu hủy chúng nó không? (55) Nhưng Đức Giêsu quay lại quở mắng các ông (56) Rồi Thầy trò đi sang làng khác. Và Người nói với các ông: “Anh em không biết anh em thuộc loại thần khí nào. Vì Con Người không đến để làm cho người ta mất mạng, nhưng là để cứu mạng. (56) Rồi Thầy trò đi sang làng khác. (57) Thầy trò còn đang đi trên đường, thì có kẻ thưa Người rằng: “Thưa Thầy, Thầy đi đâu, tôi cũng xin đi theo”. (58) Người trả lời: “Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu”. (59) Đức Giêsu nói với một người khác: “Anh hãy theo tôi!” Người ấy thưa: “Thưa Thầy, xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã”. (60) Đức Giêsu bảo: “Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ! Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa”.
2. Ý CHÍNH: Bài Tin Mừng hôm này gồm hai phần:
Phần thứ nhất thuật lại câu chuyện Đức Giêsu bị dân làng ở miền Samari từ chối không cho trọ. Hai anh em Giacôbê và Gioan tức giận yêu cầu được sai lửa từ trời xuống thiêu hủy làng đó. Nhưng Đức Giêsu quở mắng các ông và Thầy trò đi sang làng khác.
Phần thứ hai ghi lại ba trường hợp người ta xin đi theo làm môn đệ Đức Giêsu. Trong mỗi trường hợp Đức Giêsu đều đòi người ta phải chọn lựa dứt khoát như sau:
+ Đối với kẻ thứ nhất xin theo, Người đòi anh ta phải chấp nhận cuộc sống thiếu thốn và không ổn định về vật chất.
+ Với người thứ hai, Đức Giêsu đòi anh phải ưu tiên lo việc Chúa hơn bản thân và gia đình.
+ Còn người thứ ba, Đức Giêsu đòi anh phải một lòng một ý lo phục vụ Nước Thiên Chúa.
3. CHÚ THÍCH:
- C 51-52): + Được rước lên trời: Đây là thành ngữ ám chỉ cái chết cũng như cuộc lên trời của Đức Giêsu (Tin Mừng Luca 9,31 chú thích về cuộc xuất hành của Người). + Nhất quyết đi lên Giêrusalem: Lên Giêrusalem để hoàn tất cuộc Vượt Qua. + Vào một làng người Samari: Người Do Thái tránh giao thiệp với người Samari và còn khinh dễ họ, vì họ không còn thuần chủng nữa, và vì niềm tin của họ đã có nhiều dị biệt với người Do thái. Nhưng Đức Giêsu lại cố ý vào trọ trong một làng người Samari. Điều này cho thấy Người chính là chủ chiên đến để tìm chiên lạc và đưa về đàn. Về sau, trước khi lên trời, Đức Giêsu truyền cho các Tông Đồ rao giảng Tin Mừng cho muôn dân, trong đó có dân Samari (x. Cv 1,8). Các ông đã vâng lời Người: Philipphê loan báo Tin Mừng ở Samari (x. Cv 8,5). Các Tông Đồ ở Giêrusalem cũng cử ông Phêrô và ông Gioan đến với họ (Cv 8,14).
- C 53-56: + Dân làng không đón tiếp: Người Samari có ác cảm với người Do thái, đặc biệt những ai đi hành hương lên Giêrusalem. + Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu hủy...?: Hai môn đệ Giacôbê và Gioan được gọi là “con của sấm sét” (x. Mc 3,17). Hai ông mới được nhìn thấy ngôn sứ Êlia trong cuộc biến hình của Đức Giêsu (x. Lc 9,28-36), nên giờ đây muốn dùng hình phạt mà giáng xuống trên kẻ thù giống như vị ngôn sứ này đã làm (x. 2V 1,10-12). + Quở mắng các ông: Đức Giêsu muốn các môn đệ hành xử theo giáo huấn mà Người đã dạy về cách đối xử với kẻ thù: Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ ghét mình. Hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa mình và cầu nguyện cho kẻ vu khống mình (x. Lc 6,27-35). + Và Người nói với các ông: “Anh em không biết anh em thuộc loại thần khí nào. Vì Con Người không đến để làm cho người ta mất mạng, nhưng là để cứu mạng”: Đức Giêsu dạy cho các môn đệ biết việc báo thù là việc của thần dữ chứ không phải là việc của Thiên Chúa. Đức Giêsu xuống thế gian để kiện toàn luật Môsê vốn cho phép trả thù báo oán những kẻ làm hại mình. Đối với Đức Giêsu: Thiên Chúa không phải là Thiên Chúa báo oán, mà là Thiên Chúa của tình thương. Tình thương thay thế hận thù, tha thứ thay thế báo oán và trừng phạt. Đó chính là tinh thần mà các môn đệ phải học tập. + Thầy trò đi sang làng khác: Điều này nói lên sự nhẫn nhịn của Đức Giêsu đối với những kẻ đối xử không tốt với mình.
- C 57-58: + Thầy trò còn đang đi trên đường, thì có kẻ thưa Người rằng: Luca ghi lại ở đây ba trường hợp về ơn kêu gọi theo Chúa. Trong ba trường hợp này thì hai trường hợp được Mátthêu thuật lại khi Đức Giêsu bắt đầu đi giảng đạo ở Galilê (x. Mt 6,19-22). Còn trường hợp thứ ba chỉ có trong Tin Mừng Luca. Qua ba trường hợp này, Luca muốn trình bày những đòi hỏi dứt khoát đối với những ai muốn làm môn đệ của Đức Giêsu. + “Thầy đi đâu, tôi cũng xin đi theo... Con chồn có hang...”: Người này tự ý xin theo làm môn đệ và sẽ đi đến bất cứ nơi nào. Nhưng Đức Giêsu cho anh ta thấy cuộc sống theo Chúa là một cuộc sống khó nghèo và không ổn định. “Không có chỗ dựa đầu”, nghĩa là không có sự bảo đảm về vật chất giống như một con vật sống trong rừng!
- C 59-60: + “Xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã”: Trong Tin Mừng Mátthêu, người xin làm môn đệ ngỏ lời trước (x. Mt 8,21-22), còn trong Tin Mừng Luca, chính Đức Giêsu kêu gọi anh ta trước. Anh ta tỏ thái độ thiếu dứt khoát qua lời cầu xin được về nhà phụng dưỡng cha. Sau khi cha chết và lo mai táng cho cha xong, anh mới đi theo làm môn đệ Người. Tại Pa-les-tin việc chôn cất người chết phải được thực hiện ngay trong ngày, nên khó mà nghĩ rằng Đức Giêsu lại không đồng ý cho anh ta lưu lại vài giờ để chôn cất cha cho tròn chữ hiếu. + “Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ”: Chắc chắn Đức Giêsu không cho bổn phận hiếu thảo với cha mẹ là không đáng kể (x. Mt 15,5-9 ; 1 Tm 5,8). Nhưng khi phải lựa chọn giữa việc phục vụ gia đình với việc rao giảng Tin Mừng, thì Người đòi môn đệ phải ưu tiên chọn việc phục vụ Chúa.
4. CÂU HỎI:
1) Khi dùng thành ngữ “Được rước lên trời”, tác giả Luca muốn ám chỉ điều gì về cuộc xuất hành của Người ? 2) Đức Giêsu nhất quyết đi lên Giêrusalem để làm gì ? 3) Tại sao người Do Thái tránh giao thiệp và khinh thường người Samari, đang khi Đức Giêsu lại sẵn sàng đến với họ ? Hãy kể ra một số trường hợp cụ thể Người đã làm như vậy ? 4) So sánh phản ứng của hai môn đệ Giacôbê, Gioan và của Đức Giêsu trước sự từ chối đón tiếp thầy trò của dân làng Samari ? Đức Giêsu muốn môn đệ Người phản ứng thế nào ? 5) Người dạy và làm gì để nêu gương nhẫn nhịn cho các ông ? 6) Hãy kể ra ba trường hợp người ta xin làm môn đệ Đức Giêsu và đòi hỏi của Người với mỗi trường hợp thế nào ?
II. SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết. Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa” (Lc 9,60).
2. CÂU CHUYỆN:
1) TU ĐÒI PHẢI TỪ BỎ LÒNG HAM MÊ CỦA CẢI TRẦN GIAN:
Một vị linh sư Ấn độ đang ngồi tịnh niệm bên bờ sông thì có một thanh niên ăn mặc bảnh bao đến xin làm đệ tử. Anh ta rón rén đến bên và đặt dưới chân vị linh sư hai viên ngọc quí để làm lễ vật ra mắt. Vị linh sư cầm lấy một viên và ném xuống sông. Tiếc của, anh thanh niên giàu có vội nhảy xuống sông và lặn xuống đáy hồ cố tìm lấy lại viên ngọc quí giá. Nhưng sau một ngày vất vả tìm kiếm mà viên ngọc vẫn biệt tăm. Chiếu đến, với vẻ mặt thất vọng, anh thanh niên đến chỗ vị linh sư xin ông chỉ đích xác chỗ đã ném viên ngọc. Bấy giờ vị linh sư liền cầm viên ngọc thứ hai, tiếp tục ném xuống sông và nói: “Ta đã ném vào chỗ đó. Anh hãy lặn xuống mà tìm”. Chàng thanh niên hiểu rằng thầy muốn anh phải dứt khoát từ bỏ lòng ham mê của cải trần gian như điều kiện tiên quyết phải có để có thể đi theo làm học trò của thầy.
2) TU LÀ DỨT KHOÁT TỪ BỎ ĐỂ CÓ LỐI SỐNG SIÊU THOÁT:
Ở một làng nọ thuộc miền quê Ấn độ, có một đạo sĩ tên là Sadhu. Với lối sống đơn giản trong nhiều năm, ông đã gần đạt đến sự siêu thoát hoàn toàn của bậc thánh nhân. Ông đã được dân chúng quanh vùng quí mến, và họ đã lũ lượt kéo nhau đến bái ông làm thầy dạy đạo.
Một ngày kia, thấy vị đạo sĩ ăn mặc sơ sài, có người đã mang đến biếu mấy mảnh vải tốt để ông may áo che thân. Rồi khi Sadhu ngồi thiền, bầy chuột tưởng ông là tượng gỗ, rủ nhau đến rúc vào áo của ông gặm nhấm. Có người thấy thế tội nghiệp, liền mang đến biếu ông một chú mèo con làm bầu bạn và giúp ông xua đuổi lũ chuột quấy phá kia. Dân làng lại thương mèo con không có gì ăn liền đem sữa tươi đến nuôi mèo. Rồi một ngày nọ, một bà giàu có từ phương xa nghe tiếng thơm nhân đức của vị đạo sĩ, đã đến thăm và tặng ông một con bò để ông có sữa uống và có thể nuôi mèo. Dân làng cũng làm một cái chuồng giúp ông nuôi bò. Khi thấy bò có chuồng mà đạo sĩ lại không có nhà, dân làng liền hè nhau đến làm cho đạo sĩ một chiếc chòi bằng lá để ông có thể trú nắng che mưa.
Từ khi có thêm của cải, đạo sĩ không còn có giờ tu niệm như trước. Hằng ngày ông phải bận rộn đi cắt cỏ về nuôi bò để lấy sữa uống, rồi còn phải chăm sóc cho mèo để nó giúp ông đuổi lũ chuột. Ông cũng phải chăm lo sửa sang căn chòi bị dột. Dân làng thương ông vất vả, nên đã nhờ một người đàn bà đến giúp ông làm công việc nhà để ông có giờ ngồi thiền.
Từ đó đạo sĩ đã có áo quần che thân, có mèo giúp đuổi chuột, có bò cung cấp thức ăn hằng ngày, có c ăn chòi khang trang để ở, có người đàn bà đến chăm sóc cho mình... Chẳng bao lâu sau, đạo sĩ không còn thích ngồi thiền tu niệm nữa, vì ông phải quan tâm bảo vệ những gì đang sở hữu. Rồi ông đã lấy người đàn bà kia làm vợ, và chấm dứt cuộc đời hạnh tu !!!
Câu chuyện trên cho thấy: Bao lâu chọn nếp sống đơn giản, đạo sĩ Sadhu đã nổi tiếng là một tu sĩ đắc đạo. Nhưng từ khi sở hữu nhiều của cải vật chất thì ông cũng dần dần xa rời lý tưởng tu hành của mình. Trong Hội Thánh Công Giáo cũng như trong các tôn giáo khác, các vị đại thánh đều có điểm giống nhau là các ngài đã chọn lối sống khắc khổ, sẵn sàng từ bỏ các tiện nghi vật chất và quyết tâm không dính bén với các của cải vật chất. Nhờ đó các ngài mới có một lối sống siêu thoát làm đẹp lòng Đấng thiêng liêng và được mọi người nể phục.
3. THẢO LUẬN:
1) Trong cuộc sống hàng ngày, hãy kể ra những điều bạn cho là quan trọng và cần phải làm ngay. Tại sao ? 2) Sống đúng tinh thần khoan dung của Đức Giêsu dễ hay khó ? Tại sao ? 3) Bạn quyết tâm sẽ phản ứng thế nào khi bị kẻ khác đối xử không tốt để xứng đáng làm môn đệ Đức Giêsu ?
4. SUY NIỆM:
1) GƯƠNG TỪ BỎ MỌI SỰ ĐỂ SỐNG SIÊU THOÁT NHƯ ÊLISA:
Bài đọc 1 hôm nay kể chuyện Êlisa quyết tâm theo Êlia để làm ngôn sứ. Êlisa là nông dân, đang cày ruộng với 12 cặp bò. Nghe ngôn sứ Êlia kêu gọi, Êlisa đã bày tỏ lòng quyết tâm đi theo thầy Êlia bằng việc chẻ các cày gỗ làm củi, giết bò làm lễ vật, rồi thiêu đốt tất cả để dâng tiến Chúa, rồi đi theo làm môn đệ thầy. Ruộng đất, trâu bò, cày cuốc là tài sản của nông dân. Đốt cày cuốc, làm thịt trâu bò, có nghĩa là từ bỏ tài sản, là đoạn tuyệt với nghề nghiệp cũ. Đó là một lựa chọn dứt khoát. Ra đi không vướng bận, không luyến tiếc những gì đã có. Đó là thái độ dứt khoát phó thác và hoàn toàn vâng phục.
2) DỨT KHOÁT TỪ BỎ MỌI SỰ LÀ ĐIỀU KIỆN ĐỂ THEO LÀM MÔN ĐỆ CHÚA GIÊSU:
Qua 3 trường hợp theo Chúa trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu đòi hỏi những kẻ muốn theo làm môn đệ của Người phải có thái độ dứt khoát như sau:
+ Quyết tâm từ bỏ lối sống an nhàn hưởng thụ: Người thứ nhất xin đi theo Đức Giêsu đến bất cứ nơi nào. Nhưng Người đòi anh phải chọn lựa: theo Thầy thì phải chấp nhận cuộc sống nay đây mai đó và sống thanh thoát với của cải vật chất là “không có chỗ tựa đầu”. Chính Đức Giêsu đã thực hiện điều này ngay từ khi mới sinh như Tin Mừng Luca đã ghi nhận : “Bà sinh con trai đầu lòng, lấy tã bọc con, rồi đặt nằm trong máng cỏ, vì hai ông bà không tìm được chỗ trong nhà trọ” (Lc 2,7). Cuối cùng, trên thập giá, Người đã bị lột áo và bị đóng đanh chân tay vào thập giá. Trong Tin Mừng, chúng ta không thấy chỗ nào đề cập đến một ngôi nhà riêng của Đức Giêsu hoặc của nhóm Mười Hai môn đệ.
+ Ưu tiên chọn trung thành với sứ vụ: Người thứ hai được Đức Giêsu kêu gọi đã sẵn sàng đi theo Chúa. Nhưng anh ta xin về nhà phụng dưỡng cha già, đến khi cha chết rồi mới đi theo. Nhưng Người đòi anh phải dứt khoát chọn ngay sứ vụ đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa. Việc báo hiếu cha mẹ là việc quan trọng nhất theo quan niệm thông thường của người đời, cũng không thể làm trì hoãn việc rao giảng Nước Thiên Chúa.
+ Sẵn sàng dứt khoát thoát ly gia đình: Người thứ ba xin đi theo Đức Giêsu, nhưng xin được về nhà từ giã gia đình trước đã. Nhưng Người đòi anh ta phải chọn lựa, dứt khoát chọn thoát ly tình cảm gia đình: “Ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đàng sau, thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa”. Thực ra, Đức Giêsu rất coi trọng việc con cái phải giữ bổn phận hiếu kính đối với cha mẹ (x. Mt 15,4). Nhưng Người cũng dạy chúng ta phải ưu tiên tìm kiếm Nước Thiên Chúa (x. Lc 14,26). Chúng ta hãy ưu tiên lo việc Chúa trước, còn những sự khác Chúa sẽ lo giúp chúng ta sau.
3) CON ĐƯỜNG THEO CHÚA HÔM NAY:
Đối với những người được Chúa mời gọi hiến thân phục vụ Nước Thiên Chúa, lời Chúa hôm nay đòi chúng ta hãy kiểm điểm về lối sống và sự chọn lựa của mình:
+ Chúng ta có ưu tiên chọn Chúa Giêsu và Nước Thiên Chúa hơn tất cả những điều khác không ? Nếu chúng ta còn coi tiền bạc, địa vị, sắc đẹp … hay điều gì đó hơn cả Chúa thì chúng ta sẽ không xứng đáng với Nước Thiên Chúa. Thánh Phaolô cũng nêu gương về thái độ ưu tiên chọn theo Chúa như sau: “Những gì xưa kia tôi cho là có lợi, thì nay, vì Đức Ki-tô, tôi cho là thiệt thòi. Hơn nữa, tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức Ki-tô Giê-su, Chúa của tôi. Vì Người, tôi đành mất hết, và tôi coi tất cả như rác, để được Đức Ki-tô và được kết hợp với Người.” (Pl 3,7-8).
+ Thực ra, cũng có nhiều người muốn đi theo làm môn đệ của Chúa Giêsu. Nhưng họ chỉ muốn theo Chúa khi việc theo Chúa này phù hợp với ước muốn của họ, có lợi cho bản thân họ giống như Nhóm Mười Hai đi theo Đức Giêsu để được địa vị chức quyền khi Người lên làm Vua, chứ không muốn theo Chúa để phải qua đau khổ sự chết thập giá rồi mới được vào trong vinh quang phục sinh như ý Thiên Chúa. Khi theo Chúa, chúng ta phải chấp nhận những sự rủi ro, thua thiệt có thể gặp phải; Chúng ta cũng phải từ bỏ những gì không phù hợp với thánh ý Chúa muốn, không xứng đáng với sự thánh thiện vô cùng của Chúa; Theo Chúa đúng nghĩa đòi chúng ta phải sẵn sàng từ bỏ những gì khiến chúng ta bị lìa xa Chúa hoặc cản đường chúng ta đến kết hiệp với Người. Theo Chúa đúng nghĩa chính là thái độ hoàn toàn tín thác cậy trông vào Chúa, để cả cuộc đời của chúng ta chỉ thuộc về một mình Chúa mà thôi. Chúng ta có sẵn sàng theo Chúa đi con đường hẹp, leo dốc và có nguy cơ bị bách hại như vậy hay không ?
5. NGUYỆN CẦU:
1) LẠY CHÚA GIÊSU. Giàu sang, danh vọng, khoái lạc... là những điều hấp dẫn chúng con và trói buộc chúng con, không cho chúng con có thể hướng thượng. Xin giải thoát chúng con khỏi sự say mê tìm kiếm kho tàng vật chất dưới trần gian, để ưu tiên tìm phụng sự Nước Thiên Chúa. Lạy Chúa. Ước gì chúng con có thái độ dứt khoát từ bỏ những gì mình đang chiếm hữu, để mua được viên ngọc quí Nước Trời. Ước gì chúng con không bao giờ quay lưng trước lời Chúa mời gọi chúng con hôm nay.
2) LẠY CHÚA. Con cảm thấy Chúa đòi hỏi những ai muốn đi theo làm môn đệ Chúa hơi nhiều: Vì Chúa không có chỗ dựa đầu, nên Chúa đòi con phải hãm mình để có lối sống đơn sơ siêu thoát. Chúa còn muốn con phải ưu tiên rao truyền Triều Đại của Thiên Chúa, phải đặt tình cảm gia đình sau việc phụng sự Chúa như lời Chúa phán : “Ai muốn theo Thầy phải bỏ mình, vác thập giá hàng ngày mà đi theo Thầy”. Nếu chỉ cậy dựa vào sức riêng mình, chắc chắn con sẽ khó lòng đi theo Chúa. Nhưng nếu có ơn Chúa giúp, con sẽ làm được mọi sự. Xin giúp con sống quảng đại với Chúa như Chúa đã từng quảng đại với con. Xin cho con biết noi gương Chúa: luôn quên mình và nghĩ tới người khác, để con xứng đáng trở nên môn đệ đích thực của Chúa.
X) HIỆP CÙNG MẸ MARIA.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.
LM ĐAN VINH - HHTM