NGOÂI MOÄ TROÁNG
Saùng sôùm ngaøy thöù nhaát trong tuaàn, Ngaøy Chuùa nhaät Phuïc sinh, chuùng ta gioáng nhö caùc moân ñeä Pheâ-roâ vaø Gioan voäi vaõ hoái haû ñeán beân moä Chuùa, sau khi ñaõ nghe Maria Mañaleâna loan tin : « Ngöôøi ta ñaõ ñem Chuùa ñi khoûi moä; vaø chuùng toâi chaúng bieát hoï ñeå Ngöôøi ôû ñaâu » (Ga 20,2).
Thieân Chuùa nhö ngöôøi thích chôi troø troán tìm vôùi con ngöôøi. Con ngöôøi cöù tìm kieám, khaùm phaù vaø doõi theo Ngöôøi. Môùi hoâm naøo, Ñöùc Gieâsu coøn heïn vôùi caùc moân ñeä : « sau khi troãi daäy, Thaày seõ ñeán Galileâa tröôùc anh em » (Mc 14,28). Vaäy maø hoâm nay Ngaøi ñeå laïi giöõa hoï moät ngoâi moä troáng Tröôùc ngoâi moä naøy, ngöôøi chöùng kieán coù nhöõng nhaän ñònh khaùc nhau : Pheâ-roâ vaø ngöôøi moân ñeä ñöôïc Ñöùc Gieâsu yeâu meán « ñaõ thaáy vaø ñaõ tin », trong khi caùc thöôïng teá vaø caùc kyø muïc laïi taïo neân caâu chuyeän veà vieäc caùc moân ñeä ñaõ laáy troäm xaùc (Mt 28, 12-15)
Nhö caùc moân ñeä ngaøy xöa, khaùch haønh höông Thaùnh Ñòa hoâm nay vaãn ñöôïc chöùng kieán moät ngoâi moä troáng. Ngöôøi ta ñeán coù theå vì toø moø, hieáu kyø. Nhöng phaàn lôùn trong hoï laø caùc tín höõu Kitoâ ñeán ñeå cung kính vaø caàu nguyeän taïi chính nôi ñaõ an taùng xaùc Chuùa, nhö truyeàn thoáng coâng nhaän, sau khi thaùo ñanh Ngaøi khoûi Thaäp giaù. Ngoâi moä troáng cuûa ngaøy Phuïc sinh noùi vôùi chuùng ta bieát bao ñieàu :
1-Ngoâi moä troáng laø khôûi ñieåm ñöùc tin cuûa caùc moân ñeä :
Tröôùc cuoäc töû naïn, Pheâ-roâ laø ngöôøi nhaùt ñaûm. Maëc duø tröôùc ñoù OÂng ñaõ maïnh meõ tuyeân boá : « daàu coù phaûi vaøo tuø hay phaûi cheát vôùi Chuùa ñi nöõa, con cuõng vaãn saün saøng » (Lc 22,33), vaâïy maø khi Thaøy bò baét, OÂng ñaõ voäi vaøng choái Thaøy mình ba laàn tröôùc caâu hoûi baâng quô cuûa moät coâ ñaày tôù. Tröôùc ngoâi moä troáng, caùc oâng ñaõ tin. Ngoâi moä troáng laø baèng chöùng huøng hoàn veà quyeàn naêng Thieân Chuùa.Bôûi vì neáu thaân xaùc cuûa Ñöùc Gieâsu coøn naèm yeân trong ngoâi moä thì Ngaøi cuõng chæ nhö bao ngöôøi khaùc maø thoâi, giaùo lyù cuûa Ngaøi khoâng coù gì ñaëc bieät. Ngöôøi moân ñeä ñöôïc Ñöùc Gieâsu yeâu meán ñoàng thôøi cuõng laø taùc giaû cuûa Phuùc aâm thöù Boán ñaõ noùi leân caûm nghieäm caù nhaân cuûa mình khi chöùng kieán ngoâi moä troáng : OÂng ñaõ thaáy vaø OÂng ñaõ tin. Thaáy vaø Tin, ñoù chính laø noäi dung chính cuûa Tin Möøng naøy vaø ñoù cuõng chính laø nguoàn höùng khôûi ñaõ khieán OÂng vieát ra ñeå laøm chöùng veà Ñöùc Gieâsu, « ñeå Anh Em tin raèng Chuùa Gieâsu laø Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa vaø ñeå Anh Em tin maø ñöôïc soáng nhôø Danh Ngaøi ».(Ga 20,31)
2-Ngoâi moä troáng laø khôûi ñieåm cuûa moät Daân Toäc Môùi :
Vaøo thuôû bình minh cuûa coâng cuoäc saùng taïo, khi muoán döïng neân ngöôøi phuï nöõ, Thieân Chuùa ñaõ khieán OÂng A-ñam nguû say, vaø töø chieác xöông söôøn cuûa OÂng, Ngaøi ñaõ taïo neân ngöôøi phuï nöõ (xem St 2,18-25). Trong ngoâi moä naøy, Ñöùc Gieâsu, vò A-ñam thöù hai - hay vò A-ñam cuoái cuøng - ñaõ nguû yeân. Vaø trong giaác nguû naøy, chính taïi caïnh söôøn bò ñaâm thaâu qua maø moät daân toäc môùi ñöôïc sinh ra. Daân toäc naøy bao goàm taát caû moïi ngöôøi, khoâng phaân bieät chuûng toäc maøu da vaø ngoân ngöõ (xem Cv 10,34a.37-43, baøi ñoïc ñeà nghò cho Phuïng vuï Lôøi Chuùa cuûa Chuùa nhaät Phuïc sinh). Daân toäc môùi naøy bao goàm taát caû nhöõng ai ñaõ ñöôïc thanh taåy nhaân danh Ñöùc Gieâsu, Ñaáng ñaõ cheát vaø soáng laïi, vaø chính chuùng ta, nhöõng ngöôøi töø « daân ngoaïi » cuõng ñöôïc trôû neân thaønh vieân cuûa Daân toäc naøy. Qua laøn nöôùc taùi sinh, chuùng ta ñaõ ñöôïc « choãi daäy cuøng vôùi Ñöùc Kitoâ » (2 Cl 3,1) ñeå laøm thaønh « gioáng noøi ñöôïc tuyeån choïn,laø haøng tö teá vöông giaû,laø daân Thaùnh, Daân rieâng cuûa Thieân Chuùa, ñeå loan truyeàn nhöõng kyø coâng cuûa Ngöôøi » (l Pr 2,9)
3-Ngoâi moä troáng giuùp chuùng ta hieåu yù nghóa cuûa cuoäc ñôøi :
Phuïng vuï Giaùo hoäi ñeà nghò chuùng ta suy ngaém Ñaøng Thaùnh Giaù vaøo chieàu Thöù Baûy Tuaàn Thaùnh. Moät nghi thöùc thaät caûm ñoäng : töøng ñoaøn ngöôøi laëng leõ aâm thaàm chieâm ngaém thaäp giaù, bieåu töôïng cuûa tình yeâu töï hieán, bieåu töôïng cuûa tình thöông Thieân Chuùa. Ngaøy Thöù Baûy Tuaàn Thaùnh, Giaùo hoäi nghieâng mình töôûng nieäm vaø caàu nguyeän beân moä Chuùa. Tuy vaäy, Ñöùc Kitoâ khoâng chæ daãn ñöa chuùng ta tôùi naám moä. Söï cheát khoâng phaûi laø tieáng noùi cuoái cuøng cuûa Thieân Chuùa. Ngoâi moä troáng muoán nhaéc nhôû chuùng ta raèng : chuùng ta soáng laø soáng cho Thieân Chuùa. Cuoäc soáng ñôøi naøy laø söï chuaån bò cho ñôøi sau. Ngoâi moä laø moät ñieåm döøng, nhöng khoâng phaûi laø cuøng ñích, vì Ñöùc Gieâsu ñaõ ra khoûi moà, ñaõ chieán thaéng töû thaàn. Cuoäc soáng naøy tìm thaáy yù nghóa saâu xa cuûa noù trong chính cuoäc khoå naïn vaø phuïc sinh cuûa Ñöùc Gieâsu. Thaäp giaù laø lôøi môøi goïi yeâu thöông, phuïc vuï. Thaäp giaù laø nieàm hy voïng an uûi. Thaäp giaù coøn laø lôøi höùa heïn baûo ñaûm cho chuùng ta veà cuoäc soáng vónh cöûu.
Vaâng, Thieân Chuùa vaãn thích chôi troø troán tìm vôùi con ngöôøi. Ngoâi moä troáng laø moät baèng chöùng huøng hoàn cho quyeàn naêng Thieân Chuùa. Söï troáng vaéng aáy laø moät lôøi phaùt bieåu maïnh meõ veà söï hieän dieän cuûa Ngaøi, moät söï « hieän-dieän-vaéng-maët » (preùsence-absence) ñang môøi goïi chuùng ta haõy tieáp tuïc kieám tìm vaø gaëp gôõ.
Nhö theá, Leã phuïc sinh môøi goïi chuùng ta ñeán chieâmngöôõng ngoâi moä troáng naêm xöa trong khu vöôøn gaàn nôi Chuùa chòu ñoùng ñinh, ñeå khaùm phaù ra chính söï hieän dieän cuûa Ngaøi. Ngaøi ñaõ soáng laïi, Ngaøi khoâng coøn cheát nöõa. Ñöùc Kitoâ ñang môøi goïi chuùng ta haõy vöôït leân caùi thöïc taïi höõu haïn ñeå vöôn tôùi caùi sieâu nhieân, voâ haïn; haõy thoaùt ra khoûi söï sôï haõi ñeå ra ñi loan baùo söï Phuïc sinh cuûa Ngaøi.
GM Vuõ vaên Thieân
Saùng sôùm ngaøy thöù nhaát trong tuaàn, Ngaøy Chuùa nhaät Phuïc sinh, chuùng ta gioáng nhö caùc moân ñeä Pheâ-roâ vaø Gioan voäi vaõ hoái haû ñeán beân moä Chuùa, sau khi ñaõ nghe Maria Mañaleâna loan tin : « Ngöôøi ta ñaõ ñem Chuùa ñi khoûi moä; vaø chuùng toâi chaúng bieát hoï ñeå Ngöôøi ôû ñaâu » (Ga 20,2).
Thieân Chuùa nhö ngöôøi thích chôi troø troán tìm vôùi con ngöôøi. Con ngöôøi cöù tìm kieám, khaùm phaù vaø doõi theo Ngöôøi. Môùi hoâm naøo, Ñöùc Gieâsu coøn heïn vôùi caùc moân ñeä : « sau khi troãi daäy, Thaày seõ ñeán Galileâa tröôùc anh em » (Mc 14,28). Vaäy maø hoâm nay Ngaøi ñeå laïi giöõa hoï moät ngoâi moä troáng Tröôùc ngoâi moä naøy, ngöôøi chöùng kieán coù nhöõng nhaän ñònh khaùc nhau : Pheâ-roâ vaø ngöôøi moân ñeä ñöôïc Ñöùc Gieâsu yeâu meán « ñaõ thaáy vaø ñaõ tin », trong khi caùc thöôïng teá vaø caùc kyø muïc laïi taïo neân caâu chuyeän veà vieäc caùc moân ñeä ñaõ laáy troäm xaùc (Mt 28, 12-15)
Nhö caùc moân ñeä ngaøy xöa, khaùch haønh höông Thaùnh Ñòa hoâm nay vaãn ñöôïc chöùng kieán moät ngoâi moä troáng. Ngöôøi ta ñeán coù theå vì toø moø, hieáu kyø. Nhöng phaàn lôùn trong hoï laø caùc tín höõu Kitoâ ñeán ñeå cung kính vaø caàu nguyeän taïi chính nôi ñaõ an taùng xaùc Chuùa, nhö truyeàn thoáng coâng nhaän, sau khi thaùo ñanh Ngaøi khoûi Thaäp giaù. Ngoâi moä troáng cuûa ngaøy Phuïc sinh noùi vôùi chuùng ta bieát bao ñieàu :
1-Ngoâi moä troáng laø khôûi ñieåm ñöùc tin cuûa caùc moân ñeä :
Tröôùc cuoäc töû naïn, Pheâ-roâ laø ngöôøi nhaùt ñaûm. Maëc duø tröôùc ñoù OÂng ñaõ maïnh meõ tuyeân boá : « daàu coù phaûi vaøo tuø hay phaûi cheát vôùi Chuùa ñi nöõa, con cuõng vaãn saün saøng » (Lc 22,33), vaâïy maø khi Thaøy bò baét, OÂng ñaõ voäi vaøng choái Thaøy mình ba laàn tröôùc caâu hoûi baâng quô cuûa moät coâ ñaày tôù. Tröôùc ngoâi moä troáng, caùc oâng ñaõ tin. Ngoâi moä troáng laø baèng chöùng huøng hoàn veà quyeàn naêng Thieân Chuùa.Bôûi vì neáu thaân xaùc cuûa Ñöùc Gieâsu coøn naèm yeân trong ngoâi moä thì Ngaøi cuõng chæ nhö bao ngöôøi khaùc maø thoâi, giaùo lyù cuûa Ngaøi khoâng coù gì ñaëc bieät. Ngöôøi moân ñeä ñöôïc Ñöùc Gieâsu yeâu meán ñoàng thôøi cuõng laø taùc giaû cuûa Phuùc aâm thöù Boán ñaõ noùi leân caûm nghieäm caù nhaân cuûa mình khi chöùng kieán ngoâi moä troáng : OÂng ñaõ thaáy vaø OÂng ñaõ tin. Thaáy vaø Tin, ñoù chính laø noäi dung chính cuûa Tin Möøng naøy vaø ñoù cuõng chính laø nguoàn höùng khôûi ñaõ khieán OÂng vieát ra ñeå laøm chöùng veà Ñöùc Gieâsu, « ñeå Anh Em tin raèng Chuùa Gieâsu laø Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa vaø ñeå Anh Em tin maø ñöôïc soáng nhôø Danh Ngaøi ».(Ga 20,31)
2-Ngoâi moä troáng laø khôûi ñieåm cuûa moät Daân Toäc Môùi :
Vaøo thuôû bình minh cuûa coâng cuoäc saùng taïo, khi muoán döïng neân ngöôøi phuï nöõ, Thieân Chuùa ñaõ khieán OÂng A-ñam nguû say, vaø töø chieác xöông söôøn cuûa OÂng, Ngaøi ñaõ taïo neân ngöôøi phuï nöõ (xem St 2,18-25). Trong ngoâi moä naøy, Ñöùc Gieâsu, vò A-ñam thöù hai - hay vò A-ñam cuoái cuøng - ñaõ nguû yeân. Vaø trong giaác nguû naøy, chính taïi caïnh söôøn bò ñaâm thaâu qua maø moät daân toäc môùi ñöôïc sinh ra. Daân toäc naøy bao goàm taát caû moïi ngöôøi, khoâng phaân bieät chuûng toäc maøu da vaø ngoân ngöõ (xem Cv 10,34a.37-43, baøi ñoïc ñeà nghò cho Phuïng vuï Lôøi Chuùa cuûa Chuùa nhaät Phuïc sinh). Daân toäc môùi naøy bao goàm taát caû nhöõng ai ñaõ ñöôïc thanh taåy nhaân danh Ñöùc Gieâsu, Ñaáng ñaõ cheát vaø soáng laïi, vaø chính chuùng ta, nhöõng ngöôøi töø « daân ngoaïi » cuõng ñöôïc trôû neân thaønh vieân cuûa Daân toäc naøy. Qua laøn nöôùc taùi sinh, chuùng ta ñaõ ñöôïc « choãi daäy cuøng vôùi Ñöùc Kitoâ » (2 Cl 3,1) ñeå laøm thaønh « gioáng noøi ñöôïc tuyeån choïn,laø haøng tö teá vöông giaû,laø daân Thaùnh, Daân rieâng cuûa Thieân Chuùa, ñeå loan truyeàn nhöõng kyø coâng cuûa Ngöôøi » (l Pr 2,9)
3-Ngoâi moä troáng giuùp chuùng ta hieåu yù nghóa cuûa cuoäc ñôøi :
Phuïng vuï Giaùo hoäi ñeà nghò chuùng ta suy ngaém Ñaøng Thaùnh Giaù vaøo chieàu Thöù Baûy Tuaàn Thaùnh. Moät nghi thöùc thaät caûm ñoäng : töøng ñoaøn ngöôøi laëng leõ aâm thaàm chieâm ngaém thaäp giaù, bieåu töôïng cuûa tình yeâu töï hieán, bieåu töôïng cuûa tình thöông Thieân Chuùa. Ngaøy Thöù Baûy Tuaàn Thaùnh, Giaùo hoäi nghieâng mình töôûng nieäm vaø caàu nguyeän beân moä Chuùa. Tuy vaäy, Ñöùc Kitoâ khoâng chæ daãn ñöa chuùng ta tôùi naám moä. Söï cheát khoâng phaûi laø tieáng noùi cuoái cuøng cuûa Thieân Chuùa. Ngoâi moä troáng muoán nhaéc nhôû chuùng ta raèng : chuùng ta soáng laø soáng cho Thieân Chuùa. Cuoäc soáng ñôøi naøy laø söï chuaån bò cho ñôøi sau. Ngoâi moä laø moät ñieåm döøng, nhöng khoâng phaûi laø cuøng ñích, vì Ñöùc Gieâsu ñaõ ra khoûi moà, ñaõ chieán thaéng töû thaàn. Cuoäc soáng naøy tìm thaáy yù nghóa saâu xa cuûa noù trong chính cuoäc khoå naïn vaø phuïc sinh cuûa Ñöùc Gieâsu. Thaäp giaù laø lôøi môøi goïi yeâu thöông, phuïc vuï. Thaäp giaù laø nieàm hy voïng an uûi. Thaäp giaù coøn laø lôøi höùa heïn baûo ñaûm cho chuùng ta veà cuoäc soáng vónh cöûu.
Vaâng, Thieân Chuùa vaãn thích chôi troø troán tìm vôùi con ngöôøi. Ngoâi moä troáng laø moät baèng chöùng huøng hoàn cho quyeàn naêng Thieân Chuùa. Söï troáng vaéng aáy laø moät lôøi phaùt bieåu maïnh meõ veà söï hieän dieän cuûa Ngaøi, moät söï « hieän-dieän-vaéng-maët » (preùsence-absence) ñang môøi goïi chuùng ta haõy tieáp tuïc kieám tìm vaø gaëp gôõ.
Nhö theá, Leã phuïc sinh môøi goïi chuùng ta ñeán chieâmngöôõng ngoâi moä troáng naêm xöa trong khu vöôøn gaàn nôi Chuùa chòu ñoùng ñinh, ñeå khaùm phaù ra chính söï hieän dieän cuûa Ngaøi. Ngaøi ñaõ soáng laïi, Ngaøi khoâng coøn cheát nöõa. Ñöùc Kitoâ ñang môøi goïi chuùng ta haõy vöôït leân caùi thöïc taïi höõu haïn ñeå vöôn tôùi caùi sieâu nhieân, voâ haïn; haõy thoaùt ra khoûi söï sôï haõi ñeå ra ñi loan baùo söï Phuïc sinh cuûa Ngaøi.
GM Vuõ vaên Thieân