Những năm gần đây tôi tham gia vào chương trình làm Tuyên úy cho Tầu Du Lịch (Cruise Ship Priest) và là thành phấn của tổ chức Apostleship of the Sea of the United States of America (AOS-USA).
Vai trò của vị Tuyên Úy trên tầu du lịch như thế nào?
Là tuyên úy cho tầu du lịch không thực sự hẳn là một kỳ nghỉ hoàn toàn, nhưng là cơ hội truyền giáo và dấn thân cung cấp nhu cầu thiêng liêng cho khách du lịch và cả cho thủy thủ đoàn nữa, đồng thời riêng với tôi có thì giờ thư giãn, chụp hình ảnh và tìm hiểu, viết lại những nét đẹp về các địa danh để chia sẻ với mọi người trên VietCatholic.
Tôi là một linh mục rất may mắn, được đào tại tại môi trường Âu Mỹ, có cơ hội đi nhiều nơi... Hoàn cảnh đưa đẩy nên tôi đi thăm được nhiều nơi, tham gia các phái đoàn hành hương. Tính đến nay tôi đã thăm trên 50 quốc gia khác nhau, thăm các danh lam thắng cảnh, viếng các thánh tích và thánh địa, đã tham quan đủ 7 kỳ quan cổ đại của thế giới… Dù có những nơi đã thăm viếng dăm ba lần nhưng vẫn không chán. Mỗi lần đi là một lần học hỏi thêm, khám phá và đào sâu kho tàng văn hóa và nghệ thuật thế giới.
Có một số người nhận xét rằng: "Gia đình chúng con có tham gia một chuyến tầu lịch, rất thích, nhưng đi vài lần sẽ chán... sao cha đi nhiều lần mà không chán?"
Đúng vậy, nếu chỉ tham dự vào các chương trình đã bán sẵn cho một chuyến tầu du lịch thì cũng rất hạn hẹp, tuy dù phong phú, nhưng không đủ... Thường thì trên tầu có đủ tiện nghi và những chương trình văn nghệ, ca nhạc, ăn uống, đánh bài, mua sắm, học hỏi và giải trí. Tầu thường di chuyển về ban đêm, ban ngày sẽ ghé bến tham quan, thường là các địa danh và thắng cảnh. Tầu cũng thả khách hành hương xuống bến, nhưng mình phải tự lập đi tham quan, nếu mình không mua các "tour tham quan" của tầu và thường thì rất đắt, mỗi tour trung bình từ giá từ $50 tới $150 một chuyến cho 1 ngày, và có nhiều lựa chọn. Ở bến tầu cũng có các tour du lịch do địa phương tổ chức và rất rẻ, nhưng không được được yên tâm vì không biết sẽ ra sao?
Tôi thường tham gia các tour này đề học hỏi thêm về lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, phong tục và nếp sống của dân địa phương và nơi chốn đó, với mục đích ghi lại để chia sẻ với mọi người. Lý do tôi không chán... vì có mục tiêu rõ rệt và vì ích chung, coi như một công tác thông tin và truyền giáo, cộng thêm vai trò tuyên úy mang lại ích lợi thiêng liêng cho thủy thủ đoàn và khách du lịch không chỉ cho người Công Giáo mà cả người không Công Giáo.
Vị tuyên úy coi tất cả các hành khách trên chuyến tầu là giáo dân của mình, họ là gia đình là giáo xứ của mình trong thời gian mình phục vụ trên tầu.
Vị tuyên úy có trách nhiệm dâng thánh lễ mỗi ngày trên tầu, ngày thường ở một phòng nhỏ hơn do giám đốc tầu chỉ định, và Thánh lễ Chúa Nhật ở phòng lớn hơn thường là Rạp hát của tầu, trung bình có vài trăm người tham dự.
Hãng tầu du lịch Holland America đều có sắp xếp trên mọi chuyến tầu có tuyên úy Công Giáo, do vậy vị tuyên úy Công Giáo cũng có trách nhiệm cử hành Nghi lễ tôn giáo cho người Tin Lành mỗi Chúa Nhật và ngay cả nghi lễ Cầu nguyện cho người Do thái (trừ khi họ có vị mục sư hay giáo sĩ riêng của họ). Tối ngày Chúa Nhật có thánh lễ riêng cho thủy thủ đoàn sau khi họ làm xong các công tác phục vụ trên tầu.
Ngoài việc dâng thánh lễ mỗi ngày, vị linh mục có thể đi thăm và xức dầu bệnh nhân trên tầu, ban bí tích hòa giải, hướng dẫn thiêng liêng nếu có ai cần tới, và khi trường hợp emergency xẩy ra, sẽ đáp ừng kịp thời các công tác mục vụ cần thiết.
Là tuyên úy, bạn cũng là người cần gương mẫu, nên thường vị tuyên úy:
- Không tham gia vào bất kỳ sự kiện nào có giải thưởng tiền bạc.
- Không đánh bạc trong Casino hoặc tham gia trong Bingo.
- Không ngồi tại các quầy bar uống rượu mạnh.
- Khi có ai đó cần tham vấn, vị tuyên úy nên tìm một nơi nào thuộc một khu vực công cộng, chứ không tại phòng riêng.
Giáo Hội quan tâm tới nhu cầu thiêng liêng của người đi biển:
Trong hơn 80 năm qua, Giáo Hội đã lưu tầm với việc chăm sóc mục vụ và hỗ trợ cho các thuyền viên Công Giáo, ngư dân, hành khách biển, công nhân dầu mỏ ngoài khơi và gia đình họ.
Công đồng Vatican II khẳng định trách nhiệm của mỗi giám mục giáo phận có trách nhiệm việc chăm sóc mục vụ của người dân biển qua tự sắc "Dominus Christus" như sau: "Cần quan tâm đặc biệt cho những người mà vì hoàn cảnh riêng phải xa gia đình. Trong nhóm này là đa số người di cư, những người lưu vong và người tị nạn, người đi biển, du khách, Gypsies, và những người khác thuộc loại hình này".
Tự sắc về việc tông đồ Hằng hải "Stella Maris - Sao Biển" từ lâu cũng kêu gọi bảo vệ quyền lợi thiêng liêng của họ như sau: "Giáo Hội đồng hành với thuyền viên, chăm sóc cho những nhu cầu tâm linh đặc biệt cho nhu cầu của những người sống và làm việc trong thế giới hàng hải. Để đáp ứng các yêu cầu trợ giúp mục vụ đặc biệt cho những người tham gia vào việc vận chuyển thương mại và đánh cá cũng như gia đình của họ, nhân viên cảng và tất cả những người đi du lịch bằng đường biển".
Về quan tâm Tông Đồ Hàng Hải, Tòa thánh lưu ý rằng: Trong mỗi Hội Đồng Giám Mục đối với lãnh thổ hàng hải của mình cần đặt một vị Giám Mục có trách nhiệm thúc đẩy Tông Đồ Hàng hải.
Hội đồng Giáo hoàng về Chăm sóc Mục vụ Di dân và người Di chuyển đã định hướng Mục vụ Tông Đồ Hàng hải các nhiệm vụ chủ yếu như sau:
1- cung cấp các hướng dẫn cần thiết liên quan đến sứ vụ mục tử cho những người đi biển,
2- đảm bảo rằng mục vụ này được thực hiện theo quy định của giáo luật và trong cách thế trang nghiêm và hiệu quả;
3- thúc đẩy một tinh thần đại kết trong thế giới hàng hải, đồng thời quan tâm rằng điều này được thực hiện trong sự hòa hợp trung thành với giáo huấn và kỷ luật của Giáo Hội;
Tổ chức Tông đồ Biển của Hoa Kỳ (AOS-USA) đánh giá cao mục vụ của Linh mục Tuyên uý tầu du lịch nhằm chăm sóc tinh thần và mục vụ của người đi biển và dân biển. Một khi vị linh mục nhận làm Tuyên uý của AOS-USA Cruise Ship Priest, vị tuyên uý không còn đơn thuần là người du lịch nữa là vai trò là linh mục “Tuyên úy” cho chuyến tầu đó. Linh mục mang một sứ vụ và trách nhiệm. Đây là một sứ vụ tong đồ mà Giáo Hội Công Giáo đặt nặng trên vai các vị tuyên úy để nhờ đó, các người đi biển, thủy thủ đoàn, người du lịch và nhân viện phục vụ được tìm thấy chỗ dựa tinh thần, lãnh nhận các bí tịch và nhất là tham dự các thành lễ, như nguồn ơn sủng đồi dào cho đời sống đức tin của mình.
Là tuyên úy cho tầu du lịch không thực sự hẳn là một kỳ nghỉ hoàn toàn, nhưng là cơ hội truyền giáo và dấn thân cung cấp nhu cầu thiêng liêng cho khách du lịch và cả cho thủy thủ đoàn nữa, đồng thời riêng với tôi có thì giờ thư giãn, chụp hình ảnh và tìm hiểu, viết lại những nét đẹp về các địa danh để chia sẻ với mọi người trên VietCatholic.
Tôi là một linh mục rất may mắn, được đào tại tại môi trường Âu Mỹ, có cơ hội đi nhiều nơi... Hoàn cảnh đưa đẩy nên tôi đi thăm được nhiều nơi, tham gia các phái đoàn hành hương. Tính đến nay tôi đã thăm trên 50 quốc gia khác nhau, thăm các danh lam thắng cảnh, viếng các thánh tích và thánh địa, đã tham quan đủ 7 kỳ quan cổ đại của thế giới… Dù có những nơi đã thăm viếng dăm ba lần nhưng vẫn không chán. Mỗi lần đi là một lần học hỏi thêm, khám phá và đào sâu kho tàng văn hóa và nghệ thuật thế giới.
Có một số người nhận xét rằng: "Gia đình chúng con có tham gia một chuyến tầu lịch, rất thích, nhưng đi vài lần sẽ chán... sao cha đi nhiều lần mà không chán?"
Đúng vậy, nếu chỉ tham dự vào các chương trình đã bán sẵn cho một chuyến tầu du lịch thì cũng rất hạn hẹp, tuy dù phong phú, nhưng không đủ... Thường thì trên tầu có đủ tiện nghi và những chương trình văn nghệ, ca nhạc, ăn uống, đánh bài, mua sắm, học hỏi và giải trí. Tầu thường di chuyển về ban đêm, ban ngày sẽ ghé bến tham quan, thường là các địa danh và thắng cảnh. Tầu cũng thả khách hành hương xuống bến, nhưng mình phải tự lập đi tham quan, nếu mình không mua các "tour tham quan" của tầu và thường thì rất đắt, mỗi tour trung bình từ giá từ $50 tới $150 một chuyến cho 1 ngày, và có nhiều lựa chọn. Ở bến tầu cũng có các tour du lịch do địa phương tổ chức và rất rẻ, nhưng không được được yên tâm vì không biết sẽ ra sao?
Tôi thường tham gia các tour này đề học hỏi thêm về lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, phong tục và nếp sống của dân địa phương và nơi chốn đó, với mục đích ghi lại để chia sẻ với mọi người. Lý do tôi không chán... vì có mục tiêu rõ rệt và vì ích chung, coi như một công tác thông tin và truyền giáo, cộng thêm vai trò tuyên úy mang lại ích lợi thiêng liêng cho thủy thủ đoàn và khách du lịch không chỉ cho người Công Giáo mà cả người không Công Giáo.
Vị tuyên úy coi tất cả các hành khách trên chuyến tầu là giáo dân của mình, họ là gia đình là giáo xứ của mình trong thời gian mình phục vụ trên tầu.
Vị tuyên úy có trách nhiệm dâng thánh lễ mỗi ngày trên tầu, ngày thường ở một phòng nhỏ hơn do giám đốc tầu chỉ định, và Thánh lễ Chúa Nhật ở phòng lớn hơn thường là Rạp hát của tầu, trung bình có vài trăm người tham dự.
Hãng tầu du lịch Holland America đều có sắp xếp trên mọi chuyến tầu có tuyên úy Công Giáo, do vậy vị tuyên úy Công Giáo cũng có trách nhiệm cử hành Nghi lễ tôn giáo cho người Tin Lành mỗi Chúa Nhật và ngay cả nghi lễ Cầu nguyện cho người Do thái (trừ khi họ có vị mục sư hay giáo sĩ riêng của họ). Tối ngày Chúa Nhật có thánh lễ riêng cho thủy thủ đoàn sau khi họ làm xong các công tác phục vụ trên tầu.
Ngoài việc dâng thánh lễ mỗi ngày, vị linh mục có thể đi thăm và xức dầu bệnh nhân trên tầu, ban bí tích hòa giải, hướng dẫn thiêng liêng nếu có ai cần tới, và khi trường hợp emergency xẩy ra, sẽ đáp ừng kịp thời các công tác mục vụ cần thiết.
Là tuyên úy, bạn cũng là người cần gương mẫu, nên thường vị tuyên úy:
- Không tham gia vào bất kỳ sự kiện nào có giải thưởng tiền bạc.
- Không đánh bạc trong Casino hoặc tham gia trong Bingo.
- Không ngồi tại các quầy bar uống rượu mạnh.
- Khi có ai đó cần tham vấn, vị tuyên úy nên tìm một nơi nào thuộc một khu vực công cộng, chứ không tại phòng riêng.
Giáo Hội quan tâm tới nhu cầu thiêng liêng của người đi biển:
Trong hơn 80 năm qua, Giáo Hội đã lưu tầm với việc chăm sóc mục vụ và hỗ trợ cho các thuyền viên Công Giáo, ngư dân, hành khách biển, công nhân dầu mỏ ngoài khơi và gia đình họ.
Công đồng Vatican II khẳng định trách nhiệm của mỗi giám mục giáo phận có trách nhiệm việc chăm sóc mục vụ của người dân biển qua tự sắc "Dominus Christus" như sau: "Cần quan tâm đặc biệt cho những người mà vì hoàn cảnh riêng phải xa gia đình. Trong nhóm này là đa số người di cư, những người lưu vong và người tị nạn, người đi biển, du khách, Gypsies, và những người khác thuộc loại hình này".
Tự sắc về việc tông đồ Hằng hải "Stella Maris - Sao Biển" từ lâu cũng kêu gọi bảo vệ quyền lợi thiêng liêng của họ như sau: "Giáo Hội đồng hành với thuyền viên, chăm sóc cho những nhu cầu tâm linh đặc biệt cho nhu cầu của những người sống và làm việc trong thế giới hàng hải. Để đáp ứng các yêu cầu trợ giúp mục vụ đặc biệt cho những người tham gia vào việc vận chuyển thương mại và đánh cá cũng như gia đình của họ, nhân viên cảng và tất cả những người đi du lịch bằng đường biển".
Về quan tâm Tông Đồ Hàng Hải, Tòa thánh lưu ý rằng: Trong mỗi Hội Đồng Giám Mục đối với lãnh thổ hàng hải của mình cần đặt một vị Giám Mục có trách nhiệm thúc đẩy Tông Đồ Hàng hải.
Hội đồng Giáo hoàng về Chăm sóc Mục vụ Di dân và người Di chuyển đã định hướng Mục vụ Tông Đồ Hàng hải các nhiệm vụ chủ yếu như sau:
1- cung cấp các hướng dẫn cần thiết liên quan đến sứ vụ mục tử cho những người đi biển,
2- đảm bảo rằng mục vụ này được thực hiện theo quy định của giáo luật và trong cách thế trang nghiêm và hiệu quả;
3- thúc đẩy một tinh thần đại kết trong thế giới hàng hải, đồng thời quan tâm rằng điều này được thực hiện trong sự hòa hợp trung thành với giáo huấn và kỷ luật của Giáo Hội;
Tổ chức Tông đồ Biển của Hoa Kỳ (AOS-USA) đánh giá cao mục vụ của Linh mục Tuyên uý tầu du lịch nhằm chăm sóc tinh thần và mục vụ của người đi biển và dân biển. Một khi vị linh mục nhận làm Tuyên uý của AOS-USA Cruise Ship Priest, vị tuyên uý không còn đơn thuần là người du lịch nữa là vai trò là linh mục “Tuyên úy” cho chuyến tầu đó. Linh mục mang một sứ vụ và trách nhiệm. Đây là một sứ vụ tong đồ mà Giáo Hội Công Giáo đặt nặng trên vai các vị tuyên úy để nhờ đó, các người đi biển, thủy thủ đoàn, người du lịch và nhân viện phục vụ được tìm thấy chỗ dựa tinh thần, lãnh nhận các bí tịch và nhất là tham dự các thành lễ, như nguồn ơn sủng đồi dào cho đời sống đức tin của mình.