PARAGUAY – CHÚT TẢN MẠN MÙA VỌNG 2014
Hôm nay ngày 30 tháng 11, kết thúc tháng Các Linh Hồn nhưng lại là ngày Chúa Nhật thứ I Mùa Vọng, bắt đầu một năm phụng vụ mới của người Công Giáo. Tuần lễ này người Paraguay đi hành hương viếng Mẹ Caacupe được long trọng mừng kính vào ngày 8 tháng 12 hàng năm ở Vương Cung Thánh Đường Caacupe cách thủ đô Paraguay khoảng 60km về hướng Đông. Thời tiết Paraguay mùa này nóng kinh khủng nhưng không vì thế mà làm chậm bước tiến của khách hành hương viếng Mẹ, vì thiếu Mẹ Caacupe trong đời sống tinh thần của họ coi như thiếu tất cả.
Có một vài anh em linh mục người Âu châu làm việc ở đây thỉnh thoảng khích bác hay phê phán cách giữ đạo thiếu khoa học của người dân chất phát ở đây vì lúc nào cũng nhắc đến Đức Mẹ, và chính bản thân tôi cũng có lần phê phán là người dân ở đây giữ đạo thờ ơ, nhưng dần dần ở lâu chúng tôi mới hiểu về phong tục tập quán của một dân tộc có phần nào giống như người Việt Nam mình là “Đạo Thờ Mẫu”. Cũng chính nhờ những dịp lễ có dính dáng về Đức Mẹ như lễ Mẹ Lên Trời, lễ Truyền Tin, lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm (Nay là lễ Mẹ Caacupe của người Paraguay) mà nhiều người từ lâu “quên” đạo hay đã chuyển qua đạo khác, nay về với Mẹ để được gặp Chúa.
Sứ điệp Lời Chúa trong Chúa Nhật thứ I Mùa Vọng năm B mời gọi chúng ta hãy tỉnh thức và sẵn sàng vì chúng ta không biết ngày nào, giờ nào Chúa sẽ đến thăm và gọi từng người chúng ta. Tỉnh thức là một thái độ cầu nguyện ở mức độ thâm sâu và thực chất. Tỉnh thức là một cách sống hoàn toàn trong ý thức liên tục quy hướng về ông chủ chính là Thiên Chúa và nhiệm vụ mà Người trao phó cho chúng ta. Người đầy tớ tỉnh thức là người luôn luôn đặt mình trong ý thức về tư cách của mình là người phục vụ ông chủ và thi hành một cách tốt nhất nhiệm vụ mà ông trao phó cho mình. Khi ông chủ đi xa, người đầy tớ dễ bị cám dỗ quên ông và quên nhiệm vụ ông trao phó, từ đó hành xử như thể mình là ông chủ, theo hướng riêng của mình từng lúc. Người đầy tớ tỉnh thức sẽ luôn luôn gắn kết cuộc sống mình với ông chủ và luôn luôn sẵn sàng trả lời ông về việc thực hiện nhiệm vụ mà ông đã trao phó cho mình. Khi Chúa Giêsu nói các môn đệ của Người phải tỉnh thức như các đầy tớ trong dụ ngôn phải tỉnh thức, là Người muốn nhấn mạnh đến thái độ sống đó, chứ không phải là một sự canh thức về phương diện thể lý đơn giản. Lời mời gọi tỉnh thức và sẵn sàng của Chúa Giê-su khởi đầu Mùa Vọng không chỉ dành riêng cho các môn đệ, cho các linh mục tu sĩ nhưng là cho tất cả mọi người không trừ một ai: “Điều Thầy nói với anh em đây, Thầy cũng nói với hết thảy mọi người là: phải tỉnh thức!” (Xc. Mc. 13,37). Đây là một lệnh truyền được ngỏ với các môn đệ thân tín, sai họ đi thông truyền cho tất cả mọi người điều mà Chúa Giêsu đang nói với họ để mọi người đều tỉnh thức đón chờ Ngài đến hoàn thành công trình cứu độ của Ngài.
Năm Về Đời Sống Thánh Hiến
Cũng trong chiều hướng đó, năm nay Giáo Hội đã mời gọi mọi người cầu nguyện cho các bậc tru trì và chính Đức Thánh Cha Phan-xi-cô đã công bố từ Chúa Nhật thứ I Mùa Vọng năm nay đến hết ngày 2 tháng 2 năm 2016 nhằm lễ Dâng Chúa Giê-su vào Đền Thánh là Năm về Đời Sống Thánh Hiến. Trong một lá thư khá dài của Đức Thánh Cha Phan-xi-cô công bố hôm 28-11-2014 và gửi đến những người nam nữ thánh hiến, nhân dịp Năm về Đời Sống Thánh Hiến, ngài kêu gọi kiểm điểm ơn gọi, dấn thân canh tân đoàn sủng, tăng cường tình hiệp thông, đi tới các khu ngoại ô của cuộc sống, quan tâm giúp đỡ những người nghèo vì ngài đã từng nhấn mạnh là Giáo Hội của Chúa Ki-tô phải là Giáo Hội của những người nghèo.
Trong số những mong đợi Đức Thánh Cha đề ra trong Năm về Đời Sống Thánh Hiến, ngài mong muốn rằng nơi nào có các tu sĩ, thì nơi đó có niềm vui: “Chúng ta được kêu gọi cảm nghiệm và chứng tỏ rằng Thiên Chúa có thể làm cho tâm hồn chúng ta được sung mãn và làm cho chúng ta được hạnh phúc, chúng ta không cần tìm hạnh phúc ở nơi khác; ước gì tình huynh đệ chân thành trong cộng đoàn chúng ta nuôi dưỡng niềm vui của chúng ta”.
Mong đợi thứ hai của Đức Thánh Cha là ngài muốn các tu sĩ thức tỉnh thế giới, trở thành những ngôn sứ làm chứng về cách thức Chúa Giêsu đã sống trên trái đất này. Không bao giờ tu sĩ được từ bỏ sứ vụ ngôn sứ của mình.
Mong đợi thứ ba là linh đạo hiệp thông trở thành thực tại trong các cộng đoàn và những người thánh hiến đi hàng đầu trong việc đương đầu với thách đố biến Giáo Hội thành nhà và là trường hiệp thông. Đức Thánh Cha viết: “Tình hiệp thông được thực thi trước tiên giữa lòng các cộng đoàn dòng tu liên hệ. Về điểm này, tôi mời gọi anh chị em hãy đọc lại những lời mà tôi thường lập lại, đó là: những lời phê bình, nói hành nói xấu, ghen tị ghen tương, đố kỵ, là những thái độ không có quyền được ở trong các nhà của chúng ta. Sau khi đặt tiền đề đó, con đường bác ái mở ra trước mắt chúng ta hầu như là vô biên, vì đây là vấn đề theo đuổi sự đón tiếp và quan tâm đối với nhau, thực thi sự hiệp thông của cải vật chất và tinh thần, sửa lỗi cho nhau, tôn trọng những người yếu hơn.. 'Sống chung với nhau, thật là một khoa thần bí'.
Sau cùng, Đức Thánh Cha kêu gọi mọi thành phần Giáo Hội, nhất là những người thánh hiến, hãy ra khỏi mình để tới các vùng ngoại ô của cuộc sống, đáp ứng những mong đợi của thế giới. Ngài viết: “Có cả một nhân loại đang chờ đợi, những người đã mất hết mọi hy vọng, các gia đình gặp khó khăn, các trẻ em bị bỏ rơi, người trẻ bị chặn mất mọi tương lai, bệnh nhân, người già bị bỏ rơi, người giàu đầy dư của cải, nhưng tâm hồn trống rỗng...”.
Tiếng Việt rất hay khi chỉ cần đảo chữ là thay đổi nghĩa hoàn toàn. Chúa mời gọi mọi người chúng ta hãy “tỉnh thức” đế ‘thức tỉnh” lương tâm thế giới. Chính Đức Thánh Cha đã mời gọi những người tu trì thức tỉnh thế giới, trở thành những ngôn sứ làm chứng về cách thức Chúa Giêsu đã sống trên trái đất này.
Bởi thế, Mùa Vọng hàng năm không chỉ là mùa để chuẫn bị lễ Noel với những chương trình Hoan Ca Giáng Sinh hoành tráng hay tô điểm các Hang Đá hiện đại với những ánh đèn lộng lẫy ở vùng Bắc Mỹ hay châu Á, trong đó có Việt Nam. Mùa Vọng còn phải là mùa của một sự thay đổi vì Chúa đã đến để làm cho con người hạnh phúc nhưng chính con người lại thích làm khổ nhau qua chiến tranh, hận thù và khích bác lẫn nhau. Những người tu sĩ được mọi gọi sống tâm tình Mùa Vọng cách tích cực hơn trong Năm về Đời Sống Thánh Hiến như trong thư của vị Tu sĩ Dòng Tên là Giáo Hoàng đương kim Phan-xi-cô đã mời gọi.
Đại Hội Tỉnh Dòng Ngôi Lời Paraguay
Hàng năm cứ vào tuần cuối cùng của tháng 11 thì chúng tôi thường có Đại Hội toàn Tỉnh Dòng để qui tụ tất cả các nhà truyền giáo Ngôi Lời đang làm việc tại Paraguay nhằm đánh giá những việc đã làm để rút kinh nghiệm và cũng để được nghe những thông tin từ Bề trên Giám tỉnh và tin tức từ Tổng quyền. Năm nay, trùng với chuyến thăm của vị Cố vấn Tổng quyền đến từ Rô-ma nên anh em được biết những tin tức trực tiếp và những đường hướng mới cho các dự án truyền giáo đến năm 2.018 khi Dòng có Tổng Tu Nghị đề bầu bề trên Tổng quyền mới.
Ngoại trừ các nhà truyền giáo lớn tuổi hay bệnh tật không thể tham dự được, đa số các thành viên đều có mặt để tham dự kỳ đại hội thường niên của Tỉnh Dòng để hâm nóng tình huynh đệ vì một năm chỉ có vài dịp gặp nhau. Tỉnh Dòng Ngôi Lời ở Paraguay hiện nay có đến 25 quốc tịch khác nhau và dĩ nhiên có những bất đồng về văn hóa, chủng tộc là không tránh khỏi. Tuy nhiên vì là Dòng Quốc tế, anh em luôn hạn chế tối đa để tránh những mâu thuẫn, những điều mà có thể gây hiểu lầm không đáng có để sống một đời sống chứng nhân vì nếu giữa các tu sĩ cứ hục hặc với nhau thì ai có thể nghe được những lời họ ra giảng về yêu thương, tha thứ! Vị cố vấn Tổng quyền khá hài lòng trong chuyến kinh lý 7 tuần ở Paraguay dù ngài có chia sẻ rằng dĩ nhiên vẫn còn có những bất đồng, những hiểu lầm không đáng có trong đời sống cộng đoàn. Cũng trong đại hội lần này thì một số anh em đã có bài sai mới trong năm tới trong đó có tôi sau nhiều năm làm trong lĩnh vực đào tạo thì năm tới có thể sẽ chuyền sang lĩnh vực khác. Dĩ nhiên có người vui, kẻ buồn khi nhận bài sai vì “bài sai” thì có bao giờ “đúng” đâu!
Hôm nay cũng là ngày kết thúc tháng Các Đẳng Linh Hồn. Xin Chúa cho các linh hồn thân quen, nhất là linh hồn Má con vừa tròn hai năm tạ thế được hưởng tôn nhan Chúa. Xin cầu chúc mọi người sống tâm tình Mùa Vọng sốt sắng để đón mừng Chúa Giáng Sinh sắp tới.
Paraguay, 30 tháng 11 năm 2014 – Chúa Nhật I Mùa Vọng B
Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.
Có một vài anh em linh mục người Âu châu làm việc ở đây thỉnh thoảng khích bác hay phê phán cách giữ đạo thiếu khoa học của người dân chất phát ở đây vì lúc nào cũng nhắc đến Đức Mẹ, và chính bản thân tôi cũng có lần phê phán là người dân ở đây giữ đạo thờ ơ, nhưng dần dần ở lâu chúng tôi mới hiểu về phong tục tập quán của một dân tộc có phần nào giống như người Việt Nam mình là “Đạo Thờ Mẫu”. Cũng chính nhờ những dịp lễ có dính dáng về Đức Mẹ như lễ Mẹ Lên Trời, lễ Truyền Tin, lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm (Nay là lễ Mẹ Caacupe của người Paraguay) mà nhiều người từ lâu “quên” đạo hay đã chuyển qua đạo khác, nay về với Mẹ để được gặp Chúa.
Năm Về Đời Sống Thánh Hiến
Trong số những mong đợi Đức Thánh Cha đề ra trong Năm về Đời Sống Thánh Hiến, ngài mong muốn rằng nơi nào có các tu sĩ, thì nơi đó có niềm vui: “Chúng ta được kêu gọi cảm nghiệm và chứng tỏ rằng Thiên Chúa có thể làm cho tâm hồn chúng ta được sung mãn và làm cho chúng ta được hạnh phúc, chúng ta không cần tìm hạnh phúc ở nơi khác; ước gì tình huynh đệ chân thành trong cộng đoàn chúng ta nuôi dưỡng niềm vui của chúng ta”.
Mong đợi thứ hai của Đức Thánh Cha là ngài muốn các tu sĩ thức tỉnh thế giới, trở thành những ngôn sứ làm chứng về cách thức Chúa Giêsu đã sống trên trái đất này. Không bao giờ tu sĩ được từ bỏ sứ vụ ngôn sứ của mình.
Mong đợi thứ ba là linh đạo hiệp thông trở thành thực tại trong các cộng đoàn và những người thánh hiến đi hàng đầu trong việc đương đầu với thách đố biến Giáo Hội thành nhà và là trường hiệp thông. Đức Thánh Cha viết: “Tình hiệp thông được thực thi trước tiên giữa lòng các cộng đoàn dòng tu liên hệ. Về điểm này, tôi mời gọi anh chị em hãy đọc lại những lời mà tôi thường lập lại, đó là: những lời phê bình, nói hành nói xấu, ghen tị ghen tương, đố kỵ, là những thái độ không có quyền được ở trong các nhà của chúng ta. Sau khi đặt tiền đề đó, con đường bác ái mở ra trước mắt chúng ta hầu như là vô biên, vì đây là vấn đề theo đuổi sự đón tiếp và quan tâm đối với nhau, thực thi sự hiệp thông của cải vật chất và tinh thần, sửa lỗi cho nhau, tôn trọng những người yếu hơn.. 'Sống chung với nhau, thật là một khoa thần bí'.
Sau cùng, Đức Thánh Cha kêu gọi mọi thành phần Giáo Hội, nhất là những người thánh hiến, hãy ra khỏi mình để tới các vùng ngoại ô của cuộc sống, đáp ứng những mong đợi của thế giới. Ngài viết: “Có cả một nhân loại đang chờ đợi, những người đã mất hết mọi hy vọng, các gia đình gặp khó khăn, các trẻ em bị bỏ rơi, người trẻ bị chặn mất mọi tương lai, bệnh nhân, người già bị bỏ rơi, người giàu đầy dư của cải, nhưng tâm hồn trống rỗng...”.
Tiếng Việt rất hay khi chỉ cần đảo chữ là thay đổi nghĩa hoàn toàn. Chúa mời gọi mọi người chúng ta hãy “tỉnh thức” đế ‘thức tỉnh” lương tâm thế giới. Chính Đức Thánh Cha đã mời gọi những người tu trì thức tỉnh thế giới, trở thành những ngôn sứ làm chứng về cách thức Chúa Giêsu đã sống trên trái đất này.
Bởi thế, Mùa Vọng hàng năm không chỉ là mùa để chuẫn bị lễ Noel với những chương trình Hoan Ca Giáng Sinh hoành tráng hay tô điểm các Hang Đá hiện đại với những ánh đèn lộng lẫy ở vùng Bắc Mỹ hay châu Á, trong đó có Việt Nam. Mùa Vọng còn phải là mùa của một sự thay đổi vì Chúa đã đến để làm cho con người hạnh phúc nhưng chính con người lại thích làm khổ nhau qua chiến tranh, hận thù và khích bác lẫn nhau. Những người tu sĩ được mọi gọi sống tâm tình Mùa Vọng cách tích cực hơn trong Năm về Đời Sống Thánh Hiến như trong thư của vị Tu sĩ Dòng Tên là Giáo Hoàng đương kim Phan-xi-cô đã mời gọi.
Đại Hội Tỉnh Dòng Ngôi Lời Paraguay
Ngoại trừ các nhà truyền giáo lớn tuổi hay bệnh tật không thể tham dự được, đa số các thành viên đều có mặt để tham dự kỳ đại hội thường niên của Tỉnh Dòng để hâm nóng tình huynh đệ vì một năm chỉ có vài dịp gặp nhau. Tỉnh Dòng Ngôi Lời ở Paraguay hiện nay có đến 25 quốc tịch khác nhau và dĩ nhiên có những bất đồng về văn hóa, chủng tộc là không tránh khỏi. Tuy nhiên vì là Dòng Quốc tế, anh em luôn hạn chế tối đa để tránh những mâu thuẫn, những điều mà có thể gây hiểu lầm không đáng có để sống một đời sống chứng nhân vì nếu giữa các tu sĩ cứ hục hặc với nhau thì ai có thể nghe được những lời họ ra giảng về yêu thương, tha thứ! Vị cố vấn Tổng quyền khá hài lòng trong chuyến kinh lý 7 tuần ở Paraguay dù ngài có chia sẻ rằng dĩ nhiên vẫn còn có những bất đồng, những hiểu lầm không đáng có trong đời sống cộng đoàn. Cũng trong đại hội lần này thì một số anh em đã có bài sai mới trong năm tới trong đó có tôi sau nhiều năm làm trong lĩnh vực đào tạo thì năm tới có thể sẽ chuyền sang lĩnh vực khác. Dĩ nhiên có người vui, kẻ buồn khi nhận bài sai vì “bài sai” thì có bao giờ “đúng” đâu!
Hôm nay cũng là ngày kết thúc tháng Các Đẳng Linh Hồn. Xin Chúa cho các linh hồn thân quen, nhất là linh hồn Má con vừa tròn hai năm tạ thế được hưởng tôn nhan Chúa. Xin cầu chúc mọi người sống tâm tình Mùa Vọng sốt sắng để đón mừng Chúa Giáng Sinh sắp tới.
Paraguay, 30 tháng 11 năm 2014 – Chúa Nhật I Mùa Vọng B
Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.