Ngày lễ tạ ơn này có nguồn gốc trong Kinh Thánh. Từ khi Thiên Chúa tạo dựng trời đất và con người.,như Kinh Thánh thuật lại Abel và Cain, hai người con của Ông bà nguyên tổ Adong và Evà đã lấy hoa mầu từ ruộng vườn, những con vật đầu lòng làm lễ vật tạ ơn Thiên Chúa ( St 4, 1-4).
Rồi vào thời Mose có luật truyền về tập tục đạo đức này:
„Ngươi cũng sẽ giữ tục lệ mừng lễ Mùa gặt, lễ dâng của đầu mùa, do sức lao động ngươi làm ra, do công ngươi gieo cấy ngoài đồng; rồi ngươi sẽ giữ tục lệ mừng lễ Thu hoạch vào cuối năm, khi ngươi thu hoạch hoa màu ngoài đồng ngươi đã làm ra.17 Mỗi năm ba lần, tất cả đàn ông con trai phải đến trước nhan Chúa Tể là ĐỨC CHÚA.“ ( Xh 23,16-17)
Thời Hylạp cổ xa xưa, thời đế quốc Roma thống trị Âu Châu và vùng Trung Đông trước Chúa giáng sinh cũng đã có tập tục lễ tạ ơn mùa màng theo nghi lễ việc thờ kính các Thần của thời đó mang đậm mầu sắc ý nghĩa thần thoại.
Khi đạo Công Giáo thành hình phát triển đã thu nhận „rửa tội“ tập tục này thành lễ tạ ơn mang ý nghĩa nội dung Kitô giáo từ thế kỷ 3. sau Chúa giáng sinh.
Đức tin Kitô giáo tin rằng, con người là thành phần trong công trình tạo dựng của Thiên Chúa, và được Thiên Chúa nuôi dưỡng ban cho đất đai ruộng vườn, thú vật làm căn bản lương thực cho sinh sống cùng phát triển đời sống. Nên việc dâng lời tạ ơn Đấng đã ban cho mùa màng thịnh vượng là bổn phận của người lãnh nhận hoa trái lương thực.
Và đồng thời cũng nói lên con người nhận biết mình tùy thuộc vào thiên nhiên. Vì chúc lành từ thiên nhiên đã cho mùa màng được nẩy nở mang lại kết qủa tốt đẹp dư đủ làm lương thực cho đời sống.
Và như thế lễ tạ ơn mùa thu hoạch có căn bản nguồn gốc là tâm tình tạ ơn và ca ngợi công trình thiên nhiên, cùng nhắc nhớ tới sự tương quan mật thiết chặt chẽ giữa thiên nhiên và con người cùng mọi tạo vật sống trong thiên nhiên.
Đời sống xã hội ngày nay tiến triển thay đổi khác nhiều. Đời sống nông nghiệp ngày càng máy móc hiện đại hóa thu gom tập trung lại. Ở các nước văn minh tân tiến như bên Âu châu, số người làm việc sản xuất trong nông nghiệp ruộng lúc hoa mầu, chăn uôi súc vật ngày càng dần ít đi.
Xã hội nhiều đất nước quốc gia có chiều hướng chuyển đổi sang giai đoạn công nghiệp sản xuất hàng hóa với những nhà máy rộng lớn kỹ nghệ hiện đại thu hút hằng trăm ngàn người làm việc ngày đêm.
Con người dù làm việc trong ngành nông nghiệp giữa thiên nhiên ruộng đồng, hay trong ngành kỹ nghệ chế biến sản xuất trong nhà máy đều muốn đạt tới sự phát triển thu hoạch thành công tốt đẹp. Và họ luôn cần thiên nhiên cho đời sống ở mọi giai đoạn, như khí trời, thời tiết…
Con người được Thiên Chúa, Thượng Đế ban cho trí óc nỗ lực làm vịêc chế biến sản xuất theo khả năng mình có, và mong muốn đạt tới thành công kết qủa tốt đẹp. Nhưng dẫu vậy, vẫn còn nhiều sự việc ngoài tầm tay với của họ.
Sức khoẻ cho thể xác bắp thịt chân tay và tinh thần trí óc là điều con người không thể biến chế làm ra được hay mua được. Họ luôn cần có. Và họ chỉ có thể nhận được điều đó từ trời cao ban cho.
Nguyên căn bản đó cũng đủ là lý do sâu xa cho lễ tạ ơn mùa màng rồi.
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long