Các thành viên của Hội đồng Bảo an LHQ đã họp bàn về kháng thư của Syria yêu cầu Israel chấm dựt hành động thù nghịch nhắm vào lãnh thổ của Syria.

Sau cuộc hội kiến kín kéo dài khoảng vài phút, các thành viên của Hội đồng Bảo an (HĐBA) bắt đầu cuộc họp công khai để bàn về bức thư của chính phủ Syria.

Bức thư này kêu gọi có biện pháp dành cho Israel theo sau vụ không tập của Israel vào lãnh thổ của Syria hôm thứ bảy.

Đại sứ của Syria tại Liên hiệp quốc, Faisal Mekdad, nói rằng chính phủ của ông đã soạn ra một nghị quyết, với sự ủng hộ của các nước Ả rập.

Nghị quyết này lên án hành động của Israel, và kêu gọi Israel ngưng ngay tất cả các cuộc tấn công về sau.

Theo đại sứ của Syria, thì một hành động như thế, rất có thể sẽ gây ra những hậu quả khôn lường, và sẽ ảnh hưởng đến hòa bình trong vùng.

Trước đó, Tổng thư ký LHQ, Kofi Annan tỏ ý phê phán vụ không tập của Israel, bày tỏ quan ngại rằng hành động như vậy rất có thể sẽ dẫn đến các bước leo thang mới trong một vùng đã vốn rất căng thẳng.

Theo đại sứ của Syria ở LHQ, Fayssal Mekdad, người đọc diễn văn trước đại hội đồng LHQ, thì vụ không tập là một phần của chiến lược của chính phủ Israel, nhằm đẩy căng thẳng lên cao tại vùng Trung đông. Ông kêu gọi chính phủ Israel tôn trọng luật pháp quốc tế.

Thật là kỳ lạ khi chính phủ Israel, vẫn không công nhận, sau nhiều thập kỷ chiếm đóng và đổ máu, đi cùng với việc thách thức các điều luật quốc tế, rằng con đường đạt được hòa bình nằm ở chỗ Israel thực hiện các nghị quyết tương ứng của HĐBA Liên hiệp quốc trong cuộc xung đột Ả rập – Israel.

Ông nói, việc này cho thấy những ý định hiếu chiến của Israel nhằm vào mọi lãnh thổ thuộc khối Ả rập, bất kể đó là của Syria, Li-băng hay Palestine.

Phản ứng của khối Ả rập

Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak cũng cáo buộc vụ không kích, gọi đó là hành động hung hăng.

Li-băng, Qatar và Jordani đều bày tỏ rõ ràng, rằng các nước này tin là hành động của Israel đã đẩy sự căng thẳng trong khu vực lên tới mức độ nguy hiểm.

Thế nhưng trong một bước đi chưa từng có, ngoại trưởng Jordani cũng nói đã tới lúc cần xem xét những hành động của người Palestine, là nguyên nhân dẫn tới phản ứng của Israel.

Các đồng minh của Mỹ tại Trung Đông như Ai Cập và Jordani đều tha thiết muốn đạt được việc chấm dứt cảnh đánh bom tự sát. Các nước này biết rằng đó là điều kiện để tiến trình hòa bình có thể tái tục.

Các nước này cũng lo ngại rằng áp lực từ phía Hoa Kỳ và Israel đòi nhà cầm quyền Palestine phải giải tán các nhóm dân quân sẽ chỉ dẫn tới cuộc nội chiến của Palestine.

Thế nhưng nếu như đó là điều họ đang suy tính, thì các chính phủ Ả rập ôn hòa nhìn chung đã kiềm chế trong việc công khai bày tỏ quan điểm này.

Vì nếu như họ công khai quan điểm thì dân chúng thuộc khối Ả rập, những người đã mất hết niềm tin vào việc giải quyết vấn đề bằng con đường đàm phán, sẽ chỉ cáo buộc chính phủ là phản bội.

Vì sao Israel tấn công?

Nhiều người cảm thấy căng thẳng về phản ứng của quân đội Israel sau vụ tấn công tự sát kinh hoàng tại Haifa hôm Thứ Bảy.

Người ta đã rất chờ đợi chính phủ Israel thực hiện những lời đe dọa mà nước này đưa ra sau các vụ đánh bom tự sát hồi tháng trước, đó là việc sẽ xóa sổ lãnh tụ Palestine Yasser Arafat.

Thế nhưng, đồng minh chính của Israel là Hoa Kỳ đã lên tiếng phản đối kế hoạch này.

Với việc tiến hành không kích vào Syria, chính phủ Israel có lẽ đang cố gắng làm giảm bớt những áp lực nội bộ quanh việc triệt bỏ ông Arafat, nhưng vẫn duy trì cho chính quyền ông Bush hy vọng tái tục lộ trình hòa bình nay đang trong giai đoạn bế tắc.

Từ lâu nay, Syria đã chịu áp lực từ phía Mỹ là phải chấm dứt việc hỗ trợ cho các nhóm dân quân Palestine vốn bị Mỹ coi là các tổ chức khủng bố.

Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ Donald Rumsfeld thậm chí còn tỏ ý là có thể sớm có hành động quân sự đối với Syria sau khi lật đổ Saddam Hussein.

Các lực lượng vũ trang của Syria không phải là đối thủ ngang tài ngang sức với Israel.

Có lẽ Israel đã thử gửi một thông điệp cảnh cáo tới kẻ thù lâu năm của mình là chớ có hỗ trợ cho các nhóm dân quân Palestine, nếu như không muốn leo thang đối đầu quân sự.

Vụ tấn công của Israel vào lãnh thổ Syria diễn ra vào đêm kỷ niệm lần thứ 13 cuộc chiến Yom Kippur, khi Syria và Ai Cập phối hợp tấn công Israel.

Kể từ đó, Ai Cập đã ký hiệp định hòa bình với Israel, nhưng giữa Israel và Syria thì vẫn còn tồn tại chiến tranh.

Phản ứng của Hoa Kỳ

Mỹ đã đưa ra một tuyên bố báo chí khá ngắn và cục mịch trước các diễn biến vừa xảy ra ở Trung Đông.

Có lẽ đây là phản ứng tự nhiên trước những khó khăn ngoại giao mà sự cố mới này sẽ mang lại cho Washington.

Tuyên cáo của chính quyền Bush nói rằng họ kêu gọi cả Israel và Syria tránh đưa ra hành động dẫn tới xung đột leo thang.

Bộ ngoại giao Hoa Kỳ nói rằng họ chỉ được phía Israel thông báo vài tiếng đồng hồ sau khi xảy ra vụ tấn công vào trại huấn luyện mà phía Israel gọi là đào tạo khủng bố nằm trên đất Syria, và hiện đang yêu cầu có thêm thông tin.

Cạnh đó, thông cáo nói thêm rằng chính phủ Hoa Kỳ đã nhiều lần kêu gọi Syria ngưng che chở các phần tử khủng bố.

Các phóng viên cho rằng đằng sau hậu trường, họ tin chắc là Tòa Bạch Ốc đang cảm thấy lo ngại và về viễn cảnh của hòa bình tại Trung Đông trước diễn tiến của vụ tấn công mới nhất này.

Họ cũng lo ngại là việc này sẽ ảnh hưởng tới tình hình căng thẳng vốn có giữa Israel và khối Ả rập, cũng như tình hình tại Iraq.

Chắc hẳn đây là lúc quan chức Hoa Kỳ đang suy nghĩ họ cần phải làm gì để tác động đến các bên tham gia vào cuộc xung đột. (BBC)