Gioan Tẩy Giả đi trước dọn đường cho Chúa Kitô. Con đường của Gioan đi không bằng phẳng mà ông lại kêu gọi mọi người hãy dọn phẳng đường cho ơn cứu độ của Chúa sắp đến. Đó là một điểm giao thoa giữa trời và đất. Con đường của Gioan đã mang một sứ mệnh ngay từ lúc mới sinh. Tất cả mọi người đều bảo nhau rằng: “Con trẻ này rồi sẽ nên như thế nào? Vì quả thật, bàn tay của Thiên Chúa đã ở cùng em”(Lc 1,66).
Khi lớn lên, Gioan khác người đời. Ông vào trong sa mạc sống khắc khổ, và khi trở lại, ông làm phép rửa, điều mà các tiên tri trong thời Cựu Ước không hề có. Ông khiến cho tất cả mọi người phải hiếu kỳ và đến hỏi ông: “Ông là ai?”(Ga 1,19). Câu hỏi như muốn hỏi rõ hơn: “Ông có phải là Đấng Mesia không?” Và nếu Gioan Tẩy Giả cứ liều nhận “Phải!” thì chắc chắn họ tin Gioan hơn Giêsu Nazareth. Vì Đức Giêsu giáng sinh giữa đêm đông trong nơi hang đá bò lừa, chỉ có một số nhỏ mục đồng chăn chiên biết, ngoài ra chẳng có ai biết. Còn Gioan Tẩy Giả thì ngược lại, từ lúc cha ông là Dacaria bị câm nín, người ta đã biết sự lạ xảy đến với ông, cho đến ngày bà Elisabeth sinh con, đặt tên cho con trẻ là Gioan, khác hẳn với tên trong dòng họ. Rồi ông Dacaria bật miệng để có thể nói được lời chúc tụng Thiên Chúa:
“Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Israel đã viếng thăm cứu chuộc dân Người.
Từ dòng dõi trung thần Đa-vít, Người đã cho xuất hiện vị Cứu Tinh quyền thế để giúp ta”(Lc 1,68-69).
Người ta thấy những dấu lạ ngay từ lúc Gioan Tẩy Giả ra đời và dõi theo bóng dáng của ông vào sa mạc. Người ta chờ đợi ngày Gioan Tẩy Giả trở lại trong những ơn lạ và những dấu chỉ. Nhưng Gioan đã tuyên bố rất dõng dạc: “Tôi là tiếng kêu trong hoang địa. Hãy dọn đường cho Chúa đến”(Ga 1,23). Như vậy, sứ mệnh của Gioan là một sứ mệnh đi trước dọn đường cho Chúa. Sứ mệnh ấy không diễn ra trong bằng phẳng. Gioan đã sống khắc khổ ngay từ bé, bị tấn công ngay khi từ hoang địa trở về, và khi sứ mệnh đã gần hoàn tất Gioan bị bắt cầm tù. Sứ mệnh của Gioan là dọn đường cho Chúa. Ông đã hoàn thành sứ mệnh đó và hoàn thành một cách xuất sắc khi giới thiệu Đức Chúa Giêsu lúc Ngài đi ngang qua: “Đây Chiên Thiên Chúa. Đây Đấng xóa tội trần gian”(Ga 1,29). Chính vì ông hoàn thành sứ mạng như vậy nên đầu Gioan được đặt trong khay như là một của lễ trang trọng dâng về cho Thiên Chúa.
Cuộc đời của Gioan tuy ngắn ngủi, sứ mệnh của Gioan chỉ gói gọn trong hoang địa, nhưng nội dung mà Gioan loan báo quá ư là quan trọng. Đó là ơn cứu độ cho tất cả nhân loại. Đó là Đấng Mesia, Đấng Cứu thế đã đến trần gian. Dẫu cuộc đời Gioan ngắn ngủi, gập gềnh trên những nẻo đường sứ mệnh. Nhưng Gioan đã được gọi là cao trọng hơn tất cả các tiên tri khác. Vì các tiên tri thời Cựu Ước cho tới Gioan kết thúc. Riêng Gioan là người không chỉ loan báo Đấng Mesia mà còn chỉ Đấng Mesia cho dân chúng biết. Gioan đã bắc nhịp cầu từ Cựu Ước sang Tân Ước. Gioan là người đã bắt đầu bằng phép Rửa thống hối là hình bóng báo trước Đức Kitô sẽ thiết lập Bí tích Rửa Tội. Vì vậy, Gioan cho chúng ta một ân huệ lớn lao. Sứ mệnh của Gioan kết thúc không phải để khép lại một hành trình mà chính là mở ra một hành trình của ơn cứu độ thực hiện trong Đức Giêsu Kitô. Vì thế, chúng ta đến với Gioan là đến với Đức Kitô. Chúng ta đón nhận sứ mệnh của Gioan là đón nhận những gì mà Đức Giêsu Kitô muốn cho chúng ta tiếp cận ơn cứu độ nơi chính Ngài. Một hành trình quan trọng như vậy nên Gioan không cần phải nói nhiều. Gioan rao giảng bằng hình ảnh: Rìu đã để sát gốc cây, cây nào không sinh hoa trái sẽ bị chặt đi, hay người cầm nia trong tay mà rê lúa. Lúa thì thu lại cho vào kho lẫm, còn trấu thì đem đốt trong lửa đời đời.
Những cách rao giảng của Gioan cho chúng ta thấy một sự lựa chọn dứt khoát đặt ra trước mắt chúng ta. Cũng như Môisê ngày xưa đã có những diễn thuyết hùng hồn: “Hôm nay tôi đưa ra cho anh em chọn: hoặc được chúc phúc hoặc bị nguyền rủa. Anh em sẽ được chúc phúc nếu vâng nghe những mệnh lệnh của Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, mà tôi truyền cho anh em hôm nay. Anh em sẽ bị nguyền rủa, nếu không vâng nghe những mệnh lệnh của Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, nếu anh em bỏ con đường hôm nay tôi truyền cho anh em phải đi, mà theo những thần khác anh em không biết. (Dnl 11,26-28)
Gioan hôm nay còn mạnh hơn nữa để nói lên một sứ mệnh đã được ấn định. Và nếu người ta không lựa chọn thì việc gì phải đến sẽ đến. Những gì mà Môisê diễn từ trước dân chúng và những gì mà Gioan đặt ra trước mắt mọi người sẽ là những hành trình ngắn nhất để đưa người Kitô hữu vào trong chương trình của Đức Kitô.
Khởi đi từ Môisê với sự lựa chọn giữa sự sống và sự chết đến Gioan đòi hỏi người Ki tô hữu phải ra đi, phải lên đường. Và trong Đức Giêsu Kitô, con đường ấy, con đường cứu độ ấy sẽ sinh hoa kết trái và hoa trái tồn tại đến muôn đời. Người Kitô hữu hôm nay mời gọi đến với Gioan là để Gioan chỉ Đấng Cứu Thế cho mọi người, để cho những kẻ ngỗ nghịch biết trở về với Thiên Chúa toàn năng. Đến với Gioan Tẩy Giả là để nhận một sứ mệnh, sứ mệnh dọn đường cho Đấng Cứu Thế đến. Chúng ta không còn gì để nói hơn. Chúng ta không còn gì để thắc mắc. Khi đứng trước ngưỡng cửa của Cựu Ước, Đức Giêsu tuyên bố: “Trong tất cả những người bởi phụ nữ sinh ra không ai trọng hơn Gioan Tẩy Giả”(Mt 11,11; Lc 7,28)). Người mà Chúa cho phép đứng ở Cựu Ước và một tay với sang Tân Ước!
Một vị trí quan trọng. Một sứ mệnh quan trọng như thế nên nếu hôm nay Gioan Tẩy Giả xuất hiện giữa chúng ta. Ngài không chỉ lấy nước để rửa nữa mà lấy máu làm chứng cho thế giới. Hãy dừng tay giết các thai nhi vô tội; hãy biết lựa chọn con đường sáng, con đường sống, con đường tình yêu mà đừng tách biệt để khỏi trở thành tình dục. Gioan Tẩy Giả không bảo cầm nia trong tay, không bảo cầm rìu để chém gốc cây. Nhưng Gioan Tẩy Giả hôm nay nói với chúng ta rằng: hãy chọn sự sáng thay sự tối tăm. Ánh sáng của thế giới hiện đại càng sáng bừng lên bao nhiêu thì sự dữ và sự tối tăm càng khốc liệt bấy nhiêu. Vì thế, nếu Gioan Tẩy Giả xuất hiện, Ngài sẽ nói với chúng ta rằng “Hãy tìm sự sáng”, “Hãy tìm sự sống”. Con đường sáng ấy, con đường sống ấy đã được Đức Giêsu thánh hóa và đã khẳng định: “Ta là đường, là sự thật và là sự sống”(Ga 14,6).
Lạy Chúa Giêsu Kitô,
Chúa là đường để chúng con bước đi không sợ lầm lạc.
Chúa là sự thật để chúng con không bước đi trong bóng tối.
Chúa là sự sống để chúng con không ở trong bóng đêm của sự chết.
Xin cho chúng con biết nghe lời của Gioan Tẩy Giả,
biết động lòng vì sứ mệnh của ông
mà lay tỉnh tâm hồn thời đại trong hiện tại hôm nay,
để chúng con biết trở về với Chúa,
đón nhận ơn cứu độ của Đấng
mà Gioan Tẩy Giả đã chỉ cho những người đương thời được biết:
“Đây là Chiên Thiên Chúa.
Đây Đấng xóa tội trần gian”
Xin cho chúng con được họa thêm lời của Giáo Hội:
Phúc cho chúng con,
những người được mời tới dự tiệc chiên Thiên Chúa. Amen.
LM. Phêrô Nguyễn Hồng Phúc