NHỮNG BƯỚC CUỐI TRONG CUỘC LỮ HÀNH CỦA NGƯỜI “TÔI TỚ MỌI NGƯỜI” (1 Cr 9, 19)
KONTUM - “Omnium Servum - Tôi tớ mọi người” (1 Cr 9, 19) - Đó là khẩu hiệu giám mục của Đức Cha Alexis Phạm Văn Lộc, nguyên Giám mục Giáo phận Kon Tum. Quả thực, cả cuộc đời của ngài là một cuộc đời của người tôi tớ phục vụ mọi người một cách nhưng không, quên mình vì Danh Đức Kitô và như Đức Kitô - Đấng đã đến không phải để cho người ta hầu hạ, nhưng là hầu hạ và hiến mạng sống mình làm giá cứu chuộc muôn người. Suốt hai mươi năm làm Giám mục Chính tòa (1975 - 1995), trong giai đoạn đầy khó khăn, gian khổ và thử thách, người tôi tớ của Đức Kitô đã đi trọn con đường Mầu Nhiệm Năm Sự Thương của Chuỗi Mân Côi. Ngài quả là một nhà thừa sai đầy nhiệt huyết trong sứ mạng truyền giáo như các bậc tiền bối đáng kính trên cánh đồng truyền giáo Tây Nguyên cho các anh em sắc tộc bản địa.
Xem hình ảnh tang lễ
Trong tâm tình yêu mến đầy kính trọng, vào những ngày cuối đời của Đức Cha Alexis, từ sáng tới chiều của tháng 11.2011 – Tháng Các Linh Hồn, quý cha, quý nữ tu và giáo dân tuôn đến thăm hỏi, cầu nguyện cho ngài. Đến tối thứ Ba, ngày 15 tháng 11, hơi thở của ngài chỉ còn thoi thóp, tưởng chừng như không thể qua khỏi; nhưng sáng thứ Tư, 16 tháng 11, ngài lại khỏe trở lại. Dù người “tôi tớ của mọi người” cảm thấy đau yếu nhiều hơn, nhưng ngài vẫn giữ được nét đạo đức và khôi hài vốn có. Ngài đã cảm nghiệm sự ra đi cận kề của mình nên nói khẽ với các nữ tu rằng: “Cha đau lắm, chết tới cổ rồi!”.
Đến chiều thứ Năm 17 tháng 11, từ lúc 13 giờ, cơn đau càng trở nên trầm trọng hơn. Cha Tổng Đại Diện Phêrô Nguyễn Vân Đông, cùng quý cha và quý nữ tu đã có mặt kịp thời để giúp đỡ ngài trong những giây phút cuối đời. Và, 14 giờ 15 phút ngày 17 tháng 11, ngài đã sẵn sàng ra đi về Nhà Chúa, như một ngọn đèn tắt nhẹ nhàng đang leo lét rồi lịm tắt sau 92 năm cháy sáng.
17 giờ 15 phút, Giáo xứ Chính Tòa đã chuẩn bị xong xuôi mọi công việc, một đoàn rước đơn sơ nhưng trang nghiêm sốt sắng; quý cha, quý nữ tu và các Yao phu di chuyển thi hài của ngài sang Nhà thờ Chính Tòa. Thánh lễ đưa chân có sự hiện diện của cha Tổng Đại Diện và quý cha vùng phụ cận Giáo xứ Chính Tòa.
19 giờ 00, Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh – Giám Mục Giáo Phận đã tổ chức cuộc họp quý cha trong Giáo phận để phân chia công việc tang lễ. Trong khi đó, Giáo xứ Chính tòa, cha sở, cha phó và giáo dân đảm nhiệm việc túc trực, sống bên người mục tử hiền lành đang an nghỉ trong Chúa.
7 giờ 30 phút sáng ngày 18 tháng 11, cha Hạt trưởng đã tổ chức cuộc họp với sự hiện diện của đông đủ Câu, Biện các Giáo xứ, đại diện các Dòng tu. Chính Đức Cha Micae trực tiếp hướng dẫn và phân công công việc cho các Ban.
8 giờ sáng cùng ngày, Đức Giám Mục Giáo Phận đã có mặt và chủ trì buổi họp riêng của từng nhóm và cho biết chương trình tổng thể để các nhóm biết thu xếp công việc tiếp theo. Ngài cũng nói lên tinh thần hy sinh và công lao to lớn của Đức Cha Alexis đối với Giáo phận. Là con cái, chúng ta phải đền đáp công ơn lúc ngài còn sống cũng như khi ngài đã qua đời.
9 giờ 30, Ông Hà Ban, Bí Thư Tỉnh Ủy Tỉnh Kontum và Ông Trần Bình Trọng, Chủ Tịch Mặt Trận Tỉnh Kon Tum đến phúng viếng và phân ưu với Giáo phận và tang quyến. Đức Giám Mục và quý cha thay mặt Giáo phận tiếp đón đoàn trong phòng khách của Giáo xứ Chính tòa và mời đoàn lên thắp hương tưởng nhớ Đức Cố Giám Mục Alexis.
Quý cha và giáo dân các Giáo xứ lần lượt trở về Nhà thờ Chính tòa mỗi lúc một đông hơn để dâng Thánh lễ cầu nguyện cho Đức Cố Giám Mục, các Thánh lễ liên tiếp được cử hành cho tới chiều.
16 giờ cùng ngày, nghi thức tẩm liệm đã diễn ra tại Nhà thờ Chính Tòa với sự hiện diện đông đủ các thành phần dân Chúa. Cha hạt trưởng Giuse Đỗ Hiệu đã thông báo chi tiết nghi thức tẩm liệm và mời đại diện các Dòng Tu lên nhận khăn tăng để chuẩn bị phát cho cộng đoàn.
16 giờ 15 phút, đoàn đồng tế tiến ra, do Đức Giám Mục Giáo Phận chủ sự nghi thức, có sự hiện diện của Đức Cha Phêrô Trần Thanh Chung, nguyên giám mục Giáo phận Kon Tum, cùng quý cha trong Giáo phận. Đoàn đồng tế đã đi tưởng niệm một vòng quanh thi hài bái chào Đức Cha Alexis, rồi trở về cung thánh đứng vòng cung trước bàn thờ và nghi thức phục tang bắt đầu. Các nữ tu phát khăn tang cho đoàn linh mục đồng tế và cộng đoàn dân Chúa.
Nghi thức tẩm liệm diễn ra đơn sơ, nhẹ nhàng như lời mời gọi của Đức Giám Mục và đúng với niềm tin phục sinh Kitô Giáo: “Đức Cha Alexis đã đi trọn con đường và đã được Chúa gọi trở về Nhà Cha, chúng ta chúc mừng ngài”.
Trong nghi thức đầu lễ, Đức Giám Mục Giáo Phận đã đề cao công lao của Đức Cha Alexis với Giáo phận và kêu gọi cộng đoàn sốt sắng dâng Thánh lễ cầu nguyện cho vị Giám mục Việt Nam tiên khởi của Giáo phận Kontum, với biết bao những khó nhọc trong buổi giao thời đầy khó khăn. Giờ đây, đã đến lúc ngài được nghỉ ngơi bên Thiên Chúa Hằng Sống.
Trong bài giảng Thánh lễ, Cha Tổng Đại Diện Phêrô Nguyễn Vân Đông đã ca ngợi Đức Cố Giám Mục như một mẫu gương cho các linh mục về tri thức và nhân bản, cũng như tinh thần truyền giáo. Không những thế, trong tư cách là mục tử của Giáo phận, ngài đã sống chan hòa với anh em linh mục, hòa mình với con cái và đặc biệt yêu thương săn sóc những người nghèo và người sắc tộc. Sau cùng, ngài kêu gọi cộng đoàn tiếp tục cầu nguyện và noi theo tấm gương người mục tử, dấn thân dấn thân phục vụ trên cánh đồng truyền giáo của Giáo phận.
Thánh lễ kết thúc, các Giáo xứ và các Chức việc thay phiên nhau túc trực ngày đêm cho đến lễ an táng, sẽ được cử hành vào ngày 21 tháng 11, Lễ Đức Mẹ Dâng Chúa Giêsu trong Đền Thánh.
Người “tôi tớ mọi người” đã an nghỉ trong Chúa, kết thúc cuộc lữ hành 92 năm trên dương thế, trong đó có 60 năm phục vụ mọi người trong tư cách người mục tử - ngài đã trung thành và tận tụy với số vốn mà Chúa đã trao ban. Và hôm nay đây, Chúa đang phán với ngài: “Hỡi đầy tớ tốt lành và trung tín, vì ngươi đã trung tín trong việc nhỏ, ta sẽ đặt ngươi làm những việc lớn, ngươi hãy vào hưởng sự vui mừng của chủ ngươi” (Mt 25:21).
TIỂU SỬ ĐỨC CHA ALEXIS PHẠM VĂN LỘC
Sinh ngày 17-3-1919, tại Phường Vĩnh Ninh, Tp. Huế, Bình Trị Thiên.
I- Quan hệ gia đình
- Cha Phạm Văn Hi, công chức thời Pháp (chết)
- Mẹ Trương Thị Báu, nội trợ (chết)
- Em trai Phạm Văn Bi (chết)
- Em trai Phạm Văn Hiển (chết)
- Em trai Phạm Văn Vinh (chết)
II- Tiểu sử bản thân:
- 1925-1933: Học tiểu học tại trường Lasan Bình Linh, Huế.
- 1933-1940: Học trung học tại Thiên Hựu, Huế.
- 1940-1941: Tú tài phần hai tại trường Khải Định, Huế.
- 1943-1944: Thầy dạy tại Chủng Viện Thừa Sai Kon Tum.
- 1944-1945: Học tại Đại Chủng Viện Qui Nhơn.
- 1945-1946: Học tại Đại Chủng Viện Thừa sai Kon Tum.
- 1946-1951: Học tại Đại Chủng Viện Huế.
- 08.06.1951: Thụ phong linh mục do Đức Giám mục JB. Urrutia Thi, tại Huế.
- 1951-1954: Dạy học tại Đại Chủng Viện Thừa sai Kon Tum.
- 1955-1956: Chính xứ Tân Hương, Kon Tum.
- 1957-1969: Giám đốc Chủng Viện Thừa sai Kon Tum.
- 1969-1971: Dụ học tại Pháp (Paris).
- 1972-1974: Chính xứ Kon Mahar, Kon Tum.
- 1974-1975: Giám đốc trường Giáo phu Cúenot.
- 27.03.1975: Được tấn phong Giám mục phó Giáo phận Kon Tum do Đức Giám mục Paul Léon Seitz Kim, tại Nhà thờ Phương Nghĩa Kon Tum. Với khẩu hiệu Giám mục: “OMNIUM SERVUM: Tôi tớ mọi người” (1 Cor 9,19).
- 02.10.1975: Giám mục Chính tòa Giáo phận Kon Tum.
- 13.04.1995: Nghỉ hưu.
- Đã an nghỉ trong Chúa lúc 14 giờ 15, Thứ Năm, ngày 17 tháng 11 năm 2011. Hưởng thọ 92 tuổi, với 60 năm Linh mục và 36 năm Giám mục.
- Linh cữu Đức Cha Alexis được quàn tại Nhà thờ Chính Toà Kon Tum,
13 Nguyễn Huệ, Thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum.
- Tẩm liệm vào lúc 16 giờ 00, Thứ Sáu ngày 18.11.2011
- Thánh lễ An táng sẽ được cử hành vào lúc 06 giờ 00, Thứ Hai 21.11.2011, Ngài sẽ an nghỉ nơi phần mộ tại khuôn viên nhà thờ Chính Toà Kon Tum.
VỊ THỪA SAI CỦA MỘT THỜI GIAN KHÓ
Sau khi Văn Phòng Toà Giám mục Kon Tum loan tin về sự ra đi của Đức Cha Cố Alexis Phạm Văn Lộc, thư phân ưu từ khắp các Giáo phận trong và ngoài nước đã gửi về hộp thư Tòa Giám Mục Kon Tum. Các trang mạng của các Giáo phận đều đăng tin về sự ra đi của Đức Cố Giám Mục Alexis cùng bày tỏ lòng thương nhớ ngài. Các tổ chức đoàn thể Chính Quyền, các Tôn Giáo bạn đến kính viếng ngày một thêm đông. Các Thánh lễ liên tiếp được cử hành. Tất cả đều nói lên lòng yêu mến đối với vị thừa sai, chứng nhân của một thời kỳ gian khó khăn gian khổ nhất, một thừa sai nhiệt huyết đã hun đúc và vun trồng các thế hệ thừa sai cho Giáo phận Kon Tum.
Để tỏ lòng biết ơn người cha già đáng kính, các thế hệ học trò đã về bên linh cữu để hiệp dâng Thánh lễ tạ ơn Thiên Chúa. Thánh lễ đầu ngày viếng thứ hai 19/11, được cử hành lúc 8 giờ sáng, do Cha giáo Phaolô Đậu Văn Hồng chủ tế, hai cha Gioan Baotixita Hồ Văn Huyên và Đaminh Trần Văn Vũ cùng đồng tế với ngài. Trong bài giảng Thánh lễ, cha Đaminh đã nhìn nhận Đức Cố Giám Mục Alexis như là những “chứng nhân của một thời kỳ gian khó nhất, nhưng bằng niềm xác tín sâu xa, ngài đã trao phó trọn vẹn công việc mục vụ khó khăn cho Chúa Giêsu, và sẵn lòng vác thập giá với ngài để chuyển thông ơn Chúa cho chúng ta”.
Từ 8 giờ 30 phút đến 10 giờ ngày 19 tháng 11, các cơ quan đoàn thể hai tỉnh Kon Tum và Gia Lai đã đến kính viếng và phân ưu với gia đình Giáo phận:
- Thành Ủy – HĐND – UBND – UBMTTQ thành phố Kon Tum.
- Công An tỉnh Kon Tum.
- Cục An Ninh Xã Hội – Bộ Công An.
- Tỉnh Ủy – HĐND – UBND tỉnh Kon Tum.
- Tỉnh Ủy – HĐND – UBND – UBMTTQ tỉnh Gia Lai
- Sở Công An và An Ninh Xã Hội tỉnh Gia Lai.
Trong khi các phái đoàn đến phúng viếng, các Thánh lễ vẫn tiếp tục được dâng trên bàn thờ để cầu nguyện cho Đức Cố Giám Mục Alexis. Cha Tôma Nguyễn Văn Thượng, Chánh xứ Đức An cũng là Giám đốc ơn gọi Giáo phận, đã hiệp dâng Thánh lễ với anh em chủng sinh Giáo phận để tạ ơn Chúa vì muôn vàn ân huệ Chúa đã ban cho Đức Cố Giám Mục Alexis và qua Đức Cố Giám Mục, Chúa đã thương ban cho Giáo phận; bởi lẽ ngài làm giám mục không phải cho bản thân mình, nhưng là cho cộng đoàn và vì cộng đoàn.
Trong bài chia sẻ Lời Chúa, Cha Tôma mời gọi cộng đoàn nhìn lại con đường của vị thừa sai để tạ ơn Thiên Chúa:
Tạ ơn Chúa vì Ngài đã kêu gọi và tuyển chọn Đức Cố Giám Mục Alexis – một thanh niên tài giỏi có bằng tú tài Pháp và là con nhà quyền quý làm thừa sai trên cánh đồng truyền giáo Tây nguyên. Đức Cố Giám Mục đã mau mắn đáp lại tiếng Chúa kêu mời, từ bỏ xứ Huế thân yêu để lên Giáo phận Kon Tum vào năm 1943.
Tạ ơn Chúa vì Ngài đã tuyển chọn Đức Cố Giám Mục làm chủ chăn của Giáo phận trong thời kỳ vô cùng gian khó và đau thương nhất. Hai mươi năm giám mục là hai mươi năm sống trong đe dọa, bắt bớ, mất nhà, mất người và bị người ta làm nhục tư bề. Hai mươi năm giám mục cũng là hai mươi năm bách hại, khổ nhục và bị dằn vặt bởi những quyết định liên quan đến sự sống còn của Giáo phận. Qua đó, chúng ta nhận ra tình thương, sự quan phòng kỳ diệu của Thiên Chúa, Ngài đã chọn Đức Cố Giám Mục để dẫn dắt Giáo phận qua một giai đoạn lịch sử khốc liệt nhất. Đó cũng chính là huyền nhiệm của ơn gọi, Chúa chọn và Chúa đã dùng ngài trong một thời điểm, một thời điểm cần đến sự khôn ngoan và kiên định của ngài. Nhưng trên tất cả, chúng ta phải tạ ơn Chúa vì qua những gian nan khốn khó và bách hại đó, chúng ta được thừa hưởng lời chúc phúc của chính Chúa Giêsu: “Phúc cho anh em khi vì Thày mà bị người ta sỉ vả, bách hại và vu khống đủ điều xấu xa. Anh em hãy vui mừng hớn hở, vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao." (Mt 5, 11).
Chúng ta phải tạ ơn Chúa, vì trong gian nan thử thách, Chúa lại ban cho ta niềm an ủi. Đó cũng chính là điều mà Đức Cố Giám Mục được thừa hưởng ngay khi còn tại thế. Ngài đã được chứng kiến và đón nhận anh em sắc tộc Jrai trở lại tin theo Chúa – điều mà những vị tiền nhiệm của ngài mong mà không thấy, tìm mà không gặp. Ngày từ những năm 1853, Thánh Giám Mục Cué not Thể đã thiết lập 4 trung tâm truyền giáo cho bốn sắc tộc lớn, trong đó có trung tâm Plei Chứ, nhưng chẳng bao lâu sau đó, trung tâm này bị giải thể vì người Jrai không những không theo Đạo mà còn là địch thù với những người Công giáo. Tạ ơn Chúa, sau biến cố Tòa Thánh tôn phong 117 Thánh Tử Đạo Việt Nam năm 1988, anh em Jrai đã trở lại Đạo một cách nhanh chóng. Biến cố này đã đánh dấu một mốc quan trọng trong lịch sử truyền giáo của Giáo phận. Đó cũng là một hồng ân lớn lao mà Đức Cố Giám Mục Alexis được đón nhận trong cuộc đời giám mục của ngài.
Kết thúc bài giảng, Cha Tôma cùng anh em chủng sinh và cộng đoàn cất lời tạ cảm tạ tri ân vì Chúa đã làm những điều kỳ diệu trên cuộc đời Đức Cố Giám Mục Alexis qua bài hát “Tâm tình hiến dâng” của nhạc sỹ Oanh Sông Lam, người con thiêng liêng của Đức Cố Giám Mục: “Biết lấy gì cảm mến, biết lấy chi báo đền, hồng ân Chúa, (ơ) cao vời, Chúa đã làm cho con.. .và này con xin đến, một đời trung trinh làm muối đất ướp cho mặn đời”.
Lời ca ấy như muốn ngân mãi, ngân mãi trong tâm hồn anh em chủng sinh - những thừa sai trẻ hôm nay, những mong được tiếp bước tiền nhân để nên men nên muối ướp đời, đem chân lý Chúa đến cho mọi nơi, đem tình yêu mến đến cho mọi người trong thời đại hôm nay.
Ban Truyền Thông – Văn Phòng TGM Kon Tum (ngày 18.11.2011)
KONTUM - “Omnium Servum - Tôi tớ mọi người” (1 Cr 9, 19) - Đó là khẩu hiệu giám mục của Đức Cha Alexis Phạm Văn Lộc, nguyên Giám mục Giáo phận Kon Tum. Quả thực, cả cuộc đời của ngài là một cuộc đời của người tôi tớ phục vụ mọi người một cách nhưng không, quên mình vì Danh Đức Kitô và như Đức Kitô - Đấng đã đến không phải để cho người ta hầu hạ, nhưng là hầu hạ và hiến mạng sống mình làm giá cứu chuộc muôn người. Suốt hai mươi năm làm Giám mục Chính tòa (1975 - 1995), trong giai đoạn đầy khó khăn, gian khổ và thử thách, người tôi tớ của Đức Kitô đã đi trọn con đường Mầu Nhiệm Năm Sự Thương của Chuỗi Mân Côi. Ngài quả là một nhà thừa sai đầy nhiệt huyết trong sứ mạng truyền giáo như các bậc tiền bối đáng kính trên cánh đồng truyền giáo Tây Nguyên cho các anh em sắc tộc bản địa.
Xem hình ảnh tang lễ
Trong tâm tình yêu mến đầy kính trọng, vào những ngày cuối đời của Đức Cha Alexis, từ sáng tới chiều của tháng 11.2011 – Tháng Các Linh Hồn, quý cha, quý nữ tu và giáo dân tuôn đến thăm hỏi, cầu nguyện cho ngài. Đến tối thứ Ba, ngày 15 tháng 11, hơi thở của ngài chỉ còn thoi thóp, tưởng chừng như không thể qua khỏi; nhưng sáng thứ Tư, 16 tháng 11, ngài lại khỏe trở lại. Dù người “tôi tớ của mọi người” cảm thấy đau yếu nhiều hơn, nhưng ngài vẫn giữ được nét đạo đức và khôi hài vốn có. Ngài đã cảm nghiệm sự ra đi cận kề của mình nên nói khẽ với các nữ tu rằng: “Cha đau lắm, chết tới cổ rồi!”.
Đến chiều thứ Năm 17 tháng 11, từ lúc 13 giờ, cơn đau càng trở nên trầm trọng hơn. Cha Tổng Đại Diện Phêrô Nguyễn Vân Đông, cùng quý cha và quý nữ tu đã có mặt kịp thời để giúp đỡ ngài trong những giây phút cuối đời. Và, 14 giờ 15 phút ngày 17 tháng 11, ngài đã sẵn sàng ra đi về Nhà Chúa, như một ngọn đèn tắt nhẹ nhàng đang leo lét rồi lịm tắt sau 92 năm cháy sáng.
17 giờ 15 phút, Giáo xứ Chính Tòa đã chuẩn bị xong xuôi mọi công việc, một đoàn rước đơn sơ nhưng trang nghiêm sốt sắng; quý cha, quý nữ tu và các Yao phu di chuyển thi hài của ngài sang Nhà thờ Chính Tòa. Thánh lễ đưa chân có sự hiện diện của cha Tổng Đại Diện và quý cha vùng phụ cận Giáo xứ Chính Tòa.
19 giờ 00, Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh – Giám Mục Giáo Phận đã tổ chức cuộc họp quý cha trong Giáo phận để phân chia công việc tang lễ. Trong khi đó, Giáo xứ Chính tòa, cha sở, cha phó và giáo dân đảm nhiệm việc túc trực, sống bên người mục tử hiền lành đang an nghỉ trong Chúa.
7 giờ 30 phút sáng ngày 18 tháng 11, cha Hạt trưởng đã tổ chức cuộc họp với sự hiện diện của đông đủ Câu, Biện các Giáo xứ, đại diện các Dòng tu. Chính Đức Cha Micae trực tiếp hướng dẫn và phân công công việc cho các Ban.
8 giờ sáng cùng ngày, Đức Giám Mục Giáo Phận đã có mặt và chủ trì buổi họp riêng của từng nhóm và cho biết chương trình tổng thể để các nhóm biết thu xếp công việc tiếp theo. Ngài cũng nói lên tinh thần hy sinh và công lao to lớn của Đức Cha Alexis đối với Giáo phận. Là con cái, chúng ta phải đền đáp công ơn lúc ngài còn sống cũng như khi ngài đã qua đời.
9 giờ 30, Ông Hà Ban, Bí Thư Tỉnh Ủy Tỉnh Kontum và Ông Trần Bình Trọng, Chủ Tịch Mặt Trận Tỉnh Kon Tum đến phúng viếng và phân ưu với Giáo phận và tang quyến. Đức Giám Mục và quý cha thay mặt Giáo phận tiếp đón đoàn trong phòng khách của Giáo xứ Chính tòa và mời đoàn lên thắp hương tưởng nhớ Đức Cố Giám Mục Alexis.
Quý cha và giáo dân các Giáo xứ lần lượt trở về Nhà thờ Chính tòa mỗi lúc một đông hơn để dâng Thánh lễ cầu nguyện cho Đức Cố Giám Mục, các Thánh lễ liên tiếp được cử hành cho tới chiều.
16 giờ cùng ngày, nghi thức tẩm liệm đã diễn ra tại Nhà thờ Chính Tòa với sự hiện diện đông đủ các thành phần dân Chúa. Cha hạt trưởng Giuse Đỗ Hiệu đã thông báo chi tiết nghi thức tẩm liệm và mời đại diện các Dòng Tu lên nhận khăn tăng để chuẩn bị phát cho cộng đoàn.
16 giờ 15 phút, đoàn đồng tế tiến ra, do Đức Giám Mục Giáo Phận chủ sự nghi thức, có sự hiện diện của Đức Cha Phêrô Trần Thanh Chung, nguyên giám mục Giáo phận Kon Tum, cùng quý cha trong Giáo phận. Đoàn đồng tế đã đi tưởng niệm một vòng quanh thi hài bái chào Đức Cha Alexis, rồi trở về cung thánh đứng vòng cung trước bàn thờ và nghi thức phục tang bắt đầu. Các nữ tu phát khăn tang cho đoàn linh mục đồng tế và cộng đoàn dân Chúa.
Nghi thức tẩm liệm diễn ra đơn sơ, nhẹ nhàng như lời mời gọi của Đức Giám Mục và đúng với niềm tin phục sinh Kitô Giáo: “Đức Cha Alexis đã đi trọn con đường và đã được Chúa gọi trở về Nhà Cha, chúng ta chúc mừng ngài”.
Trong nghi thức đầu lễ, Đức Giám Mục Giáo Phận đã đề cao công lao của Đức Cha Alexis với Giáo phận và kêu gọi cộng đoàn sốt sắng dâng Thánh lễ cầu nguyện cho vị Giám mục Việt Nam tiên khởi của Giáo phận Kontum, với biết bao những khó nhọc trong buổi giao thời đầy khó khăn. Giờ đây, đã đến lúc ngài được nghỉ ngơi bên Thiên Chúa Hằng Sống.
Trong bài giảng Thánh lễ, Cha Tổng Đại Diện Phêrô Nguyễn Vân Đông đã ca ngợi Đức Cố Giám Mục như một mẫu gương cho các linh mục về tri thức và nhân bản, cũng như tinh thần truyền giáo. Không những thế, trong tư cách là mục tử của Giáo phận, ngài đã sống chan hòa với anh em linh mục, hòa mình với con cái và đặc biệt yêu thương săn sóc những người nghèo và người sắc tộc. Sau cùng, ngài kêu gọi cộng đoàn tiếp tục cầu nguyện và noi theo tấm gương người mục tử, dấn thân dấn thân phục vụ trên cánh đồng truyền giáo của Giáo phận.
Thánh lễ kết thúc, các Giáo xứ và các Chức việc thay phiên nhau túc trực ngày đêm cho đến lễ an táng, sẽ được cử hành vào ngày 21 tháng 11, Lễ Đức Mẹ Dâng Chúa Giêsu trong Đền Thánh.
Người “tôi tớ mọi người” đã an nghỉ trong Chúa, kết thúc cuộc lữ hành 92 năm trên dương thế, trong đó có 60 năm phục vụ mọi người trong tư cách người mục tử - ngài đã trung thành và tận tụy với số vốn mà Chúa đã trao ban. Và hôm nay đây, Chúa đang phán với ngài: “Hỡi đầy tớ tốt lành và trung tín, vì ngươi đã trung tín trong việc nhỏ, ta sẽ đặt ngươi làm những việc lớn, ngươi hãy vào hưởng sự vui mừng của chủ ngươi” (Mt 25:21).
TIỂU SỬ ĐỨC CHA ALEXIS PHẠM VĂN LỘC
Sinh ngày 17-3-1919, tại Phường Vĩnh Ninh, Tp. Huế, Bình Trị Thiên.
I- Quan hệ gia đình
- Cha Phạm Văn Hi, công chức thời Pháp (chết)
- Mẹ Trương Thị Báu, nội trợ (chết)
- Em trai Phạm Văn Bi (chết)
- Em trai Phạm Văn Hiển (chết)
- Em trai Phạm Văn Vinh (chết)
II- Tiểu sử bản thân:
- 1925-1933: Học tiểu học tại trường Lasan Bình Linh, Huế.
- 1933-1940: Học trung học tại Thiên Hựu, Huế.
- 1940-1941: Tú tài phần hai tại trường Khải Định, Huế.
- 1943-1944: Thầy dạy tại Chủng Viện Thừa Sai Kon Tum.
- 1944-1945: Học tại Đại Chủng Viện Qui Nhơn.
- 1945-1946: Học tại Đại Chủng Viện Thừa sai Kon Tum.
- 1946-1951: Học tại Đại Chủng Viện Huế.
- 08.06.1951: Thụ phong linh mục do Đức Giám mục JB. Urrutia Thi, tại Huế.
- 1951-1954: Dạy học tại Đại Chủng Viện Thừa sai Kon Tum.
- 1955-1956: Chính xứ Tân Hương, Kon Tum.
- 1957-1969: Giám đốc Chủng Viện Thừa sai Kon Tum.
- 1969-1971: Dụ học tại Pháp (Paris).
- 1972-1974: Chính xứ Kon Mahar, Kon Tum.
- 1974-1975: Giám đốc trường Giáo phu Cúenot.
- 27.03.1975: Được tấn phong Giám mục phó Giáo phận Kon Tum do Đức Giám mục Paul Léon Seitz Kim, tại Nhà thờ Phương Nghĩa Kon Tum. Với khẩu hiệu Giám mục: “OMNIUM SERVUM: Tôi tớ mọi người” (1 Cor 9,19).
- 02.10.1975: Giám mục Chính tòa Giáo phận Kon Tum.
- 13.04.1995: Nghỉ hưu.
- Đã an nghỉ trong Chúa lúc 14 giờ 15, Thứ Năm, ngày 17 tháng 11 năm 2011. Hưởng thọ 92 tuổi, với 60 năm Linh mục và 36 năm Giám mục.
- Linh cữu Đức Cha Alexis được quàn tại Nhà thờ Chính Toà Kon Tum,
13 Nguyễn Huệ, Thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum.
- Tẩm liệm vào lúc 16 giờ 00, Thứ Sáu ngày 18.11.2011
- Thánh lễ An táng sẽ được cử hành vào lúc 06 giờ 00, Thứ Hai 21.11.2011, Ngài sẽ an nghỉ nơi phần mộ tại khuôn viên nhà thờ Chính Toà Kon Tum.
VỊ THỪA SAI CỦA MỘT THỜI GIAN KHÓ
Sau khi Văn Phòng Toà Giám mục Kon Tum loan tin về sự ra đi của Đức Cha Cố Alexis Phạm Văn Lộc, thư phân ưu từ khắp các Giáo phận trong và ngoài nước đã gửi về hộp thư Tòa Giám Mục Kon Tum. Các trang mạng của các Giáo phận đều đăng tin về sự ra đi của Đức Cố Giám Mục Alexis cùng bày tỏ lòng thương nhớ ngài. Các tổ chức đoàn thể Chính Quyền, các Tôn Giáo bạn đến kính viếng ngày một thêm đông. Các Thánh lễ liên tiếp được cử hành. Tất cả đều nói lên lòng yêu mến đối với vị thừa sai, chứng nhân của một thời kỳ gian khó khăn gian khổ nhất, một thừa sai nhiệt huyết đã hun đúc và vun trồng các thế hệ thừa sai cho Giáo phận Kon Tum.
Để tỏ lòng biết ơn người cha già đáng kính, các thế hệ học trò đã về bên linh cữu để hiệp dâng Thánh lễ tạ ơn Thiên Chúa. Thánh lễ đầu ngày viếng thứ hai 19/11, được cử hành lúc 8 giờ sáng, do Cha giáo Phaolô Đậu Văn Hồng chủ tế, hai cha Gioan Baotixita Hồ Văn Huyên và Đaminh Trần Văn Vũ cùng đồng tế với ngài. Trong bài giảng Thánh lễ, cha Đaminh đã nhìn nhận Đức Cố Giám Mục Alexis như là những “chứng nhân của một thời kỳ gian khó nhất, nhưng bằng niềm xác tín sâu xa, ngài đã trao phó trọn vẹn công việc mục vụ khó khăn cho Chúa Giêsu, và sẵn lòng vác thập giá với ngài để chuyển thông ơn Chúa cho chúng ta”.
Từ 8 giờ 30 phút đến 10 giờ ngày 19 tháng 11, các cơ quan đoàn thể hai tỉnh Kon Tum và Gia Lai đã đến kính viếng và phân ưu với gia đình Giáo phận:
- Thành Ủy – HĐND – UBND – UBMTTQ thành phố Kon Tum.
- Công An tỉnh Kon Tum.
- Cục An Ninh Xã Hội – Bộ Công An.
- Tỉnh Ủy – HĐND – UBND tỉnh Kon Tum.
- Tỉnh Ủy – HĐND – UBND – UBMTTQ tỉnh Gia Lai
- Sở Công An và An Ninh Xã Hội tỉnh Gia Lai.
Trong khi các phái đoàn đến phúng viếng, các Thánh lễ vẫn tiếp tục được dâng trên bàn thờ để cầu nguyện cho Đức Cố Giám Mục Alexis. Cha Tôma Nguyễn Văn Thượng, Chánh xứ Đức An cũng là Giám đốc ơn gọi Giáo phận, đã hiệp dâng Thánh lễ với anh em chủng sinh Giáo phận để tạ ơn Chúa vì muôn vàn ân huệ Chúa đã ban cho Đức Cố Giám Mục Alexis và qua Đức Cố Giám Mục, Chúa đã thương ban cho Giáo phận; bởi lẽ ngài làm giám mục không phải cho bản thân mình, nhưng là cho cộng đoàn và vì cộng đoàn.
Trong bài chia sẻ Lời Chúa, Cha Tôma mời gọi cộng đoàn nhìn lại con đường của vị thừa sai để tạ ơn Thiên Chúa:
Tạ ơn Chúa vì Ngài đã kêu gọi và tuyển chọn Đức Cố Giám Mục Alexis – một thanh niên tài giỏi có bằng tú tài Pháp và là con nhà quyền quý làm thừa sai trên cánh đồng truyền giáo Tây nguyên. Đức Cố Giám Mục đã mau mắn đáp lại tiếng Chúa kêu mời, từ bỏ xứ Huế thân yêu để lên Giáo phận Kon Tum vào năm 1943.
Tạ ơn Chúa vì Ngài đã tuyển chọn Đức Cố Giám Mục làm chủ chăn của Giáo phận trong thời kỳ vô cùng gian khó và đau thương nhất. Hai mươi năm giám mục là hai mươi năm sống trong đe dọa, bắt bớ, mất nhà, mất người và bị người ta làm nhục tư bề. Hai mươi năm giám mục cũng là hai mươi năm bách hại, khổ nhục và bị dằn vặt bởi những quyết định liên quan đến sự sống còn của Giáo phận. Qua đó, chúng ta nhận ra tình thương, sự quan phòng kỳ diệu của Thiên Chúa, Ngài đã chọn Đức Cố Giám Mục để dẫn dắt Giáo phận qua một giai đoạn lịch sử khốc liệt nhất. Đó cũng chính là huyền nhiệm của ơn gọi, Chúa chọn và Chúa đã dùng ngài trong một thời điểm, một thời điểm cần đến sự khôn ngoan và kiên định của ngài. Nhưng trên tất cả, chúng ta phải tạ ơn Chúa vì qua những gian nan khốn khó và bách hại đó, chúng ta được thừa hưởng lời chúc phúc của chính Chúa Giêsu: “Phúc cho anh em khi vì Thày mà bị người ta sỉ vả, bách hại và vu khống đủ điều xấu xa. Anh em hãy vui mừng hớn hở, vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao." (Mt 5, 11).
Chúng ta phải tạ ơn Chúa, vì trong gian nan thử thách, Chúa lại ban cho ta niềm an ủi. Đó cũng chính là điều mà Đức Cố Giám Mục được thừa hưởng ngay khi còn tại thế. Ngài đã được chứng kiến và đón nhận anh em sắc tộc Jrai trở lại tin theo Chúa – điều mà những vị tiền nhiệm của ngài mong mà không thấy, tìm mà không gặp. Ngày từ những năm 1853, Thánh Giám Mục Cué not Thể đã thiết lập 4 trung tâm truyền giáo cho bốn sắc tộc lớn, trong đó có trung tâm Plei Chứ, nhưng chẳng bao lâu sau đó, trung tâm này bị giải thể vì người Jrai không những không theo Đạo mà còn là địch thù với những người Công giáo. Tạ ơn Chúa, sau biến cố Tòa Thánh tôn phong 117 Thánh Tử Đạo Việt Nam năm 1988, anh em Jrai đã trở lại Đạo một cách nhanh chóng. Biến cố này đã đánh dấu một mốc quan trọng trong lịch sử truyền giáo của Giáo phận. Đó cũng là một hồng ân lớn lao mà Đức Cố Giám Mục Alexis được đón nhận trong cuộc đời giám mục của ngài.
Kết thúc bài giảng, Cha Tôma cùng anh em chủng sinh và cộng đoàn cất lời tạ cảm tạ tri ân vì Chúa đã làm những điều kỳ diệu trên cuộc đời Đức Cố Giám Mục Alexis qua bài hát “Tâm tình hiến dâng” của nhạc sỹ Oanh Sông Lam, người con thiêng liêng của Đức Cố Giám Mục: “Biết lấy gì cảm mến, biết lấy chi báo đền, hồng ân Chúa, (ơ) cao vời, Chúa đã làm cho con.. .và này con xin đến, một đời trung trinh làm muối đất ướp cho mặn đời”.
Lời ca ấy như muốn ngân mãi, ngân mãi trong tâm hồn anh em chủng sinh - những thừa sai trẻ hôm nay, những mong được tiếp bước tiền nhân để nên men nên muối ướp đời, đem chân lý Chúa đến cho mọi nơi, đem tình yêu mến đến cho mọi người trong thời đại hôm nay.
Ban Truyền Thông – Văn Phòng TGM Kon Tum (ngày 18.11.2011)