Têrêsa Hồng Nhung

“Phúc cho ai xây dựng hòa bình,

vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa” (Mt 5,9)

I. Nhìn cảnh hiện tại, nhớ chuyện xưa

Sự kiện trọng đại đánh dấu 25 năm “Tinh Thần Assisi”, ngày 27.10.2011 năm nay khiến Hồng Nhung chợt nhớ lại một tài liệu mà Hồng Nhung đã đọc cách nay rất lâu, khi ấy Hồng Nhung còn là một cô gái thanh xuân và còn là một phật tử chánh tông con nhà nòi, nhãn hiệu “teen” nai vàng ngơ ngác! Trong đó tác giả, tức người có duyên để cho “người cõi trên” nhập vô, liền “xuất khẩu thành thơ”, rồi ghi ra thành tập thơ nhằm răn đời dạy thế. Các trang thơ lục bát gieo vần rất chuẩn Hồng Nhung đã quên mất rồi. Hồng Nhung chỉ còn nhớ có đoạn thơ mang đại ý như sau:

Tuy đất nước Việt Nam nhỏ bé, và không sao sánh kịp với các cường quốc. Nhưng ngày sau, vào thời mạt pháp (thời sắp tận thế) sẽ có nhiều nước trên thế giới quay tụ về xin quy phục. Các giáo phái với nhiều sắc phục khác nhau cũng sẽ xúm xít bên nhau, thương yêu nhau, như anh em một nhà. Ngày ấy, sẽ có một cảnh Quần Tiên Hội xảy ra, tuy ở giữa thế, mà nhìn giống như cảnh tiên ở trên trời. Ai tốt lành rồi thì được mời vào mà dự. Người còn vướng mắc tội lỗi thì đứng bên ngoài mà nghe tiếc ngẩn tiếc ngơ…Người được vào dự cuộc Quần Tiên Hội cũng không phải toàn là người thánh thiện. Bên ngoài nhìn hiền lành mà trong tâm trí còn mang nặng sự phân chia phải trái trắng đen, còn lên án kẻ kia người nọ, chưa bỏ được các thói tham sân si, đó là dấu chỉ họ sẽ còn chịu sự sàng lọc của cơ Trời nữa….

Hồng Nhung đem chuyện mình vừa đọc thưa lại với ba mẹ, bị ông bà mắng cho một trận nên thân! Ba Hồng Nhung nói, con còn nhỏ cứ lo chuyện học hành, ngày sau làm cô giáo, làm cô bác sĩ khám bệnh, cho sướng cái thân. Nếu con còn đọc mấy cái thứ tầm phào chuyên vu vơ chuyện trên mây trên gió đó, ba sẽ đánh đòn con! Dĩ nhiên Hồng Nhung nào dám đọc lung tung nữa. Nhưng không hiểu tại sao Hồng Nhung vẫn nhớ cái cảnh “tiên trên trời” ấy cho tới hôm nay, và nhớ một cách sống động nhất là vào những giờ phút Hồng Nhung được ngồi dự ngày Đại lễ “Kỷ niệm 25 năm cuộc gặp gỡ Assisi, 1986 – 2011”, tại hội trường Trung Tâm Mục Vụ Giáo Phận TP Hồ Chí Minh.

Hồng Nhung cũng nhớ lại chuyện xảy ra hồi thuở bé, mới là ác liệt hơn: Vào dịp hè Hồng Nhung hay được cha mẹ cho đi chơi với lũ trẻ con hàng xóm. Đứa là con của nhà theo đạo Thiên Chúa cố tình chọc ghẹo đứa là con của nhà theo đạo Cao Đài, bằng cách đọc vang lên các câu thơ:

“Đạo Thiên Chúa có lúa ăn hoài.

Đạo Cao Đài ăn hoài hết gạo.

Nhịn đói. Chết không được đi đầu thai.”

Rồi có đứa là con của nhà theo đạo Tin Lành cũng muốn khiêu khích đứa là con của nhà theo đạo Phật mà không biết đọc câu thơ gì. Nó liền chạy về hỏi chị của nó. Một lúc sau nó chạy trở ra với gương mặt cong kênh, và với đôi môi vênh váo. Nó đọc thơ mà như nó hét thông báo cháy nhà tới nơi:

“Ba cô đội gạo lên chùa

Một cô yếm thắm bỏ bùa cho sư

Sư về sư ốm tương tư

Ốm lăn ốm lóc cho sư trọc đầu”

Và, mười lần như một, tiếp theo cái vụ trêu chọc nhau của bọn con nít là tới phiên người lớn làm ông bà cha mẹ mà lại đi đánh nhau, chửi nhau, thoá mạ nhau thậm tệ, vì bênh vực con em mình bị đứa khác mang cái vụ đạo tốt – đạo xấu ra mà bôi bác khiến họ tức gần ói máu! Cũng từ đó, có nhiều gia đình trong xóm bên này này ra mặt căm ghét gia đình trong xóm bên kia, đến đỗi người ta có thể giết chết nhau được.

Mãi cho đến hôm nay, ít người chịu lắng lòng mà hiểu ra Đạo chính là con đường; con đường đưa dẫn nhân sinh về tới cuộc sống bình yên và hạnh phúc đời đời. Trên con đường đi ấy, Thượng Đế đã cho đoàn con của Ngài có rất nhiều phương tiện để đi. Chọn một chuyến đi vòng vèo, quanh bên này, quẹo qua bên kia, với phương tiện đơn sơ đầy vất vả hay chọn một chuyến đi thẳng, với phương tiện tối tân, êm ái, có hoa thơm cỏ lạ dọc đường, có Người theo chăm sóc tận tình chu đáo, là hoàn toàn tùy duyên, tùy ý thích cá nhân.

Đón tiếp

Vì vậy, rõ ràng là “sáng kiến” của Dòng thánh Phanxicô tại Việt Nam và Ban đối thoại liên tôn của Tổng giáo phận Sài Gòn, cùng tổ chức một ngày 27.10.2011 Assisi yêu thương, cao quí và linh thiêng, với sự góp mặt đầy đủ của các Chức Sắc đại diện các tôn giáo khác nhau, theo Hồng Nhung là một “sáng kiến xuất thần”! Có từ Ơn Chúa Thánh Thần, không chỉ là để nhớ lại và cám ơn thiết tha nồng hậu vị Thánh Phanxicô Assisi, mà còn là một nhịp khởi đầu lại mau mắn và hân hoan để cùng nhau xây dựng hoà bình, dẹp tan hết biết bao hiềm thù chia rẽ giữa các tôn giáo, do định kiến của lòng người quá nhỏ hẹp, nhất là gẫm suy chưa tới. Vâng! Assisi Hòa Bình, Hòa Bình khắp nơi, hy vọng sẽ thành sự thật như mong đợi của toàn thể nhân loại trên địa cầu.

Viết đến đây, Hồng Nhung cũng chợt nhớ tới tập Kịch thơ năm hồi – cũng mang tên Quần Tiên Hội của cố nhà thơ lừng danh Hàn Mặc Tử, được nhà thơ Đơn Phương sắp xếp và viết thêm cho hoàn tất công trình mà Hàn Mặc Tử đành bỏ dở dang, do Nhà Xuất Bản Văn Nghệ TP Hồ Chí Minh xuất bản năm 1991, có đoạn nghĩ cho sâu suy cho cùng, có lẽ sẽ nhận ra có gì đó, phù hợp với ngày 27.10. 2011, ngày Tinh Thần Hòa Bình Assisi:

“Chơi vơi trăng gió chơi vơi lạ

Tiếng sáo tâm tình chao động sương

Ơ kia, trong đám mây là lạ

Năm nhánh hoa thơm, ngọc phải nhường

Không đâu mà có hương trong đá

Chập chờn thanh sắc uốn thanh mai

Có gì là lạ xen vô lá

Xôn xao khí lạ chốn bồng lai”

(Hàn Mặc Tử)

II. Ngồi bên nhau – càng thấy thông cảm và yêu thương nhau hơn

Chương trình “Chung tay xây dựng Bình An – Kỷ niệm 25 năm cuộc gặp gỡ Assisi” đã được thông báo trước và diễn ra không có gì thay đổi như sau:

1. Bắt đầu 7 giờ sáng ngày 27.10.2011, Ban Tổ Chức đón tiếp quý quan khách. Mỗi vị khách được phát tài liệu, nước uống cùng bảng tên.

2. Quý quan khách lần lượt tiến vào hội trường để ổn định chỗ ngồi. 8 giờ, linh mục Giuse Phạm văn Bình, ofm, cha sở nhà thờ thánh Phanxicô Đakao, làm MC, cùng với một chị trong Ban Mục Vụ Đối thoại liên tôn. Hai người giới thiệu sơ qua về chương trình chung của ngày Đại lễ 27.10.2011.

3. 8 giờ 15, MC kính mời Đức Giám Mục Phụ Tá Phêrô Nguyễn văn Khảm lên long trọng tuyên bố khai mạc. Cha Khảm lúc nào cũng thế, dáng đi khiêm nhượng, giọng nói êm êm, ngọt ngào, thu hút.

4. 8 giờ 30, Lm. P.X Bảo Lộc lên khán đài giới thiệu về “Mục Vụ Đối thoại liên tôn”. Ngài lần lượt trình bày cho biết đối thoại là gi? Đối thoại liên tôn là gì? Những nỗ lực đối thoại liên tôn trên thế giới.

5. 9 giờ 15, mọi người thích thú lắng nghe cha Giám Tỉnh Dòng Phanxicô, cha P.X. Vũ Phan Long, ofm. trình bày về “Lịch sử và ý nghĩa Tinh thần Assisi”. Sau khi ôn lại một vài nét lịch sử của ngày 27.10. 1986, Ngài hướng dẫn cho biết tinh thần Assisi là gì.

6. 10 giờ 00, mọi người giải lao và tham quan triển lãm gồm các sách của các tôn giáo, những bức điêu khắc và các tấm hình ghi lại những cuộc thăm viếng gặp gỡ liên tôn. Trong ảnh ta thấy gương mặt ai cũng an nhiên, miệng nở nụ cười hòa bình khi được ngồi gần bên nhau.

7. 10 giờ 30, mọi người trở vào lại hội trường, ổn định chỗ ngồi, để nghe Lm. Gioan TC Nguyễn Phước, ofm. giới thiệu tinh thần hoà bình của thánh Phanxicô qua những slides hình ảnh hấp dẫn, nhờ đó người ta hiểu được tại sao Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã chọn thành phố Assisi làm nơi hội ngộ các nhà lãnh đạo tôn giáo để cùng nhau quyết tâm xây dựng hoà bình.

8. 11 giờ 15 một vở kịch ngắn, rất cảm động, do các Thầy Phanxicô trình diễn, minh hoạ tinh thần hoà bình và đối thoại liên tôn của thánh Phanxicô: trong bầu khí chiến tranh, hận thù, thánh Phanxicô Assisi đã đến gặp trực tiếp Vua Hồi Giáo để chia sẻ với ngài bình an của Đức Giêsu Kitô. Các “diễn viên” không chuyên đã thu hút được người xem. Hồng Nhung chúc mừng quí thầy phan sinh nhé!

9. 11giờ 30 theo chương trình là giờ cơm trưa, nhưng không có cơm. Mỗi người được phát cho một hộp vuông đựng 3 thứ bánh cao cấp, một trái quít ngọt, một chai nước khoáng, lại còn có một hộp sữa nữa. Ôi! Đúng là một buổi ăn trưa no nê dành cho các vị “Tiên trên trời” trong ngày “Quần Tiên Hội” vô cùng náo nức và vui vẻ này. Nhưng toàn thể “Tiên trên trời” không được ngồi ăn buổi trưa ngay trong hội trường đâu nhé! “Tiên trên trời” thuộc cấp cao như quí cha, quí sơ, được “ưu tiên” ngồi trong mát, có bàn ghế đàng hoàng. Còn chúng tôi, bậc giáo dân, và cả số thầy trẻ thầy già Dòng hèn mọn khó nghèo, và đại diện các cộng đoàn tu sĩ khác nữa, cũng thuộc hàng “Tiên trên trời” đấy, nhưng ở cấp dưới một chút, nên chúng tôi tha hồ đi lang thang trên sân Trung Tâm Mục Vụ giữa trưa nắng gắt để chọn chỗ ưng ý như dưới các gốc cây, trên thềm bên hông các phòng ốc, mà ngồi ăn theo kiểu nước lụt, hay ngồi bẹp, tùy ý! Ấy vậy, ai Chúa cũng yêu thương, ở đâu Chúa cũng ban phước lành, nên chúng tôi được giờ ăn trưa “dã ngoại” vô cùng lý thú!!

Buổi chiều cùng ngày mới là càng hấp dẫn hơn nữa đây, vì có sự hiện diện đông đảo của đại diện các thành phần tôn giáo bạn. Có hoạt cảnh múa đồng đội của các Sơ Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ.

1. 13giờ 30, hai MC chia nhau giới thiệu các nhân vật quan trọng đến tham dự.

2. 14giờ 00, bắt đầu bài chia sẻ “Sống ‘Tinh Thần Assisi’ trong hoàn cảnh hiện nay” của cha Phó Giám Tỉnh Dòng Phanxicô – Lm. Phaolô Nguyễn Đình Vịnh, ofm. Một bài gởi gắm sự nhắn nhủ rất sáng giá.

3. 14 giờ 45, khởi sự cho các cuộc bộc bạch của đại diện các tôn giáo. Vì thời gian có hạn, nên mỗi “đấng” được MC kính cẩn mời lên Lễ đài để phát biểu trong vòng 6 phút. Nếu quá hạn sẽ có một tiếng chuông nhỏ báo động. Sơ Mai Thành, Dòng Đức Bà, tuy đã có cao “một tí” tuổi, nhưng vẫn còn đầy lòng sốt mến, Sơ đã được 2 lần chuông nhắc nhở, mà Sơ vẫn nhìn vào trong với hai ngón tay giơ cao xin thêm hai phút nữa, để Sơ nói cho hết kỷ niệm về một con người đầy tình bác ái và có tinh thần đối thoại liên tôn. Nhóm cử tọa là giới trẻ ngồi ở phía gần cuối hội trường hình như cũng “very hot” theo Sơ Mai Thành. Họ tặng cho Sơ nhiều tràng cười vui như pháo nổ!

4. 15giờ 45, mọi người chú ý lắng nghe Đức Hống Y GB Phạm Minh Mẫn lên phát biểu ý kiến. Ngài nêu cao “Tinh Thần Hòa Bình Assisi”, và ngài cho rằng việc nắm chặt tay nhau giữa các tôn giáo để cùng chung xây dựng cuộc sống Bình An cho nhân loại, là việc làm rất cần thiết đã được Đức Cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô II khởi xướng và khuyến khích từ 25 năm qua. Cũng trên tinh thần như vậy, Đức Hồng Y mời gọi mọi người hôm nay biết sống tha thứ và yêu thương nhau chân thật. Vì chỉ có Tình Yêu Thiên Chúa và sự tha thứ vô điều kiện mới xóa sạch được nhiều nỗi khổ đau giữa nhau.

5. 16giờ 00, là giờ phút làm xúc động biết bao trái tim yêu Hòa Bình, yêu Sự Thật: Sau khi Đức Hồng Y GB. Phạm Minh Mẫn cùng Đức Cha Phaolô Bùi văn Đọc, Giám Mục Mỹ Tho lên đốt trầm hương trong chiếc bình lư hương to được đặt giữa bên trên Lễ đài, là giây phút linh thiêng mầu nhiệm dành cho 6 đại diện tôn giáo lên cầu nguyện cho Hòa Bình. Mọi người hiệp thông cầu nguyện một cách sốt sắng chân thành và tha thiết… Cuối cùng cả hội trường vang lên bài ca Hòa Bình rất quen thuộc của thánh Phanxicô Assisi:

“Lạy Chúa từ nhân

-Xin cho con biết lắng nghe và phụng sự Chúa trong mọi người

-Lạy Chúa! Xin hãy dùng con như khí cụ Bình An của Chúa

-Để con đem yêu thương vào nơi oán thù

-Đem thứ tha vào nơi lăng nhục

-Đem an hòa vào nơi tranh chấp

-Đem chân lý vào chốn lỗi lầm

………………”

Hồng Nhung tin trái tim của tất cả các vị Chức Sắc đại diện các tôn giáo bạn hiện diện hôm nay đều bị xúc động mãnh liệt khi đứng nghe trọn bài ca bất hủ này. Cốt lõi của bài ca không có gì khác ngoài sự mời gọi mọi người sẵn sàng hy sinh thân mình vì sự nghiệp của Nhà Chúa để được yêu thương và tha thứ, mang yêu thương tha thứ đến cho mọi người xung quanh, làm cho ai cũng thường xuyên nở trên đôi môi nụ cười hiền hòa nhân hậu, đó cũng là giây phút tái tạo lại một thiên đàng tại thế vậy!

III. Những gì còn đọng lại trong tâm hồn, sau ngày 27.10.2011 lịch sử ấy

Tiệc vui nào cũng đến lúc tàn, ngày hội ngộ nào rồi cũng phải có lúc chia tay. Hồng Nhung về tới nhà rồi mà hình ảnh các màu áo luôn hiện trong tâm trí: màu vàng nghệ áo cà sa, màu nâu Phanxicô, màu trắng, màu đen kèm viền màu tím hoa sen…v…v…Tất cả các màu áo hội tụ bên nhau xôn xao lay động. Nhìn giống như một vườn hoa, có đủ loại hoa, đủ sắc màu. Hoa, là hương thơm của Thượng Đế. Hoa, làm cho vũ trụ tươi mát và hài hòa. Hoa, làm tăng vẻ đẹp khắp mọi nơi. Hoa, giúp cho người tiếp cận say đắm và quên mất mọi ưu phiền.

Và Hồng Nhung nghĩ rằng Chúa mời gọi chúng ta đến dự ngày “Chung tay xây dựng Bình An” và “Kỷ niệm 25 năm cuộc gặp gỡ Assisi 1986-2011” tại Trung Tâm Mục Vụ hôm 27.10.2011 vừa qua không phải chỉ để ngắm cảnh xem hoa…rồi ra về, rồi chấm hết, mà Ngài gọi chúng ta đến để giao cho mỗi người chúng ta một trách nhiệm cụ thể hơn trong việc góp phần xây dựng bình an và hòa bình hôm nay.

Qúi vị và các bạn có đang thoáng lo âu hay có chút run sợ về một trách nhiệm mà Chúa đã giao không vậy? Xin bình thường lại đi! Vì theo Hồng Nhung, Chúa sẽ không gởi đến chúng ta sự gì mới lạ đến vượt ngoài khả năng đâu. Âu đó cũng chính là những công việc “thường ngày ở huyện” của mỗi người chúng ta thôi mà. Nhưng Chúa muốn tất cả chúng ta thường suy nghĩ và thao tác mọi công việc thường nhật một cách tích cực hơn và duy với tình yêu mà thôi.

Làm linh mục

thì phải giữ cho “hot” và cho đúng vai trò của một Tư Tế Thừa Tác.

Làm Ma-sơ

thì phải giữ đức hạnh “em hiền lành và thánh thiện như ma-sơ”.

Làm vợ làm chồng

thì phải giữ một đời sắt son chung thủy bên nhau cho đến tóc bạc răng long.

Làm người bạn tri âm tri kỷ

phải giữ cho đúng nghĩa chữ Tín chữ Trung.

Làm người con

phải biết hiếu thảo với cha mẹ; và vâng lời thầy cô.

Làm người nấu ăn

phải biết giữ mình sạch sẽ, và biết chăm chút từng món ăn cho gia đình.

Làm người vệ sinh chùi toilet

phải biết lấy sự ngăn nắp sạch sẽ mà đặt lên trên uy tín của mình.

v…v….và ….v…v…

Sống như thánh Phanxicô Assisi, nhìn ai cũng thấy được Đức Kitô trong người ấy. Và có Con Một Chúa đang ngự trị trong lòng mình, thì còn gì đâu nữa để mà hờn, mà trách, mà chỉ trích và đi bôi xấu nhau? Hòa bình không phải là cái chuyện gì xa vời. Bình an cũng không phải là hai từ hoa mỹ và thiếu thực tế. Hòa bình ngay tại chỗ. Bình an ngay tại chỗ. “Linh tại ngã, bất linh tại ngã”. Mọi sự Tốt – Xấu là hệ tại lòng mình.

Chiến tranh giữa hai người hay giữa hai khối lớn sẽ phải có, nếu hai bên đối nghịch quyết chí đánh nhau. Chiến tranh có thể sẽ là không, khi một bên muốn đánh, còn một bên chỉ biết nói đến sự yêu thương và hòa bình. Làm con người ai cũng yêu thích bình an và hạnh phúc. Chỉ có loài ác thú mới đi ăn tươi nuốt sống đồng loại của mình mà thôi. Lạy Chúa! Mặc dù con mang thân tội lỗi và yếu hèn. Nhưng xin Chúa hãy sử dụng con như một “khí cụ bình an” của Chúa. Amen.

Sài Gòn, 02.11.2011