Miss Saigon: Phận Việt Nam

Không giống như những đại nhạc kịch Les Misérables và The Phantom of the Opera, trong khi đang thưởng thức đại nhạc kịch MISS SAIGON nổi tiếng của thế giới, có lẽ khán giả người Việt Nam, đặc biệt người Việt Nam của thời Cộng Hòa nói chung và người Sài Gòn trước năm 75 nói riêng, sẽ nhạy bén và cảm nghiệm được những tình tiết của nhạc kịch nhiều hơn so với những khán giả “ngoại quốc”, bởi vì những nhân vật và những hoạt cảnh diễn ra trên sân khấu nhắc nhở khán giả Việt Nam tới một thời của miền Nam, những ngày cuối cùng trước khi Sài Gòn sụp đổ, và thân phận của người Việt cũng như thân phận của phụ nữ Việt Nam trước và sau năm 75.

I. Miss Saigon

MISS SAIGON mở ra với không gian nóng hầm hập của thủ đô Sài Gòn vào những ngày cuối cùng của tháng 4 năm 75, và đóng lại tại thủ đô Bangkok với đèn xanh đèn đỏ chớp tắt trên cửa những thương hiệu của vương quốc Thái Lan vào năm 78. MISS SAIGON, nhạc của Claude-Michel Schönberg, lời của Richard Maltby, Jr. & Alain Boublil, do Cameron Mackintosh và Alain Boublil sản xuất, đã xuất hiện lần đầu tiên tại rạp Drury Lane Theatre, London vào ngày 20 tháng 9 năm 1989. Và từ đó cho đến nay, sau những chuyến lưu diễn tới nhiều quốc gia trên thế giới, MISS SAIGON tiếp tục và sẽ còn tiếp tục thu hút trái tim của hàng triệu triệu khán giả trên khắp thế giới.

MISS SAIGON, chuyển thể từ tuồng opera Madame Butterfly của Giacomo Puccini, xoay quanh cuộc đời của một thiếu nữ Việt Nam tên Kim, cha mẹ chết sớm bởi bom đạn khiến cô lưu lạc, lần bước tới thủ đô Sài Gòn tìm đường kiếm sống. Kim cuối cùng làm việc cho “Tú Bà” mang hai dòng máu Pháp Việt với biệt danh Engineer, chủ lầu xanh chuyên phục vụ cho lính Mỹ GI tại Sài Gòn. Tại quán bar của “Tú Bà” Engineer Kim gặp Chris, lính Thủy Quân Lục Chiến có nhiệm vụ canh gác tòa Đại Sứ Mỹ tại Sài Gòn. Kim và Chris yêu nhau. Kết quả của mối tình này là bé Tâm. Nhưng rất tiếc, Sài Gòn vào những ngày cuối tháng 4 năm 75 đầy những xáo trộn, khiến Chris trong hốt hoảng leo lên trực thăng tháo chạy, để rớt lại Kim với bào thai mới bắt đầu nhú mầm trong bụng.

Chris quay về lại Mỹ, lập gia đình với Ellen. Riêng Kim, sau những thăng trầm trôi nổi bởi cờ đỏ sao vàng, cuối cùng cũng mang bé Tâm vượt biển thoát sang được Thái Lan vào năm 78. Bé Tâm gặp lại được bố trên vùng đất mới, nhưng Kim lại kết liễu cuộc đời bằng một viên đạn (có lẽ đã) bắn thẳng vào đầu. MISS SAIGON kết thúc với cảnh Chris ôm Kim trong vòng tay khóc; trong khi đó, Ellen, vợ của Chris, hân hoan mở rộng vòng tay đón bé Tâm vào trong lòng.

MISS SAIGON dài hơn hai tiếng với Kim và Chris, hai diễn viên chính và bao nhiêu diễn viên phụ khác. Bên cạnh âm nhạc, âm thanh và ánh sáng của nhạc kịch MISS SAIGON phải nói là tuyệt hảo. Khi trực thăng Mỹ xuất hiện trên sân khấu, khán giả cảm nhận được bầu trời và đất dưới bàn chân rung chuyển, bởi những vòng quay của chiếc trực thăng trên bầu trời 30 tháng 4 đang hốt hoảng tìm kiếm bãi đậu ngay trên sân thượng tòa Đại Sứ Hoa Kỳ. Khi Kim nắm tay bé Tâm lần bước tới hướng mặt trời hừng đông đang chuyển mình rực rỡ nơi đường chân trời, khán giả có thể nhìn thấy được cả một bầu trời mới đang mở rộng chào đón Kim bên kia bờ đại dương.

II. Nhạy bén và Cảm Nghiệm

MISS SAIGON dựng trên bối cảnh là Việt Nam và Thái Lan, không gian là Sài Gòn và Bangkok, và thời gian là vào những ngày cuối cùng của 30 tháng 4 năm 75 cho tới năm 78. Cho nên, khán giả “ngoại quốc”, khi theo dõi MISS SAIGON có thể sẽ không nhạy bén với những tình tiết trong nhạc kịch nhiều cho bằng khán giả Việt Nam.

Khi hàng rào kẽm gai của tòa Đại Sứ Hoa Kỳ “bị” bao nhiêu người đội nón lá, đi chân đất, mặc áo bà ba bám đen kịt, khán giả Việt Nam biết ngay quốc tịch của những nhân vật đội nón lá, và hiểu rõ tại sao trên sân khấu bỗng dưng xuất hiện biết bao nhiêu hàng rào kẽm gai xoay tròn chận lối cản đường những người chân đất. Khi trực thăng nhấc mình bay bổng lên trời cao để rớt lại trên sân khấu đám đông mặc áo bà ba, giờ này trong tuyệt vọng, tay vẫy vẫy, miệng thét gào kêu gọi trực thăng quay lại, khán giả Việt Nam sẽ cảm nghiệm sâu hơn về thân phận làm người dân nhược tiểu vào những ngày 30 tháng 4 tại Sài Gòn...

(Xin đón đọc Miss Saigon: Phận Việt Nam sẽ xuất hiện trong Nguyệt San Trái Tim Đức Mẹ số tháng 8, năm 2007)

www.nguyentrungtay.com