VIỆC THÀNH LẬP DÒNG CỦA CHÂN PHƯỚC CHARLES DE FOUCAULD

Sau cái chết của Cha Charles de Foucauld (1916), tưởng là những hy sinh cao cả và cuộc đời đạo đức thánh thiện của Ngài sẽ đi vào quên lãng. Nhưng Ngài như hạt giống đã chôn vùi chờ ngày trổ sinh hoa trái. Quả thật, Cha Charles de Foucauld là người cha của các dòng Tiểu Muội cho Nữ và Tiểu Đệ cho Nam, một dòng hoạt động và phát triển mạnh trên thế giới. Năm 1933, Ngành Nam do Cha René Voillaume thành lập. Còn ngành Nữ do Chị Magdeleine lập năm 1939. Toàn thế giới có 1.324 Tiểu Muội và hơn 200 Tiểu Đệ.

1. VỀ Ý ÐỊNH LẬP DÒNG

Cha Charles de Foucauld đã viết ý tưởng lập dòng, như sau : "Tôi muốn thành lập tại biên giới Maroc không phải một dòng Xitô Nhiệm Nhặt hoặc một đan viện to lớn đồ sộ, cũng chẳng phải một cơ sở khai thác nông nhiệp, nhưng là một thứ chòi ẩn sỹ nho nhỏ với khu nội cấm chật hẹp trong đó một vài đan sỹ hèn mọn có thể sinh sống bằng lúa mạch và trái cây do chính bàn tay họ vun trồng và gặt hái. Mục đích là để sám hối đền tội và chầu Mình Thánh Chúa. Họ không ra ngoài nội cấm. Nhưng luôn mở rộng cửa đón tiếp mọi người, bất kể tốt xấu, bạn bè hay thù nghịch, tín đồ Hồi giáo hay tín hữu Kitô" (Thư cho Henry de Castries, 23-06-1901). (Chúa là Tinh Yêu tr.49).

Trong thư gửi cho bà Marie de Bondy (7-1-1902), Cha xác nhận : Em mong ước người dân tại đây, các tín hữu cũng như tín đồ Hồi Giáo hoặc do Thái Giáo... dần dần có thói quen coi em như người anh em của họ. Người anh em đại đồng. Họ bắt đầu gọi ngôi nhà em đang ở là ‘‘Huynh Đoàn’’. Và điều này thật êm ái đối với em (Sđd. tr. 48).

Cha đã viết thư cho Cha Huvelin, ngày 22-10-1898 : Điều mà con thầm mơ ước và không muốn thú nhận luôn cả với mình... Điều mà con mơ ước một cách không chủ ý. Đó là được thấy khai sinh một cộng đoàn rất thô sơ, rất ít người, tương tự những cộng đoàn hết sức đơn sơ vào thời tiên khởi của Giáo Hội (Sđd tr. 46) Sau khi thụ phong linh mục, Cha nhận thấy rằng đời sống ‘‘người thợ con Đức Mẹ Maria’’ Cha theo đưổi cần phải thực hiện giữa những người ngoại để họ biết Phúc Âm và biết Chúa. Nên Cha qua Phi châu, chia sẻ đời sống nghèo của những người Hồi Giáo ở Beni-Abbes. Ngày 1-12-1901, Cha khởi công xây cất ‘‘tịch liêu’’ (Ermite) và dâng lễ đầu tiên tại nhà nguyện này, và đặt danh hiệu ‘Nhà Huynh Đệ Thánh Tâm Chúa Giêsu’’. Đến 1903, Cha khám phá ra bộ lạc du mục ở tận sa mạc Tamanrasset, hầu như bị bỏ rơi, nên Cha đành lòng rời Benis Abbes để sống với họ.

2. NGƯỜI KHỞI SỰ VÀ LẬP DÒNG

Cha Charles de Foucauld muốn thiết lập Dòng Tiểu Đệ Chúa Giêsu, nhưng không ai chịu theo. Mãi đến năm 1933, sau 17 năm Cha qua đời mới có người khởi sự đứng ra lập Dòng cho Nam, và năm 1939 Dòng cho Nữ :

A. Ngành Nam, Tiểu Đệ, do Cha René Voillaume, người Pháp, lập năm 1933. Cùng với 5 linh mục thuộc giáo phận Paris, các Cha lập một nhà đầu tiên ở El Abiod sidi Cheikh, Algérie. Dòng có hai loại : linh mục và tu sỹ.

Ban đầu, mới có nhóm nhỏ gồm linh mục, tu sỹ và giáo dân tụ họp trao đổi tư tưởng của Cha Charles de Foucauld, như tưởng niệm. Năm 1917, nhóm này do sinh viên Louis Masaignon đứng đầu, hoạt động như ‘‘hiệp hội’’, được phép của Tòa Thánh. Nhóm xuất bản một nguyệt san viết về Charles de Foucauld… Năm 1921, René Bazin viết tiểu sử Charles de Focauld. Sách được nhiều người đọc và ham mộ. Trong đó có đại chủng sinh chủng viện Issy les Moulineaux là René Voillaume, sau làm linh mục. Được phép của bề trên, René đem chia sẻ và phổ biến cho các bạn khác trong chủng viện.

Năm 1923, René Bazin viết về ‘‘Linh đạo của Charles de Foucauld’’. Nhờ cuốn sách này, mà tinh thần Cha Charles đã ảnh hưởng sâu rộng hơn nữa trong hàng giáo sỹ và tu sỹ Pháp. Năm 1933, cùng với Geoges Gorrée, và nhóm 5 người, René Voillaume thành lập cộng đoàn đầu tiên ‘‘Tiểu Đệ Thánh Tâm’’ ở El Abiodh Sidi Cheikh, tại Sahara. Cùng năm, tại Pháp, ở Montpellier có cộng đoàn riêng. Sau này, năm 1956, phát tiển mở thêm ở Aix en Provence, có tên ‘‘Tiểu Đệ của Phúc Âm’’.

Châm ngôn và mục đích : Bắt chước và sống như Chúa Giêsu ở Nazareth.

Chúa Giêsu sống ẩn dật tại Nazareth 30 năm. Một cuộc đời bình thường của mọi người, của người nghèo lẫn thợ thuyền. Đây là con đường vạch ra cho những ai muốn hiến dâng cho Thiên Chúa. Con đường dẫn đến Chúa Cha, đến Ơn Cứu Độ. Khi sống như người thợ ở Nazareth, một người nghèo giữa người nghèo, Chúa Giêsu bắt đầu công cuộc cứu rỗi của mình. Những gì Ngài giảng dạy trong 3 năm, thì Ngài sống, thực hiện trong 30 năm.

Đời sống của anh em Tiểu Đệ

Như Chúa Giêsu Nazareth, Anh Charles và các Tiểu Đệ được kêu gọi sống đời bình thường cho Thiên Chúa và cho hết mọi người, nhưng thiện cảm với những người bị bỏ rơi trong xã hội. Anh em đến với họ không để giảng dạy, nhưng để sống giữa họ, và chia sẻ thân phận với họ. Trở nên người anh em dịu hiền. Tự kiếm kế sinh nhai bên cạnh người lao động.

Anh em Tiểu Đệ sống thành cộng đoàn nhỏ là nhà Huynh Đệ. Một ngôi nhà nhỏ, đơn sơ như những nhà khác, trong hoàn cảnh đa dạng : với những người nông dân, thợ thuyền, bệnh tật, già yếu, hay bị bỏ rơi.

Quan trọng hơn, đời sống thiêng liêng của Tiểu Đệ phải sống chiêm niệm giữa đời và gắn bó với Chúa Giêsu Thánh Thể. (GHCGVN. Niên Giám 2004. ttr. 328-329). Nhà chính Tiểu Đệ ở Pháp : Congrégation des Petits Frères de Jésus, 22 rue Tapis Vert. Marseille. France (VNCG. Niên Giám 1964, tr. 433).

B. Ngành Nữ, Tiểu Muội, do cô Elisabeth Hutin, người Pháp, sau làm bề trên tổng quyền mãn đời gọi là Magdeleine de Jésus (1898-1989), thành lập năm 1939.

Tinh thần và lịch sử, công trình lập Dòng chị Magdeleine viết : Chúa đã nắm tay tôi và tôi nhắm mắt bước đi theo Ngài... Trong cảnh bề ngoài hoàn toàn u tối và tất cả mọi phương tiện nhân sự đều vắng bóng. Nhưng với lòng tin cậy vô bờ bến vào sức toàn năng của Chúa Giêsu. Chính Ngài là Thầy những gì mà sức người không làm nổi.

Chúa đã chọn Chị và trao phó công việc : Ngài đã chuẩn bị tôi từ thời thơ ấu, và đã kêu gọi tôi theo Ngài, chắc chắn ngay khi tôi bước vào tuổi có trí khôn. Ngài đã gieo vào lòng tôi yêu mến Châu Phi, đồng thời cũng làm tôi yêu chuộng những người bé nhỏ nhất, nghèo nàn nhất và bị bỏ rơi nhất.

Ý định và mong muốn này làm Chị phải chờ đợi hơn 20 năm. Vì 4 năm chiến tranh (1914) làm gia đình tan nát, 10 năm bị lao phổi, sáu năm chăm sóc mẹ già, cô thân đơn chiếc sau cái chết của cha (1925). Tình cờ, Chị đọc cuốn sách : ‘‘Charles de Foucauld, Eplorateur du Maroc’’, Ermite du Sahara’’ của René Bazin viết (Plon. 1921). Một tia sáng nhỏ chiếu soi giai đoạn tối tăm ấy. Tôi đã đọc cuốn ‘‘Charles de Foucauld’’ và tìm ra tất cả lý tưởng tôi hằng mơ ước : Sống Phúc Âm cách thực tiễn trong khó nghèo hoàn toàn và chôn vùi giữa những dân tộc bị bỏ rơi... và nhất là sống tình yêu thương một cách sung mãn : Jésus - Caritas, Giêsu Tình Yêu.

Cuối cùng giờ Chúa đã điểm. Tháng 5-1936, Chị bị xưng khớp xương nặng. Bác sỹ khuyên nên đi một nơi không bao giờ có giọt mưa, như Sahara. Chị trình với cha linh hướng, người mà 7 năm trước đã chống lại ơn gọi của Chị, bảo Chị lên đường mau, và dặn thêm : Hãy luôn nhớ điều này : Chính tại vì, trên bình diện con người, Chị không còn có thể làm được chuyện gì cả, nên tôi mới dám nói với Chị rằng, Chị phải ra đi, nếu may ra, Chị có thể làm được gì, thì mọi sự là do Thiên Chúa cả’’ (Chị Magdeleine de Jésus. Tiểu Muội Chúa Giêsu. ttr. 9-15).

Chị Magdeleine đã lập Huynh Đoàn các Tiểu Muội Chúa Giêsu, ngày 8-9-1939, tại Touggourt, sa mạc Sahara, bên Algérie. Sau hai năm lập dòng, Chị kể lại cảm nghĩ ban đầu : Chúa theo đuổi tôi với câu nói này : ngài đã gửi họ đi từng hai người một đến các phố làng mạc’’. Câu nói ấy là kỷ niệm tản mát của các Tông Đồ. Tôi thấy các Tiểu Muội ở khắp nơi cùng lúc, gieo rắc tình thương như một tia sáng thật nhỏ. Mặc dầu các chị đầy khuyết điểm, hèn kém. Tôi thấy chính mình đang làm lan rộng ngọn lửa Chúa ủy thác. Tôi chẳng có gì đẹp hoặc tốt, mà chỉ có ngọn đuốc đang cháy. Tôi phải mang nó đi khắp nơi. Nó sẽ khêu dậy và bừng sáng khi tỏa lan và truyền được sức sống.

Điểm nổi bật nơi con người Magdeleine là chất chứa tình yêu Chúa Kitiô nóng bỏng. Tinh yêu này thúc đẩy Chị không ngừng đi đến với những người nghèo khổ nhất, những người bị bỏ rơi ở khắp nơi. Qua họ, từ tình bạn, trao truyền tình yêu thương dịu hiền của Thiên Chúa (Sđd. tr 5). Nhà chính của Tiểu Muội ở Ý : via di Aque Salvie 2, Tre Fontaine. 00142. Roma. Italia.

C. LINH ÐẠO CỦA NGƯỜI TU SỸ CHÚA GIÊSU

Tinh thần người tu sỹ trong dòng, đã được vị sáng lập phác họa qua những nét linh đạo chính :

1. Đức tin không lay chuyển

Trước tiên, người tu sỹ cần có ‘‘đức tin điên rồ, mà Chúa đã hứa ban để có thể lay chuyển được núi non và đá tảng’’. Nhờ đức tin này, mới đánh đổ chướng ngại, và tiếng gọi khác của thế gian. Đừng nản lòng, hãy sửa soạn kiến thiết. Năng nói với Chúa :

Con không là gì hết, nhưng Chúa là tất cả.

Con không có gì, nhưng Chúa có tất cả.

Con không làm được gì hết, nhưng Chúa làm được tất cả (x. Chị Magdeleine de Jésus. Tiểu Muội Chúa Giêsu. tr. 17)

2. Say mê Phúc Âm

Sống theo Phúc Âm hơn bất cứ sách vở, và mọi giáo huấn nào khác. Phúc Âm là hầm mỏ vô tận. Nhưng đọc lơ đãng thì Lời Chúa không thấm sâu vào lòng, tức là không sống Lời Ngài. Sống và trở thành trẻ nhỏ là tinh thần tu đức của Anh Charles Chúa Giêsu, là nền tu đức tinh tuyền của Phúc Âm. Lời Chúa là Sức Sống. Trong đó khám phá ra thức ăn tinh thần (x.Sđd. tr. 27).

3. Theo gót Chúa Giêsu Nazareth

Chúa Giêsu là gương mẫu duy nhất, đừng tìm đâu khác. Như Chúa Giêsu tại thế, người tu sỹ hòa mình, gần gũi với mọi người. Sống như anh chị em đồng loại. Đừng đứng ngoài đại chúng. Nếu có bị chen lấn, xô đẩy, hối thúc nhưng vẫn bình an, để vuốt ve trẻ thơ, nâng dậy những người tội lỗi, an ủi những ai sầu muộn, chữa lành những kẻ đau ốm. Trước khi là tu sỹ hãy là Kitô hữu, sống tình người trước. Quan trọng là sống thánh thiện trong tầm vóc con người. Cuộc sống của Chúa tại Nazareth tóm gọn và đầy ý nghĩa trong câu : Ngài đã vâng phục cha mẹ Ngài ! (x. Sđd tr. 35)

4. Cầu nguyện giữa cuộc sống

Cầu nguyện là nhớ đến Chúa Giêsu và yêu mến Ngài. Càng yêu Ngài càng cầu nguyện tha thiết bấy nhiêu. Cũng như Chúa Giêsu, sau công việc làm ăn, người tu sỹ cần lui vào thanh vắng để chiêm niệm cầu nguyện. Đây là sự triển nở giữa lòng đại chúng của một tu viện. Theo gương Anh Charles, cần có thái độ đơn sơ, tin yêu phó thác của tâm hồn đang chuyện vãn với Chúa Giêsu. Sự trìu mến của đứa trẻ đối với cha nó, sự chia sẻ thân tình của người bạn với người bạn. Đó là cầu nguyện và chiêm ngưỡng (Sđd. 48).

5. Đến với mọi người

Người tu sỹ được Chúa gọi, ưu tiên chọn đi đến những nơi mà sẽ không ai đi, nơi Giáo Hội chưa hiện diện. Họ sẵn sàng đi đến tận cùng thế giới để mang sứ điệp Phúc Âm và làm chứng cho Chúa Kitô. Cũng như Chúa Giêsu trong cuộc sống tại thế, Tu sỹ Chúa Giêsu sống hòa mình với mọi người, giữa những người du mục hay thợ thuyền, như anh chị em với nhau, đừng đứng ngoài lề. Những người nhỏ bé và nghèo nàn sẽ dạy sống Tin Mừng. Trở nên một người trong họ, đòi tâm hồn mở rộng (Sđd. tr.32,35).

6. Tình yêu phó thác

Cuối cùng, khi trở thành con trẻ, một con trẻ dịu hiền. Chúa kêu gọi chúng ta hãy tin cậy, đơn sơ tự nhiên. Đừng sợ, đừng e ngại hãy đến với Chúa Kitô. Chúa Hài Đồng Giêsu không mềm nhũn và yểu điệu. Đó là sức mạnh. Trở nên trẻ nhỏ, tức là trở nên tu sỹ ‘‘không là gì hết’’, không được ai để ý đến, sống khiêm tốn trong dòng tu nhỏ bé. Bởi vì, Chúa đã giấu không cho những người khôn ngoan lanh lợi biết và mặc khải cho những người bé mọn. Hãy giữ luôn Ngài bên mình và mang Ngài đi khắp thế giới sứ điệp : sống phó thác trong khiêm tốn, tin cậy, đơn sơ và nghèo khó, dịu dàng và bình an, vui tươi và đầy yêu thương (Sđd tr.73).

D. NHƯ HẠT GIỐNG CẦN MỤC NÁT

Cha Charles de Foucauld như cây chính có hai nhánh là Cha René Voillaume và Chị Magdeleine. Từ gốc chính này, đã sinh hoa quả rờm rà tỏa bóng mát khắp nơi.

Gia đình thiêng liêng của Cha Charles de Foucauld có 11 Dòng : 6 nữ và 5 nam (Congrégations) và 7 hiệp hội (Associations) và 18 gia đình (Familles). Tờ báo chung là Jesus Caritas, phát hành 3 tháng một lần.

Lần lượt được thành lập :

. 1933. Tiểu Muội Chúa Giêsu, tại Montpellier, Pháp

. 1939. Tiểu Muội Chúa Giêsu, do Chị Magdeleine de Jésus, tại Tougguort, Algérie.

. 1963. Tiểu Muội Phúc Âm tại Santa Maria, Venezuela.

. 1966. Tiểu Muội Nazareth tại Gand, Belgique.

. 1977. Tiểu Muội Trái Tim Chúa Giêsu (1977), tại Bangui, Centre Afrique.

. 1985. Tiểu Muội Nhập Thể (Incarnation) tại Haiti

. 1933. Tiểu Đệ Chúa Giêsu, do Cha René Voillaume, tại El-Abiodh Sidi Cheikh, Algétrie

. 1956. Tiểu Đệ Phúc Âm do Cha René Voillaume, tại Aix en Provence, Pháp

. 1976. Tiểu Đệ Nhập Thể (Incarnation) tại Haiti

. 1980. Tiểu Đệ Thánh Giá tại Québec, Canada

. 1969. Tiểu Đệ Bác Ái Chúa Giêsu, tại Foligno, Ý.

Các Hiệp Hội là tổ chức gồm giáo dân sống tinh thần Cha Charles de Foucauld, không có lời khấn, chuyên lo về công tác từ thiện bác ái, như :

. 1950. Hội Charles Chúa Giêsu (cho giáo dân) tại Bỉ và Pháp

. 1951. Hội Linh mục Bác Ái Chúa Giêsu tại Tubet, Aix en Provence, Pháp

. 1952. Hội Phụ Nữ Chúa Giêsu Bác Ái, tại Ars, Ain

. 1955. Hội Charles de Foucauld, tại Beni Abbès, do Louis Massignon lập

. 1992. Hội Bác Ái Chúa Giêsu, hội Charles de Foucauld

. 1952. Hội cựu Tu Sỹ Charles de Foucauld ở Paris và Lyon

. 1909. Hội Liên Đới Charles de Foucauld do chính Cha Charles de Foucauld lập

. 1923. Nhóm Charles de Foucauld tại Oran, Algérie

. 1968. Comunitat de Jésus tại Montserrat, Tây Ban Nha.

Các nhà Dòng của Cha Charles có mặt ở khắp nơi, như : Hong Kong, Iraq, Syrie, Afrique, Ukraine, BaLan, Áo, Mỹ Châu La Tinh, Pakistan, Ấn Độ, Egypte, Maroc, Thụy Sỹ. Ở Pháp : Aix en Provence, Marseille, Bagnolet, Rennes.

Hiện có nhiều người trẻ Vìệt Nam, cả nam lẫn nữ đang tu và hoạt động trong Dòng này, ở ngay Việt Nam và ngoại quốc. Tại hải ngoại có 10 chị đang hoạt động tại Ý, Pháp, Úc, Giêrusalem.

Tại Việt Nam có cả Tiểu Đệ và Tiểu Muội.

. Dòng Tiểu Muội có mặt tại Việt Nam từ 1953.

Châm ngôn : Giêsu Tình Yêu. Đặc sủng : Chiêm niệm giữa đời theo tinh thần con trẻ của Tin Mừng. Hoạt động : sống đời thường như Chúa Giêsu Nazareth. Bổn mạng lễ Giáng Sinh 12-12. Hiện có 30 chị khấn trọn đời, 13 khấn tạm. Địa chỉ liên lạc : 25/ 4 Phan Văn Hân, Q. Bình Thạnh. TP Hồ Chí Minh. (GHCGVN Niên Giám. Tr. 374)

. Dòng Tiểu Đệ có mặt tại VN từ 1954, nhà đầu tiên ở Bàn Cờ, Sài gòn. Hiến pháp được Tòa Thánh phê chuẩn năm 1968. Châm ngôn và mục đích : Bắt chước Chúa Giêsu Nazareth. Bổn Mạng Dòng Tiểu Đệ là lễ Giáng Sinh, 25-12. Hoạt động : Kiếm kế sinh nhai bằng lao động, đến và chia sẻ với những người nghèo. Hiện có 7 Tiểu Đệ. Địa chỉ liên lạc : 243/48 Tôn Thất Thuyết, Q 4, TP Hồ Chí Minh. (GHCGVN Niên Giám. Tr. 328).

Việt Nam có ĐTGM Philipphê Nguyễn Kim Điền, nhập Dòng năm 1955 (xin đọc bài về ĐTGM Nguyễn Kim Điền, Người Tiểu Đệ khó nghèo’’, GXVN, số 218)

Nguồn www.giaoxuvnparis.org