NHỮNG CƠN CÁM DỖ
Chúa Nhật 1 Mùa Chay, năm C : Lc 4, 1-13

Suy niệm

Bài Tin Mừng cho chúng ta biết rõ là Đức Giêsu được Thánh Thần dẫn vào hoang địa 40 đêm ngày để chịu quỷ cám dỗ. Hoang địa có hai ý nghĩa trong Thánh Kinh: thứ nhất là nơi gặp gỡ Thiên Chúa, nghĩa là nơi người ta có những trải nghiệm tích cực (positive); thứ hai, hoang địa cũng là nơi người ta trải nghiệm những điều tiêu cực (negative), như việc bị cám dỗ bởi ma quỷ hay thần dữ.

Cám dỗ đầu tiên là của ăn. Quỷ đánh thẳng vào điểm yếu của Đức Giêsu, vì Ngài đang đói sau khi chay tịnh 40 ngày. Cái đói đụng đến bản năng sinh tồn và làm tê liệt đời sống. Đức Giêsu không phủ nhận sự cần thiết của vật chất, nhưng con người không chỉ sống nhờ cơm bánh. Bánh quan trọng, nhưng tự do và lòng trung thành quan trọng hơn. Thực tế cho ta thấy: vì tự do và trung thành mà người ta thà chết chứ không chịu ăn uống, nhất là khi của ăn đó mang tính hèn hạ và ô nhục, đi ngược với niềm tin và lý tưởng của mình (x.1Mcb 1,62-63).

Phát triển kinh tế là điều quan trọng, nhưng nếu không nêu cao các giá trị văn hoá, luân lý, tôn giáo, thì đúng là hạ thấp con người xuống hàng sự vật, đồ vật. Vẫn luôn có những người tuyệt thực nhằm phản đối những bất công và bạo tàn để nêu cao một lẽ sống. Không tìm thấy ý nghĩa cho cuộc đời thì cơm bánh hay vật chất trở nên thừa thãi, vì vậy mà có những người rơi vào tuyệt vọng và tìm tới cái chết như một hy vọng. Lắm khi không phải vì đói khát hay thiếu thốn, nhưng vì ta để cho mình bị cồn cào bởi những thèm muốn vô độ, và nếu như vậy thì ta đã thất bại ngay trong cơn cám dỗ đầu tiên. Con người không chỉ sống nhờ cơm bánh, nhưng còn có những giá trị cao quí khác cần chú ý, chăm sóc và phát triển, thì mới xứng đáng với phẩm cách là người.

Cám dỗ thứ hai xem ra thô bạo và cuồng ngạo nhưng đầy hấp dẫn, đó là bái lạy ma quỷ để có được quyền lực và vinh quang. Cám dỗ này đụng đến sứ mạng của Chúa Giêsu là Đấng Cứu Thế, là Vua vũ trụ, là Đấng quy tụ muôn loài trong trời đất (x. Ep 1, 10). Đức Giêsu đã vượt thắng cám dỗ này vì nhận ra sự lừa bịp trắng trợn của ma quỷ. Vương quốc trần gian mà ma quỷ giới thiệu là một thứ vinh quang rất dễ tiêu tan, như thuật ngữ doxa trong tiếng Hy Lạp. Vinh quang đó chỉ là hình bóng, là bọt bèo. Nhiều người đã nhẹ dạ đã tin vào lời hứa hão huyền này. Bao đế quốc, bao vua chúa và các nhà độc tài cũng đã biến tan trong thoáng chốc. Xem ra lịch sử Giáo hội đã từng bị nhá nhem vì cám dỗ này. Đã có một thời thần quyền phải nép mình vào sự bảo đảm của thế quyền, và đức tin như một dụng cụ để phục vụ cho thế tục. Chẳng ai và chẳng có gì ngoài một mình Thiên Chúa để xứng đáng được ta bái lạy hay phụng thờ, vì tất cả đều là loài thụ tạo, và mọi sự sẽ chấm hết. Sự sống và vinh quang chỉ thuộc về Thiên Chúa mà thôi.

Cơn cám dỗ thứ ba là ma quỷ thách thức Chúa Giêsu gieo mình xuống từ nóc đền thờ, để chứng tỏ Ngài là Con Thiên Chúa. Cám dỗ này có vẻ đạo đức vì cậy dựa vào Thiên Chúa để tìm sự an toàn. Lý lẽ của cám dỗ này dễ thuyết phục hơn vì quỷ trích dẫn từ Kinh Thánh (Tv 91, 10-12). Chúa Giêsu cũng dùng Kinh Thánh để đối lại. Ẩn tàng trong cơn cám dỗ là sự ỷ lại, đưa mình vào tình huống ngặt nghèo để bắt Chúa hành động. Xem ra cám dỗ nào cũng mang tính ích kỷ và kiêu ngạo. Ma quỷ đã đánh vào chỗ yếu nhất của con người. Đức Giêsu là Đấng nhân ái và khiêm nhường nên ma quỷ đành chào thua.

Phải chăng ta vẫn thích được Chúa thực hiện những điều ngoạn mục cho đời mình? Phải chăng ta thích sống dưới cái nhìn của người khác? Phải chăng ta muốn thiên hạ cảm phục mình? Ít nhiều ai trong chúng ta cũng đã từng gặp những cám dỗ này, nhất là trong giai đoạn tuổi trẻ. Đó là những cách thức đánh lận con đen khiến ta dễ sa chước cám dỗ.

Thật ra mọi thứ trên trần gian như tiền tài, của cải, địa vị, chức quyền… đều đáng quí và có giá trị riêng của nó. Nhưng tất cả chỉ là tương đối, như một phương tiện chứ không phải mục đích. Nếu suy tôn những thứ tương đối đó lên hàng tuyệt đối, ta sẽ biến chúng thành ngẫu tượng, khiến cuộc sống ra thê lương, vì sai lạc với bản chất của sự vật và sai trái với bản tính của con người, khiến ta không đạt tới chính Thiên Chúa là nguồn bình an và hạnh phúc muôn đời của chính mình.

Cầu nguyện

Lạy Chúa Giêsu!
Những cám dỗ xưa kia Chúa phải chịu,
cũng chính là những điều đang quấy nhiễu,
làm cho cuộc sống con rối ren nhiều.
Cám dỗ nào xem ra cũng hấp dẫn,
ban đầu còn áy náy phân vân,
nhưng theo ngày tháng cũng quen dần,
khiến bản thân con đã bao lần thất thế,
cũng chỉ vì ham muốn với đam mê,
nên sa cơ lỡ bước lắm ê chề.
Đời con cũng chẳng thiếu thốn chi,
nhưng vẫn bị kéo ghì bởi vật chất,
muốn chạy theo lối sống phàm trần,
và tìm cách để thỏa mãn bản thân,
không thấy tinh thần mình thất bại,
và đức tin đang lâm vòng nguy hại.
Tuổi trẻ lại thích được tỏa sáng,
nên theo những hào nhoáng bên ngoài,
mà quên rằng cuộc sống đầy cạm bẫy,
chứ không như những gì chúng con thấy,
vì ma quỉ luôn giăng mắc họa tai,
khiến biết bao người ra điên dại.
Xin cho con nhìn ngắm Chúa vào đời,
rất cẩn trọng ở mọi lúc mọi nơi,
luôn khiêm tốn trên con đường đi tới,
biết tránh xa những đam mê danh lợi,
những thú vui và mời mọc của bạn bè,
phải luôn biết e dè và chừng mực.
Xin cho con chuyên cần trong bổn phận,
hăng say làm việc và kết nối tình thân,
luôn sống dưới tác động của Thánh Thần,
theo Ngài hướng dẫn để thắng cơn cám dỗ,
và đời con được bền đỗ đến cùng. Amen.