Hãng A.P. đánh đi bản tin ghi nhanh sau đây về ngày cuối cùng của Đức Phanxicô tại Peru, 21 tháng 1 năm 2018, theo giờ địa phương Lima, thủ đô Peru.

9:30 giờ sáng.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô có một nhóm khách đặc biệt đến thăm ngài tại trú sở của Vatican ở Peru: bốn tù nhân được trả tự do trong một thời gian ngắn để đến chào kính ngài.

Phát ngôn viên của Vatican, ông Greg Burke, nói rằng ba người đàn ông và một người đàn bà đến từ các nhà tù ở Arequipa, Ayacucho, Cuzco và Castro.

Việc chào kính đã diễn ra trước khi Đức Phanxicô chủ tọa một buổi cầu nguyện vào sáng Chúa Nhật với hàng trăm nữ tu chiêm niệm và nội cấm tại đền thánh Chúa Làm Phép Lạ, nơi có tượng Chúa Kitô thoát hư hại sau trận động đất tàn hại năm 1655 và được rất nhiều người Peru tôn kính.

Đức Phanxicô kêu gọi các nữ tu dâng các lời cầu nguyện của họ cho những người bị xã hội “vứt bỏ”, bao gồm tù nhân, di dân và người nghiện ma túy.

Ngài nói với họ: "Bằng các lời cầu nguyện của các con, các con có thể chữa lành các vết thương của nhiều người."

Đức Phanxicô thường xuyên gặp gỡ các tù nhân trong các chuyến đi nước ngoài của ngài và thăm nhà tù nữ ở Santiago, Chile trong chuyến đi kéo dài bảy ngày của ngài đến nước đó và Peru.

9:45 giờ sáng

Cuộc tranh cãi về lời Đức Phanxicô cáo buộc các nạn nhân của linh mục ấu dâm tai tiếng nhất của Chile là vu khống đã theo ngài tới Peru.

Một tấm bảng treo từ một tòa nhà gần nhà thờ Lima, nơi Đức Phanxicô cầu nguyện vào Chúa Nhật này, viết như sau "Thưa Đức Phanxicô, ở đây có bằng chứng" và đưa ra bức ảnh của người sáng lập bị thất sủng của một phong trào Công Giáo Peru, là Sodalitium Christianae Vitae.

Tuần qua, Vatican đã tiếp quản phong trào trên sau khi các công tố viên Peru tuyên bố họ muốn bắt giữ người sáng lập, Luis Figari. Một cuộc điều tra độc lập thấy Figari đã kê gian các người được tuyển lựa và buộc họ mơn trớn ông và mơn trớn nhau, thích xem họ "trải nghiệm đau đớn, khó chịu và sợ hãi", và nhục mạ họ trước mặt người khác.

Tại Chile, Đức Phanxicô cáo buộc các nạn nhân của người lạm dụng tình dục tai tiếng tiếng nhất nước này, là Cha Fernando Karadima, tội vu khống một giám mục khác bằng cách nói rằng vị này biết việc lạm dụng của Cha Karadima nhưng không làm gì cả. Đức Phanxicô nói rằng "không có một mẩu bằng chứng nào" liên hệ đến vị giám mục và những lời tố cáo ngài là "vu khống".

Những nhận xét đó đã gây ra nhiều phản đối đến nỗi cố vấn hàng đầu của ngài về lạm dụng tình dục đã đưa ra một lời phê phán công khai rất không bình thường đối với Đức Giáo Hoàng.

12:15 giờ trưa

Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói rằng vụ bê bối hối lộ của Odebrecht từng lan tràn ra khắp Châu Mỹ La Tinh “chỉ là một giai thoại nhỏ” trong đại họa tham nhũng khắp khu vực.

Đức Phanxicô nói với các vị giám mục ở Peru hôm Chúa Nhật rằng chính trị ở phần lớn châu Mỹ Latinh đang ở trong trạng thái "khủng hoảng" vì vụ hối lộ.

Đây là lần thứ hai ngài đề cập đến nạn tham nhũng trong chuyến thăm Peru, một trong những quốc gia bị lôi cuốn vào vụ tai tiếng Odebrecht.

Tổng thống Pedro Pablo Kuczynski đã thoát khỏi việc đàn hặc (impeachment) vì các mối liên hệ của ông với công ty xây dựng khổng lồ của Brazil hồi tháng Mười Hai. Hai cựu tổng thống đã bị tố cáo nhận hối lộ, và vị thứ ba thì đang bị điều tra.

Odebrecht thừa nhận đã trả hàng trăm triệu đô la tiền hối lộ cho các chính trị gia khắp khu vực để lấy được hợp đồng làm việc béo bở.

12:30 giờ trưa

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đang yêu cầu các nhà chức trách Congo làm mọi điều có thể để tránh bạo lực trong các cuộc biểu tình chống chính phủ.

Đức Phanxicô đã kêu gọi như thế từ thủ đô Peru, nơi ngài vừa hướng dẫn hàng ngàn người trẻ cầu nguyện.

Ngài nói về Congo: "Tôi yêu cầu các nhà chức trách và những người có trách nhiệm và tất cả những người ở đất nước yêu quý đó sử dụng cam kết và nỗ lực tối đa để tránh mọi hình thức bạo lực và tìm kiếm các giải pháp có lợi cho ích chung."

Cảnh sát Congo đã dùng hơi cay và bắn súng để giải tán hàng ngàn người biểu tình vào hôm Chúa Nhật trong các vụ đụng độ làm 5 người chết và làm bị thương hơn 33 người. Những người biểu tình đã diễn hành sau các buổi lễ ở nhà thờ kêu gọi Tổng thống Joseph Kabilato từ chức.

Hoa Kỳ và nhiều nước khác đã lên án các phản ứng của lực lượng an ninh Congo đối với các cuộc biểu tình tại hơn 160 nhà thờ, trong đó hơi cay đã bị bắn vào bên trong và các cậu giúp lễ bị bắt.

Kabila, mà nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 12 năm 2016, đã đồng ý tổ chức một cuộc bầu cử vào cuối năm 2017. Tuy nhiên, Ủy ban bầu cử của Congo sau đó cho hay cuộc bỏ phiếu chỉ có thể được tổ chức vào tháng 12 năm 2018.

12:55 giờ trưa

Đức Phanxicô đang nói với những người trẻ Peru rằng họ thế nào, Thiên Chúa yêu thương họ như thế và không cần phải “sửa hình” ("Photoshop") trái tim họ để làm chúng có vẻ hoàn hảo.

Tại buổi cầu nguyện trưa tại Plaza de Armas ở Lima, Đức Phanxicô đã tìm cách nói chuyện với những người trẻ bằng ngôn ngữ riêng của họ để khuyến khích họ trong đức tin.

Ngài nói: "Cha biết tất cả chúng ta đều muốn thấy các bức ảnh được cải tiến kỹ thuật số, nhưng điều đó chỉ hữu hiệu cho các bức ảnh mà thôi, chúng ta không thể sửa hình (photoshop) cho người khác, cho thế giới hoặc cho bản thân chúng ta".

Ngài nói thêm rằng "có những hình ảnh rất ưa nhìn, nhưng hoàn toàn giả tạo. Hãy để cha đảm bảo với các con rằng trái tim không thể được sửa hình, bởi vì đó là nơi mà tình yêu và hạnh phúc đích thực có thể được tìm thấy."

Đức Phanxicô nổi tiếng với lối nói thẳng thừng. Chúa Nhật, ngài đã nói với các giám mục Peru rằng các vị cần phải nói ngôn ngữ của người trẻ để giúp họ hiểu sứ điệp của Tin Mừng, giống như các nhà truyền giáo Công Giáo La Mã đã học các ngôn ngữ của các dân tộc bản địa khi họ làm việc để các dân tộc này trở lại đạo.

4:25 giờ chiều

Vị Hồng Y Hoa Kỳ, người đã công khai phê phán Đức Giáo Hoàng Phanxicô vì các nhận xét của ngài về các nạn nhân bị lạm dụng tình dục ở Chile, đang đồng tế Thánh Lễ cuối cùng của Đức Phanxicô tại Peru.

Đức Hồng Y Sean O'Malley là tổng giám mục của Boston và là cố vấn hàng đầu của Đức Phanxicô về lạm dụng.

Ngài là một trong hàng chục giám mục và Hồng Y cử hành Thánh Lễ Chúa Nhật tại bàn thờ đặt dưới một chiếc lều vĩ đại, dựng trên một sân bay Lima bụi bặm; đây là biến cố cuối cùng của chuyến đi một tuần của Đức Giáo Hoàng tại Chile và Peru.

Đức Hồng Y O'Malley đã công khai phê phán Đức Phanxicô vào hôm thứ Bảy vì đã tố cáo các nạn nhân của linh mục ấu dâm tai tiếng nhất của Chile là vu khống một giám mục khác với các tuyên bố của họ.

Đức Hồng Y nói rằng lời lẽ của Đức Giáo Hoàng là "nguồn gây đau đớn rất lớn cho những nạn nhân bị lạm dụng tình dục."

Đức Phanxicô có thể sẽ phải đương đầu với những câu hỏi về vấn đề này trong cuộc họp báo trên không của ngài khi trở về Rôma.

4:45 giờ chiều

Các nhà chức trách nói rằng hơn một triệu người tụ tập tại căn cứ không quân để tham dự Thánh Lễ cuối cùng của Đức Giáo Hoàng Phanxicô tại Peru khi ngài kết thúc chuyến đi nhiều biến cố ở Châu Mỹ La tinh.

Tham dự có Juan Rivera, một kỹ sư máy tính 31 tuổi. Ông nói ông hy vọng nghe được "những lời khích lệ" có thể giúp người Peru hòa giải các khác biệt của họ.



Nhiều người trong nước đang buồn trước việc ân xá mới đây cho nguyên người hùng Alberto Fujimori, người bị kết án 25 năm tù vì vai trò của ông trong các vụ giết 25 người bởi lực lượng an ninh lúc ông làm tổng thống.

Quốc gia này cũng bị kích động bởi một vụ tai tiếng tham nhũng chính trị khắp khu vực liên quan đến công ty xây dựng khổng lồ Odebrecht của Ba Tây.

Một số phụ nữ khóc khi Đức Phanxicô rời Tòa Khâm sứ và làm phép các cỗ tràng hạt của họ.

Tại căn cứ không quân ở ngoại ô phía nam của Lima, các lính cứu hỏa đã phun nước đám đông dưới bầu trời nóng nực và các hàng cờ phấp phới của Vatican và Peru.

Phát ngôn viên của cảnh sát là Veronica Marquez cho hay 1.2 triệu người đã tham dự Thánh Lễ. Phát ngôn viên của Vatican, ông Greg Burke, cho biết con số 1.3 triệu người, dựa vào ước tính của các viên chức địa phương.

Đức Giáo Hoàng dự kiến sẽ trở lại Rôma chiều Chứa nhật này.

7:12 chiều

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đang trên đường trở lại Rôma sau một chuyến đi kéo dài một tuần ở Nam Mỹ, một chuyến đi bị ảnh hưởng tiêu cực bởi bạo lực và hệ lụy của một vụ tai tiếng giáo sĩ lạm dụng tình dục.

Chiếc máy bay của Đức Giáo Hoàng đã cất cánh từ thủ đô Peru vào tối Chúa Nhật tiếp theo một Thánh lễ với sự tham dự của 1.3 triệu tín hữu, một kết thúc ấm áp cho chuyến đi nhiều biến cố.

Đức Phanxicô lần đầu tiên đến Chile, nơi ngài gặp gỡ và xin lỗi các nạn nhân bị lạm dụng tình dục. Nhưng sau đó ngài làm nhiều người không hài lòng khi nói: những lời tố cáo của các nạn nhân cho rằng một giám mục biết vụ lạm dụng nhưng không làm gì để ngăn chặn nó "tất cả đều là vu khống”.

Một số nhà thờ bị đốt cháy trong chuyến đi của Đức Phanxicô tại Chile, và cảnh sát đã bắn hơi cay vào những người biểu tình bên ngoài Thánh lễ ở thủ đô Santiago.

Đức Phanxicô nhận được sự đón tiếp nồng nhiệt hơn ở Peru khi ngài đi sâu vào vùng Amazon để bênh vự quyền lợi của người dân bản địa và lên tiếng chống tham nhũng.