Các tờ báo như Aleteia, Crux và hãng thông tấn A.P đồng loạt cho hay: Trước phản ứng tiêu cực mạnh mẽ của các giới Công Giáo hoàn cầu đối với thái độ sấc sược của Ủy Ban Thế Vận Hội 2024 khi cho trình diễn màn chế diễu một trong những mầu nhiệm đỉnh cao của Ki-tô giáo, Tức việc Thiết lập Bí tích Thánh Thể trong biến cố gọi là Bữa Tối Sau Cùng, Vatican đã phải lên tiếng cùng với họ.



Tuy nhiên mỗi cơ quan tường trình một cách. Tờ Aleteia nhẹ nhàng viết tựa bài: “Vatican hiện đang cân nhắc cuộc tranh cãi về Thế vận hội” (Vatican now weighs in on Olympics controversy)

Thực vậy theo Kathleen N. Hattrup của tờ này, ngày 08/04/24, trong một tuyên bố ngắn bằng tiếng Pháp vào ngày 3 tháng 8, Tòa thánh đã lên tiếng trong cuộc thảo luận. Sau đây là bản dịch không chính thức:

Tòa thánh rất buồn trước một số cảnh tượng tại lễ khai mạc Thế vận hội Olympic Paris và chỉ có thể tham gia vào những tiếng nói đã được nêu ra trong những ngày gần đây để lên án sự xúc phạm đối với nhiều Kitô hữu và tín đồ của các tôn giáo khác.

Trong một sự kiện uy tín, nơi toàn thế giới tụ họp xung quanh các giá trị chung, không nên có những ám chỉ chế giễu niềm tin tôn giáo của nhiều người.

Quyền tự do ngôn luận, tất nhiên là không bị nghi ngờ, tìm thấy giới hạn của nó trong sự tôn trọng đối với người khác.

Gây hấn

Câu cuối cùng này, nói riêng, phù hợp với những gì Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nói trong những dịp khác về tự do và sự tôn trọng.

Ngay từ năm 2015, ngài đã nói, "Tất cả những người coi thường các tôn giáo, chế giễu chúng, 'chơi đùa' với tôn giáo của người khác, họ đang gây hấn với người khác."

Nhiều nhà lãnh đạo Giáo hội tiếp tục thúc giục Ủy ban Olympic đưa ra phản hồi toàn diện hơn.

Trong phản hồi muộn, Vatican 'lên án hành vi xúc phạm' trong bức tranh lễ khai mạc Thế vận hội Paris

Hãng thông tấn A.P. đặt tựa đề trực diện hơn như trên.

Theo họ,Vatican cho biết hôm thứ Bảy rằng họ "lên án hành vi xúc phạm" mà lễ khai mạc Thế vận hội Olympic gây ra cho Ki-tô hữu, một cảnh trong đó gợi lên "Bữa tối cuối cùng" của Leonardo da Vinci và có sự góp mặt của các nữ hoàng drag.

Một tuần sau cơn bão chỉ trích nổ ra xung quanh sự kiện này, Tòa thánh đã ra tuyên bố bằng tiếng Pháp rằng họ "buồn vì một số cảnh trong lễ khai mạc" và đồng tình với những người bị xúc phạm.

"Tại một sự kiện uy tín, nơi cả thế giới cùng nhau chia sẻ các giá trị chung, không nên có những ám chỉ lố bịch về tôn giáo", tuyên bố cho biết.

Đối với những người chỉ trích, cảnh trong buổi lễ ngày 26 tháng 7 gợi lên hình ảnh Chúa Giêsu và các tông đồ của Người trong bức tranh nổi tiếng của Da Vinci. Cảnh quay có sự góp mặt của DJ kiêm nhà sản xuất Barbara Butch — một biểu tượng LGBTQ+ — đội một chiếc mũ đội đầu bằng bạc trông giống như một vầng hào quang trong khi được các nghệ sĩ biểu diễn drag và vũ công vây quanh. Các giám mục Công Giáo của Pháp cho biết cảnh quay này chế giễu Ki-tô giáo.

Giám đốc nghệ thuật của buổi lễ Thomas Jolly đã nhiều lần phủ nhận ông lấy cảm hứng từ "Bữa Tiệc Ly", nói rằng cảnh quay này nhằm tôn vinh sự đa dạng và tôn vinh các bữa tiệc và ẩm thực Pháp. Ban tổ chức Thế vận hội Paris đã xin lỗi bất cứ ai cảm thấy bị xúc phạm bởi bức tranh này.

Người phát ngôn của Vatican không trả lời ngay khi được hỏi tại sao Tòa thánh chỉ phản hồi vào lúc này, một tuần sau sự kiện và sau khi các nhà lãnh đạo Công Giáo trên khắp thế giới bày tỏ sự phẫn nộ trước cảnh tượng này.

Vatican tham gia muộn vào điệp khúc phản đối về Bữa Tiệc Ly nhại lại của Thế vận hội Olympic

Elise Ann Allen của tờ Crux đặt tự đề như trên ngày 3 tháng 8 năm 2024.

Theo bà, tham gia muộn vào điệp khúc phẫn nộ và lên án toàn cầu, Vatican đã phản ứng vào thứ Bảy trước một bản nhại lại Bữa Tiệc Ly rõ ràng trong lễ khai mạc Thế vận hội Paris vào ngày 26 tháng 7, nói rằng họ "buồn" vì màn trình diễn này.

Vatican cho biết quyền tự do ngôn luận không nên bị đặt dấu hỏi, nhưng phải cân bằng với sự tôn trọng người khác.

Tuyên bố ngắn gọn gồm 90 từ đã được đưa ra bằng tiếng Pháp.

“Tòa thánh buồn bã trước một số cảnh trong lễ khai mạc Thế vận hội Olympic Paris và không thể không tham gia vào những tiếng nói đã được nêu ra trong những ngày gần đây để lên án sự xúc phạm đối với nhiều Kitô hữu và tín đồ của các tôn giáo khác”, tuyên bố cho biết.

“Trong một sự kiện uy tín, nơi toàn thế giới cùng nhau hướng đến những giá trị chung, không nên có những ẩn dụ chế giễu niềm tin tôn giáo của nhiều người", tuyên bố cho biết.

"Tự do ngôn luận, rõ ràng là không thể bị đặt câu hỏi, có giới hạn trong sự tôn trọng người khác", tuyên bố cho biết.

Tuyên bố được đưa ra tám ngày sau lễ khai mạc đã gây ra làn sóng phản ứng dữ dội trên toàn thế giới.

Vào một thời điểm trong sự kiện, một nhóm khoảng 18 nghệ sĩ biểu diễn drag, bao gồm một số nhân vật nổi tiếng của Drag Race France, đã tạo dáng sau một chiếc bàn dài với Sông Seine và Tháp Eiffel ở phía sau.

Ở trung tâm là một người phụ nữ mặc váy khoét sâu đội một chiếc mũ đội đầu lớn bằng bạc, gợi nhớ đến vầng hào quang phía sau đầu Chúa Giêsu trong nhiều bức tranh nghệ thuật về Bữa Tiệc Ly, cho thấy địa vị Thần linh của Người là Con Thiên Chúa. Người phụ nữ tạo hình trái tim bằng tay khi cả nhóm nhìn chằm chằm vào máy ảnh trước khi bắt đầu một điệu nhảy thường lệ.

Khi các người mẫu bước lên sân khấu cho một buổi trình diễn thời trang ngẫu hứng, các nhân vật trong Bữa Tiệc Ly lắc lư ở bên lề khi một bé gái đứng cùng họ. Sau đó, một khay phục vụ lớn được đặt trên sân khấu, phần trên được mở ra để lộ một người đàn ông ăn mặc hở hang được sơn màu xanh từ đầu đến chân, dường như gợi lên vị thần Dionysus của Hy Lạp.

Có một lúc, bộ phận sinh dục của một người đàn ông mặc quần đùi đen ngắn cũn cỡn bị lộ ra trong khi một bé gái đứng trước mặt anh ta, trước cái được cho là bàn.

Một số nhà bình luận cho rằng màn trình diễn gợi lên những hình ảnh nghệ thuật về Lễ hội Dionysus, thay vì Bữa Tiệc Ly, như một sự tôn vinh nguồn gốc Hy Lạp của Thế vận hội Olympic. Tuy nhiên, một số nghệ sĩ biểu diễn đã tuyên bố trong các bài đăng trên mạng xã hội và trong các bình luận với phương tiện truyền thông Pháp rằng trên thực tế, họ có ý định bắt chước Bữa Tiệc Ly.

Những người tổ chức đã bị chỉ trích vì cảnh tượng này, với những lời chỉ trích không chỉ lên án bản chất khiêu khích của chương trình biểu diễn drag và sự chế giễu rõ ràng đối với Kitô giáo, mà còn vì sự hiện diện của một đứa trẻ trong buổi biểu diễn.

Các nhà lãnh đạo Công Giáo trên khắp thế giới, bao gồm hội đồng giám mục Pháp và hai viên chức Vatican, đã lên án vụ việc, trong đó có ít nhất một người, Tổng giám mục Charles Scicluna của Malta và là thư ký phụ tá của Bộ Giáo lý Đức tin của Vatican, đã chính thức khiếu nại lên đại sứ Pháp tại Malta và khuyến khích những người khác làm như vậy ở quốc gia của họ.

Các nhà lãnh đạo nổi tiếng từ các tôn giáo khác, bao gồm Do Thái giáo và Hồi giáo, cũng đã công khai lên án cảnh tượng này, và một số công ty, bao gồm C Spire, đã rút quảng cáo khỏi Thế vận hội.

Đối mặt với sự phản đối từ nhiều nhóm tôn giáo và nhà lãnh đạo trên khắp thế giới, đại diện của Ủy ban Olympic quốc tế sau đó đã xin lỗi về màn trình diễn này, nói rằng, "Rõ ràng là không bao giờ có ý định thể hiện sự thiếu tôn trọng đối với bất cứ nhóm tôn giáo nào".

Vào thứ năm, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan đã gọi điện cho Đức Giáo Hoàng Phanxicô, trong đó ông kêu gọi lên án tập thể những gì ông cho là "sự chế giễu" các giá trị đạo đức và tôn giáo tại lễ khai mạc Olympic, theo một tuyên bố từ văn phòng của tổng thống.

Vatican chưa xác nhận cuộc gọi hoặc nội dung của nó, cũng không phủ nhận.

Tuyên bố hôm thứ Bảy từ Vatican được đưa ra khi Đức Giáo Hoàng Phanxicô trong những ngày gần đây phải đối mặt với nhiều chỉ trích vì giữ im lặng về vấn đề này, trong khi các nhà lãnh đạo nổi tiếng của các tôn giáo khác đã đưa ra những lời lên án công khai.