1. Sự chuyển đổi đáng kinh ngạc của Đức Tổng Giám Mục Viganò từ Người trong nội bộ Vatican thành Người bị cáo buộc ly giáo

Kính thưa quý vị và anh chị em,

Trong tuần qua, Bộ Giáo Lý Đức Tin đã triệu tập Đức Tổng Giám Mục Carlo Maria Viganò và cáo buộc ngài tội ly giáo. Điều đáng buồn là Giáo Hội chúng ta đang bị phân hóa mãnh liệt, rất nhiều người lên tiếng bênh vực cho Đức Tổng Giám Mục, và cũng có rất nhiều người lên tiếng bênh vực Tòa Thánh. Một số lớn các quan sát viên cho rằng Tòa Thánh lẽ ra không nên mang Đức Tổng Giám Mục Viganò ra xử vì chỉ làm bùng lên những tranh cãi và chỉ trích lẫn nhau.

Francis X. Rocca, một tác giả có khuynh hướng bênh vực Tòa Thánh, cũng cho rằng không nên mang Đức Tổng Giám Mục ra xử làm gì. Ông vừa có bài nhận định nhan đề “Archbishop Viganò’s Astonishing Transformation from Vatican Insider to Alleged Schismatic”, nghĩa là “Sự chuyển đổi đáng kinh ngạc của Đức Tổng Giám Mục Viganò từ Người trong nội bộ Vatican thành Người bị cáo buộc ly giáo”.

Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh.

Chín năm trước, Đức Tổng Giám Mục Carlo Maria Viganò là Sứ thần Tòa Thánh tại Hoa Kỳ, làm việc với Tòa Bạch Ốc và Quốc hội để chuẩn bị cho chuyến thăm nước này của Đức Thánh Cha Phanxicô vào tháng 9 năm 2015.

Tuần này, Đức Tổng Giám Mục Viganò đang bị Bộ Giáo Lý Đức Tin của Vatican xét xử, bị cáo buộc kích động ly giáo – gây chia rẽ trong Giáo Hội Công Giáo – bằng cách phủ nhận tính hợp pháp của Đức Giáo Hoàng Phanxicô và bác bỏ Công đồng Vatican II. Ngài có thể phải đối mặt với những hình phạt có thể bao gồm vạ tuyệt thông và sa thải khỏi chức linh mục.

Sự biến đổi đáng kinh ngạc của vị tổng giám mục là một ví dụ cực đoan về sự phân cực đã bao trùm Giáo hội và xã hội rộng lớn hơn trong thập kỷ qua. Bất kể kết quả của phiên tòa xét xử ngài ra sao, những tranh cãi mà ngài đã khuấy động và bầu không khí bút chiến mà ngài thể hiện sẽ vẫn tồn tại trong tương lai gần như những thách thức lớn đối với sự hiệp nhất trong Giáo Hội Công Giáo.

Ngay cả trước khi đoạn tuyệt với Đức Thánh Cha Phanxicô, Đức Tổng Giám Mục Viganò đã được biết đến như một người có tính cách hiếu chiến, thẳng thắn một cách bất thường đối với một nhà ngoại giao chuyên nghiệp. Với tư cách là quan chức số 2 trong việc điều hành quốc gia Thành phố Vatican dưới thời Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô XVI, ngài đã viết thư cho Đức Giáo Hoàng và Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh cáo buộc các quan chức Vatican khác tham nhũng và lạm dụng quyền lực. Ngài cũng cầu xin đừng cử ngài đến Washington với tư cách là Sứ thần Tòa Thánh, phàn nàn rằng việc tái bổ nhiệm là một nỗ lực của kẻ thù nhằm gạt ngài ra ngoài. Những bức thư đã gây xôn xao dư luận khi chúng được xuất bản vào năm 2012, khi ngài đã ở Mỹ.

Tuy nhiên, Đức Tổng Giám Mục Viganò vẫn vâng lời Đức Thánh Cha Bênêđíctô XVI và giữ chức vụ Sứ thần Tòa Thánh trong suốt thời gian còn lại của triều đại Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô và sau đó dưới thời Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Chuyến thăm Hoa Kỳ năm 2015 của ngài được nhiều người ca ngợi là một thành công, mặc dù đã có một vấn đề gây tranh cãi khi có thông tin tiết lộ rằng Đức Giáo Hoàng đã gặp Kim Davis một thời gian ngắn. Cô ấy là một quan chức bang Kentucky, người đã bị bỏ tù vì từ chối ký giấy phép cho những kết hiệp đồng tính. Phát ngôn nhân của Vatican sau đó nói rằng sứ thần đã sắp xếp cuộc gặp mà không nói rõ ý nghĩa của nó với Đức Thánh Cha.

Đức Thánh Cha Phanxicô đã chấp nhận đơn từ chức của Đức Tổng Giám Mục Vigano vào năm sau, ngay sau khi Đức Tổng Giám Mục đệ đơn ở tuổi 75 theo luật định. Vị Cựu Sứ thần Tòa Thánh này đã nghỉ hưu và không xuất hiện trước công chúng.

Ít ai có thể đoán trước được rằng ngài sẽ trở lại một cách nổi bật. Vào tháng 8 năm 2018, ngài đã công bố một lá thư dài cáo buộc Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã bỏ qua hồ sơ về hành vi sai trái tình dục của Hồng Y Theodore McCarrick, phớt lờ những hạn chế do Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô đặt ra đối với McCarrick và phong ông trở thành cố vấn quan trọng, đặc biệt là liên quan đến việc lựa chọn các giám mục Hoa Kỳ. Đức Tổng Giám Mục Viganò kêu gọi Đức Thánh Cha Phanxicô từ chức ngay lập tức.

Cuộc tấn công nhằm vào Đức Giáo Hoàng bởi một cựu Sứ thần Tòa Thánh đã làm nổi bật và làm trầm trọng thêm những căng thẳng trong Giáo hội, đặc biệt là giữa Rôma và hội đồng giám mục Hoa Kỳ.

Trong những ngày sau khi bức thư của Tổng Giám mục Vigano được công bố, một số giám mục Hoa Kỳ đã công khai đứng hẳn về phía Đức Tổng Giám Mục Carlo Maria Viganò hoặc kêu gọi một cuộc điều tra về những tuyên bố của ngài liên quan đến Đức Giáo Hoàng. Chủ tịch Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ lúc bấy giờ, Đức Hồng Y Daniel DiNardo Địa phận Galveston-Houston, cho biết bức thư đã nêu ra những câu hỏi “xứng đáng có những câu trả lời có tính kết luận và dựa trên bằng chứng”.

Vụ Đức Tổng Giám Mục Viganò hóa ra là một trong nhiều vấn đề khiến mối quan hệ giữa Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ và Vatican trở nên căng thẳng trong suốt triều đại giáo hoàng hiện tại. Các câu hỏi khác bao gồm làm thế nào để giải quyết các cáo buộc lạm dụng tình dục hoặc che đậy của các giám mục, liệu có nên từ chối cho các chính trị gia Công Giáo như Tổng thống Biden, người ủng hộ việc hợp pháp hóa việc phá thai, được rước lễ hay không, và việc cần phải nhấn mạnh đến mức nào các vấn đề Đức Giáo Hoàng thường đề cập đến như công bằng xã hội, kinh tế và môi trường so với việc phản đối phá thai.

Vatican cuối cùng đã công bố một báo cáo cho thấy Đức Thánh Cha Phanxicô và hai vị tiền nhiệm của ngài đều đã thất bại trong việc kỷ luật McCarrick, người vào năm 2019 đã trở thành vị Hồng Y đầu tiên trong thời hiện đại bị cách chức linh mục, sau khi một phiên tòa ở Vatican kết luận ngài phạm tội lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên và hành vi sai trái về tình dục với người lớn. McCarrick đã phủ nhận hành vi sai trái.

Đức Tổng Giám Mục Viganò tiếp tục lên tiếng về một loạt mối quan tâm ngày càng rộng lớn hơn. Vào năm 2020, ngài đã viết một bức thư ngỏ cho Tổng thống lúc bấy giờ là Donald Trump ca ngợi khả năng lãnh đạo của ông trong bối cảnh đại dịch COVID-19 và các cuộc biểu tình sau vụ sát hại George Floyd, đồng thời tuyên bố rằng tình trạng bất ổn xã hội đang được dàn dựng bởi một tầng lớp âm mưu. Bức thư, trong đó có một dòng tweet cảm ơn từ Tổng thống Trump, đã liên kết rõ ràng những tranh cãi trong Giáo hội với các cuộc tranh luận chính trị thế tục. “ Trong xã hội, đang có những mưu toan kinh khủng, và cũng có một giáo hội phản bội nghĩa vụ của mình một cách sâu sắc và từ bỏ những cam kết đúng đắn trước Thiên Chúa”, Đức Tổng Giám Mục Viganò viết.

Tuần này, khi công bố phiên tòa xét xử tội ly giáo ở Vatican, Đức Tổng Giám Mục đã công bố một tuyên bố dài kết nối những gì ngài mô tả là chương trình nghị sự của Đức Thánh Cha Phanxicô với chương trình nghị sự của ý thức hệ thế tục về “chủ nghĩa toàn cầu”. Ngài cáo buộc Đức Giáo Hoàng thúc đẩy việc nhập cư không được kiểm soát, các ý thức hệ LGBTQ+ và các chương trình nghị sự về môi trường, gắn kết Giáo hội với Diễn đàn Kinh tế Thế giới và phớt lờ cuộc đàn áp người Công Giáo ở Trung Quốc và các nơi khác.

“Bergoglio đối với Giáo hội cũng giống như các nhà lãnh đạo thế giới khác đối với quốc gia của họ: họ là những kẻ phản bội, những kẻ lật đổ và những kẻ thủ tiêu cuối cùng của xã hội truyền thống”, Đức Tổng Giám Mục Viganò viết, khi đề cập đến Giáo hoàng bằng họ của ngài.

Nếu không có gì khác, bản cáo trạng của Đức Tổng Giám Mục rất hữu ích như một minh họa cho thấy các cuộc tranh cãi trong Giáo hội hiện giao thoa và hội tụ với các cuộc tranh luận về chính trị thế tục như thế nào.

Trong tuyên bố của mình, trong đó ngài hoan nghênh những cáo buộc của Vatican chống lại ngài như một “lý do danh dự”, Đức Tổng Giám Mục Viganò tự ví mình với cố Tổng Giám mục Marcel Lefebvre, người sáng lập nhóm theo chủ nghĩa truyền thống ly khai Huynh Đoàn Thánh Piô 10 người đã bị vạ tuyệt thông về việc tấn phong giám mục mà không có sự chấp thuận của Rôma.

Thật khó để tưởng tượng rằng những người theo Đức Tổng Giám Mục Viganò có thể nhiều hơn một phần nhỏ trong số 600.000 giáo dân mà Huynh Đoàn Thánh Piô 10 cho biết sẽ tham dự phụng vụ mỗi ngày Chúa Nhật theo nghi thức của Huynh Đoàn. Vị cựu sứ thần là một người thích tranh cãi, không phải là người sáng lập một phong trào. Tuy nhiên, thông điệp mang tính kích động của ngài đã đến được với hàng triệu người, một phần nhờ vào sức mạnh của mạng xã hội và bầu không khí đầy biến động của diễn ngôn công khai hiện nay.

Lịch sử Giáo hội đầy rẫy những ví dụ về cuộc bút chiến thậm chí còn khốc liệt hơn cả của Tổng Giám mục Viganò. Nhưng tốc độ và phạm vi tiếp cận của các phương tiện truyền thông ngày nay tất nhiên là chưa từng có. Từ giờ trở đi Vatican sẽ phải đối mặt với thực tế này, cho dù Đức Giáo Hoàng là ai và bất kỳ sự bất mãn nào mà ngài phải giải quyết là gì.

2. Tiến sĩ George Weigel bàn về Hòa Giải Chân Thực Và Giả Trá

Tiến sĩ George Weigel là thành viên cao cấp của Trung tâm Đạo đức và Chính sách Công cộng Washington, và là người viết tiểu sử Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Ông vừa có bài viết nhan đề “True And False Reconciliation”, nghĩa là “Hòa Giải Chân Thực Và Giả Trá”. Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Vào đầu tháng 7, Vladimir Putin đã đến thăm một nhà thờ Chính thống giáo ở St. Petersburg, làm dấu thánh giá một cách ngoan đạo và thắp một ngọn nến. Vài giờ trước đó, hỏa tiễn của Nga đã tấn công thành phố cảng Odessa của Ukraine, phá hủy mái nhà của Nhà thờ Chính thống Chúa Hiển Dung lịch sử, đốt cháy tòa nhà và làm tan chảy một số biểu tượng bằng vàng của nó. Số lượng ngày càng ít những kẻ ngu ngốc coi Putin là vị cứu tinh của nền văn minh Thiên chúa giáo có thể suy ngẫm về hai sự kiện đặt cạnh nhau đó.

Ngay sau hành động tàn bạo này của Nga, OSV News đã phỏng vấn Đức Tổng Giám Mục Sviatoslav Shevchuk, nhà lãnh đạo Giáo Hội Công Giáo Đông Phương Ukraine và là một nhà lãnh đạo anh hùng của dân tộc ông. Khi tôi gặp vị tổng giám mục lần đầu tiên vào năm 2011, không ai trong chúng tôi tưởng tượng được rằng, 11 năm sau, ngài sẽ xuất hiện nổi bật trong danh sách những người bị đặc vụ Nga ám sát sau cuộc chinh phục Kyiv của người Nga—hoặc rằng những con chuột chũi người Nga sẽ xâm nhập vào dàn hợp xướng nhà thờ của ngài trong vài tháng trước cuộc xâm lược Ukraine, tìm cách phát hiện các điểm yếu của Tòa Giám Mục khi quân đội diệt chủng của Nga đập phá thủ đô Ukraine.

Trải qua hơn 500 ngày chiến tranh, Đức Tổng Giám Mục đã đối mặt với một tình huống khủng khiếp bằng một quyết tâm xuất phát từ đức tin sâu sắc—niềm tin thập giá lấy Chúa Kitô làm trung tâm, thúc đẩy việc mục vụ của ngài tiếp cận các nạn nhân chiến tranh. Câu trả lời của ngài cho các câu hỏi từ Gina Christian của OSV cho phẩm chất nhân văn và mục tử của vị tổng giám mục một cách cảm động:

Bạn có thể nói gì với người mẹ đã mất con trai mình? Bạn có thể tìm được niềm an ủi nào cho một người bị hủy hoại cuộc đời vì cuộc chiến này?

Câu trả lời chỉ là có mặt, sát cánh và có thể khóc cùng họ, chia sẻ nỗi đau buồn của họ. Không phải lúc nào cũng có thể nói: “Tôi hiểu bạn”. Tôi được biết rằng khi đến thăm các binh sĩ của chúng tôi trong bệnh viện. Cụm từ khó nghe nhất đối với người lính nằm cụt hai chân là khi ai đó nói với anh ta rằng: “Tôi hiểu bạn”.

Tôi gọi đây là bí tích hiện diện – khi chúng ta hiện diện, chia sẻ nỗi đau buồn này thì chính Thiên Chúa cũng hiện diện. Nếu bạn chia sẻ nỗi buồn, nỗi đau đó có thể giảm bớt. Và nếu bạn mời những người này giúp đỡ lẫn nhau, những hành động bác ái như vậy có thể có tác dụng chữa bệnh....

Chúng tôi cầu nguyện tại một nơi ở Bucha nơi có nhiều vết đạn nơi nhiều cậu bé bị hành quyết. Và sau lời cầu nguyện này, chúng tôi có cơ hội ở lại vài giờ và chỉ để nói chuyện. Tôi nhớ một người đàn ông có đôi mắt xanh sâu thẳm đã im lặng. Cuối cùng, tôi đã nói chuyện với anh ta và anh ta chia sẻ rằng anh ta đã đến đó để tìm thi thể của đứa con trai 22 tuổi cũng tên là Sviatoslav. Anh ta nói với tôi: “Tôi nhìn thấy con trai tôi với đôi mắt bị khoét sâu.”

Người dân Bucha nói với tôi rằng quân đội Nga đang phạm những tội ác đó để chuẩn bị cho một cuộc thanh lọc sắc tộc lớn ở Kyiv. Nếu Nga vào thành phố, Kyiv sẽ tràn ngập máu người. Họ đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho một tội ác như vậy, nhưng một cách bí ẩn, chúng tôi vẫn còn sống. Tôi sẽ coi mỗi ngày trong cuộc đời mình hôm nay là một phép lạ.

Đức Tổng Giám Mục đã sử dụng phép lạ đó một cách tốt đẹp, nhất là bằng cách nhắc nhở các quan chức Vatican rằng những lời kêu gọi hòa giải ngay lập tức là sai lầm về mặt tôn giáo: “Chúng tôi không thể bị ép buộc”, ngài nói với OSV News. “Không thể áp đặt bất kỳ loại dấu hiệu hòa giải giả dối nào”.

Tuy nhiên, Đức Tổng Giám Mục Sviatoslav Shevchuk là một người hòa giải, hòa giải một cách đúng đắn. Khi chúng tôi nói chuyện dài dòng vào ngày 6 tháng 7, ngài đang trên đường đến Warsaw để tham gia một buổi lễ hòa giải chung giữa Ukraine và Ba Lan, khi hai quốc gia kỷ niệm 80 năm vụ thảm sát Volhynia năm 1943, trong đó các phe phái du kích Ukraine đã giết chết hàng chục nghìn dân làng Ba Lan; và người Ba Lan đã đáp lại tương tự, nếu không muốn nói là ở mức độ gây chết người tương xứng. Tại Warsaw, Đức Cha Shevchuk đã ký một tuyên bố hòa giải chung với Đức Tổng Giám Mục Stanisław Gądecki, chủ tịch hội đồng giám mục Ba Lan, và hai người đã lặp lại cử chỉ mạnh mẽ đó vài ngày sau đó tại thành phố Lutsk của Ukraine. Ở đó, trước sự chứng kiến của các tổng thống Andrzej Duda của Ba Lan và Volodymyr Zelenskiy của Ukraine, Đức Tổng Giám Mục Shevchuk tuyên bố: “Là những người có đức tin, chúng tôi nghe thấy trời và đất, người sống và người chết cùng nói với nhau bằng một giọng nói: chúng tôi tha thứ, và cầu xin sự thứ tha.”

Trong cuốn “Cái giá của việc làm môn đệ”, Dietrich Bonhoeffer, người tử vì đạo chống Đức Quốc xã của Tin lành Luther, đã phân biệt giữa ân sủng rẻ tiền và ân sủng đắt giá. Ân sủng rẻ tiền là “ân sủng không có thập giá, ân sủng không có Chúa Giêsu Kitô, sống và nhập thể”, trong khi ân sủng đắt giá là “sự kêu gọi của Chúa Giêsu Kitô... điều đó đắt giá vì nó phải trả giá bằng mạng sống của con người, và điều đó là ân sủng vì nó mang lại cho con người cuộc sống đích thực duy nhất.” Bonhoeffer hẳn đã thừa nhận ở Đức Tổng Giám Mục Sviatoslav Shevchuk một mục tử sống bằng ân sủng đắt giá - và do đó có thể trở thành tác nhân của sự hòa giải thực sự.

3. Huấn đức của Đức Thánh Cha Phanxicô trong buổi đọc kinh Truyền Tin trưa Chúa Nhật 23 Tháng Sáu

Chúa Nhật, 23 Tháng Sáu, Giáo Hội trên toàn thế giới cử hành Chúa Nhật thứ 12 Mùa Quanh Năm.

Trong bài huấn dụ ngắn trước khi đọc kinh Truyền Tin, Đức Thánh Cha nói:

Anh chị em thân mến, Chúa Nhật vui vẻ!

Hôm nay Tin Mừng trình bày cho chúng ta Chúa Giêsu trên thuyền với các môn đệ trên Hồ Tiberias. Một cơn bão mạnh bất ngờ ập đến, thuyền có nguy cơ bị chìm. Chúa Giêsu đang ngủ, thức dậy, quở trách gió và mọi sự trở lại bình lặng (x. Mc 4:35-41).

Nhưng thực sự, Ngài không thức dậy, họ đánh thức Ngài! Với nỗi sợ hãi tột độ, chính các môn đệ đã đánh thức Chúa Giêsu. Chiều hôm trước, chính Chúa Giêsu đã bảo các môn đệ lên thuyền băng qua hồ. Họ là chuyên gia, họ là ngư dân, đó là môi trường sống của họ nhưng một cơn bão có thể khiến họ gặp khó khăn. Có vẻ như Chúa Giêsu muốn thử thách họ. Tuy nhiên, Ngài không để mặc họ; Ngài ở cùng họ trên thuyền, bình tĩnh; quả thực, Ngài thậm chí còn ngủ. Và khi cơn bão tan, Ngài trấn an họ bằng sự hiện diện của Ngài, Ngài khích lệ họ, Ngài khích lệ họ có thêm đức tin và đồng hành với họ vượt qua nguy hiểm. Nhưng chúng ta có thể đặt câu hỏi này: tại sao Chúa Giêsu lại hành động như vậy?

Thưa, Chúa Giêsu muốn củng cố đức tin của các môn đệ và làm cho họ can đảm hơn. Thật vậy, các môn đệ từ kinh nghiệm này nhận thức rõ hơn về quyền năng của Chúa Giêsu và sự hiện diện của Ngài ở giữa họ, và do đó mạnh mẽ hơn và sẵn sàng đối mặt với những trở ngại, khó khăn, kể cả nỗi sợ hãi khi phải ra ngoài loan báo Tin Mừng. Sau khi cùng Ngài vượt qua thử thách này, họ sẽ biết đối mặt với nhiều thử thách khác, thậm chí đến thập giá và tử đạo, để mang Tin Mừng đến cho mọi dân tộc.

Và Chúa Giêsu cũng làm như vậy với chúng ta, đặc biệt là trong Bí tích Thánh Thể: Ngài quy tụ chúng ta lại quanh Ngài, Ngài ban cho chúng ta Lời của Ngài, Ngài nuôi dưỡng bằng Mình và Máu Ngài, và sau đó Ngài mời gọi chúng ta ra khơi, truyền đạt mọi điều chúng ta đã nghe. và chia sẻ những gì chúng ta đã nhận được với mọi người, trong cuộc sống hàng ngày, ngay cả khi khó khăn. Chúa Giêsu không cất đi cho chúng ta những gian truân, nhưng không bao giờ bỏ rơi chúng ta, Người giúp chúng ta đương đầu với chúng. Ngài làm cho chúng ta can đảm. Vì vậy, chúng ta cũng vậy, hãy vượt qua chúng với sự giúp đỡ của Ngài, học hỏi ngày càng nhiều hơn để bám chặt vào Ngài, tin tưởng vào quyền năng của Ngài, vượt xa khả năng của chúng ta, để vượt qua những điều không chắc chắn và do dự, những khép kín và những định kiến, và Ngài thực hiện điều này với lòng can đảm và sự vĩ đại, tận đáy lòng, để nói với mọi người rằng Nước Trời đang hiện diện, nó đang ở đây, và rằng với Chúa Giêsu ở bên cạnh chúng ta, chúng ta có thể cùng nhau làm cho Nước Trời phát triển, vượt qua mọi rào cản.

Vậy chúng ta hãy tự hỏi: trong những lúc thử thách, liệu tôi có thể nhớ lại những lúc tôi đã trải nghiệm trong đời mình sự hiện diện và trợ giúp của Chúa không? Chúng ta hãy suy nghĩ về điều đó… Khi một cơn bão đến, tôi có để mình bị choáng ngợp bởi sự hỗn loạn hay tôi bám vào Ngài trước những cơn bão nội tâm này? Tôi có bám vào Ngài để tìm được sự bình an và thanh thản trong cầu nguyện, thinh lặng, lắng nghe Lời Chúa, thờ phượng và chia sẻ đức tin huynh đệ không?

Xin Đức Trinh Nữ Maria, đấng đã khiêm tốn và can đảm đón nhận thánh ý của Thiên Chúa, ban cho chúng ta, trong những lúc khó khăn, sự thanh thản khi phó mình trong tay Ngài.

Sau khi đọc kinh Truyền Tin, Đức Thánh Cha nói thêm như sau:

Tôi chào tất cả anh chị em, người Rôma và khách hành hương đến từ Ý và nhiều quốc gia khác nhau.

Đặc biệt, tôi chào các tín hữu ở Sant Boi de Llobregat, Barcelona và Bari. Tôi xin chào những người tham gia cuộc biểu tình “Chọn cuộc sống”, Dàn hợp xướng “Edelweiss” của Khu vực Alpine của Bassano del Grappa, và những người đi xe đạp từ Bollate, những người đã đến bằng xe đạp.

Chúng ta hãy tiếp tục cầu nguyện cho hòa bình, đặc biệt là ở Ukraine, Palestine và Israel. Tôi có thể nhìn thấy lá cờ của Israel… Hôm nay tôi đã nhìn thấy nó trên ban công nhà anh chị em khi tôi từ Nhà thờ Santi Quaranta Martiri đến – đó là một lời kêu gọi hòa bình! Chúng ta hãy cầu nguyện cho hòa bình! Palestine, Gaza, miền Bắc Congo… chúng ta hãy cầu nguyện cho hòa bình! Và hòa bình ở Ukraine đang bị dày vò, đang phải chịu nhiều đau khổ, xin hãy có hòa bình! Xin Chúa Thánh Thần soi sáng tâm trí các nhà cầm quyền, khơi dậy sự khôn ngoan và ý thức trách nhiệm nơi họ, để tránh bất kỳ hành động hoặc lời nói nào có thể gây ra sự đối đầu, và thay vào đó hãy kiên quyết cố gắng giải quyết các xung đột một cách hòa bình. Cần phải có sự thương lượng.

Ngày hôm kia, Cha Manuel Blanco, một tu sĩ dòng Phanxicô đã sống tại Nhà thờ Santi Quaranta Martiri e San Pasquale Baylon ở Rôma trong 44 năm, đã qua đời. Ngài là một bề trên, một cha giải tội, một cố vấn. Khi tưởng nhớ ngài, tôi muốn nhớ đến rất nhiều tu sĩ Dòng Anh Em Hèn Mọn, các cha giải tội, các nhà giảng thuyết, những người đã tôn vinh và vinh danh Giáo hội Rôma. Gửi lời cảm ơn đến tất cả bọn họ!

Và tôi chúc tất cả anh chị em một ngày Chúa Nhật tốt lành. Xin đừng quên cầu nguyện cho tôi. Chúc anh chị em bữa trưa ngon miệng và xin chào tạm biệt.