WASHINGTON -Ngay sau chuyến đi Damascus trở về, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Colin Powell trả lời phỏng vấn truyền hình về thái độ của Mỹ đối với Syria.

Theo ông, nước Mỹ đang đánh giá mọi hành động của Syria. Ông cũng cho biết ông đã cảnh cáo Syria hãy ngưng ngay các hoạt động hỗ trợ những nhóm mà Hoa Kỳ cho là khủng bố.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Colin Powell đã phát biểu về một động thái mới tại Trung Ðông. Cũng chẳng có gì làm lạ khi mà ông Powell chọn Damascus làm điểm dừng chân đầu tiên trong khu vực kể từ khi chế độ Saddam Hussein sụp đổ.

Từ lúc quân Mỹ đặt chân vào Iraq, người Ả rập đã hỏi nhau: 'Nước nào sẽ là mục tiêu tiếp theo của Mỹ?'

Ông Powell đã cố gắng khẳng định rằng Hoa Kỳ không có một danh sách các mục tiêu quân sự cụ thể nào cả.

Thế nhưng chuyến thăm của ông tới Beirut và Damascus đã cho thế giới thấy Mỹ hiện có một nghị trình mới và đòi hỏi cả Lebanon lẫn Syria tham gia vào nghị trình này.

Ông Colin Powell cho biết Syria đã nhận được 'thông điệp bền bỉ' từ Washington.

Ðã nhiều tuần nay, người ta nghe thấy các cáo buộc và đe dọa liên quan tới việc Syria có thể đang phát triển vũ khí hóa học, hậu thuẫn cho những nhóm vũ trang Palestine và Lebanon cũng như chứa chấp tàn quân của chính phủ Saddam Hussein.

Ông Powell nói có những lo ngại nghiêm trọng về các cáo buộc này thế nhưng ông tới Syria để xem xét vấn đề một cách toàn cảnh. Ông muốn tham khảo ý kiến của Tổng thống Bashar al-Assad về 'tình hình chiến lược mới' trong khu vực sau khi Saddam Hussein sụp đổ và việc kiến thiết một lộ trình hòa bình Israel-Palestine.

Áp lực lên các nhóm vũ trang

Trong bài phát biểu ngoại giao của ông Colin Powell, ông nói ông muốn được thấy ý nguyện của Syria trong việc cân nhắc các chính sách cũ của mình trong tình hình mới này.

Ông ngoại trưởng nói rõ, điều đó có nghĩa là chấm dứt sự ủng hộ của Syria cho các nhóm vũ trang mà Washington liệt vào hàng khủng bố.

Trong đó có nhóm Hezbollah của Lebanon. Ðây là một tổ chức đảng chính trị có chân trong Nghị viện Lebanon. Thế nhưng nhóm vũ trang này cũng đang đe dọa an ninh của Israel dọc đường biên giới phía Nam giáp với Lebanon.

Ông Powell tỏ ra khá là dứt khoát. Tổ chức Hezbolah đã tiến hành nhiều hoạt động khủng bố ở Trung Ðông và trên thế giới. Ðiều này cần phải được chấm dứt, và ông Powell nhấn mạnh rằng Syria là nước có đầy đủ điều kiện để hỗ trợ việc này.

Thế nhưng đối với Syria thì các hoạt động của tổ chức Hezbollah là cuộc kháng chiến chống lại cái mà Syria cho là 'cuộc xâm chiếm đất đai của Syria và Palestine của người Israel'.

Trên khía cạnh này thì Washington sẽ phải cố gắng gây áp lực hơn.

Ông Powell thừa nhận rằng ông không trông đợi các kết quả tức thời từ chuyến đi này nhưng ông cũng thông báo một số thành tựu bất ngờ.

Syria nay đã đóng cửa trụ sở của một số nhóm thù nghịch với Israel tại Damascus, và ông Powell nói ông mong đợi nhiều hành động như vậy hơn trong tương lai.

Syria cân nhắc thiệt hơn

Chính phủ Syria nói họ muốn đối thoại chứ không phải nhận lệnh từ Washington. Tuy nhiên điều rõ ràng là Damascus đã nhận ra vai trò chủ chốt trong khu vực của Hoa Kỳ.

Nếu như Tổng thống al-Assad muốn đóng vai trò quan trọng trong tiến trình hòa bình Ả rập - Israel, cũng như nếu ông muốn Syria nhận lại cao nguyên Golan mà Irsael đã chiếm đóng từ cuộc chiến năm 1967 thì ông biết ông phải hợp tác với người Mỹ.

Ông Powell hiểu rằng đối với Syria cũng như với các nước Ả rập khác, tiến trình hòa bình Israel - Palestine là minh chứng cho chủ ý của Washington ở Trung đông.

Các nhà lãnh đạo Ả rập muốn biết liệu Hoa Kỳ có gây áp lực với Israel như là với họ hay không.

Ông Powell thì chỉ phát biểu rằng các bên cần thực hiện cam kết của mình và chấp nhận mạo hiểm.

Tổng thống al-Assad vào năm 2000 đã tiếp nhận từ người cha của mình là Hafed al-Assad vai trò bảo vệ cho các quyền lợi của người Ả rập.

Việc ông thẳng thừng chống lại cuộc chiến tại Iraq đã mang lại cho ông uy tín nhất định tại các nước Ả rập.

Ông cần phải theo đuổi các mục tiêu truyền thống của Syria thế nhưng làm sao để tránh được việc trừng phạt mà các nhân vật diều hâu ở Washington đang thúc giục.

Syria phải đưa ra các lựa chọn khó khăn, thế nhưng ông Powell chỉ rõ rằng trong động thái khu vực mới thì chỉ có một hướng phát triển mà thôi.(bbc)