1. Đức Thánh Cha Phanxicô kêu gọi Nga tham gia lại thỏa thuận ngũ cốc ở Hắc Hải

Đức Thánh Cha Phanxicô hôm Chúa Nhật kêu gọi Nga tham gia lại một thỏa thuận cho phép xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine sang thị trường quốc tế, giúp giảm thiểu cuộc khủng hoảng nguồn cung lương thực toàn cầu đã và đang trở nên tồi tệ hơn do cuộc chiến của Mạc Tư Khoa.

“Chúng ta hãy không ngừng cầu nguyện cho Ukraine đang bị bao vây, nơi chiến tranh đang phá hủy mọi thứ, ngay cả ngũ cốc. Đây là một sự xúc phạm nặng nề đến Thiên Chúa, vì ngũ cốc là món quà của Ngài để nuôi sống nhân loại; và tiếng khóc của hàng triệu anh chị em đang chịu nạn đói thấu tận Thiên Đàng. Tôi kêu gọi những người anh em của tôi, các nhà chức trách của Liên bang Nga, rằng Sáng kiến Hắc Hải có thể được khôi phục và ngũ cốc có thể được vận chuyển an toàn.”

Một số thông tin cơ bản: Thỏa thuận do Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hiệp Quốc làm trung gian vào tháng 7 năm 2022 đã cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc bằng đường biển, cụ thể là các tàu vượt qua sự phong tỏa của Nga đối với các cảng Hắc Hải của nước này và di chuyển an toàn qua tuyến đường thủy đến Eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ, cuối cùng vươn ra thị trường toàn cầu.

Liên Hiệp Quốc cho biết điều này chứng tỏ tầm quan trọng trong việc ổn định giá lương thực toàn cầu và mang lại sự cứu trợ cho các nước đang phát triển phụ thuộc vào xuất khẩu của Ukraine.

Nga đã rút khỏi hiệp định vào ngày 17 tháng 7, lập luận rằng họ đang bị ngăn cản xuất khẩu lương thực của chính mình. Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết mục tiêu chính của thỏa thuận - cung cấp ngũ cốc cho các nước có nhu cầu - đã không thành hiện thực.

Chuyện gì đã xảy ra kể từ khi thỏa thuận sụp đổ: Nga đã mở một loạt cuộc tấn công vào nguồn cung cấp ngũ cốc ở các thành phố quan trọng của Ukraine, bao gồm cả thành phố cảng Odesa, quét sạch 60.000 tấn ngũ cốc, đủ để nuôi sống 270.000 người trong một năm, Đại sứ Anh tại Liên Hiệp Quốc Barbara Woodward nói.

Trong khi đó, Nga đã tán tỉnh các nước Phi Châu. Putin thuyết phục họ tin rằng Mạc Tư Khoa là một nguồn thực phẩm đáng tin cậy. Putin đã đề nghị gửi ngũ cốc miễn phí tới lục địa này, nhưng Liên Hiệp Quốc nói rằng điều đó sẽ không bù đắp cho việc Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc.

2. Zelenskiy nói lời kêu gọi khôi phục thỏa thuận ngũ cốc của Đức Giáo Hoàng là quan trọng

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm Chúa Nhật cho biết lời kêu gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô về việc khôi phục Sáng kiến Ngũ cốc Hắc Hải là “quan trọng” và phản ứng của các nhà lãnh đạo tôn giáo đối với chiến tranh là rất quan trọng.

“Phản ứng của các nhà lãnh đạo tôn giáo trên thế giới đối với vụ khủng bố bằng hỏa tiễn của Nga và phá hủy các sản phẩm nông nghiệp của Ukraine là vô cùng quan trọng để bảo vệ toàn thế giới, và đặc biệt là các dân tộc ở Phi Châu và Á Châu, những người phải chịu đựng nhiều nhất trước mối đe dọa của nạn đói, thiếu lương thực và khủng hoảng,” ông nói.

Một số bối cảnh: Nga tuyên bố ngừng tham gia thỏa thuận vào ngày 17 tháng 7, làm dấy lên lo ngại về mất an ninh lương thực toàn cầu. Khi chỉ còn vài tháng nữa là đến vụ thu hoạch, các quan chức Mỹ và phương Tây đang tìm kiếm các phương án để vận chuyển thêm ngũ cốc ra khỏi Ukraine. Theo Ủy ban Âu Châu, quốc gia này chiếm 10% thị trường lúa mì thế giới, 15% thị trường ngô và 13% thị trường lúa mạch.

“Ukraine đang và sẽ là người bảo đảm an ninh lương thực của thế giới. Điều quan trọng bây giờ là ngăn chặn khủng bố của Nga và thực hiện đầy đủ Công thức Hòa bình,” Zelenskiy nói thêm, đề cập đến kế hoạch 10 điểm mà ông đã trình bày trước các nhà lãnh đạo thế giới tại Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Bali, Indonesia, năm ngoái. Các bước đi bao gồm lộ trình dẫn đến an toàn hạt nhân, an ninh lương thực, một tòa án đặc biệt xét xử các tội ác chiến tranh của Nga và một hiệp ước hòa bình cuối cùng với Mạc Tư Khoa.

3. Cuộc họp của các nhà lãnh đạo Phi Châu với Putin chẳng mang lại lợi ích gì

AFP có bài tường trình nhan đề “African leaders leave Russia summit without grain deal or path to end the war in Ukraine”, nghĩa là “Các nhà lãnh đạo Phi Châu rời hội nghị thượng đỉnh với Nga mà không có thỏa thuận ngũ cốc hay con đường chấm dứt chiến tranh ở Ukraine”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Cẩm Hạnh.

NAIROBI, Kenya – Các nhà lãnh đạo Phi Châu đang rời cuộc họp kéo dài hai ngày với Tổng thống Nga Vladimir Putin mà không có nhiều điều để chứng minh về những yêu cầu của họ nhằm nối lại một thỏa thuận giữ cho ngũ cốc chảy khỏi Ukraine và tìm ra con đường chấm dứt chiến tranh ở đó.

Putin trong một cuộc họp báo vào cuối ngày thứ Bảy sau hội nghị thượng đỉnh Nga-Phi Châu cho biết việc Nga chấm dứt thỏa thuận ngũ cốc hồi đầu tháng này đã khiến giá ngũ cốc tăng cao có lợi cho các công ty Nga. Ông nói thêm rằng Mạc Tư Khoa sẽ chia sẻ một số doanh thu đó với “các quốc gia nghèo nhất”.

Cam kết đó, không có chi tiết, tuân theo lời hứa của Putin bắt đầu vận chuyển miễn phí 25.000 đến 50.000 tấn ngũ cốc cho mỗi quốc gia trong số 6 quốc gia Phi Châu trong vòng 3 đến 4 tháng tới - một khối lượng thấp hơn nhiều so với 725.000 tấn mà Chương trình Lương thực Thế giới của Liên Hiệp Quốc vận chuyển tới một số nước đói, Phi Châu và các nước khác, theo thỏa thuận ngũ cốc. Nga có kế hoạch gửi ngũ cốc miễn phí tới Burkina Faso, Zimbabwe, Mali, Somalia, Eritrea và Cộng hòa Trung Phi.

Ít hơn 20 trong số 54 nguyên thủ quốc gia hoặc chính phủ của Phi Châu tham dự hội nghị thượng đỉnh với Nga, trong khi 43 người tham dự cuộc họp trước đó vào năm 2019, phản ánh những lo ngại về việc Nga xâm lược Ukraine ngay cả khi Mạc Tư Khoa tìm kiếm thêm đồng minh trên lục địa Phi Châu có 1,3 tỷ dân. Putin ca ngợi Phi Châu là một trung tâm quyền lực đang lên trên thế giới, trong khi Cẩm Linh đổ lỗi cho áp lực “quá đáng” của phương Tây đã ngăn cản một số nước Phi Châu xuất hiện.

Các tổng thống của Ai Cập và Nam Phi là một trong những người thẳng thắn nhất về sự cần thiết phải nối lại thỏa thuận ngũ cốc.

Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết: “Chúng tôi muốn sáng kiến Hắc Hải được thực hiện và Hắc Hải phải được mở”. “Chúng tôi không ở đây để kêu gọi quyên góp cho lục địa Phi Châu.”

Putin cũng cho biết Nga sẽ phân tích đề xuất hòa bình của các nhà lãnh đạo Phi Châu đối với Ukraine, đề xuất này chưa được chia sẻ công khai. Nhưng nhà lãnh đạo Nga hỏi: “Tại sao các bạn lại yêu cầu chúng tôi ngừng bắn? Chúng ta không thể ngừng bắn khi đang bị tấn công.”

Thay vào đó, bước quan trọng tiếp theo trong các nỗ lực hòa bình dường như là một hội nghị thượng đỉnh hòa bình do Ukraine tổ chức và Saudi Arabia đăng cai tổ chức vào tháng 8. Nga không được mời.

Các quốc gia Phi Châu tạo thành khối bỏ phiếu lớn nhất tại Liên Hiệp Quốc và bị chia rẽ nhiều hơn bất kỳ khu vực nào khác về các nghị quyết của Đại hội đồng chỉ trích hành động của Nga ở Ukraine. Các phái đoàn tại hội nghị thượng đỉnh ở St. Petersburg đã đi tham quan các khu trưng bày vũ khí, một lời nhắc nhở về vai trò của Nga với tư cách là nhà cung cấp vũ khí hàng đầu cho lục địa Phi Châu.

Putin trong bài phát biểu hôm thứ Bảy cũng hạ thấp sự vắng mặt của mình tại hội nghị thượng đỉnh kinh tế BRICS ở Nam Phi vào tháng tới trong bối cảnh tranh cãi về lệnh bắt giữ do Tòa án Hình sự Quốc tế ban hành đối với ông. Putin nói, sự hiện diện của ông ấy ở đó không “quan trọng hơn sự hiện diện của tôi ở đây, ở Nga”.