Như chúng tôi đã đưa tin, lúc 14:30 ngày Chúa Nhật 12 tháng 9, đã có nghi thức chào tạm biệt tại sân bay quốc tế Budapest. Sau đó, Đức Thánh Cha đã đến Bratislava lúc 15:30, theo giờ địa phương.
Lúc 16:30, Đức Thánh Cha đã tham dự cuộc gặp gỡ đại kết tại Toà Sứ thần ở Bratislava.
Sinh hoạt cuối cùng trong ngày Chúa Nhật là cuộc gặp riêng các tu sĩ dòng tên tại Toà Sứ thần ở Bratislava.
Sáng Thứ Hai, lúc 09:15 đã có nghi thức tiếp đón tại Dinh Tổng thống ở Bratislava
Đức Thánh Cha sau đó đã gặp gỡ tổng thống tại “Sảnh Vàng” của Dinh Tổng thống.
Lúc 10h, ngài gặp gỡ chính quyền, xã hội dân sự và ngoại giao đoàn tại vườn của Dinh Tổng thống.
Trong diễn từ tại đây, Đức Thánh Cha nói:
Các thành viên của Chính phủ và ngoại giao đoàn,
Quý nhà lãnh đạo tôn giáo và dân sự,
Kính thưa quý vị,
Tôi biết ơn Tổng thống Zuzana Čaputová vì những lời chào mừng của bà nhân danh bà và toàn thể quốc gia. Trong lời chào đến tất cả các bạn, tôi bày tỏ niềm vui khi có mặt tại Slovakia. Tôi đã đến như một người hành hương đến với một đất nước trẻ, nhưng là một đất nước có lịch sử lâu đời, một vùng đất có nguồn gốc sâu xa nằm ở trung tâm của Âu Châu. Quả thật mảnh đất này đã và luôn là ngã ba đường. Đây là một tiền đồn của Đế chế La Mã và là điểm gặp gỡ giữa Kitô Giáo Tây phương và Đông phương. Từ Đại Quốc Moravia đến Vương quốc Hung Gia Lợi, từ Cộng hòa Tiệp Khắc cho đến ngày nay, các bạn đã vượt qua nhiều thử thách và đạt được sự hòa nhập và khác biệt thông qua một quá trình về cơ bản là hòa bình. Cách đây 28 năm, thế giới dõi theo với sự ngưỡng mộ trước sự xuất hiện hòa bình của hai quốc gia độc lập.
Lịch sử lâu đời này thách thức Slovakia trở thành một thông điệp hòa bình giữa lòng Âu Châu. Lời kêu gọi đó được gợi lên bởi sọc xanh lớn trên lá cờ của các bạn, biểu tượng cho tình anh em với các dân tộc Slav. Tình huynh đệ như vậy là cần thiết cho tiến trình hội nhập ngày càng bức thiết. Hơn nữa, trong những ngày này, sau những tháng dài và vất vả của đại dịch, hoàn toàn nhận thức được những khó khăn phải đối mặt, chúng ta mong đợi với hy vọng về một sự trỗi dậy kinh tế được ủng hộ bởi các kế hoạch phục hồi của Liên minh Âu Châu. Tuy nhiên, luôn có nguy cơ khuất phục trước sự thiếu kiên nhẫn và sự lôi cuốn của lợi nhuận, dẫn đến cảm giác hưng phấn thoáng qua, thay vì gắn kết mọi người lại với nhau, lại chỉ chứng tỏ sự chia rẽ. Sự phục hồi kinh tế mà thôi cũng chưa đủ trong một thế giới tự nó đã trở thành ngã ba đường, trong đó tất cả đều được kết nối với nhau. Ngay cả khi các cuộc chiến giành ưu thế được tiến hành trên nhiều mặt trận khác nhau, cầu mong quốc gia này vẫn có thể khẳng định lại thông điệp về hội nhập và hòa bình. Và cầu mong Âu Châu được phân biệt bởi một tình đoàn kết, khi vượt lên trên các biên giới, có thể đưa nó trở lại trung tâm của lịch sử.
Lịch sử Slovakia đã được ghi dấu ấn không thể xóa nhòa bởi đức tin. Tôi hy vọng rằng đức tin, tự bản chất của nó, sẽ khuyến khích các dự án và cảm xúc được truyền cảm hứng từ tình huynh đệ, dựa trên kinh nghiệm sử thi của hai anh em thánh Cyrilô và Methođiô. Họ đã làm việc để truyền bá Phúc âm vào thời điểm mà các Kitô Hữu của lục địa này đang hợp nhất; ngày nay họ tiếp tục đoàn kết các cộng đồng tôn giáo khác nhau ở vùng đất này. Cyrilô và Methođiô đồng hóa với tất cả, và tìm kiếm sự hiệp thông với tất cả: người Slav, người Hy Lạp, cũng như người Latinh. Niềm tin vững chắc của họ được thể hiện qua sự cởi mở tự phát hướng đến người khác. Đây là di sản mà bây giờ anh chị em được kêu gọi để bảo tồn, để trong thời đại của chúng ta, các bạn cũng có thể là một dấu chỉ của sự hợp nhất.
Các bạn thân mến, xin cho lòng các bạn luôn vun đắp ơn gọi huynh đệ này, cùng với những món quà ấm áp và chân thành của quê hương. Sự hiếu khách là cực kỳ quan trọng đối với các bạn: Tôi bị ấn tượng bởi phong tục Slavic là tặng bánh mì và muối cho du khách như một dấu chỉ chào đón. Tôi muốn cùng các bạn suy ngẫm về những món quà đơn sơ nhưng quý giá, rất giàu ý nghĩa Phúc Âm.
Chúa đã chọn bánh để hiện diện giữa chúng ta. Bánh là thứ thiết yếu. Kinh thánh ra lệnh cho chúng ta đừng tích trữ bánh của mình, nhưng hãy chia sẻ nó. Bánh được nói đến trong Tin Mừng luôn là bánh được bẻ ra. Điều này gửi đi một thông điệp mạnh mẽ cho cuộc sống của chúng ta với tư cách là một cộng đồng: nó nhắc nhở chúng ta rằng sự giàu có thực sự không chỉ đơn giản là nhân lên những thứ chúng ta có, mà là chia sẻ chúng một cách công bằng với những người xung quanh. Tấm bánh nói với chúng ta về sự yếu đuối; nó đòi hỏi chúng ta phải quan tâm đặc biệt đến những người dễ bị tổn thương ở giữa chúng ta. Không ai bị kỳ thị hoặc bị phân biệt đối xử. Cách nhìn người khác của Kitô Hữu chúng ta không coi họ là gánh nặng hay vấn đề, mà coi họ là những người anh chị em cần được giúp đỡ và bảo vệ.
Bánh được chia sẻ một cách công bằng nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của công lý, của việc cho mỗi người những cơ hội để hoàn thiện. Chúng ta cần hợp tác xây dựng một tương lai trong đó luật pháp được áp dụng công bằng cho tất cả mọi người, dựa trên một hệ thống công lý không phải để rao bán. Nếu công lý không phải là một lý tưởng trừu tượng, mà trở thành hiện thực như bánh, thì cần phải tiến hành một cuộc chiến nghiêm túc chống tham nhũng và trên hết, pháp quyền phải được thúc đẩy và phải thắng thế.
Bánh cũng không thể tách rời với một tính từ: “hằng ngày” (x. Mt 6,11), “bánh hằng ngày”. Bánh hàng ngày có nghĩa là công việc hàng ngày. Cũng như không có bánh thì không có dinh dưỡng, không có lao động thì không có phẩm giá. Trên nền tảng của một xã hội công bằng và huynh đệ chúng ta phải thấy quyền của mỗi người được nhận bánh việc làm, để không ai cảm thấy bị gạt ra ngoài lề hoặc bị buộc phải rời bỏ gia đình và quê hương để tìm kiếm một cuộc sống tốt đẹp hơn.
“Anh em là muối cho đời” (Mt 5:13). Muối là biểu tượng đầu tiên mà Chúa Giêsu dùng để dạy các môn đệ. Hơn bất cứ điều gì, muối mang lại hương vị cho thực phẩm; nó nhắc nhở chúng ta về hương vị mà cuộc sống của chúng ta cần, nếu không chúng trở nên vô vị. Các cấu trúc có tổ chức và hiệu quả sẽ không đủ để cải thiện cuộc sống của chúng ta với tư cách là một cộng đồng nhân bản. Chúng ta cần hương vị, hương vị của sự đoàn kết. Cũng giống như muối chỉ mang lại hương vị bằng cách hòa tan, cũng thế xã hội cũng phải tái khám phá lại hương vị của nó thông qua sự quảng đại nhưng không của những người dành cả cuộc đời mình cho người khác. Điều này rất tốt cho những người trẻ tuổi nói riêng khi được khuyến khích, cảm thấy rằng họ có một phần đóng góp trong việc định hình tương lai của đất nước, để họ có thể khắc cốt ghi tâm và làm giàu thêm lịch sử bằng ước mơ và sự sáng tạo của mình. Không thể có sự đổi mới nếu không có những người trẻ tuổi, nhưng cuối cùng họ thường bị chủ nghĩa tiêu dùng làm cho cuộc sống trở nên nhạt nhẽo và buồn tẻ. Ở Âu Châu, có quá nhiều người sống cuộc sống mệt mỏi và thất vọng, bị choáng ngợp bởi nhịp sống điên cuồng và không có khả năng tìm ra lý do cho cảm hứng và hy vọng. Thành phần bị thiếu là mối quan tâm cho những người khác. Khi chúng ta cảm thấy có trách nhiệm với người khác, điều này mang lại hương vị cho cuộc sống của chúng ta và cho phép chúng ta nhận ra rằng những gì chúng ta cho đi thực sự là một món quà chúng ta làm cho chính mình.
Vào thời Chúa Giêsu, muối mang lại hương vị nhưng nó cũng được dùng để bảo quản thực phẩm, giữ cho thực phẩm không bị hư hỏng. Tôi hy vọng rằng các bạn sẽ không bao giờ cho phép những hương vị phong phú của những truyền thống tốt đẹp nhất của các bạn bị hư hỏng bởi sự hời hợt của chủ nghĩa tiêu dùng và lợi ích vật chất. Hoặc bằng các hình thức thực dân hóa ý thức hệ. Ở những vùng đất này, chỉ cách đây vài thập kỷ, đã có một hệ thống ý thức hệ độc tôn bóp nghẹt tự do. Ngày nay, một hệ thống ý thức hệ độc tôn khác đang làm mất đi quyền tự do tư tưởng, giản lược tiến bộ trong phạm vi lợi nhuận và nhân quyền trong phạm vi các nhu cầu cá nhân. Ngày nay, muối của đức tin hoạt động không phải bằng cách phản ứng theo cách thế gian, bằng cách tham gia vào các cuộc chiến tranh văn hóa, nhưng bằng cách âm thầm và khiêm tốn gieo hạt giống nước Chúa, đặc biệt bằng chứng tá bác ái, yêu thương. Hiến pháp của các bạn thể hiện mong muốn rằng đất nước này được xây dựng trên di sản của các Thánh Cyrilô và Methođiô, những người bảo trợ của Âu Châu. Không áp đặt hay áp lực, họ đã làm phong phú thêm nền văn hóa bằng Tin Mừng và do đó thiết lập các tiến trình có lợi cho tiến bộ. Đây là con đường để đi theo: không phải là dự phần vào các cuộc chiến tranh giành ảnh hưởng và địa vị, mà là con đường được các thánh chỉ ra, con đường của các Mối Phúc. Vì các Mối phúc là nguồn cảm hứng cho một cái nhìn của Kitô Hữu về xã hội.
Các Thánh Cyrilô và Methođiô cũng cho thấy rằng gìn giữ những gì tốt đẹp không có nghĩa là lặp lại quá khứ, mà là cởi mở với sự mới mẻ mà không bao giờ đánh mất cội nguồn của mình. Lịch sử của các bạn có rất nhiều nhà văn, nhà thơ và những người nam nữ của nền văn hóa từng là muối của đất nước. Muối gây đau nhói khi đặt lên vết thương, cũng thế, cuộc đời của họ thường phải trải qua thập giá đau khổ. Bao nhiêu người nam nữ lừng lẫy đã phải chịu đựng cảnh tù đày, nhưng vẫn được tự do bên trong, là một tấm gương sáng ngời về lòng dũng cảm, sự chính trực và thái độ chống lại sự bất công! Và hơn hết là sự tha thứ. Đó là muối cho đời của các bạn.
Đại dịch là thử thách lớn của thời đại chúng ta. Nó đã dạy chúng ta rằng, ngay cả khi tất cả chúng ta đang ở trên cùng một con thuyền, thật là quá dễ bị cám dỗ rút lui và chỉ nghĩ về bản thân mình. Thay vào đó, chúng ta hãy đặt ra một bước mới từ nhận thức rằng tất cả chúng ta đều yếu đuối và cần người khác. Không ai có thể tách rời nhau, dù là cá nhân hay quốc gia. Mong sao chúng ta chấp nhận thách thức của cuộc khủng hoảng này, điều này chỉ khiến chúng ta “càng cấp bách hơn khi chúng ta suy nghĩ lại về phong cách sống của mình” (Fratelli Tutti, 33 tuổi). Sẽ là vô ích nếu các bạn chỉ đờn thuần chỉ trích những sự kiện trong quá khứ; chúng ta cần phải xắn tay áo và cùng nhau làm việc để xây dựng tương lai. Tôi khuyến khích các bạn làm như vậy, ngước mắt lên như khi các bạn nhìn vào dãy núi Tatra lộng lẫy của mình. Ở đó, giữa những khu rừng và những đỉnh núi hướng lên trời, Chúa dường như gần gũi hơn và tạo vật xuất hiện như một ngôi nhà hoang sơ mà qua nhiều thế kỷ đã che chở cho thế hệ này sang thế hệ khác. Các ngọn núi của các bạn kết hợp thành một dãy với nhiều đỉnh núi và cảnh quan khác nhau, trải dài qua các biên giới quốc gia để cùng nhau tạo nên vẻ đẹp của các dân tộc khác nhau. Hãy trau dồi vẻ đẹp này, vẻ đẹp của toàn thể. Nó đòi hỏi sự kiên nhẫn và nỗ lực, lòng dũng cảm và sự chia sẻ, sự nhiệt tình và sáng tạo. Tuy nhiên, đó là công lao của con người được Chúa ban cho. Xin Chúa phù hộ bạn. Xin Chúa phù hộ cho vùng đất này. Nech Boh žehná Slovensko! Chúa phù hộ cho Slovakia. Cảm ơn các bạn.
Source:Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice Vaticana