XUÂN LỘC - Ngày 13-15/12/2011, Caritas Việt Nam tổ chức Hội Nghị thường niên năm 2011 và kỷ niệm ba năm hoạt động tại TGM Xuân Lộc với chủ đề: “Hiệp thông để thực thi sứ vụ Bác ái”.
Xem hình ảnh
Tham dự hội nghị có 4 vị Giám mục: Đức cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh, Gm Gp Xuân Lộc, Chủ tịch UBBAXH - Caritas VN; Đức Cha Tôma Vũ Đình Hiệu, Phó Chủ tịch UBBAXH (Giáo tỉnh Sài gòn); Đức cha Giuse Nguyễn Văn Yến, Phó Chủ tịch UBBAXH(Giáo Tỉnh Hà nội); Đức cha FX Lê Văn Hồng, Phó Chủ tịch UBBAXH (Giáo tỉnh Huế); Lm Đaminh Ngô Quang Tuyên, Tổng Thư ký Ủy ban LBTM; Lm Antôn Nguyễn Ngọc Sơn, nguyên Giám đốc Caritas Việt Nam và hiện đang là Tổng Thư Ký Ủy ban Công lý Hòa Bình; đại diện Ban tôn giáo Trung ương, Ban tôn giáo Tỉnh Đồng nai; cùng tham dự có hơn 100 đại biểu Caritas của 26 giáo phận, đại biểu của một số Dòng Tu và khách mời.
Từ sáng ngày 13/12, ban tổ chức đã đón tiếp ân cần các đại biểu từ các giáo phận miền Bắc, vùng cao nguyên, miền Tây. TGM Xuân Lộc với cơ sở rộng rãi, khang trang, các tham dự viên được phục vụ tận tình chu đáo.
I. Chiều ngày 13/12.
Đức Cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh gặp gỡ các vị Giám đốc Caritas các Giáo phận với lời chào mừng và khích lệ. Ngài ước mong các thành viên mạng lưới Caritas Việt Nam tiếp tục dấn thân mạnh mẽ hơn nữa trong sứ vụ bác ái Kitô giáo.
Cha Vinhsơn Vũ Ngọc Đồng, Giám đốc Caritas Việt Nam, chào đón những tham dự viên và cầu chúc hội nghị diễn tốt đẹp, hy vọng sẽ đem lại những hoa trái cho công việc phục vụ tại các Giáo phận.
Sau đó là Khóa Tập huấn dành riêng cho Quý Cha Giám đốc Caritas 26 Giáo phận.
Nữ tu Lucia Nguyễn Thị Hồng Vân, Tiến sĩ Tâm lý thuộc Dòng Nữ Tử Bác Ái, trình bày đề tài: “Kỹ năng ra quyết định” với những nội dung chính sau:
1. Khẳng định phẩm chất của người lãnh đạo Caritas
2. Định nghĩa quyết định
3. Để có thế quyết định hiệu quả
4. Các phong cách quyết định
5. Một số nguyên tắc trong tiến trình quyết định
6. Các kiểu cách quyết định trong cộng đoàn
7. Xác định phương pháp ra quyết định
Sau nội dung chính, thuyết trình viên chia sẻ thêm về “Dự thảo ngân sách và Quản lý tài chánh” là một trong những đường lối làm việc khoa học để có thể hội nhập vào quốc tế.
II. Ngày 14.12
A. Buổi sáng
Từ sáng sớm, Ban tổ chức chào đón quý Đức Cha, quý Cha và toàn thể quý khách về tham dự Hội nghị.
Đức Cha Chủ tịch UBBAXH tuyên bố khai mạc Hội nghị với lời chào mừng và cầu chúc sức khỏe đến tất cả đại biểu tham dự.
Hôm nay, đánh dấu một biến cố ý nghĩa của Ủy ban Bác ái xã hội – Caritas Việt Nam, đó là ngày lễ kỷ niệm 3 năm hoạt động, sau khi được tái thành lập từ năm 2008. Caritas Việt Nam mới được ba tuổi nên còn rất nhiều giới hạn, hy vọng với những ý kiến đóng góp xây dựng để Caritas Việt Nam tiến bước vững vàng hơn trong tương lai. Đức Cha cũng gởi lời cầu chúc Giáng Sinh và Năm Mới an bình cùng với lời tri ân đến tất cả mọi người.
Cha Vinhsơn Vũ Ngọc Đồng giới thiệu tổng quát chương trình làm việc của Hội nghị Thường niên 2011 và lễ kỷ niệm 3 năm hoạt động Caritas Việt Nam.
A. Phần tham luận
1.Tham luận của Đức Cha Chủ tịch UBBAXH-Caritas Việt Nam.
Đức cha Đaminh mở đầu phần tham luận với chủ đề: “Hiệp thông để thực thi sứ vụ Bác ái”.
Nội dung gồm 2 phần chính: tầm quan trọng của nội tâm trong công tác Tông đồ và Hiệp thông trong việc thực hiện sứ vụ Bác ái.
Cái tâm là quan trọng để thúc đẩy những hoạt động bác ái; làm điều tốt chưa đủ, phải làm với cái tâm tốt nữa mới được. Giữa Hiệp thông và Bác ái có một tương quan sâu đậm và nội tại, vì đều có nguồn gốc là tình yêu. Tinh thần Hiệp thông được diễn tả trong cả hai chiều hướng: giữa người làm bác ái và cả trong mối tương quan giữa các tông đồ bác ái với người dân. Tình hiệp thông phát xuất từ sự hiệp thông trọn vẹn của cộng đoàn Thiên Chúa Ba Ngôi. Vì vậy, khi thực thi bác ái trong tinh thần hiệp thông, người tông đồ thông truyền Tình Yêu Ba Ngôi vào lòng con người và nâng họ lên hòa nhập vào mầu nhiệm Ba Ngôi Thiên Chúa.
Đức Cha nêu mẫu gương Chân Phước Têrêsa Calcutta, một cuộc đời kết dệt bằng những nghĩa cử bác ái trong tinh thần hiệp thông; và đó là nguồn phát sinh sức mạnh vô biên của tình yêu Thiên Chúa.
2. Tham luận của Ủy ban Loan báo Tin Mừng (LBTM)
Lm. Đaminh Ngô Quang Tuyên trình bày chủ đề: “Bác ái là con đường Loan báo Tin Mừng”.
Khởi đi từ Giáo huấn của Chúa Kitô, linh mục thuyết trình cho thấy chọn lựa bác ái của Hội Thánh như một con đường LBTM từ thời các Tông đồ cho đến hôm nay. Ngài cũng cho thấy con đường LBTM của Hội Thánh Việt Nam ngay từ ban đầu là con đường của bác ái. Xã hội Việt Nam còn nhiều bóng tối, vì thế cần có một cuộc Tân LBTM mà việc bác ái xã hội là một bước đi quan trọng.
Ngài cũng nêu một số kiến nghị liên quan đến sự phối hợp giữa Caritas và Ủy ban LBTM cũng như những Ủy ban liên hệ về nổ lực gây ý thức trách nhiệm thực thi bác ái, hỗ trợ thực tế các “điểm nóng bác ái”.
3. Tham luận của ban Tôn giáo Tỉnh Đồng Nai
Đại diện phía chính quyền, ông Trần Thanh Hùng, Trưởng ban Tôn giáo Tỉnh Đồng Nai, bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Caritas Việt Nam vì những đóng góp tích cực sau ba năm tái thành lập, nhất là trong vấn đề an sinh xã hội.
Theo ông Hùng: hoàn cảnh đất nước Việt nam hiện nay, khoảng cách giàu nghèo ngày càng gia tăng, trong xã hội xuất hiện không ít những gia đình những người bị tổn thương cần được giúp đỡ. Đây là một trong những vấn đề nhạy cảm khó khăn, không phải ai cũng làm được và làm có hiệu quả.
“Trong hoàn cảnh đó, việc thành lập UBBAXH được chính quyền đón nhận như một tin vui, vì kể từ thời điểm ấy, Hội thánh Công giáo Việt Nam chính thức có một tổ chức góp phần thiết thực và hiệu quả vào việc phục vụ người nghèo khổ. Kể từ khi thành lập đến nay, Caritas Việt Nam với trách nhiệm là “Mục tử cộng đồng”, “một hiệp hội mở rộng cho tất cả mọi người để thể hiện tình yêu bao la của Thiên chúa qua những hoạt động cụ thể, thiết thực, có tổ cức, có kỹ thuật, có hiệu quả cho những người nghèo khổ vầ vật chất cũng như tinh thần”, đã góp phần tích cực trong lãnh vực giáo dục giới trẻ, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, giúp đỡ những người nghèo khó bệnh tật…
Riêng với Caritas Xuân Lộc, nơi mà Giám Mục Ủy Ban cũng đồng thời là chủ chăn của Giáo phận, trong những năm qua đã góp phần quan trọng cùng chính quyền địa phương để giải quyết những vấn đề an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh, nếu quy ra tiền mỗi năm đều đóng góp trên 100 tỉ đồng. Gần đây những chương trình, dự án có quy mô lớn như: Trường Trung cấp nghề Hòa Bình, phòng khám nhân đạo Xuân Hòa, cô nhi viện Thiên bình, Trung tâm chăm sóc hỗ trợ, tư vấn người nhiễm HIV/AIDS và tới đây, dự án Phòng khám đa khoa xuân đức khám chữa bệnh miễn phí cho người nghèo được UBND tỉnh đồng nai chấp thuận chủ trương, sẽ được khởi công xây dựng ngay trên địa bàn Thị xã Long khánh.
Năm nay là năm đầu tiên trong chương trình Ngũ niên mừng kim khánh của giáo phận Xuân lộc; trng địa phận này với 233 giáo xứ, 873.440 giáo dân, gần 200 đan viện cộng đoàn Dòng tu và 30 cơ sở bác ái từ thiện đã đang và sẽ thực hiện công tác bác ái từ thiện xã hội với tôn chỉ “Yêu anh chị em như yêu chính mình”. Tôi hy vọng rằng, các thành viên của Caritas Việt Nam nói chung và Caritas Xuân lộc nói riêng sẽ tiếp tục “đồng hành cùng dân tộc”, thực hiện hoạt động bác ái xã hội theo đúng nội quy quy chế của Hội Caritas theo đúng đường hướng chung của Giáo hội và chính sách pháp luật của nhà nước. Cần tiến hành nhiều hoạt động bác ái từ thiện hơn nữa, đặc biệt chú trọng chiều sâu, chất lượng và hiệu quả của các hoạt động nhất là cộng cuộc xóa đói giảm nghèo, để từng bước làm giảm nguồn gốc đau khổ về vật chất, an ủi về tinh thần như lời phát biểu của của vị Giám mục ủy ban loan báo Tin mừng: ‘Bái ái chính là khởi đầu và là kết thúc của cộng cuộc loan báo Tin mừng. Cần có một tầm nhìn mới và một con tim mới. bác ái không phải là cho, là bố thí mà là trả lại cho người nghèo cái mà họ đáng được hưởng. và cách chúng ta làmbác ái cũng là cách chúng ta đang trả lại cho Thiên /chúa, cách trả này được thể hiện qua những hành động cụ thể với một tâm tình tạ ơn và lòng khiêm cung…”.
Nhân dịp UBBAXH – Caritas việt Nam tổ chức hội nghị thường niên và kỷ niệm 3 năm ra mắt hội đoàn Caritas Việt Nam, tôi xin có đôi lời chia sẽ với hội nghị trong tâm tình mong muốn được đón nhận những thành quả tốt hơn, đẹp hơn của những tấm lòng bác ái, “Chúa sẽ trả công bội hậu cho những ai đã làm theo lời Người”. Xin kính chúc quý Giám mục và toàn thể quý vị đại biểu có mặt trong hội nghị ngày hôm nay lời chúc sức khỏe và bình an. Xin trân trọng cám ơn”.
Sau giờ giải lao, Đức Cha Đaminh tặng quà cho các đại diện chính quyền. Toàn thể Hội nghị chụp hình lưu niệm.
4. Tham luận của Lm Gioan Phương Đình Toại: “Mục vụ chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS”.
Cha Toại trình bày tổng quát về tình hình nhiễm HIV/AIDS hiện nay tại Việt Nam. Ngài cho thấy dấu hiệu đáng mừng là sự giảm bớt những ca nhiễm bệnh; tình trạng kỳ thị, bị bỏ rơi cũng giảm đáng kể và thế giới vẫn đang tìm cách điều trị HIV sớm. Ngài cũng nêu lên những đóng góp của Caritas các Giáo phận trong lãnh vực chăm sóc, mục vụ cho người nhiễm HIV/AIDS với các hoạt động chủ yếu: gây nhận thức về HIV/AIDS, tư vấn, chăm sóc, thăm viếng, điều trị…Ngài trình bày những thách thức và khó khăn đang gặp phải, cũng như những định hướng cho hoạt động tương lai trong vấn đề mục vụ chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS.
5. Tham luận của Thạc sĩ Giuse Phạm Quang Thùy: “Đào tạo và huấn luyện nguồn nhân lực để thực thi hữu hiệu sứ vụ Bác ái”.
Thạc sĩ cho thấy tầm quan trọng của việc đào tạo và huấn luyện nguồn nhân lực trong công cuộc xây dựng và phát triển Caritas Việt Nam. Sau đó, thầy Thùy giới thiệu tổng quát những đề tài các khóa huấn luyện với phương châm 3 Đ: Đúng (linh đạo Caritas, mục đích và nhu cầu); Đạt (Mục tiêu, ứng dụng); Đẹp (Hợp tác, tổ chức). Nội dung chính của việc huấn luyện để phát triển bền vững là 3 T: Tâm (Thiên Chúa là Tình Yêu); Trí (kiến thức chuyên môn) và Tài (kỹ năng nghiệp vụ cần thức) với ý thức rằng: “Chúng tôi chỉ là những đầy tớ vô dụng” (Lc 17,10).
6. Tham luận của Giới Y tế Công giáo
Bác sĩ Huỳnh Tuấn Cảnh, đại diện Giới Y tế Công giáo nêu lên 2 hoạt động nổi bật của Giới Y tế Công Giáo là: Công tác khám bệnh từ thiện và công tác giáo dục giới tính, trợ giúp y tế cho công nhân viên chức, học sinh, sinh viên. Hai hoạt động này đem lại những kết quả thực tế, tốt đẹp cho người bệnh. Tuy nhiên vẫn còn đó những bất cập đáng lưu ý và cần có những thay đổi cần xem xét thực hiện, để việc trợ giúp y tế thực sự mang hiệu quả lâu dài, tốt đẹp cho sức khỏe của người bệnh. BS Cảnh cũng thay mặt cho Giới Y tế, sẵn sàng cộng tác bằng những khả năng của mình, để nối dài bàn tay yêu thương của Thiên Chúa đến mọi người.
7. Thánh lễ tạ ơn
Thánh lễ đồng tế do Đức Cha Đaminh chủ tế, cùng đồng tế có 3 Đức Cha và tất cả các cha tham dự Hội nghị.
Trong bài giảng lễ, Đức Cha Tôma Vũ Đình Hiệu mời gọi các thành viên Caritas sống tinh thần khiêm nhường phục vụ, quan tâm đến những người nghèo khổ, bệnh tật… như chính Đức Giêsu đã nêu gương. Ngài là Đấng Messia mà nhiều người không đón nhận, không tôn vinh, vì Ngài luôn âm thầm đến với người nghèo và tội lỗi. Nhưng Đấng Messia vẫn mãi là Đấng Cứu Độ cho mọi người và mọi thời.
Bữa tiệc huynh đệ trong niềm vui tạ ơn ghi dấu kỷ niệm ba năm hoạt động của Caritas Việt Nam.
B. Buổi chiều
Nội dung là các báo cáo hoạt động bác ái xã hội của Caritas Trung ương và các Giáo phận.
Báo cáo của Caritas Trung ương.
Lm Vinhsơn Vũ Ngọc Đồng SDB, Giám đốc Caritas Việt Nam tổng kết những hoạt động năm 2011 với những nội dung chính:
1. Những sự kiện đáng ghi nhớ của Caritas Việt Nam từ khi thành lập năm 1967, tái thành lập năm 2008. Sự kiện ý nghĩa trong năm 2011 là việc Caritas Việt Nam gia nhập vào Caritas châu Á tháng 03/2011 và Caritas quốc tế tháng 05/2011, tổ chức Hội thảo với các đối tác Misereor, Caritas Đức và Secours Catholique- Caritas Pháp, về chiến lược 2012 – 2016.
2. Hoạt động của Caritas Trung ương với những nỗ lực của các phòng Phục vụ sự sống (chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS, khuyết tật, bệnh nhân phong, bảo vệ sự sống, cứu trợ thiên tai); chương trình học bổng (Con Đường Sáng, Caritas Slovakia); phòng Đào tạo và Truyền thông (tổ chức các khóa Tập huấn, thông tin tạo sự hiệp thông – liên đới…) và phòng Tài chính – kế toán.
3. Đôi nét về hoạt động của Caritas 26 Giáo phận trong các lãnh vực bác ái xã hội khác nhau như: Chăm sóc người Khuyết tật, người nhiễm HIV/AIDS, bệnh nhân phong, bảo vệ sự sống, chăm sóc y tế và bảo vệ môi trường; các dự án thăng tiến con người về nhân bản, tri thức, nghề nghiệp, cho vay vốn phát triển kinh tế; cứu trợ và khắc phục hậu quả thiên tai.
4. Đánh giá chung và dự phóng cho tương lai: rất nhiều nhân viên, hội viên, tình nguyện viên Caritas có nhiệt tâm, nhiệt tình nên các chương trình hoạt động đem lại hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, khó khăn gặp phải là thiếu nhân sự có chuyên môn, hệ thống tổ chức chưa hợp lý và chặt chẽ. Các Giáo phận đều ước muốn kiện cường tổ chức, đào tạo chuyên môn và mở rộng mạng lưới Caritas Việt Nam đến các Giáo hạt, Giáo xứ. Bên cạnh đó, mỗi Giáo phận còn có những dự phóng đặc trưng trong các lãnh vực, phù hợp với nhu cầu của địa phương.
Cha Vinhsơn cũng trình bày đôi nét về Dự thảo Kế hoạch 5 năm của Caritas Việt Nam (2012 – 2016) và xin sự đóng góp ý kiến của quý Cha, quý Tu sĩ nam nữ và các thành viên Caritas cho đến cuối tháng 01.2012.
Báo cáo của Caritas các Giáo phận.
Bản báo cáo của 26 Giáo phận đã được Văn phòng Caritas Việt Nam tổng hợp, in thành tài liệu và được trao đến quý Cha Giám đốc Caritas các Giáo phận. Vì thế, trong phần báo cáo trước Hội nghị, mỗi Giáo tỉnh cử đại diện trình bày thay vì tất cả mọi Giáo phận đều thực hiện. Hầu như tất cả các Giáo phận đều có những hoạt động bác ái xã hội chung như đã nêu trên, vì thế chỉ xin đan cử nét nổi bật của các Giáo phận báo cáo hôm nay:
1. Giáo tỉnh miền Bắc: 3 Giáo phận đại diện trình bày gồm có Caritas Lạng Sơn, Caritas Hải Phòng và Caritas Vinh. Ngoài những hoạt động thông thường như khuyến học, chăm sóc người khuyết tật, thăng tiến cộng đoàn…, mỗi Caritas có những điểm mạnh sau:
• Caritas Lạng Sơn nổi bật với chương trình hỗ trợ trẻ OVC (Orphans – HIV Children), tiếp xúc với quý thầy cô giáo và học sinh nghèo để động viên và hỗ trợ cần thiết cho việc thăng tiến giáo dục;
• Caritas Hải Phòng nổi bật với hoạt động chăm sóc mục vụ cho người nhiễm HIV/AIDS, phòng chống và truyền thông về HIV/AIDS.
• Caritas Vinh nổi bật trong lãnh vực cứu trợ và khắc phục hậu quả thiên tai.
2. Giáo tỉnh miền Trung: Caritas Kontum và Caritas Huế đại diện báo cáo
• Caritas Kontum: nổi bật về hoạt động mục vụ cho người mắc bệnh phong. Là một Giáo phận với gần 40 dân tộc, diện tích rộng, Kontum phải nỗ lực rất nhiều để có thể tiếp cận được với những bệnh nhân phong sống âm thầm trong các khu vực vùng sâu, vùng xa.
• Caritas Huế: nổi bật về hoạt động bảo vệ sự sống với các ngôi nhà bảo vệ sự sống, chôn cất thai nhi và các nhóm tư vấn cho các bà mẹ mang thai ngoài ý muốn để họ giữ lại sự sống Chúa tặng ban.
3. Giáo tỉnh miền Nam: Với Caritas Phan Thiết, Long Xuyên và Cần Thơ
• Phan Thiết: là một trong số rất ít Giáo phấn có cơ cấu tổ chức khá ổn định. Hoạt động nổi bật của Caritas Phan Thiết là chương trình tín dụng – quỹ tiết kiệm cho các hộ gia đình nghèo và hỗ trợ học bổng cho các học sinh nghèo hiếu học, tổ chức ngày hội lần thứ nhất dành cho người khuyết tật.
• Long Xuyên: nhiều hoạt động quy mô đã có và vẫn tiếp tục được phát triển, nhất là các trường Khuyết tật, trường dạy nghề, các lớp tin học, Anh văn cho các học sinh nghèo Tại Long Xuyên, có nhiều chương trình học bổng cho các học sinh nghèo như: Con Đường Sáng, Slovakia, Enfants du Mekong, nhóm Thiện nguyện Đức, nhóm Nhân Ái Đền Thánh Giuse…
• Cần Thơ: những bước chập chững, tiệm tiến, nhiêu khê và khiêm tốn đã đem lại một số kết quả tốt đẹp cho người dân. Nổi bật của Caritas Cần Thơ là mối quan tâm đến việc đào tạo và huấn luyện chuyên môn cho các thành viên, hội viên, tình nguyện viên của Caritas Giáo phận và các Giáo xứ.
Chia sẽ của đại diện các Dòng Tu Nam – Nữ và quỹ từ thiện.
1. Cha Antôn Trần Văn Bài – Linh phụ Tu hội Bác Ái – đại diện các Dòng tu nam: hầu hết các Dòng tu đều tham gia hoạt động bác ái xã hội theo Linh đạo của mỗi Dòng. Tuy nhiên, không có một số liệu thống kê tổng hợp đầy đủ, nên Cha Antôn chỉ nêu lên đôi nét hoạt động của Tu hội Bác Ái đã thực hiện trong năm qua như: đón tiếp các nhóm giáo dân đến tĩnh tâm, giúp các em học sinh nghèo, người khuyết tật, già yếu, neo đơn, làm nhà tình thương…
2. Nữ tu Anna Hoàng Thị Tấn – Dòng MTG Xuân Lộc – đại diện các Dòng tu nữ: quan tâm tạo công ăn việc làm cho người nữ nghèo; chăm sóc người khuyết tật, giúp họ hội nhập vào cộng đồng, sống tự lập, dự án cải thiện đời sống người khuyết tật: các lớp may, thêu…; mở lớp học tình thương ở nhiều độ tuổi.
3. Nữ tu Marta Phan Thị Tuyết Hồng – Đại diện Quỹ từ thiện Têrêxa (Teresa Charity) một tổ chức do thầy Phó tế Giuse Vũ Thành An thành lập) với những hoạt động chính sau:
- Cung cấp cơm gạo, chăm sóc cho những cụ già nghèo đói, neo đơn
- Nuôi trẻ mồ côi, con cái của những người nữ mang thai ngoài ý muốn
- Cứu trợ lũ lụt
- Mong hòa nhập vào hoạt động bác ái rộng lớn của toàn thể Hội Thánh Việt Nam.
4. Nữ tu Anna Nguyễn Tấn Xinh – Dòng Thánh Phaolo Thành Chartres (Tỉnh Dòng Sàigòn) giới thiệu đôi nét về hoạt động bác ái của Hội Dòng qua hình ảnh:
- Các mái ấm dành cho người dân tộc: giáo dục đức tin, nghề nghiệp…
- Chăm sóc cho người khuyết tật
- Các Lưu xá, nhà nội trú…
Sau đó là phần chia sẻ nhóm: 3 nhóm theo 3 Giáo tỉnh và 1 nhóm của các Dòng tu về định hướng tương lai cho hoạt động Bác ái xã hội của địa phương.
Kết thúc một ngày làm việc với nhiều nội dung trong ơn lành của Chúa.
III. Ngày 15.12
Kinh sáng và Thánh lễ khởi đầu một ngày mới trong ân sủng và tình yêu Thiên Chúa. Đức Cha FX Lê Văn Hồng chủ tế, Đức Cha Giuse Nguyễn Văn Yến giảng lễ.
Lm Antôn Nguyễn Ngọc Sơn, Tổng Thư Ký Ủy ban Công lý Hòa Bình (UBCLHB), chia sẽ vài tâm tình. Ngài là người đi tiên phong trong một số Ủy ban của HĐGMVN. Ngài bày tỏ lòng biết ơn đối với quý Đức Cha và toàn thể Hội Nghị đã mời tham dự dịp kỷ niệm này và bày tỏ sự sẵn sàng cộng tác của UBCLHB, của cá nhân cũng như các nhóm ngài phụ trách trong các lãnh vực chuyên môn như kinh tế, luật pháp, học thuyết Xã hội của Hội Thánh…
Nội dung chính của buổi sáng gồm 3 phần:
Phần 1: Đúc kết thảo luận nhóm về định hướng hoạt động tương lai.
Đại diện của mỗi Giáo tỉnh và Dòng tu nam – nữ trình bày phần đúc kết thảo luận của mỗi nhóm. Cả ba Giáo tỉnh đều mong muốn phát triển nội lực và tìm cách để hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động. Một số lãnh vực nổi bật được đưa ra bàn thảo.
Các tham dự viên cũng đóng góp nhiều ý kiến xoay quanh việc phát hành thẻ Hội viên Caritas và nội dung chương trình cho các kỳ họp HNTN. Đa số đều mong muốn đưa Linh đạo Caritas vào chương trình thường huấn của các Linh mục, nhờ đó tinh thần Bác ái được lan rộng và thống nhất tại địa phương.
Phần 2: Cha GĐ Caritas Việt Nam giới thiệu chương trình hành động của năm 2012
Ngoài việc khai triển chương trình hành động như năm ngoái, riêng năm 2012, Caritas Việt Nam muốn khởi sự những dự án phục vụ cho người tạm cư.
Đức Cha Đaminh cũng hướng dẫn thêm một số điểm liên quan đến ngân quỹ của Caritas sao cho phù hợp, sử dụng đúng mục tiêu đề ra trong các dự án và có báo cáo minh bạch sau khi sử dụng.
Vì những vấn đề trao đổi liên quan trực tiếp đến tổ chức hoạt động của các Giáo phận, nên các tham dự viên đóng góp ý kiến rất cụ thể, rõ ràng làm cho bầu khí của HNTN vào những giây phút cuối lại thêm sôi nổi hẳn lên.
Ngoài ra, Hội nghị dành thời gian để xem xét một cách kỹ lưỡng việc phát hành thẻ Hội viên Caritas, xác định lại thành viên và chức năng của Hội đồng Quản Trị (HĐQT)
Tất cả những ý kiến sẽ được HĐQT và văn phòng Caritas Việt Nam đón nhận, nghiên cứu và thực hiện sao cho sứ mệnh phục vụ bác ái ngày càng hữu hiệu hơn, thúc đẩy tinh thần hiệp thông trong Hội thánh Việt Nam và mở rộng hội nhập với đường hướng quốc tế.
Phần 3: Bế mạc Hội nghị
Cha Vinhsơn đúc kết nội dung chương trình HNTN diễn ra từ chiều ngày 13.12 đến trưa ngày 15.12.
Đức cha Đaminh cảm ơn cha Tổng thư ký và các nhân viên trong văn phòng Trung ương đã hết lòng chuẩn bị và tổ chức HNTN 2011, cảm ơn sự hiện diện của quý cha giám đốc và các đại biểu từ 26 Giáo phận, các Dòng tu, các khách mời đã tề tựu, dù mệt nhọc vẫn luôn hăng say. Một bầu khí tốt đẹp của những tâm hồn cùng một ý hướng, cùng một tâm tình cầu nguyện cho tình bác ái được thể hiện trong những ngày qua.
Cha Vinhsơn đại diện ban tổ chức cảm ơn Quý Đức Cha, Quý Cha và toàn thể Quý Đại biểu về tham dự Hội nghị. Lời cảm ơn đặc biệt được gởi đến Đức Cha Đaminh, Đức Cha Tôma, Quý Cha, Quý Thầy và toàn thể những người cộng tác đã đón tiếp, phục vụ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho sinh hoạt của các Đại biểu suốt những ngày qua.
Hội nghị thường niên năm 2011 kết thúc trong tâm tình tri ân Thiên Chúa và cảm ơn nhau, cùng mở ra cho một năm mới của Caritas Việt Nam với nhiều đổi mới và nổ lực hơn trong việc phục vụ bác ái. (x. Caritasvietnam.org).
Hội đồng Giám mục Việt Nam, trong kỳ họp thường niên, từ ngày 25-9-2008, tại Xuân Lộc, đã xác nhận tầm quan trọng và sự cần thiết của Caritas Việt Nam trong Giáo hội Việt Nam. Caritas thật sự đã đổi mới bản chất và phương thức hành động khi Đức Thánh Cha Beneđictô XVI chỉ định vị Hồng y đầu tiên, Oscar Andres Rodriguez, làm Chủ tịch Caritas Internationalis thay cho những người giáo dân giữ chức vụ này từ mấy chục năm nay. Hành động này như muốn xác định Giáo Hội toàn cầu muốn Hiệp hội Caritas đóng vai trò lớn lao hơn trong sinh hoạt của Giáo Hội và người tín hữu cần xác tín rằng “hoạt động bác ái chính là trách nhiệm của mỗi tín hữu và cũng là bản chất của Giáo hội Công giáo” như Đức Thánh Cha đã xác định trong Thông điệp Deus Caritas est (Thiên Chúa là Tình Yêu), số 20.
Caritas: Theo nguyên ngữ Latinh, từ Caritas có nghĩa là bác ái, là tình yêu bao la, là tình thương quảng đại hay hoạt động từ thiện. Việc liên đới với người nghèo và dấn thân phục vụ họ theo giáo huấn và gương sống của Đức Giêsu là một đòi hỏi của bác ái Kitô giáo, đồng thời là sứ mệnh căn bản của Giáo Hội. Giáo hội Công giáo đã khuyến khích thành lập nhiều tổ chức Caritas quốc gia để thể hiện tình yêu thương này ở khắp nơi. Caritas đầu tiên được thành lập vào năm 1897, tại Freiburg, Đức, sau đó được hình thành tại nhiều quốc gia khác như Thuỵ sĩ (1901), Áo (1903), Hoa Kỳ (Catholic Charities, 1910).
Caritas Quốc tế (Caritas Internationalis) là một tổ chức liên kết các hoạt động bác ái trên phạm vi toàn cầu của Giáo hội Công giáo. Tổ chức này được thành lập từ năm 1951, hiện có 162 thành viên Caritas cấp quốc gia. Trụ sở được đặt tại Piazza San Calisto 16, 00153, Roma, Italy. Caritas Quốc tế cứu trợ những người nghèo khổ, tật bệnh hay gặp hoàn cảnh khốn cùng, không phân biệt tôn giáo, quốc gia, chủng tộc, chính trị.
Caritas Việt Nam
- Đầu năm 1965, Hội đồng Giám mục miền Nam Việt Nam (HĐGMVN) thành lập Caritas Việt Nam: Đức cha Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi đặc trách; Linh mục G.B. Hồ Văn Vui làm Giám đốc.
- Năm 1968, Caritas Việt Nam do Đức cha Philipphê Nguyễn Kim Điền đặc trách. Caritas Việt Nam bắt đầu nhắm đến các kế hoạch phát triển lâu dài.
- Năm 1969, vì các hoạt động xã hội đòi hỏi nhu cầu chuyên môn nên Caritas Việt Nam cộng tác với trường Cán sự Xã hội của Tu đoàn Nữ tử Bác Ái thánh Vinh Sơn mở 2 khoá đào tạo nhân viên sơ cấp. Sau khi học xong, những cán sự xã hội này về làm việc trong các văn phòng Caritas Giáo phận, phòng phát thuốc, cơ sở dạy trẻ em nghèo, dạy phụ nữ cắt may…
- Năm 1972, Caritas Việt Nam do Đức cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận đặc trách. Ngài mở rộng hoạt động bác ái xã hội bằng việc thành lập cơ quan điều hợp các tổ chức, gọi là Hội Hợp tác để xây dựng lại Việt Nam gọi tắt là COREV (Cooperation pour la Réédification du Vietnam). Hội này gồm các thành viên: Caritas Việt Nam, Hội Hồng Thập Tự VN, Tổng Liên đoàn Lao công VN, CRS Hoa kỳ… Hội này được Đức cha Henri Lemaitre, Khâm sứ Toà Thánh, chúc lành và yểm trợ đắc lực. Hội xây dựng được nhiều làng định cư, nhiều trung tâm xã hội.
- Đầu tháng 7-1974, Linh mục Phêrô Trương Trãi, Giáo phận Nha Trang, được cử làm Giám đốc.
- Tháng 6-1976, Caritas Việt Nam được lệnh tạm ngưng hoạt động, bàn giao cơ sở và phương tiện cho Uỷ ban Quân quản TP. HCM.
- Ngày 19-09-2001, Uỷ ban Bác ái Xã hội (UBBAXH) được thành lập trong Đại hội VIII của HĐGMVN, tại Hà Nội, nhưng chỉ chính thức hoạt động sau kỳ họp ngày 26-09-2002, với sự tham dự của đại biểu các giáo phận và các dòng tu để lo các công việc từ thiện, phát triển, cứu trợ khẩn cấp và hoạt động xã hội như hiện nay. Uỷ Ban đã bầu ra Ban Thường trực tại Trung ương cũng như Ban Bác ái Xã hội tại các giáo phận.
Trong tinh thần hội nhập với thế giới, UBBAXH Việt Nam xin phép sử dụng lại tên Caritas Việt Nam và các tên Caritas Giáo phận cho thống nhất ở trong nước và phù hợp với mạng lưới Caritas toàn cầu.
Ngày 2-7-2008, Ban Tôn giáo Chính phủ đã gửi Công văn số 941TGCP-CP chấp thuận cho HĐGMVN tái lập Caritas ở cấp Trung ương và cấp giáo phận.
(Theo quy chế Caritas Việt nam)
Lm Giuse Nguyễn Hữu An, Caritas Phan thiết
Xem hình ảnh
 |
Từ sáng ngày 13/12, ban tổ chức đã đón tiếp ân cần các đại biểu từ các giáo phận miền Bắc, vùng cao nguyên, miền Tây. TGM Xuân Lộc với cơ sở rộng rãi, khang trang, các tham dự viên được phục vụ tận tình chu đáo.
I. Chiều ngày 13/12.
Đức Cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh gặp gỡ các vị Giám đốc Caritas các Giáo phận với lời chào mừng và khích lệ. Ngài ước mong các thành viên mạng lưới Caritas Việt Nam tiếp tục dấn thân mạnh mẽ hơn nữa trong sứ vụ bác ái Kitô giáo.
Cha Vinhsơn Vũ Ngọc Đồng, Giám đốc Caritas Việt Nam, chào đón những tham dự viên và cầu chúc hội nghị diễn tốt đẹp, hy vọng sẽ đem lại những hoa trái cho công việc phục vụ tại các Giáo phận.
Sau đó là Khóa Tập huấn dành riêng cho Quý Cha Giám đốc Caritas 26 Giáo phận.
Nữ tu Lucia Nguyễn Thị Hồng Vân, Tiến sĩ Tâm lý thuộc Dòng Nữ Tử Bác Ái, trình bày đề tài: “Kỹ năng ra quyết định” với những nội dung chính sau:
1. Khẳng định phẩm chất của người lãnh đạo Caritas
2. Định nghĩa quyết định
3. Để có thế quyết định hiệu quả
4. Các phong cách quyết định
5. Một số nguyên tắc trong tiến trình quyết định
6. Các kiểu cách quyết định trong cộng đoàn
7. Xác định phương pháp ra quyết định
Sau nội dung chính, thuyết trình viên chia sẻ thêm về “Dự thảo ngân sách và Quản lý tài chánh” là một trong những đường lối làm việc khoa học để có thể hội nhập vào quốc tế.
II. Ngày 14.12
A. Buổi sáng
Từ sáng sớm, Ban tổ chức chào đón quý Đức Cha, quý Cha và toàn thể quý khách về tham dự Hội nghị.
Đức Cha Chủ tịch UBBAXH tuyên bố khai mạc Hội nghị với lời chào mừng và cầu chúc sức khỏe đến tất cả đại biểu tham dự.
Hôm nay, đánh dấu một biến cố ý nghĩa của Ủy ban Bác ái xã hội – Caritas Việt Nam, đó là ngày lễ kỷ niệm 3 năm hoạt động, sau khi được tái thành lập từ năm 2008. Caritas Việt Nam mới được ba tuổi nên còn rất nhiều giới hạn, hy vọng với những ý kiến đóng góp xây dựng để Caritas Việt Nam tiến bước vững vàng hơn trong tương lai. Đức Cha cũng gởi lời cầu chúc Giáng Sinh và Năm Mới an bình cùng với lời tri ân đến tất cả mọi người.
Cha Vinhsơn Vũ Ngọc Đồng giới thiệu tổng quát chương trình làm việc của Hội nghị Thường niên 2011 và lễ kỷ niệm 3 năm hoạt động Caritas Việt Nam.
A. Phần tham luận
1.Tham luận của Đức Cha Chủ tịch UBBAXH-Caritas Việt Nam.
Đức cha Đaminh mở đầu phần tham luận với chủ đề: “Hiệp thông để thực thi sứ vụ Bác ái”.
Nội dung gồm 2 phần chính: tầm quan trọng của nội tâm trong công tác Tông đồ và Hiệp thông trong việc thực hiện sứ vụ Bác ái.
Cái tâm là quan trọng để thúc đẩy những hoạt động bác ái; làm điều tốt chưa đủ, phải làm với cái tâm tốt nữa mới được. Giữa Hiệp thông và Bác ái có một tương quan sâu đậm và nội tại, vì đều có nguồn gốc là tình yêu. Tinh thần Hiệp thông được diễn tả trong cả hai chiều hướng: giữa người làm bác ái và cả trong mối tương quan giữa các tông đồ bác ái với người dân. Tình hiệp thông phát xuất từ sự hiệp thông trọn vẹn của cộng đoàn Thiên Chúa Ba Ngôi. Vì vậy, khi thực thi bác ái trong tinh thần hiệp thông, người tông đồ thông truyền Tình Yêu Ba Ngôi vào lòng con người và nâng họ lên hòa nhập vào mầu nhiệm Ba Ngôi Thiên Chúa.
Đức Cha nêu mẫu gương Chân Phước Têrêsa Calcutta, một cuộc đời kết dệt bằng những nghĩa cử bác ái trong tinh thần hiệp thông; và đó là nguồn phát sinh sức mạnh vô biên của tình yêu Thiên Chúa.
2. Tham luận của Ủy ban Loan báo Tin Mừng (LBTM)
Lm. Đaminh Ngô Quang Tuyên trình bày chủ đề: “Bác ái là con đường Loan báo Tin Mừng”.
Khởi đi từ Giáo huấn của Chúa Kitô, linh mục thuyết trình cho thấy chọn lựa bác ái của Hội Thánh như một con đường LBTM từ thời các Tông đồ cho đến hôm nay. Ngài cũng cho thấy con đường LBTM của Hội Thánh Việt Nam ngay từ ban đầu là con đường của bác ái. Xã hội Việt Nam còn nhiều bóng tối, vì thế cần có một cuộc Tân LBTM mà việc bác ái xã hội là một bước đi quan trọng.
Ngài cũng nêu một số kiến nghị liên quan đến sự phối hợp giữa Caritas và Ủy ban LBTM cũng như những Ủy ban liên hệ về nổ lực gây ý thức trách nhiệm thực thi bác ái, hỗ trợ thực tế các “điểm nóng bác ái”.
3. Tham luận của ban Tôn giáo Tỉnh Đồng Nai
Đại diện phía chính quyền, ông Trần Thanh Hùng, Trưởng ban Tôn giáo Tỉnh Đồng Nai, bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Caritas Việt Nam vì những đóng góp tích cực sau ba năm tái thành lập, nhất là trong vấn đề an sinh xã hội.
Theo ông Hùng: hoàn cảnh đất nước Việt nam hiện nay, khoảng cách giàu nghèo ngày càng gia tăng, trong xã hội xuất hiện không ít những gia đình những người bị tổn thương cần được giúp đỡ. Đây là một trong những vấn đề nhạy cảm khó khăn, không phải ai cũng làm được và làm có hiệu quả.
“Trong hoàn cảnh đó, việc thành lập UBBAXH được chính quyền đón nhận như một tin vui, vì kể từ thời điểm ấy, Hội thánh Công giáo Việt Nam chính thức có một tổ chức góp phần thiết thực và hiệu quả vào việc phục vụ người nghèo khổ. Kể từ khi thành lập đến nay, Caritas Việt Nam với trách nhiệm là “Mục tử cộng đồng”, “một hiệp hội mở rộng cho tất cả mọi người để thể hiện tình yêu bao la của Thiên chúa qua những hoạt động cụ thể, thiết thực, có tổ cức, có kỹ thuật, có hiệu quả cho những người nghèo khổ vầ vật chất cũng như tinh thần”, đã góp phần tích cực trong lãnh vực giáo dục giới trẻ, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, giúp đỡ những người nghèo khó bệnh tật…
Riêng với Caritas Xuân Lộc, nơi mà Giám Mục Ủy Ban cũng đồng thời là chủ chăn của Giáo phận, trong những năm qua đã góp phần quan trọng cùng chính quyền địa phương để giải quyết những vấn đề an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh, nếu quy ra tiền mỗi năm đều đóng góp trên 100 tỉ đồng. Gần đây những chương trình, dự án có quy mô lớn như: Trường Trung cấp nghề Hòa Bình, phòng khám nhân đạo Xuân Hòa, cô nhi viện Thiên bình, Trung tâm chăm sóc hỗ trợ, tư vấn người nhiễm HIV/AIDS và tới đây, dự án Phòng khám đa khoa xuân đức khám chữa bệnh miễn phí cho người nghèo được UBND tỉnh đồng nai chấp thuận chủ trương, sẽ được khởi công xây dựng ngay trên địa bàn Thị xã Long khánh.
Năm nay là năm đầu tiên trong chương trình Ngũ niên mừng kim khánh của giáo phận Xuân lộc; trng địa phận này với 233 giáo xứ, 873.440 giáo dân, gần 200 đan viện cộng đoàn Dòng tu và 30 cơ sở bác ái từ thiện đã đang và sẽ thực hiện công tác bác ái từ thiện xã hội với tôn chỉ “Yêu anh chị em như yêu chính mình”. Tôi hy vọng rằng, các thành viên của Caritas Việt Nam nói chung và Caritas Xuân lộc nói riêng sẽ tiếp tục “đồng hành cùng dân tộc”, thực hiện hoạt động bác ái xã hội theo đúng nội quy quy chế của Hội Caritas theo đúng đường hướng chung của Giáo hội và chính sách pháp luật của nhà nước. Cần tiến hành nhiều hoạt động bác ái từ thiện hơn nữa, đặc biệt chú trọng chiều sâu, chất lượng và hiệu quả của các hoạt động nhất là cộng cuộc xóa đói giảm nghèo, để từng bước làm giảm nguồn gốc đau khổ về vật chất, an ủi về tinh thần như lời phát biểu của của vị Giám mục ủy ban loan báo Tin mừng: ‘Bái ái chính là khởi đầu và là kết thúc của cộng cuộc loan báo Tin mừng. Cần có một tầm nhìn mới và một con tim mới. bác ái không phải là cho, là bố thí mà là trả lại cho người nghèo cái mà họ đáng được hưởng. và cách chúng ta làmbác ái cũng là cách chúng ta đang trả lại cho Thiên /chúa, cách trả này được thể hiện qua những hành động cụ thể với một tâm tình tạ ơn và lòng khiêm cung…”.
Nhân dịp UBBAXH – Caritas việt Nam tổ chức hội nghị thường niên và kỷ niệm 3 năm ra mắt hội đoàn Caritas Việt Nam, tôi xin có đôi lời chia sẽ với hội nghị trong tâm tình mong muốn được đón nhận những thành quả tốt hơn, đẹp hơn của những tấm lòng bác ái, “Chúa sẽ trả công bội hậu cho những ai đã làm theo lời Người”. Xin kính chúc quý Giám mục và toàn thể quý vị đại biểu có mặt trong hội nghị ngày hôm nay lời chúc sức khỏe và bình an. Xin trân trọng cám ơn”.
Sau giờ giải lao, Đức Cha Đaminh tặng quà cho các đại diện chính quyền. Toàn thể Hội nghị chụp hình lưu niệm.
4. Tham luận của Lm Gioan Phương Đình Toại: “Mục vụ chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS”.
Cha Toại trình bày tổng quát về tình hình nhiễm HIV/AIDS hiện nay tại Việt Nam. Ngài cho thấy dấu hiệu đáng mừng là sự giảm bớt những ca nhiễm bệnh; tình trạng kỳ thị, bị bỏ rơi cũng giảm đáng kể và thế giới vẫn đang tìm cách điều trị HIV sớm. Ngài cũng nêu lên những đóng góp của Caritas các Giáo phận trong lãnh vực chăm sóc, mục vụ cho người nhiễm HIV/AIDS với các hoạt động chủ yếu: gây nhận thức về HIV/AIDS, tư vấn, chăm sóc, thăm viếng, điều trị…Ngài trình bày những thách thức và khó khăn đang gặp phải, cũng như những định hướng cho hoạt động tương lai trong vấn đề mục vụ chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS.
5. Tham luận của Thạc sĩ Giuse Phạm Quang Thùy: “Đào tạo và huấn luyện nguồn nhân lực để thực thi hữu hiệu sứ vụ Bác ái”.
Thạc sĩ cho thấy tầm quan trọng của việc đào tạo và huấn luyện nguồn nhân lực trong công cuộc xây dựng và phát triển Caritas Việt Nam. Sau đó, thầy Thùy giới thiệu tổng quát những đề tài các khóa huấn luyện với phương châm 3 Đ: Đúng (linh đạo Caritas, mục đích và nhu cầu); Đạt (Mục tiêu, ứng dụng); Đẹp (Hợp tác, tổ chức). Nội dung chính của việc huấn luyện để phát triển bền vững là 3 T: Tâm (Thiên Chúa là Tình Yêu); Trí (kiến thức chuyên môn) và Tài (kỹ năng nghiệp vụ cần thức) với ý thức rằng: “Chúng tôi chỉ là những đầy tớ vô dụng” (Lc 17,10).
6. Tham luận của Giới Y tế Công giáo
Bác sĩ Huỳnh Tuấn Cảnh, đại diện Giới Y tế Công giáo nêu lên 2 hoạt động nổi bật của Giới Y tế Công Giáo là: Công tác khám bệnh từ thiện và công tác giáo dục giới tính, trợ giúp y tế cho công nhân viên chức, học sinh, sinh viên. Hai hoạt động này đem lại những kết quả thực tế, tốt đẹp cho người bệnh. Tuy nhiên vẫn còn đó những bất cập đáng lưu ý và cần có những thay đổi cần xem xét thực hiện, để việc trợ giúp y tế thực sự mang hiệu quả lâu dài, tốt đẹp cho sức khỏe của người bệnh. BS Cảnh cũng thay mặt cho Giới Y tế, sẵn sàng cộng tác bằng những khả năng của mình, để nối dài bàn tay yêu thương của Thiên Chúa đến mọi người.
7. Thánh lễ tạ ơn
Thánh lễ đồng tế do Đức Cha Đaminh chủ tế, cùng đồng tế có 3 Đức Cha và tất cả các cha tham dự Hội nghị.
Trong bài giảng lễ, Đức Cha Tôma Vũ Đình Hiệu mời gọi các thành viên Caritas sống tinh thần khiêm nhường phục vụ, quan tâm đến những người nghèo khổ, bệnh tật… như chính Đức Giêsu đã nêu gương. Ngài là Đấng Messia mà nhiều người không đón nhận, không tôn vinh, vì Ngài luôn âm thầm đến với người nghèo và tội lỗi. Nhưng Đấng Messia vẫn mãi là Đấng Cứu Độ cho mọi người và mọi thời.
Bữa tiệc huynh đệ trong niềm vui tạ ơn ghi dấu kỷ niệm ba năm hoạt động của Caritas Việt Nam.
B. Buổi chiều
Nội dung là các báo cáo hoạt động bác ái xã hội của Caritas Trung ương và các Giáo phận.
Báo cáo của Caritas Trung ương.
Lm Vinhsơn Vũ Ngọc Đồng SDB, Giám đốc Caritas Việt Nam tổng kết những hoạt động năm 2011 với những nội dung chính:
1. Những sự kiện đáng ghi nhớ của Caritas Việt Nam từ khi thành lập năm 1967, tái thành lập năm 2008. Sự kiện ý nghĩa trong năm 2011 là việc Caritas Việt Nam gia nhập vào Caritas châu Á tháng 03/2011 và Caritas quốc tế tháng 05/2011, tổ chức Hội thảo với các đối tác Misereor, Caritas Đức và Secours Catholique- Caritas Pháp, về chiến lược 2012 – 2016.
2. Hoạt động của Caritas Trung ương với những nỗ lực của các phòng Phục vụ sự sống (chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS, khuyết tật, bệnh nhân phong, bảo vệ sự sống, cứu trợ thiên tai); chương trình học bổng (Con Đường Sáng, Caritas Slovakia); phòng Đào tạo và Truyền thông (tổ chức các khóa Tập huấn, thông tin tạo sự hiệp thông – liên đới…) và phòng Tài chính – kế toán.
3. Đôi nét về hoạt động của Caritas 26 Giáo phận trong các lãnh vực bác ái xã hội khác nhau như: Chăm sóc người Khuyết tật, người nhiễm HIV/AIDS, bệnh nhân phong, bảo vệ sự sống, chăm sóc y tế và bảo vệ môi trường; các dự án thăng tiến con người về nhân bản, tri thức, nghề nghiệp, cho vay vốn phát triển kinh tế; cứu trợ và khắc phục hậu quả thiên tai.
4. Đánh giá chung và dự phóng cho tương lai: rất nhiều nhân viên, hội viên, tình nguyện viên Caritas có nhiệt tâm, nhiệt tình nên các chương trình hoạt động đem lại hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, khó khăn gặp phải là thiếu nhân sự có chuyên môn, hệ thống tổ chức chưa hợp lý và chặt chẽ. Các Giáo phận đều ước muốn kiện cường tổ chức, đào tạo chuyên môn và mở rộng mạng lưới Caritas Việt Nam đến các Giáo hạt, Giáo xứ. Bên cạnh đó, mỗi Giáo phận còn có những dự phóng đặc trưng trong các lãnh vực, phù hợp với nhu cầu của địa phương.
Cha Vinhsơn cũng trình bày đôi nét về Dự thảo Kế hoạch 5 năm của Caritas Việt Nam (2012 – 2016) và xin sự đóng góp ý kiến của quý Cha, quý Tu sĩ nam nữ và các thành viên Caritas cho đến cuối tháng 01.2012.
Báo cáo của Caritas các Giáo phận.
Bản báo cáo của 26 Giáo phận đã được Văn phòng Caritas Việt Nam tổng hợp, in thành tài liệu và được trao đến quý Cha Giám đốc Caritas các Giáo phận. Vì thế, trong phần báo cáo trước Hội nghị, mỗi Giáo tỉnh cử đại diện trình bày thay vì tất cả mọi Giáo phận đều thực hiện. Hầu như tất cả các Giáo phận đều có những hoạt động bác ái xã hội chung như đã nêu trên, vì thế chỉ xin đan cử nét nổi bật của các Giáo phận báo cáo hôm nay:
1. Giáo tỉnh miền Bắc: 3 Giáo phận đại diện trình bày gồm có Caritas Lạng Sơn, Caritas Hải Phòng và Caritas Vinh. Ngoài những hoạt động thông thường như khuyến học, chăm sóc người khuyết tật, thăng tiến cộng đoàn…, mỗi Caritas có những điểm mạnh sau:
• Caritas Lạng Sơn nổi bật với chương trình hỗ trợ trẻ OVC (Orphans – HIV Children), tiếp xúc với quý thầy cô giáo và học sinh nghèo để động viên và hỗ trợ cần thiết cho việc thăng tiến giáo dục;
• Caritas Hải Phòng nổi bật với hoạt động chăm sóc mục vụ cho người nhiễm HIV/AIDS, phòng chống và truyền thông về HIV/AIDS.
• Caritas Vinh nổi bật trong lãnh vực cứu trợ và khắc phục hậu quả thiên tai.
2. Giáo tỉnh miền Trung: Caritas Kontum và Caritas Huế đại diện báo cáo
• Caritas Kontum: nổi bật về hoạt động mục vụ cho người mắc bệnh phong. Là một Giáo phận với gần 40 dân tộc, diện tích rộng, Kontum phải nỗ lực rất nhiều để có thể tiếp cận được với những bệnh nhân phong sống âm thầm trong các khu vực vùng sâu, vùng xa.
• Caritas Huế: nổi bật về hoạt động bảo vệ sự sống với các ngôi nhà bảo vệ sự sống, chôn cất thai nhi và các nhóm tư vấn cho các bà mẹ mang thai ngoài ý muốn để họ giữ lại sự sống Chúa tặng ban.
3. Giáo tỉnh miền Nam: Với Caritas Phan Thiết, Long Xuyên và Cần Thơ
• Phan Thiết: là một trong số rất ít Giáo phấn có cơ cấu tổ chức khá ổn định. Hoạt động nổi bật của Caritas Phan Thiết là chương trình tín dụng – quỹ tiết kiệm cho các hộ gia đình nghèo và hỗ trợ học bổng cho các học sinh nghèo hiếu học, tổ chức ngày hội lần thứ nhất dành cho người khuyết tật.
• Long Xuyên: nhiều hoạt động quy mô đã có và vẫn tiếp tục được phát triển, nhất là các trường Khuyết tật, trường dạy nghề, các lớp tin học, Anh văn cho các học sinh nghèo Tại Long Xuyên, có nhiều chương trình học bổng cho các học sinh nghèo như: Con Đường Sáng, Slovakia, Enfants du Mekong, nhóm Thiện nguyện Đức, nhóm Nhân Ái Đền Thánh Giuse…
• Cần Thơ: những bước chập chững, tiệm tiến, nhiêu khê và khiêm tốn đã đem lại một số kết quả tốt đẹp cho người dân. Nổi bật của Caritas Cần Thơ là mối quan tâm đến việc đào tạo và huấn luyện chuyên môn cho các thành viên, hội viên, tình nguyện viên của Caritas Giáo phận và các Giáo xứ.
Chia sẽ của đại diện các Dòng Tu Nam – Nữ và quỹ từ thiện.
1. Cha Antôn Trần Văn Bài – Linh phụ Tu hội Bác Ái – đại diện các Dòng tu nam: hầu hết các Dòng tu đều tham gia hoạt động bác ái xã hội theo Linh đạo của mỗi Dòng. Tuy nhiên, không có một số liệu thống kê tổng hợp đầy đủ, nên Cha Antôn chỉ nêu lên đôi nét hoạt động của Tu hội Bác Ái đã thực hiện trong năm qua như: đón tiếp các nhóm giáo dân đến tĩnh tâm, giúp các em học sinh nghèo, người khuyết tật, già yếu, neo đơn, làm nhà tình thương…
2. Nữ tu Anna Hoàng Thị Tấn – Dòng MTG Xuân Lộc – đại diện các Dòng tu nữ: quan tâm tạo công ăn việc làm cho người nữ nghèo; chăm sóc người khuyết tật, giúp họ hội nhập vào cộng đồng, sống tự lập, dự án cải thiện đời sống người khuyết tật: các lớp may, thêu…; mở lớp học tình thương ở nhiều độ tuổi.
3. Nữ tu Marta Phan Thị Tuyết Hồng – Đại diện Quỹ từ thiện Têrêxa (Teresa Charity) một tổ chức do thầy Phó tế Giuse Vũ Thành An thành lập) với những hoạt động chính sau:
- Cung cấp cơm gạo, chăm sóc cho những cụ già nghèo đói, neo đơn
- Nuôi trẻ mồ côi, con cái của những người nữ mang thai ngoài ý muốn
- Cứu trợ lũ lụt
- Mong hòa nhập vào hoạt động bác ái rộng lớn của toàn thể Hội Thánh Việt Nam.
4. Nữ tu Anna Nguyễn Tấn Xinh – Dòng Thánh Phaolo Thành Chartres (Tỉnh Dòng Sàigòn) giới thiệu đôi nét về hoạt động bác ái của Hội Dòng qua hình ảnh:
- Các mái ấm dành cho người dân tộc: giáo dục đức tin, nghề nghiệp…
- Chăm sóc cho người khuyết tật
- Các Lưu xá, nhà nội trú…
Sau đó là phần chia sẻ nhóm: 3 nhóm theo 3 Giáo tỉnh và 1 nhóm của các Dòng tu về định hướng tương lai cho hoạt động Bác ái xã hội của địa phương.
Kết thúc một ngày làm việc với nhiều nội dung trong ơn lành của Chúa.
III. Ngày 15.12
Kinh sáng và Thánh lễ khởi đầu một ngày mới trong ân sủng và tình yêu Thiên Chúa. Đức Cha FX Lê Văn Hồng chủ tế, Đức Cha Giuse Nguyễn Văn Yến giảng lễ.
Lm Antôn Nguyễn Ngọc Sơn, Tổng Thư Ký Ủy ban Công lý Hòa Bình (UBCLHB), chia sẽ vài tâm tình. Ngài là người đi tiên phong trong một số Ủy ban của HĐGMVN. Ngài bày tỏ lòng biết ơn đối với quý Đức Cha và toàn thể Hội Nghị đã mời tham dự dịp kỷ niệm này và bày tỏ sự sẵn sàng cộng tác của UBCLHB, của cá nhân cũng như các nhóm ngài phụ trách trong các lãnh vực chuyên môn như kinh tế, luật pháp, học thuyết Xã hội của Hội Thánh…
Nội dung chính của buổi sáng gồm 3 phần:
Phần 1: Đúc kết thảo luận nhóm về định hướng hoạt động tương lai.
Đại diện của mỗi Giáo tỉnh và Dòng tu nam – nữ trình bày phần đúc kết thảo luận của mỗi nhóm. Cả ba Giáo tỉnh đều mong muốn phát triển nội lực và tìm cách để hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động. Một số lãnh vực nổi bật được đưa ra bàn thảo.
Các tham dự viên cũng đóng góp nhiều ý kiến xoay quanh việc phát hành thẻ Hội viên Caritas và nội dung chương trình cho các kỳ họp HNTN. Đa số đều mong muốn đưa Linh đạo Caritas vào chương trình thường huấn của các Linh mục, nhờ đó tinh thần Bác ái được lan rộng và thống nhất tại địa phương.
Phần 2: Cha GĐ Caritas Việt Nam giới thiệu chương trình hành động của năm 2012
Ngoài việc khai triển chương trình hành động như năm ngoái, riêng năm 2012, Caritas Việt Nam muốn khởi sự những dự án phục vụ cho người tạm cư.
Đức Cha Đaminh cũng hướng dẫn thêm một số điểm liên quan đến ngân quỹ của Caritas sao cho phù hợp, sử dụng đúng mục tiêu đề ra trong các dự án và có báo cáo minh bạch sau khi sử dụng.
Vì những vấn đề trao đổi liên quan trực tiếp đến tổ chức hoạt động của các Giáo phận, nên các tham dự viên đóng góp ý kiến rất cụ thể, rõ ràng làm cho bầu khí của HNTN vào những giây phút cuối lại thêm sôi nổi hẳn lên.
Ngoài ra, Hội nghị dành thời gian để xem xét một cách kỹ lưỡng việc phát hành thẻ Hội viên Caritas, xác định lại thành viên và chức năng của Hội đồng Quản Trị (HĐQT)
Tất cả những ý kiến sẽ được HĐQT và văn phòng Caritas Việt Nam đón nhận, nghiên cứu và thực hiện sao cho sứ mệnh phục vụ bác ái ngày càng hữu hiệu hơn, thúc đẩy tinh thần hiệp thông trong Hội thánh Việt Nam và mở rộng hội nhập với đường hướng quốc tế.
Phần 3: Bế mạc Hội nghị
Cha Vinhsơn đúc kết nội dung chương trình HNTN diễn ra từ chiều ngày 13.12 đến trưa ngày 15.12.
Đức cha Đaminh cảm ơn cha Tổng thư ký và các nhân viên trong văn phòng Trung ương đã hết lòng chuẩn bị và tổ chức HNTN 2011, cảm ơn sự hiện diện của quý cha giám đốc và các đại biểu từ 26 Giáo phận, các Dòng tu, các khách mời đã tề tựu, dù mệt nhọc vẫn luôn hăng say. Một bầu khí tốt đẹp của những tâm hồn cùng một ý hướng, cùng một tâm tình cầu nguyện cho tình bác ái được thể hiện trong những ngày qua.
Cha Vinhsơn đại diện ban tổ chức cảm ơn Quý Đức Cha, Quý Cha và toàn thể Quý Đại biểu về tham dự Hội nghị. Lời cảm ơn đặc biệt được gởi đến Đức Cha Đaminh, Đức Cha Tôma, Quý Cha, Quý Thầy và toàn thể những người cộng tác đã đón tiếp, phục vụ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho sinh hoạt của các Đại biểu suốt những ngày qua.
Hội nghị thường niên năm 2011 kết thúc trong tâm tình tri ân Thiên Chúa và cảm ơn nhau, cùng mở ra cho một năm mới của Caritas Việt Nam với nhiều đổi mới và nổ lực hơn trong việc phục vụ bác ái. (x. Caritasvietnam.org).
Hội đồng Giám mục Việt Nam, trong kỳ họp thường niên, từ ngày 25-9-2008, tại Xuân Lộc, đã xác nhận tầm quan trọng và sự cần thiết của Caritas Việt Nam trong Giáo hội Việt Nam. Caritas thật sự đã đổi mới bản chất và phương thức hành động khi Đức Thánh Cha Beneđictô XVI chỉ định vị Hồng y đầu tiên, Oscar Andres Rodriguez, làm Chủ tịch Caritas Internationalis thay cho những người giáo dân giữ chức vụ này từ mấy chục năm nay. Hành động này như muốn xác định Giáo Hội toàn cầu muốn Hiệp hội Caritas đóng vai trò lớn lao hơn trong sinh hoạt của Giáo Hội và người tín hữu cần xác tín rằng “hoạt động bác ái chính là trách nhiệm của mỗi tín hữu và cũng là bản chất của Giáo hội Công giáo” như Đức Thánh Cha đã xác định trong Thông điệp Deus Caritas est (Thiên Chúa là Tình Yêu), số 20.
Caritas: Theo nguyên ngữ Latinh, từ Caritas có nghĩa là bác ái, là tình yêu bao la, là tình thương quảng đại hay hoạt động từ thiện. Việc liên đới với người nghèo và dấn thân phục vụ họ theo giáo huấn và gương sống của Đức Giêsu là một đòi hỏi của bác ái Kitô giáo, đồng thời là sứ mệnh căn bản của Giáo Hội. Giáo hội Công giáo đã khuyến khích thành lập nhiều tổ chức Caritas quốc gia để thể hiện tình yêu thương này ở khắp nơi. Caritas đầu tiên được thành lập vào năm 1897, tại Freiburg, Đức, sau đó được hình thành tại nhiều quốc gia khác như Thuỵ sĩ (1901), Áo (1903), Hoa Kỳ (Catholic Charities, 1910).
Caritas Quốc tế (Caritas Internationalis) là một tổ chức liên kết các hoạt động bác ái trên phạm vi toàn cầu của Giáo hội Công giáo. Tổ chức này được thành lập từ năm 1951, hiện có 162 thành viên Caritas cấp quốc gia. Trụ sở được đặt tại Piazza San Calisto 16, 00153, Roma, Italy. Caritas Quốc tế cứu trợ những người nghèo khổ, tật bệnh hay gặp hoàn cảnh khốn cùng, không phân biệt tôn giáo, quốc gia, chủng tộc, chính trị.
Caritas Việt Nam
- Đầu năm 1965, Hội đồng Giám mục miền Nam Việt Nam (HĐGMVN) thành lập Caritas Việt Nam: Đức cha Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi đặc trách; Linh mục G.B. Hồ Văn Vui làm Giám đốc.
- Năm 1968, Caritas Việt Nam do Đức cha Philipphê Nguyễn Kim Điền đặc trách. Caritas Việt Nam bắt đầu nhắm đến các kế hoạch phát triển lâu dài.
- Năm 1969, vì các hoạt động xã hội đòi hỏi nhu cầu chuyên môn nên Caritas Việt Nam cộng tác với trường Cán sự Xã hội của Tu đoàn Nữ tử Bác Ái thánh Vinh Sơn mở 2 khoá đào tạo nhân viên sơ cấp. Sau khi học xong, những cán sự xã hội này về làm việc trong các văn phòng Caritas Giáo phận, phòng phát thuốc, cơ sở dạy trẻ em nghèo, dạy phụ nữ cắt may…
- Năm 1972, Caritas Việt Nam do Đức cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận đặc trách. Ngài mở rộng hoạt động bác ái xã hội bằng việc thành lập cơ quan điều hợp các tổ chức, gọi là Hội Hợp tác để xây dựng lại Việt Nam gọi tắt là COREV (Cooperation pour la Réédification du Vietnam). Hội này gồm các thành viên: Caritas Việt Nam, Hội Hồng Thập Tự VN, Tổng Liên đoàn Lao công VN, CRS Hoa kỳ… Hội này được Đức cha Henri Lemaitre, Khâm sứ Toà Thánh, chúc lành và yểm trợ đắc lực. Hội xây dựng được nhiều làng định cư, nhiều trung tâm xã hội.
- Đầu tháng 7-1974, Linh mục Phêrô Trương Trãi, Giáo phận Nha Trang, được cử làm Giám đốc.
- Tháng 6-1976, Caritas Việt Nam được lệnh tạm ngưng hoạt động, bàn giao cơ sở và phương tiện cho Uỷ ban Quân quản TP. HCM.
- Ngày 19-09-2001, Uỷ ban Bác ái Xã hội (UBBAXH) được thành lập trong Đại hội VIII của HĐGMVN, tại Hà Nội, nhưng chỉ chính thức hoạt động sau kỳ họp ngày 26-09-2002, với sự tham dự của đại biểu các giáo phận và các dòng tu để lo các công việc từ thiện, phát triển, cứu trợ khẩn cấp và hoạt động xã hội như hiện nay. Uỷ Ban đã bầu ra Ban Thường trực tại Trung ương cũng như Ban Bác ái Xã hội tại các giáo phận.
Trong tinh thần hội nhập với thế giới, UBBAXH Việt Nam xin phép sử dụng lại tên Caritas Việt Nam và các tên Caritas Giáo phận cho thống nhất ở trong nước và phù hợp với mạng lưới Caritas toàn cầu.
Ngày 2-7-2008, Ban Tôn giáo Chính phủ đã gửi Công văn số 941TGCP-CP chấp thuận cho HĐGMVN tái lập Caritas ở cấp Trung ương và cấp giáo phận.
(Theo quy chế Caritas Việt nam)
Lm Giuse Nguyễn Hữu An, Caritas Phan thiết