SAN SALVADOR, 22/03/2011 - Theo tin mới cập nhật của Thông Tấn Xã Canada và AP của Hoa Kỳ - Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama đứng trang nghiêm, đôi mắt nhắm lại trong những phút mặc niệm cá nhân trước mộ phần của Đức Cha Oscar Arnulfo Romero, cố Tổng Giám Mục Tổng Giáo Phận Công Giáo Thủ Đô San Salvador của nước Cộng Hòa El Salvador. Đức cố TGM Romero, Đấng Bản Quyền của Giáo Hội Công Giáo El Salvador đã được vinh danh như là vị Anh Hùng Dân Tộc (a national hero) của nước này- được kính trọng như một khuôn mặt lừng danh quốc tế trong phong trào Nhân Quyền hiện đại - Đức TGM Romero đã không ngừng tranh đấu cho những người nghèo khổ trong suốt cuộc nội chiến đẫm máu của nước El Salvador.
Chuyến viếng thăm vào lúc 10:30PM tối nay Thứ Ba 22/03/2011 của Tổng thống Hoa Kỳ Obama tại mộ phần của Đức Tổng Giám Mục Romero; là những giờ phút cuối cùng của chuyến công du chớp nhóang 5 ngày đi thăm các nước Châu Mỹ LaTinh; đã là một cử chỉ mang tính chất biểu tượng mà một số các nhà quan sát và bình luận trên thế giới gọi là Sự Công nhận của Chính Phủ và Nước Hoa Kỳ đối với sự nghiệp cao cả của Đức Tổng Giám Mục Romero.
Tổng Thống Obama cùng Đức Cha Jose Luis Escobar Alas, Tổng Giám Mục San Salvador đương nhiệm, đã tham quan Đại Thánh Đường Quốc Gia El Salvador và để bày tỏ lòng kính trọng trước vị lãnh đạo Công giáo đã bị ám sát chết cách đây 31 năm bởi một sĩ quan của quân đội El Salvador- một đội quân do Hoa Kỳ hậu thuẫn trước đây.
Ngày nay, Đức cố TGM Romero đang ở trên đường của tiến trình Giáo Hội Công Giáo mở hồ sơ xin tuyên phong Hiển thánh cho ngài tại Tòa Thánh Vatican. Đức cố TGM Romero đã mạnh mẽ lên tiếng chống lại mọi sự áp bức, bách hại của quân đội Salvador bạo tàn- vì trong suốt 12 năm nội chiến họ đã giết chết ít nhất là 75,000 thường dân vô tội của đất nước này. Cái giá máu ngài phải trả là: Đức TGM Romero đã bị ám sát chết bởi một viên đạn bắn trúng ngay vào tim ngài khi Đức Tổng Giám Mục Romero đang dâng Thánh Lễ trong nguyện đường của Bệnh viện thủ đô San Salvador vào ngày 24 tháng Ba năm 1980.
Trong bài giảng Thánh Lễ vào một ngày trước đó, (hình chụp ngài trong ngày 21 tháng Ba năm 1980 kèm theo) Đức Tổng Giám Mục Romero, lúc ấy 63 tuổi , đã khuyến nhủ Quân Đội El Salvador rằng; " Trong danh thánh Chúa và vì những người dân Salvador đang chịu bao khổ đau, tôi cầu nguyện, tôi xin các anh em, tôi yêu cầu anh em, tôi ra lệnh cho anh em, nhân danh Thiên Chúa - các anh em hãy chấm dứt ngay việc bách hại, tàn sát đồng bào."
Các chiến sĩ du kích thuộc tổ chức Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Farabundo Marti (FMNL) , nhóm phiến loạn có vũ trang ngày trước- giờ đây đã trở thành một Đảng phái chính trị công khai của nước này, đã gọi chuyến công du của Tổng Thống Obama là chuyến viếng thăm mang tính chất lịch sử. Tổng Thống Mauricio Funes, người đầu tiên thuộc Đảng thiên Tả đã được bầu lên làm Tổng Thống El Salvador vào năm 2009- đã phá vỡ thời kỳ 20 năm dài cầm quyền của Đảng bảo thủ cánh Hữu Nationalist Republican Alliance (Đảng Liên Minh Cộng Hòa Quốc Gia - NRA) . Ngày 24 tháng Ba năm 2010, nhân danh Chính Phủ Salvador - Tổng Thống Maurio Funes thay mặt nước Cộng Hòa chân thành xin lỗi về vai trò của chính phủ trong sự ám sát Đức Tổng Giám Mục Romero (xin xem lại bài này của VietCatholic đăng ngày này năm 2010.)
Tổng Thống Hoa Kỳ Obama và Tổng Thống El Salvador Funes sau đó đã cùng thắp nến trên hai bên thành mộ phần của Đức TGM Romero (xem hình), ngôi mộ của ngài được tạc theo tư thế như ở lễ quốc táng ngài , với hai tượng có khuôn mặt 2 người nữ đối diện ở hai góc mộ.
Robert White, Cựu Đại Sứ Hoa Kỳ tại El Salvador trong đầu thập niên 1990, tuần qua đã tuyên bố; " Chuyến công du viếng thăm El Salvador lần này là một bản tuyên cáo rằng là Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ không còn xác định nước này có liên quan với những chính phủ độc quyền toàn trị nữa."
Cho đến giờ này chưa có cá nhân nào chính thức bị tuyên án về tội giết chết Đức cố Tổng Giám Mục Romero.
Ủy Ban Công Lý và Sự Thật Quốc Gia El Salvador đã được thành lập; ngay sau khi Hiệp định chấm dứt chiến tranh và lập lại Hòa Bình tại El Salvador ký kết trong năm 1992; đã xác định rằng một trong những kẻ chủ mưu ra lệnh ám sát Đức TGM Romero- chính là Chuẩn úy Roberto D'Aubuisson, một trong những sáng lập viên của Đảng bảo thủ cánh Hữu Nationalist Republican Alliance (Đảng Liên Minh Cộng Hòa Quốc Gia - NRA). Trước khi chết vì bệnh ung thư vào năm 1992, D'Aubuisson chối rằng y không có ra lệnh ám sát Đức TGM Romero; và Đảng cánh Hữu của y không bao giờ chấp nhận kết qủa thanh tra của Ủy Ban Công Lý và Sự Thật Quốc Gia El Salvador. Tất cả những cá nhân khác có tham gia trong việc ám sát Đức TGM Romero và hơn 75,000 người dân El Salvador vô tội - sẽ không bao giờ bị trừng phạt bởi theo một lệnh ân xá cho họ được dàn xếp vào năm 1993.
Đức TGM Romero sinh ra trong một gia đình khiêm hạ thuộc tỉnh miền Tây Salvador; ngài đã tỏ ước vọng tu trì và trở thành giáo sĩ ngay từ thời tuổi nhỏ.
Suốt trong cuộc nội chiến, các Biệt Đội Hành quyết và Tử Thần theo như tên gọi; bao gồm các viên chức, mật vụ, quân đội và cảnh sát do các giới thế lực và giàu có tại nước này tài trợ; đã giết chết biết bao nhiêu là chủng sinh, giáo sĩ, linh mục, nam nữ tu sĩ Giáo Hội Công Giáo đang phục vụ tại những khu làng quê nghèo đói hẻo lánh quá xa thủ đô San Salvador- báo cáo cuối cùng của Ủy Ban Công Lý và Sự Thật Quốc Gia El Salvador đã nêu rõ như vậy.
Uy tín và tiếng tăm của Đức TGM Romero vang dội trên khắp đất nước El Salvador và trên toàn thế giới vì ngài luôn bênh vực và đứng lên bảo vệ đồng bào của ngài.
Ngài trở thành "Tiếng Nói của những kẻ không được nói, những người không còn nói được nữa <đã bị giết chết>, những người mất quyền được nói ; và những kẻ không có quyền được nói ." Và cứ vào mỗi Chúa Nhật ngài lại lên tiếng cáo giác những kẻ chủ mưu, những kẻ đồng loã trong những vụ thảm sát tập thể cũng như những cuộc hành quân giết chết biết bao dân lành vô tội. Vì vậy; trong con mắt của bọn bảo thủ, cực đoan cánh hữu tại Salvador thỉ Đức TGM Romero là người " đối nghịch, phản động, phá rối " với chúng .
"Thưa anh em qúy mến, các vị cũng là đồng bào của chúng tôi, chúng ta cùng là người đồng bào một nước với nhau, tại sao anh em lại nỡ lòng dạ nào đi giết chết những người anh em đồng bào là dân lành vô tội của chính anh em. Không có người lính, không có người sĩ quan hay chiến sĩ quân đội có vũ trang nào bị buộc phải tuân theo một mệnh lệnh phàm nhân của người thế gian để đi ngược lại với Lề Luật của Thiên Chúa! " Đó chính là những lời thuyết giảng cuối cùng của ngài tại Đại Thánh Đường San Salvador - nơi mà Đức TGM Romero được an táng tại tầng hầm ngay dưới chân bàn thánh.
Các Thanh Tra Viên của Ủy Ban cũng tìm được nhiều bằng chứng cho thấy Đức TGM Romero đã nhận được nhiều lời cảnh cáo đe dọa sẽ giết chết ngài trước đó và những người cộng sự với Đức TGM Romero đã quyết định không tháp tùng hay đi chung với Đức TGM Romero nữa " để tránh né những rủi ro không cần thiết ! "
Còn nhớ trong chuyến Tông du lần đầu tiên đến thăm Các nước Trung Mỹ vào năm 1983 với ngôi vị Giáo Hoàng, Đấng Đáng Kính Đức Thánh Cha Gioan Phao-Lồ đệ Nhị ngày ấy đã qùy gối nguyện kinh bên mộ của Đức TGM Romero và ngài đã ca ngợi Đức TGM Romero như là " một vị Mục Tử sốt sắng; nhiệt thành yêu mến Thiên Chúa và phục vụ anh em cho đến hy sinh cả mạng sống của riêng mình."
Tuy nhiên, Giáo Hội Công Giáo Salvador đã không thành công trong cáo thỉnh vụ án phong Chân Phước cho " Thánh Romero của Châu Mỹ " theo cách nói của người châu Mỹ La Tinh- dưới triều đại của Đức cố Giáo Hoàng Gioan Phao-Lồ đệ Nhị. Tiến trình và cáo thỉnh vụ án xin tuyên phong Chân phước này chỉ mới đuợc khởi sự vào tháng Năm 2005 nghĩa là dưới triều đại của Đức Giáo Hoàng đương nhiệm Benedicto XVI.
Nhưng không phải ai ai cũng vui mừng trước việc Tổng Thống Hoa Kỳ đến thăm viếng mộ phần của Đức TGM Romero hết cả đâu.
Mario Valenti, cựu Tổng Thống, chủ tịch và là thành viên của Arena đã phát biểu với Nhật Báo El Mundo trong tuần vừa qua rằng " Ông Obama cũng nên ghé thăm mộ của Chuẩn Úy Roberto d'Aubuisson."
Thế nhưng Tổng Thống Obama đến El Salvador chỉ để chào kính Đức cố Tổng Giám Mục Romero mà thôi , và Tổng Thống Obama nhẹ nhàng cúi đầu xuống- sau khi mở mắt ra- qua đôi phút mặc niệm suy tư trước mộ phần Đức cố Tổng Giám Mục Romero.
(Nguồn: Canadian Press & Associated Press/Jim Kuhnhenn and Any Cabrera)
 |
Tổng Thống Obama cùng Đức Cha Jose Luis Escobar Alas, Tổng Giám Mục San Salvador đương nhiệm, đã tham quan Đại Thánh Đường Quốc Gia El Salvador và để bày tỏ lòng kính trọng trước vị lãnh đạo Công giáo đã bị ám sát chết cách đây 31 năm bởi một sĩ quan của quân đội El Salvador- một đội quân do Hoa Kỳ hậu thuẫn trước đây.
Ngày nay, Đức cố TGM Romero đang ở trên đường của tiến trình Giáo Hội Công Giáo mở hồ sơ xin tuyên phong Hiển thánh cho ngài tại Tòa Thánh Vatican. Đức cố TGM Romero đã mạnh mẽ lên tiếng chống lại mọi sự áp bức, bách hại của quân đội Salvador bạo tàn- vì trong suốt 12 năm nội chiến họ đã giết chết ít nhất là 75,000 thường dân vô tội của đất nước này. Cái giá máu ngài phải trả là: Đức TGM Romero đã bị ám sát chết bởi một viên đạn bắn trúng ngay vào tim ngài khi Đức Tổng Giám Mục Romero đang dâng Thánh Lễ trong nguyện đường của Bệnh viện thủ đô San Salvador vào ngày 24 tháng Ba năm 1980.
Trong bài giảng Thánh Lễ vào một ngày trước đó, (hình chụp ngài trong ngày 21 tháng Ba năm 1980 kèm theo) Đức Tổng Giám Mục Romero, lúc ấy 63 tuổi , đã khuyến nhủ Quân Đội El Salvador rằng; " Trong danh thánh Chúa và vì những người dân Salvador đang chịu bao khổ đau, tôi cầu nguyện, tôi xin các anh em, tôi yêu cầu anh em, tôi ra lệnh cho anh em, nhân danh Thiên Chúa - các anh em hãy chấm dứt ngay việc bách hại, tàn sát đồng bào."
Các chiến sĩ du kích thuộc tổ chức Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Farabundo Marti (FMNL) , nhóm phiến loạn có vũ trang ngày trước- giờ đây đã trở thành một Đảng phái chính trị công khai của nước này, đã gọi chuyến công du của Tổng Thống Obama là chuyến viếng thăm mang tính chất lịch sử. Tổng Thống Mauricio Funes, người đầu tiên thuộc Đảng thiên Tả đã được bầu lên làm Tổng Thống El Salvador vào năm 2009- đã phá vỡ thời kỳ 20 năm dài cầm quyền của Đảng bảo thủ cánh Hữu Nationalist Republican Alliance (Đảng Liên Minh Cộng Hòa Quốc Gia - NRA) . Ngày 24 tháng Ba năm 2010, nhân danh Chính Phủ Salvador - Tổng Thống Maurio Funes thay mặt nước Cộng Hòa chân thành xin lỗi về vai trò của chính phủ trong sự ám sát Đức Tổng Giám Mục Romero (xin xem lại bài này của VietCatholic đăng ngày này năm 2010.)
Tổng Thống Hoa Kỳ Obama và Tổng Thống El Salvador Funes sau đó đã cùng thắp nến trên hai bên thành mộ phần của Đức TGM Romero (xem hình), ngôi mộ của ngài được tạc theo tư thế như ở lễ quốc táng ngài , với hai tượng có khuôn mặt 2 người nữ đối diện ở hai góc mộ.
Robert White, Cựu Đại Sứ Hoa Kỳ tại El Salvador trong đầu thập niên 1990, tuần qua đã tuyên bố; " Chuyến công du viếng thăm El Salvador lần này là một bản tuyên cáo rằng là Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ không còn xác định nước này có liên quan với những chính phủ độc quyền toàn trị nữa."
Cho đến giờ này chưa có cá nhân nào chính thức bị tuyên án về tội giết chết Đức cố Tổng Giám Mục Romero.
Ủy Ban Công Lý và Sự Thật Quốc Gia El Salvador đã được thành lập; ngay sau khi Hiệp định chấm dứt chiến tranh và lập lại Hòa Bình tại El Salvador ký kết trong năm 1992; đã xác định rằng một trong những kẻ chủ mưu ra lệnh ám sát Đức TGM Romero- chính là Chuẩn úy Roberto D'Aubuisson, một trong những sáng lập viên của Đảng bảo thủ cánh Hữu Nationalist Republican Alliance (Đảng Liên Minh Cộng Hòa Quốc Gia - NRA). Trước khi chết vì bệnh ung thư vào năm 1992, D'Aubuisson chối rằng y không có ra lệnh ám sát Đức TGM Romero; và Đảng cánh Hữu của y không bao giờ chấp nhận kết qủa thanh tra của Ủy Ban Công Lý và Sự Thật Quốc Gia El Salvador. Tất cả những cá nhân khác có tham gia trong việc ám sát Đức TGM Romero và hơn 75,000 người dân El Salvador vô tội - sẽ không bao giờ bị trừng phạt bởi theo một lệnh ân xá cho họ được dàn xếp vào năm 1993.
Đức TGM Romero sinh ra trong một gia đình khiêm hạ thuộc tỉnh miền Tây Salvador; ngài đã tỏ ước vọng tu trì và trở thành giáo sĩ ngay từ thời tuổi nhỏ.
Suốt trong cuộc nội chiến, các Biệt Đội Hành quyết và Tử Thần theo như tên gọi; bao gồm các viên chức, mật vụ, quân đội và cảnh sát do các giới thế lực và giàu có tại nước này tài trợ; đã giết chết biết bao nhiêu là chủng sinh, giáo sĩ, linh mục, nam nữ tu sĩ Giáo Hội Công Giáo đang phục vụ tại những khu làng quê nghèo đói hẻo lánh quá xa thủ đô San Salvador- báo cáo cuối cùng của Ủy Ban Công Lý và Sự Thật Quốc Gia El Salvador đã nêu rõ như vậy.
Uy tín và tiếng tăm của Đức TGM Romero vang dội trên khắp đất nước El Salvador và trên toàn thế giới vì ngài luôn bênh vực và đứng lên bảo vệ đồng bào của ngài.
Ngài trở thành "Tiếng Nói của những kẻ không được nói
 |
Các Thanh Tra Viên của Ủy Ban cũng tìm được nhiều bằng chứng cho thấy Đức TGM Romero đã nhận được nhiều lời cảnh cáo đe dọa sẽ giết chết ngài trước đó và những người cộng sự với Đức TGM Romero đã quyết định không tháp tùng hay đi chung với Đức TGM Romero nữa " để tránh né những rủi ro không cần thiết ! "
Còn nhớ trong chuyến Tông du lần đầu tiên đến thăm Các nước Trung Mỹ vào năm 1983 với ngôi vị Giáo Hoàng, Đấng Đáng Kính Đức Thánh Cha Gioan Phao-Lồ đệ Nhị ngày ấy đã qùy gối nguyện kinh bên mộ của Đức TGM Romero và ngài đã ca ngợi Đức TGM Romero như là " một vị Mục Tử sốt sắng; nhiệt thành yêu mến Thiên Chúa và phục vụ anh em cho đến hy sinh cả mạng sống của riêng mình."
Tuy nhiên, Giáo Hội Công Giáo Salvador đã không thành công trong cáo thỉnh vụ án phong Chân Phước cho " Thánh Romero của Châu Mỹ " theo cách nói của người châu Mỹ La Tinh- dưới triều đại của Đức cố Giáo Hoàng Gioan Phao-Lồ đệ Nhị. Tiến trình và cáo thỉnh vụ án xin tuyên phong Chân phước này chỉ mới đuợc khởi sự vào tháng Năm 2005 nghĩa là dưới triều đại của Đức Giáo Hoàng đương nhiệm Benedicto XVI.
Nhưng không phải ai ai cũng vui mừng trước việc Tổng Thống Hoa Kỳ đến thăm viếng mộ phần của Đức TGM Romero hết cả đâu.
Mario Valenti, cựu Tổng Thống, chủ tịch và là thành viên của Arena đã phát biểu với Nhật Báo El Mundo trong tuần vừa qua rằng " Ông Obama cũng nên ghé thăm mộ của Chuẩn Úy Roberto d'Aubuisson."
Thế nhưng Tổng Thống Obama đến El Salvador chỉ để chào kính Đức cố Tổng Giám Mục Romero mà thôi , và Tổng Thống Obama nhẹ nhàng cúi đầu xuống- sau khi mở mắt ra- qua đôi phút mặc niệm suy tư trước mộ phần Đức cố Tổng Giám Mục Romero.
(Nguồn: Canadian Press & Associated Press/Jim Kuhnhenn and Any Cabrera)