BÙI CHU: ĐẠI LỄ KHAI MẠC NĂM THÁNH MỪNG KÍNH ĐỨC MẸ VNNT & PHONG CHỨC LINH MỤC
Đền Thánh Phú Nhai- Sáng sớm khu vực Đền Thánh đã đầy người. Vốn chịu thương chịu khó và sẵn lòng yêu mến Đức Mẹ, nhiều người đã ngủ đêm tại Đền Thánh hoặc đến đây từ khi trời chưa sáng. Ai đi đúng giờ khó mà vào được. Nhiều xe phải đậu cách Đền Thánh hơn 1 km. Một số đấng bậc đi đúng giờ phải vất vả lắm mới đến được lễ đài.
Mới khoảng 7 h, trên lễ đài trước quảng trường Đền Thánh, chúng tôi đã thấy cha Phaolô Đinh Quang Tiến và các đấng bậc trong Ban Phụng vụ đang vất vả ổn định tổ chức và kiểm tra các khâu chuẩn bị. Từ trên lễ đài ở tiền đường nhà thờ, chúng tôi thấy quảng trường nhà thờ, bên trong nhà thờ, khu vực Trung tâm Mục vụ, con đường dài khoảng 600 m trước nhà thờ và các con đường quanh nhà thờ hay đổ về nhà thờ, sân thượng các nhà dân quanh Đền Thánh, tất cả đều đã chật cứng như nêm.
Ước tính thánh lễ hôm nay có khoảng hơn 50 nghìn giáo dân ở nhiều nơi trong và ngoài nước về tham dự. Đông nhất là người Bùi Chu và người Thái Bình - vốn là một Giáo Phận thời điểm nhận Đức Mẹ VNNT làm Quan Thầy. Xét về số lượng, chắc chắn đây là lễ hội Công giáo đông nhất và lớn nhất Miền Bắc.
Trong tập tài liệu dùng trong thánh lễ khai mạc Năm Thánh Giáo Phận Bùi Chu, chúng tôi được biết: “Để tôn vinh Thiên Chúa, cảm tạ Mẹ Maria-sử gia Bùi Chu viết-Giáo phận tổ chức thánh lễ đại triều vào dịp kính Đức Maria VNNT và nhận Mẹ làm Quan Thầy Giáo Phận. Từ 150 năm qua, người Kitô hữu Bùi Chu coi ngày này như người Do Thái mừng lễ Vượt Qua của họ, vì thế mọi người bất chấp hoàn cảnh chiến tranh và nhiều khó khăn khác, hàng giáo sĩ và giáo dân vẫn giữ nguyên vẹn truyền thống, ngừng mọi công việc để chạy đến Mẹ trong ngày lễ này”.
Khoảng 8 h 30 đoàn rước bắt đầu từ Trung tâm Mục vụ. Khoảng 9 giờ thánh lễ bắt đầu. Thánh lễ do Đức cha Giuse Hoàng Văn Tiệm, Giám mục Bùi Chu chủ tế. Đồng tế với ngài có 8 giám mục và khoảng 160 linh mục trở về từ nhiều nơi trong và ngoài nước, trong đó người ta thấy có những người con của quê hương Bùi Chu: Đức Tổng Giám Mục Hà Nội – người quê Gx Quần Cống và Đức Giám Mục Giáo phận Xuân Lộc - người quê ở Gx Phú Nhai.
Trong lời mở đầu, Đức cha Giuse Hoàng Văn Tiệm tuyên bố hôm nay Giáo phận Bùi Chu hân hoan long trọng khai mạc Năm Thánh kỷ niệm 150 các bậc tổ tiên đã dâng hiến Giáo phận Bùi Chu cho Đức Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên tội.
Đức Cha cũng cho biết lòng sùng kính Đức Mẹ VNNT gắn liền với lịch sử của Giáo phận trong những giai đọan bị bách hại khốc liệt nhất. Đấy là thời điểm năm 1858, khi vua Tự Đức ra chiếu chỉ bách hại đạo và phân tháp những người có đạo, Đức cha Berrio Ochoa Vinh đã nhận Đức Mẹ VNNT làm Quan Thầy Giáo Phận, xin Đức Đức Mẹ cầu bầu cho giáo dân thoát cảnh cấm đạo và ngài còn hứa sẽ xây dựng một đền thánh dâng kính.
Năm 1881, khi bình an trở lại, Đức cha Emmanuel Hoà đã thực hiện lời khấn này và ngôi Đền Thánh đầu tiên được xây dựng. Nhưng ngôi thánh đường này mau chóng không đủ chỗ để chứa cộng đoàn giáo dân đông đảo cho nên năm 1916 ngôi thánh đường thứ hai được xây dựng. Trận bão năm 1929 làm đổ ngôi thánh đường này và ngôi thánh đường thứ ba nguy nga hơn đã mọc lên và tồn tại đến ngày nay. Năm 2003-2004 ngôi Đền Thánh được trùng tu nhờ sự giúp đỡ của người con của quê hương Phú Nhai là Đức cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh, Giám mục Xuân Lộc.
Đức Giám mục Chính Toà Bùi Chu, cũng cho biết: “Trong 150 qua lòng sùng kính tôn vinh Đức Mẹ không hề bị gián đọan. Nếu có gián đoạn trong việc tổ chức thánh lễ thì cũng không gián đoạn trong lòng sùng kính. Ngôi thánh đường nguy nga này có thể mai một đi theo thời gian nhưng lòng sùng kính Đức Mẹ VNNT người Bùi Chu và của mọi người sẽ không phai mờ”.
Đức Giám Mục Bùi Chu cũng tuyên bố phong chức linh mục cho 16 thầy phó tế của Giáo Phận. Đại lễ này sẽ là một dấu ấn cho các tân chức để họ tăng thêm lòng yêu mến Đức Mẹ và rao giảng lòng sùng kính Đức Mẹ.
Được biết, các tiến chức hôm nay bao gồm các thầy đã tốt nghiệp Chủng viện Hà Nội dịp tháng 6 năm 2007 vừa qua và các thầy tốt nghiệp thần học ở các chủng viện ngoại trú do Giáo phận Tổ chức Tại Sài Gòn trong những thập niên vừa qua mà thầy lớn -tốt nghiệp Chủng viện Ngoại trú của Bùi Chu tại Sài Gòn, năm nay đã hơn 50 tuổi. Với lễ phong chức này, Bùi Chu sẽ có 159 linh mục.
Theo thống kê của Giáo phận, in trong tài liệu Đại lễ khai mạc Năm Thánh, thì Giáo Phận Bùi Chu, hiện tại có 157 giáo xứ với 438 giáo họ và 388.013 giáo dân, 5 dòng nữ với 581 nữ tu. Như vậy, ở Miền Bắc, Bùi Chu là Giáo phận có đông linh mục nhất, đông giáo dân nhất, nhiều dòng tu và nữ tu nhất. Bùi Chu hiện nay, còn là giáo phận duy nhất ở Miền Bắc có Cô Nhi Viện và có Dòng Nữ Mân Côi Trung Linh Bùi Chu hiện là dòng nữ duy nhất ở Miền Bắc đang sở hữu có một bệnh xá nội trú quy mô mà số bệnh nhân có khi lên tới hàng trăm người nội trú đến từ các tỉnh khác nhau.
Trong thánh lễ khai mạc Năm Thánh này, vì có nhiều người ao ước lãnh nhận ơn toàn xá mà các cha giải tội không kịp, cho nên Đức Giám Mục Bùi Chu đã ban phép giải tội chung cho mọi người trong phần sám hối.
Sau nghi thức xướng danh các tiến chức, Đức cha Giuse Ngô Quang Kiệt, TGM Hà Nội, đã giảng lễ. Bằng sự so sánh giữa Bà Eva và Mẹ Maria, ngài đã cho thấy lịch sử cứu độ là một lịch sử của tình thương và một lịch sử phấn đấu. Dù con người đã tội lỗi phản bội TC vẫn thành tín yêu thương, vấn theo đuổi chương trình cứu độ con người, điển hình là Mẹ Maria đã kiên trì phấn đấu đi đến cùng đích ơn cứu độ bằng một lối sống hy sinh, hạ mình, từ bỏ, vâng phục noi gương Chúa Giêsu.
Đức Tổng Giám Mục cũng nhấn mạnh lịch sử cứu độ cũng là lịch sử chiến đấu của tiền nhân. “Năm 1858 Giáo phận Bùi Chu tưởng chừng như bị tiêu tan tàn lụi đi thế nhưng giời đây chúng ta lại thấy một giáo phận hồi sinh phát triển mãnh liệt. Nhờ thế chúng ta lại càng thấy rõ hơn tình thương của Chúa qua lời chuyển cầu của Đức Mẹ VNNT đối với Giáo phận Bùi Chu thật là lớn lao cao cả biết bao. Qua đó cũng cho chúng ta thấy các bậc tiền nhân của chúng ta đã hy sinh anh dũng biết bao!”
Kết thúc bài giảng, Đức Tổng Giám Mục quả quyết: “Thật ý nghĩa khi các tân linh mục Bùi Chu được chịu chức trong ngày hôm nay. Chịu chức hôm nay, các tân linh mục đi vào lịch sử cứu độ. Chịu chức hôm nay, các tân linh mục đi vào lịch sử Giáo Phận. Đi vào lịch sử, chúng ta đi vào trong tình thương của Thiên Chúa. Đi vào lịch sử, chúng ta nối tiếp truyền thống chiến đấu của tiền nhân. Cuộc chiến khốc liệt nhất là chiến đấu với bản thân mình. Để cuộc chiến ấy mang đến chiến thắng, chúng ta hãy cùng Đức Mẹ sống theo gương Chúa Giêsu biết từ bỏ mình và biết vâng phục TC trong tâm tình của người con hiếu thảo. Khi vâng phục các linh mục sẽ trở thành người được chúc phúc, khi từ bỏ các tân linh mục sẽ đưa Giáo Phận đến bước phát triển mới, như CGS đã nói: Phần Tôi một khi được đưa lên khỏi đất Tôi sẽ kéo mọi người lên cùng tôi”.
Hơn 1 giờ đồng hồ sau khi thánh lễ khai mạc Năm Thánh kết thúc, chúng tôi mới tìm cách ra trở về. Thế mà trước sau Đền Thánh đường vẫn kẹt cứng. Vốn quen cảnh kẹt xe ở Hà Nội và Sài Gòn nhưng cũng không đến nỗi phải khó khăn để nhích từng centimètre như ở đây lúc này mà dung nhan ai cũng vẫn vui tươi hớn hở. Nghe nói, năm 1989, khi về Bùi Chu, vì giáo dân đông đảo Đức Hồng Y Etchegaray phải vất vả mãi mới vào được khu vực Nhà thờ Chính Toà và khi đến nơi ngài đã nói vui với cộng đoàn rằng: “Đường vào Nhà thờ Chính toà Bùi Chu khó hơn đường lên thiên đàng”. Liên tưởng đến lời ngài, chúng tôi cũng thấy đường ra khỏi Đền Thánh Phú Nhai hôm nay dường như còn khó hơn đường ra khỏi luyện ngục.
ĐGH J.P II trong cuốn hồi ký “Đứng dậy! Nào chúng ta đi” đã ghi lại lời Đức Pio XII khẳng định trong cuộc chiến tranh Thế giới II rằng: Balan đã không thể mất và sẽ chẳng bị mất bởi Ba Lan tin, Ba Lan cầu nguyện, Ba Lan có Jasna Gora”. Những thế kỷ và thập kỷ khó khăn trước đây, ai Bùi Chu là “vùng biển sóng gió”. Thế mà hiện nay bằng sự hiện diện hy sinh và cầu nguyện của giáo dân dù chỉ trong một ngày nới Đền Thánh Phú Nhai, người ta cũng đủ thấy lòng đạo ở đây thế nào! Thật là đáng để tạ ơn Chúa! Bùi Chu- Một Giáo Phận sinh động, có sức sống mạnh mẽ và dồi dào. “Một Giáo Phận hồi sinh và phát triển mãnh liệt”-như lời Đữc TGM Giuse Ngô Quang Kiệt trong bài giảng. Theo lời trên đây của ĐGH Pio XII, chúng ta có thể nói rằng: Bùi Chu không thể mất và sẽ chẳng bị mất, bởi Bùi Chu tin, Bùi Chu cầu nguyện, Bùi Chu có Đền thánh Phú Nhai”. /.
Thái Hà. DCCT. Thứ hai 10.12.2007.
Đền Thánh Phú Nhai- Sáng sớm khu vực Đền Thánh đã đầy người. Vốn chịu thương chịu khó và sẵn lòng yêu mến Đức Mẹ, nhiều người đã ngủ đêm tại Đền Thánh hoặc đến đây từ khi trời chưa sáng. Ai đi đúng giờ khó mà vào được. Nhiều xe phải đậu cách Đền Thánh hơn 1 km. Một số đấng bậc đi đúng giờ phải vất vả lắm mới đến được lễ đài.
Mới khoảng 7 h, trên lễ đài trước quảng trường Đền Thánh, chúng tôi đã thấy cha Phaolô Đinh Quang Tiến và các đấng bậc trong Ban Phụng vụ đang vất vả ổn định tổ chức và kiểm tra các khâu chuẩn bị. Từ trên lễ đài ở tiền đường nhà thờ, chúng tôi thấy quảng trường nhà thờ, bên trong nhà thờ, khu vực Trung tâm Mục vụ, con đường dài khoảng 600 m trước nhà thờ và các con đường quanh nhà thờ hay đổ về nhà thờ, sân thượng các nhà dân quanh Đền Thánh, tất cả đều đã chật cứng như nêm. Ước tính thánh lễ hôm nay có khoảng hơn 50 nghìn giáo dân ở nhiều nơi trong và ngoài nước về tham dự. Đông nhất là người Bùi Chu và người Thái Bình - vốn là một Giáo Phận thời điểm nhận Đức Mẹ VNNT làm Quan Thầy. Xét về số lượng, chắc chắn đây là lễ hội Công giáo đông nhất và lớn nhất Miền Bắc.
Trong tập tài liệu dùng trong thánh lễ khai mạc Năm Thánh Giáo Phận Bùi Chu, chúng tôi được biết: “Để tôn vinh Thiên Chúa, cảm tạ Mẹ Maria-sử gia Bùi Chu viết-Giáo phận tổ chức thánh lễ đại triều vào dịp kính Đức Maria VNNT và nhận Mẹ làm Quan Thầy Giáo Phận. Từ 150 năm qua, người Kitô hữu Bùi Chu coi ngày này như người Do Thái mừng lễ Vượt Qua của họ, vì thế mọi người bất chấp hoàn cảnh chiến tranh và nhiều khó khăn khác, hàng giáo sĩ và giáo dân vẫn giữ nguyên vẹn truyền thống, ngừng mọi công việc để chạy đến Mẹ trong ngày lễ này”.
Khoảng 8 h 30 đoàn rước bắt đầu từ Trung tâm Mục vụ. Khoảng 9 giờ thánh lễ bắt đầu. Thánh lễ do Đức cha Giuse Hoàng Văn Tiệm, Giám mục Bùi Chu chủ tế. Đồng tế với ngài có 8 giám mục và khoảng 160 linh mục trở về từ nhiều nơi trong và ngoài nước, trong đó người ta thấy có những người con của quê hương Bùi Chu: Đức Tổng Giám Mục Hà Nội – người quê Gx Quần Cống và Đức Giám Mục Giáo phận Xuân Lộc - người quê ở Gx Phú Nhai.
Trong lời mở đầu, Đức cha Giuse Hoàng Văn Tiệm tuyên bố hôm nay Giáo phận Bùi Chu hân hoan long trọng khai mạc Năm Thánh kỷ niệm 150 các bậc tổ tiên đã dâng hiến Giáo phận Bùi Chu cho Đức Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên tội.
Đức Cha cũng cho biết lòng sùng kính Đức Mẹ VNNT gắn liền với lịch sử của Giáo phận trong những giai đọan bị bách hại khốc liệt nhất. Đấy là thời điểm năm 1858, khi vua Tự Đức ra chiếu chỉ bách hại đạo và phân tháp những người có đạo, Đức cha Berrio Ochoa Vinh đã nhận Đức Mẹ VNNT làm Quan Thầy Giáo Phận, xin Đức Đức Mẹ cầu bầu cho giáo dân thoát cảnh cấm đạo và ngài còn hứa sẽ xây dựng một đền thánh dâng kính. Năm 1881, khi bình an trở lại, Đức cha Emmanuel Hoà đã thực hiện lời khấn này và ngôi Đền Thánh đầu tiên được xây dựng. Nhưng ngôi thánh đường này mau chóng không đủ chỗ để chứa cộng đoàn giáo dân đông đảo cho nên năm 1916 ngôi thánh đường thứ hai được xây dựng. Trận bão năm 1929 làm đổ ngôi thánh đường này và ngôi thánh đường thứ ba nguy nga hơn đã mọc lên và tồn tại đến ngày nay. Năm 2003-2004 ngôi Đền Thánh được trùng tu nhờ sự giúp đỡ của người con của quê hương Phú Nhai là Đức cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh, Giám mục Xuân Lộc.
Đức Giám mục Chính Toà Bùi Chu, cũng cho biết: “Trong 150 qua lòng sùng kính tôn vinh Đức Mẹ không hề bị gián đọan. Nếu có gián đoạn trong việc tổ chức thánh lễ thì cũng không gián đoạn trong lòng sùng kính. Ngôi thánh đường nguy nga này có thể mai một đi theo thời gian nhưng lòng sùng kính Đức Mẹ VNNT người Bùi Chu và của mọi người sẽ không phai mờ”.
Đức Giám Mục Bùi Chu cũng tuyên bố phong chức linh mục cho 16 thầy phó tế của Giáo Phận. Đại lễ này sẽ là một dấu ấn cho các tân chức để họ tăng thêm lòng yêu mến Đức Mẹ và rao giảng lòng sùng kính Đức Mẹ.
Được biết, các tiến chức hôm nay bao gồm các thầy đã tốt nghiệp Chủng viện Hà Nội dịp tháng 6 năm 2007 vừa qua và các thầy tốt nghiệp thần học ở các chủng viện ngoại trú do Giáo phận Tổ chức Tại Sài Gòn trong những thập niên vừa qua mà thầy lớn -tốt nghiệp Chủng viện Ngoại trú của Bùi Chu tại Sài Gòn, năm nay đã hơn 50 tuổi. Với lễ phong chức này, Bùi Chu sẽ có 159 linh mục.
Theo thống kê của Giáo phận, in trong tài liệu Đại lễ khai mạc Năm Thánh, thì Giáo Phận Bùi Chu, hiện tại có 157 giáo xứ với 438 giáo họ và 388.013 giáo dân, 5 dòng nữ với 581 nữ tu. Như vậy, ở Miền Bắc, Bùi Chu là Giáo phận có đông linh mục nhất, đông giáo dân nhất, nhiều dòng tu và nữ tu nhất. Bùi Chu hiện nay, còn là giáo phận duy nhất ở Miền Bắc có Cô Nhi Viện và có Dòng Nữ Mân Côi Trung Linh Bùi Chu hiện là dòng nữ duy nhất ở Miền Bắc đang sở hữu có một bệnh xá nội trú quy mô mà số bệnh nhân có khi lên tới hàng trăm người nội trú đến từ các tỉnh khác nhau.
Trong thánh lễ khai mạc Năm Thánh này, vì có nhiều người ao ước lãnh nhận ơn toàn xá mà các cha giải tội không kịp, cho nên Đức Giám Mục Bùi Chu đã ban phép giải tội chung cho mọi người trong phần sám hối.
Sau nghi thức xướng danh các tiến chức, Đức cha Giuse Ngô Quang Kiệt, TGM Hà Nội, đã giảng lễ. Bằng sự so sánh giữa Bà Eva và Mẹ Maria, ngài đã cho thấy lịch sử cứu độ là một lịch sử của tình thương và một lịch sử phấn đấu. Dù con người đã tội lỗi phản bội TC vẫn thành tín yêu thương, vấn theo đuổi chương trình cứu độ con người, điển hình là Mẹ Maria đã kiên trì phấn đấu đi đến cùng đích ơn cứu độ bằng một lối sống hy sinh, hạ mình, từ bỏ, vâng phục noi gương Chúa Giêsu.Đức Tổng Giám Mục cũng nhấn mạnh lịch sử cứu độ cũng là lịch sử chiến đấu của tiền nhân. “Năm 1858 Giáo phận Bùi Chu tưởng chừng như bị tiêu tan tàn lụi đi thế nhưng giời đây chúng ta lại thấy một giáo phận hồi sinh phát triển mãnh liệt. Nhờ thế chúng ta lại càng thấy rõ hơn tình thương của Chúa qua lời chuyển cầu của Đức Mẹ VNNT đối với Giáo phận Bùi Chu thật là lớn lao cao cả biết bao. Qua đó cũng cho chúng ta thấy các bậc tiền nhân của chúng ta đã hy sinh anh dũng biết bao!”
Kết thúc bài giảng, Đức Tổng Giám Mục quả quyết: “Thật ý nghĩa khi các tân linh mục Bùi Chu được chịu chức trong ngày hôm nay. Chịu chức hôm nay, các tân linh mục đi vào lịch sử cứu độ. Chịu chức hôm nay, các tân linh mục đi vào lịch sử Giáo Phận. Đi vào lịch sử, chúng ta đi vào trong tình thương của Thiên Chúa. Đi vào lịch sử, chúng ta nối tiếp truyền thống chiến đấu của tiền nhân. Cuộc chiến khốc liệt nhất là chiến đấu với bản thân mình. Để cuộc chiến ấy mang đến chiến thắng, chúng ta hãy cùng Đức Mẹ sống theo gương Chúa Giêsu biết từ bỏ mình và biết vâng phục TC trong tâm tình của người con hiếu thảo. Khi vâng phục các linh mục sẽ trở thành người được chúc phúc, khi từ bỏ các tân linh mục sẽ đưa Giáo Phận đến bước phát triển mới, như CGS đã nói: Phần Tôi một khi được đưa lên khỏi đất Tôi sẽ kéo mọi người lên cùng tôi”.
Hơn 1 giờ đồng hồ sau khi thánh lễ khai mạc Năm Thánh kết thúc, chúng tôi mới tìm cách ra trở về. Thế mà trước sau Đền Thánh đường vẫn kẹt cứng. Vốn quen cảnh kẹt xe ở Hà Nội và Sài Gòn nhưng cũng không đến nỗi phải khó khăn để nhích từng centimètre như ở đây lúc này mà dung nhan ai cũng vẫn vui tươi hớn hở. Nghe nói, năm 1989, khi về Bùi Chu, vì giáo dân đông đảo Đức Hồng Y Etchegaray phải vất vả mãi mới vào được khu vực Nhà thờ Chính Toà và khi đến nơi ngài đã nói vui với cộng đoàn rằng: “Đường vào Nhà thờ Chính toà Bùi Chu khó hơn đường lên thiên đàng”. Liên tưởng đến lời ngài, chúng tôi cũng thấy đường ra khỏi Đền Thánh Phú Nhai hôm nay dường như còn khó hơn đường ra khỏi luyện ngục.
ĐGH J.P II trong cuốn hồi ký “Đứng dậy! Nào chúng ta đi” đã ghi lại lời Đức Pio XII khẳng định trong cuộc chiến tranh Thế giới II rằng: Balan đã không thể mất và sẽ chẳng bị mất bởi Ba Lan tin, Ba Lan cầu nguyện, Ba Lan có Jasna Gora”. Những thế kỷ và thập kỷ khó khăn trước đây, ai Bùi Chu là “vùng biển sóng gió”. Thế mà hiện nay bằng sự hiện diện hy sinh và cầu nguyện của giáo dân dù chỉ trong một ngày nới Đền Thánh Phú Nhai, người ta cũng đủ thấy lòng đạo ở đây thế nào! Thật là đáng để tạ ơn Chúa! Bùi Chu- Một Giáo Phận sinh động, có sức sống mạnh mẽ và dồi dào. “Một Giáo Phận hồi sinh và phát triển mãnh liệt”-như lời Đữc TGM Giuse Ngô Quang Kiệt trong bài giảng. Theo lời trên đây của ĐGH Pio XII, chúng ta có thể nói rằng: Bùi Chu không thể mất và sẽ chẳng bị mất, bởi Bùi Chu tin, Bùi Chu cầu nguyện, Bùi Chu có Đền thánh Phú Nhai”. /.
Thái Hà. DCCT. Thứ hai 10.12.2007.