KHÓA HUẤN LUYỆN LÃNH ĐẠO GIÁO DÂN TẠI GIÁO PHẬN HẢI PHÒNG

HẢI PHÒNG, Việt Nam – Khoảng 1600 thành viên các Hội đồng giáo xứ trên toàn giáo phận HảI Phòng miền bắc đã kết thúc khóa huấn luyện một năm về quản trị giáo xứ, tông đồ giáo dân ở cả 4 cấp giáo phận, giáo hạt, giáo xứ và giáo họ.

Đức Giám mục Giuse Vũ Văn Thiên của giáo phận HảI Phòng cho biết ngày 19 tháng 5 năm 2006 nhân bế mạc khoá học: “Đây là lần đầu tiên sau hơn nửa thế kỷ giáo phận chúng tôi mới có điều kiện tổ chức khoá huấn luyện dành cho tất cả lãnh đạo giáo dân với mục đích giúp họ trở thành cộng sự viên đắc lực cho linh mục trong việc quản trị và điều hành hoạt động mục vụ giáo xứ, hơn thế hy vọng họ là những nhân sự nòng cốt truyền giáo tại địa phương trong khi giáo phận còn thiếu linh mục, tu sĩ, như thế việc đào tạo họ nằm trong khuôn khổ của việc đào tạo nhân sự cho việc truyền giáo của giáo phận.”

Đức Cha Thiên, được Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II chọn làm Giám mục Hải Phòng ngày 26 tháng 11 năm 2002, lễ tấn phong Giám mục tại Hải Phòng ngày 2 tháng 1 năm 2003, năm nay ngài 46 tuổi, là vị Giám mục trẻ nhất trong Hội đồng Giám mục Việt Nam, rất quan tâm đến việc đào tạo nhân sự và giới trẻ.

Ngài được đánh giá có 5 cái nhất: 1, người đầu tiên của giáo phận Hải Phòng làm giám mục, 2, lễ tấn phong giám mục đầu tiên tại nhà thờ chính toà Hải Phòng, 3, người xứ Kẻ Sặt đầu tiên làm giám mục, 4, người đầu tiên du học của miền bắc sau 1975 được làm giám mục, 5, giám mục trẻ nhất trong hàng giám mục hiện nay.

Đức Cha Thiên, cho biết thêm, các cộng đoàn giáo xứ ngày nay đã qua thời kỳ chỉ lo “giữ đạo” vì thế đào tạo lãnh đạo giáo dân là khâu ưu tiên quan trọng để “đổi mới cơ chế xứ đạo”, nhằm đào luyện họ có bài bản, đủ năng lực, tư duy, kiến thức và có khả năng giảng dạy giáo lý, lãnh đạo cộng đoàn giáo xứ, giáo họ phát triển sống động, dồi dào và truyền giáo mạnh mẽ.

Theo vị Giám mục, ý tưởng đào tạo này xuất phát nhân Năm thánh kỷ niệm 470 năm truyền giáo của Giáo hội Việt Nam 2004, giáo phận Hải Phòng muốn tập trung huấn luyện và thăng tiến các vị lãnh đạo giáo dân. Chương trình được bắt đầu từ ngày 26 tháng 4 năm 2005, và kết thúc ngày 19 tháng 5 vừa qua. Mỗi lần học tại giáo phận thu hút khoảng 500 thành viên tham gia.

Vị Giám mục trẻ cũng bày tỏ sự lo lắng rằng, như chúng ta đã biết, bối cảnh đất nước Việt Nam cũng như trên thế giới ngày nay đã có nhiều thay đổi về các lãnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội và thương mại du lịch phát triển một cách chóng mặt, tạo nên nền kinh tế thị trường cạnh tranh khốc liệt, toàn cầu hoá, lối sống tục hoá của con người thiên về vật chất, hưởng thụ, tệ nạn xã hội gia tăng, đạo đức xuống cấp, khoảng cách giàu nghèo gia tăng, dịch bệnh, nạn khủng bố làm cho con người lo sợ, sống bất an, trong khi đời sống tôn giáo ngày càng cần những người chứng tá bằng cuộc sống hơn lời nói.

Ngài cũng đưa ra lý do là, một thực tế là có nhiều xứ họ nhỏ quá, nhiều năm lại không có cha xứ, phần đông các vị lãnh đạo giáo dân được bầu lên mà không được đào tạo, nên chưa hiểu bổn phận mình cho rõ, chưa được giúp đỡ hoàn thành nhiệm vụ của mình, nên rất cần giúp đỡ cho họ được đào tạo qui mô chính thức hơn.

Về nội dung và các tài liệu học hỏi, Đức Cha Thiên biên soạn 10 đề tài nói về viễn cảnh truyền giáo trong Giáo hội và như một sự gợi ý và hướng dẫn chung về sứ mạng truyền giáo trong thế giới hôm nay, từ đó áp dụng vào bối cảnh cụ thể của giáo phận Hải Phòng. Bên cạnh đó, linh mục niên trưởng Lauzensô Phạm Hân Quynh cũng viết 10 bài làm đề tài học hỏi về sứ mạng truyền giáo. Ngoài ra, Ban Truyền giáo của giáo phận cũng nghiên cứu và sưu tầm thêm các bài viết về truyền giáo của một số tác giả như Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận, Đức Cha Gioan B. Bùi Tuần, Cha Piô Ngô Phúc Hậu.

Chính các cha xứ là linh hướng và là trưởng ban Truyền giáo của giáo xứ sẽ có trách nhiệm phân phát tài liệu học hỏi và giúp đào tạo cũng như có sáng kiến cụ thể cho chuương trình đào tạo trong các giáo xứ ngài phụ trách. Các bài vở chúng tôi biên soạn nhắm tới hoàn cảnh đặc thù của giáo phận.

Chương trình học hỏi được tổ chức từ cấp giáo họ đến giáo phận. Tại cấp giáo họ, mỗi tuần ban lãnh đạo tổ chức chầu Thánh Thể một giờ tại nhà thờ giáo họ của mình, để cầu nguyện theo chủ đề “Nhiệm vụ của ban lãnh đạo và việc truyền giáo”Tại cấp giáo xứ, mỗi tuần Hội đồng Giáo xứ học một buổi do cha xứ hướng dẫn, nội dung học chương III cuốn “Lề Luật Họ Đạo” do giáo phận biên soạn và xuất bản năm 1992, về trách nhiệm của ban lãnh đạo, và học giáo lý về các Bí tích.

Sau đó mỗi tháng các Hội đồng Giáo xứ trong khu vực mỗi linh mục phụ trách họp chung một ngày, để thảo luận và chia sẻ những tư tưởng đã học được trong tháng.

Tại cấp giáo hạt, sáu tháng một lần, các Hội đồng giáo xứ trong giáo hạt tĩnh tâm chung một ngày.

Tại cấp giáo phận, có 6 ngày học hỏi tại Toà Giám mục chia làm ba lần, hai ngày dành riêng cho Ban Thường Trực hội đồng giáo xứ và các ông trùm cả, hai ngày dành cho các ông trương, bà trương và hai ngày cuối cùng dành cho các thành viên còn lại của ban lãnh đạo xứ, họ.

Phát biểu khi kết thúc khóa học, Đức Cha Thiên đã đánh giá cao những nỗ lực và sự phục vụ nhiệt tình của hàng ngũ lãnh đạo giáo dân trong giáo phận xưa và nay, có những giai đoạn linh mục giáo phận sụt giảm nghiêm trọng chỉ còn 4 vị, trong khi mấy cuộc chiến tranh tàn phá, hoàn cảnh xã hội khó khăn, nhưng họ vẫn trung thành và cộng tác đắc lực với Giám mục, linh mục để duy trì, gìn giữ giáo xứ, giáo họ, nhà thờ khỏi bị mai một. Ngày nay hàng giáo sỹ lại càng cần họ cộng tác chặt chẽ hơn nữa trong việc làm cho cộng đoàn giáo xứ, họ đạo phát triển hơn nữa, và họ vẫn đóng một vai trò quan trọng trong truyền giáo, vì ngày nay việc truyền giáo là trách nhiệm của tất cả mọi thành phần Dân Chúa.

Nói về tình hình Giáo phận Hải Phòng, Ngái cho biết, trong hơn 10 năm qua giáo phận Hải Phòng cũng đã có những bước phát triển về mọi mặt, nhiều nhà thờ giáo xứ, họ đạo được xây dựng mới và tu sửa, số lượng linh mục được bổ sung tương đối, mặc dù chưa đủ, các hội đoàn Công giáo được củng cố. Điều này cũng nhờ vào sự cố gắng, tận tâm tận lực của cả cộng đồng dân Chúa giáo phận, đặc biệt là công lao gây dựng của Đức cố Giám mục Cương kính yêu, cũng phải kể đến chính sách tôn giáo của nhà nước có phần cởi mở, thông thoáng phần nào, tất cả những điều này đã và đang tạo nên diện mạo mới cho Giáo phận Phải Phòng, một giáo phận kỳ cựu có lịch sử gần 400 truyền giáo, nhưng nay đang trên đà phát triển theo hướng canh tân.

Ong Giuse Nguyễn Xuân Đích, Chủ tịch Hội đồng giáo xứ Kẻ Sặt, một xứ đạo lớn nhất của giáo phận nằm trên địa bàn tỉnh Hải Dương, phát biểu: “khoá học này đã giúp ích rất nhiều cho chúng tôi về kỹ năng quản trị giáo xứ, làm việc có phương pháp cho đúng cả luật đạo và đời, góp phần đưa cộng đoàn giáo xứ phát triển về mọi mặt.”

Ong kể lại rằng, trước đây, các vị lãnh đạo giáo dân trong giáo phận của ông chỉ được bầu lên dựa vào lòng đạo đức và sự nhiệt tình mà không được đào tạo gì về chuyên môn lãnh đạo cả, cho nên, có vị vì quá nhiệt tình mà làm hỏng công việc chung của Giáo hội địa phương.

Theo ông, Khóa huấn luyện Ban Hành Giáo thực sự là dịp giao lưu học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm giữa các thành viên là những người cộng tác trong sứ mạng tông đồ. Các thành viên có thời gian để đặt ra những vấn nạn, những trường hợp bức xúc cụ thể trong Xứ Họ mình. Đồng thời chúng tôi sẽ tổ chức đi tìm lại những vùng đất đã mai một để gây dựng lại cơ sở, những người đã bỏ đạo lâu năm để đưa họ về với cộng đoàn.

Rất nhiều hội viên nêu ý kiến trong ngày bế mạc mong muốn Toà Giám mục thường xuyên mở các khoá huấn luyện như lần này hơn nữa.

Năm huấn luyện lãnh đạo giáo dân kết thúc bằng một Thánh lễ Tạ ơn do chính Đức Giám mục chủ sự và các Linh mục trong Ban Mục Vụ Hội Đồng Giáo Xứ đồng tế. Sau đó các thành viên cùng chung vui bữa cơm thân mật do TGM đài thọ.

Theo thống kê của giáo phận Hải Phòng hiện nay, có 125.000 giáo dân trong tổng dân số 5.000.000 dân, 45 linh mục, 62 giáo xứ và 282 nhà thờ, 16 chủng sinh, 80 ứng sinh, và 376 giáo lý viên, 10.000 Thiếu nhi Thánh Thể mới được tái lập sinh hoạt, mặc dù giáo phận không còn một dòng tu nào vì các dòng đa di cư vào nam hết năm 1954, nhưng các sinh hoạt cộng đoàn đang được phục hồi như Giới trẻ, dòng ba Đa Minh, cac chị em tu hội đời.

Giáo phận bao gồm toàn bộ thành phố Hải Phòng, trọn tỉnh Quảng Ninh và Hải Dương, và một phần nhỏ tỉnh Hưng Yên. Hết.

Nguyễn Việt Tiến