1. Quân Nga buông vũ khí đầu hàng, thành phố chiến lược Kupyansk hoàn toàn giải phóng
Trong bản tin sáng thứ Bẩy 10 tháng 9, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết quân Ukraine đã tới bên ngoài thành phố Kupiansk, nằm cách trung tâm thành phố Kharkiv 117km. Phát ngôn nhân Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết:
Các lực lượng vũ trang Ukraine đã tiếp cận thành phố quan trọng là trung tâm cung ứng và hậu cần quan trọng Kupyansk ở khu vực Kharkiv, một bức ảnh định vị địa lý của CNN cho thấy như trên.
Trên các mạng xã hội đã xuất hiện những bức ảnh chụp những người lính Ukraine cầm cờ trước một biển chỉ dẫn, ở lối vào phía nam của thành phố. Lực lượng Ukraine vẫn chưa vào bên trong thành phố. Tuy nhiên, Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ cho rằng không quá 72 giờ nữa họ sẽ chiếm được thành phố này.
Kupyansk là một trung tâm tiếp tế và hậu cần quan trọng cho các lực lượng Nga không chỉ ở Izium và Lyman, ngay phía nam mà còn cho một số khu vực thuộc khu vực Luhansk và Donestk.
Các lực lượng Ukraine đã giương cao lá cờ của đất nước họ tại khu định cư Shevchenkove ở Kharkiv, nằm cách nút hậu cần quan trọng của Kupyansk khoảng 30 km. Hình ảnh do CNN định vị địa lý cho thấy lá cờ Ukraine bay phía trên tòa nhà chính quyền địa phương.
Dự đoán của Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ là trong vòng 72 giờ nữa quân Ukraine sẽ chiếm được thành phố Kupiansk. Tuy nhiên, không cần đến 72 giờ, chỉ vài giờ sau đó, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết Kupiansk đã được hoàn toàn giải phóng. Điều khôi hài là thành phố đã được giải phóng bởi lực lượng cảnh sát quốc gia Ukraine, chứ không phải lính Dù hay Biệt Động Quân. Các lực lượng này đã vượt qua thành phố này đánh thẳng về hướng Izium; giao lại trách nhiệm giải phóng thành phố cho cảnh sát quốc gia Ukraine. Tin sơ khởi cho biết các lực lượng Nga trong thành phố đã bỏ vũ khí đầu hàng.
Kupiansk là thành phố chiến lược vì đây là đầu mối giao thông của miền Kharkiv và miền Donbas. Quân Nga tập trung một lượng lớn khí tài chiến tranh để phân phối cho chiến trường Donetsk, Luhansk và Kharkiv. Những kho vũ khí khổng lồ của Nga đã bị tịch thu.
Do vị trí chiến lược, thành phố đã bị Đức Quốc xã chiếm đóng trong Chiến tranh thế giới thứ hai từ ngày 24 tháng 7 năm 1942 đến ngày 3 tháng 2 năm 1943.
Trong cuộc xâm lược của Putin vào Ukraine, Kupiansk bị quân Nga chiếm đóng từ rất sớm, cụ thể là vào ngày 27 tháng 2. Mặc dù quân đội Ukraine đã phá hủy một cây cầu đường sắt để làm chậm bước tiến của Nga ba ngày trước đó, Thị trưởng Kupiansk là Hennadiy Matsehora, thành viên của đảng Đối lập - Vì sự sống, đã đầu hàng, trao thành phố cho Quân đội Nga để đổi lấy việc chấm dứt các hành động thù địch, vì người Nga đe dọa sẽ chiếm thành phố bằng vũ lực. Kết quả là chính phủ Ukraine đã truy tố Matsehora về tội phản quốc vào ngày hôm sau. Ngày 28 tháng 2, Matsehora bị chính quyền Ukraine bắt giữ. Sau đó, Kupiansk trở thành trụ sở trên thực tế của chính quyền quân sự-dân sự Kharkiv do Nga thành lập.
Vào ngày 8 tháng 9, phát ngôn nhân của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine thông báo rằng các lực lượng Ukraine đã chiếm lại hơn 20 khu định cư ở vùng Kharkiv và ở một số khu vực đã xâm nhập vào các vị trí phòng thủ của Nga tới 50km. Cùng ngày, chính quyền chiếm đóng của Nga tuyên bố rằng 'quân đội Nga đã bắt đầu bảo vệ thành phố' và 'quân tiếp viện từ Nga đang bổ sung vào khu vực'. Hôm thứ Sáu, 9 tháng, các lực lượng Ukraine tiến vào vùng ngoại ô Kupiansk, bắt đầu trận Kupiansk. Đến sáng ngày 10 tháng 9, các lực lượng Ukraine đã chiếm lại hội đồng thành phố. Cuối ngày, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine tuyên bố Kupiansk hoàn toàn giải phóng và ghi công cho lực lượng cảnh sát quốc gia Ukraine.
2. Phóng viên quân đội Nga bị mắng là đồ ngu vì chiếu đoạn phim tiếp viện của Nga đến vùng Kharkiv
Một nhà báo quân sự Nga ở khu vực Kharkiv đã đưa tin về sự xuất hiện của đoàn quân tiếp viện xung quanh hai địa điểm quan trọng hiện đang bị đe dọa bởi các cuộc tấn công của lực lượng Ukraine.
Phóng viên Yevgeniy Poddubny đã chiếu video trên kênh Telegram của anh ta về những chiếc trực thăng vận tải đang đến khu vực phía đông, với ít nhất một chiếc được nhìn thấy đang chở một chiếc xe bọc thép.
Anh ta nói trong video: “Để tái triển khai quân dự bị tới Kupiansk và Izium, Bộ chỉ huy quân sự Nga đang sử dụng trực thăng Mi-26, đưa quân và xe bọc thép tăng cường cho các đơn vị quân đội Nga ở vùng Kharkiv.
“Các trực thăng đang hạ cánh tại các bãi đáp dọc theo giới tuyến. Lực lượng tiếp viện sẽ giúp ngăn chặn bất kỳ bước tiến nào nữa của chế độ Kyiv.”
Các lực lượng Ukraine đang ở ngoại ô phía tây của thành phố Kupiansk và cũng đã tấn công về phía nam tới Izium sau khi phát động một cuộc tấn công bất ngờ vào đầu tuần.
Trong một báo cáo sau đó, Poddubny nói rằng “Kupiansk vẫn đang ở dưới hỏa lực của kẻ thù,” và nói thêm rằng “quân dự bị của chúng ta đang đến tiền tuyến. Cầu không vận đã hoạt động cả ngày hôm nay “.
Trên Telegram của mình, Poddubny nói rằng do hậu quả của hành động của Ukraine, cây cầu bắc qua sông Oskil ở Kupiansk đã bị hư hại nghiêm trọng.
Anh ta nói: “Thành phố hiện đang hứng chịu các cuộc tấn công bằng pháo của Lực lượng vũ trang Ukraine.”
“Việc bảo vệ Kupiansk vẫn tiếp tục. Các lực lượng dự bị tiếp tục tiếp cận.”
Kupiansk là một trung tâm đường sắt quan trọng để tiếp tế cho Nga. Thị trấn Izium đã nằm trong tay Nga từ tháng 4 và là điểm phát động cho các cuộc tấn công về phía nam vào khu vực Donetsk.
Các bình luận của phóng viên Yevgeniy Poddubny đã bị Igor Girkin, một cựu chỉ huy của quân đội Nga từng đóng một vai trò trung tâm trong việc chiếm Crimea, mắng là “đồ ngu”, vì các tường trình như thế có thể gây tổn thất cho quân đội Nga. Theo Igor Girkin, người Ukraine đang chờ sẵn và sẽ giáng những đòn HIMARS vào đoàn quân tiếp viện của Nga khi họ rơi vào tầm bắn của thứ vũ khí lợi hại này.
Sau một cuộc họp giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy và các tư lệnh quân đội, cố vấn tổng thống Ukraine Mykhailo Podolyak đã kêu gọi người dân các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng tạm thời và Crimea do Nga chiếm đóng chuẩn bị hầm tránh bom và tích trữ nước uống.
Ông Podolyak nói: “Chúng tôi yêu cầu cư dân của các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, bao gồm cả bán đảo Crimea, tuân theo các khuyến nghị của các quan chức trong các biện pháp giải phóng vùng bị tạm chiếm. Đặc biệt, hãy chuẩn bị hầm tránh bom, hãy tích trữ đủ lượng nước và sạc điện cho các tấm pin. Mọi thứ sẽ thuộc về Ukraine.”
Tay phóng viên Yevgeniy Poddubny đưa ra bình luận rằng cuộc họp quan trọng tại Kyiv là bàn về cuộc tấn công giải phóng Crimea. Anh ta phê bình đó là ảo tưởng hoang đường của Kyiv, hay chỉ là cách để vòi thêm viện trợ quân sự của Hoa Kỳ và Liên Hiệp Âu Châu.
Theo nhãn quan của một quân nhân chuyên nghiệp, Igor Girkin cho rằng đó là một động tác giả của người Ukraine. Thật ra, cuộc họp đó có thể chẳng bàn gì đến việc giải phóng Crimea, nhưng bàn về việc đánh Kharkiv. Yevgeniy Poddubny và nhiều ký giả trong các phương tiện truyền thông Nga đã trúng kế của Kyiv.
Theo nhận định của mình, Igor Girkin cho rằng Putin được tường trình rộng rãi là đã ra lệnh cho quân đội của mình thời hạn cuối cùng vào ngày 15 tháng 9 để chiếm toàn vùng Donetsk. Để làm hài lòng Putin, các tướng lãnh Nga đã điều quân từ vùng Kharkiv sang Donetsk với ý đồ giải quyết cuộc chiến giằng dai không đi đến đâu trong mấy tháng qua, và với giả định rằng quân Ukraine đang tấn công ráo riết ở miền Nam sẽ không thể tấn công ở miền Bắc. Trong một diễn biến thật bất ngờ, quân Ukraine đã chụp ngay cơ hội bằng vàng, bí mật không vận Lữ đoàn Dù số 25 đang tham gia cuộc tổng phản công ở Kherson ra miền Bắc để cùng với Lữ đoàn Dù 80 và Lữ đoàn Biệt Động Quân 92 tấn công giải phóng vùng Kharkiv. Kết quả là những thảm bại khó lòng cứu vãn gây ra bởi những thằng ngu, ám chỉ các ký giả Nga, và thằng hề, ám chỉ Putin.
Trong cuộc xâm lược Ukraine của Nga, Girkin đã kêu gọi một cuộc tổng động viên vào ngày 29 tháng 3. Vào ngày 21 tháng 4, Girkin đưa ra quan điểm rằng “nếu không có ít nhất một sự huy động một phần ở Liên bang Nga, sẽ không thể và rất nguy hiểm để phát động một cuộc tấn công chiến lược sâu chống lại Ukraine”.
Vào ngày 13 tháng 5, Girkin chỉ trích gay gắt Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Sergei Shoigu, cáo buộc ông này có “ngu dốt một cách hình sự” trong việc tiến hành cuộc xâm lược.
Vào ngày 15 tháng 8, Girkin được cho là đã bị giam giữ tại Crimea khi đang cố gắng đi đến chiến tuyến gần Kherson.
Vào ngày 23 tháng 8, Girkin gọi Putin là một tên hề.
Igor Girkin được coi là đại công thần trong việc chiếm Crimea và vùng Donbas vào năm 2014 cho nên trong mấy ngày qua, ông ta tha hồ chửi mà Putin và các cận thần không dám làm gì ông ta.
3. Quân đội Ukraine tuyên bố tỷ lệ đào ngũ của Nga đang tăng
Quân đội Ukraine tuyên bố rằng tình trạng đào ngũ của các lực lượng Nga đang gia tăng ở khu vực phía nam Kherson khi đối mặt với cuộc phản công của Ukraine.
Trong một bản cập nhật hoạt động hôm thứ Sáu, Bộ Tổng tham mưu Lực lượng Vũ trang Ukraine cho biết “do tổn thất đáng kể và không sẵn sàng chiến đấu, tình trạng tinh thần và tâm lý của các đơn vị chiếm đóng đang xấu đi đáng kể và số lượng đào binh ngày càng tăng”.
Bộ Tổng tham mưu nói rằng tại một thị trấn gần Crimea, người Nga đã sử dụng máy bay trực thăng “để tìm kiếm những kẻ đào tẩu và đưa họ về vị trí chiến đấu.”
Trong một diễn biến khác, họ cho biết các đơn vị Ukraine đã chặn đứng một số cuộc tấn công của kẻ thù ở khu vực Kharkiv và Donetsk, cách xa khu vực nơi tiếp tục tiến công của Ukraine.
Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cũng cho biết các máy bay chiến đấu của Ukraine đã thực hiện hơn 10 cuộc không kích ở cả Donetsk và miền nam.
Không quân Ukraine dường như đã hoạt động tích cực hơn trong những tuần gần đây, nhờ vào các hỏa tiễn của Mỹ có khả năng tìm kiếm và tiêu diệt các đơn vị phòng không của Nga.
Bộ chỉ huy chiến dịch miền Nam của quân đội cho biết các đơn vị Ukraine tiếp tục đánh phá “các điểm tập trung nhân lực và thiết bị chiến đấu, cầu vượt ở khu vực Darivka và cây cầu tạm thời ở khu vực Nova Kakhovka,” mà người Nga đã dựng lên để cố gắng tiếp tế cho lực lượng ở bờ Tây của sông Dnipro.
4. Cựu chỉ huy quân đội Nga cho rằng quân đội của Putin có hai ngày để tấn công hoặc đối mặt với thất bại
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin's Troops Have Two Days to Attack or Face Defeat: Ex-Military Leader”, nghĩa là “Cựu chỉ huy quân đội Nga cho rằng quân đội của Putin có hai ngày để tấn công hoặc đối mặt với thất bại.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh
Quân đội của Tổng thống Vladimir Putin có một hoặc hai ngày để tiến hành các cuộc phản công chống lại Ukraine gần thành phố bị chiếm đóng Izium ở miền đông Kharkiv, hoặc có thể buộc phải rời khỏi khu vực này, theo một cựu chỉ huy của quân đội Nga.
Igor Girkin, người cũng được gọi là Igor Strelkov, đã cập nhật tình hình gần Izium trong một bài đăng trên Telegram vào hôm thứ Sáu, viết rằng Nga có khả năng không thể khôi phục đường dây liên lạc trên bộ giữa Izium và thành phố Kupyansk trong khung thời gian đó, và điều đó cũng có thể phần nào dẫn đến quyết định có nên rút lui hay không. Ông nói thêm, các lực lượng Nga thậm chí có thể phải rời khỏi Izium tùy thuộc vào thời điểm và khi Nga bắt tay vào cuộc phản công chống lại các bước tiến của Ukraine.
“Vấn đề đặt ra về thời điểm phản công rất gay gắt: nếu địch, tức là quân Ukraine, cố thủ được ở những vị trí đã chiếm được, kéo pháo và phòng không đến đó, thì các đơn vị của ta, tức là người Nga, sẽ vô cùng khó khăn để phản công nếu thực sự có một cuộc phản công như thế (do quân số cực kỳ thấp, đặc biệt là bộ binh)”.
Trong khi tiến hành một cuộc phản công ở khu vực phía nam Kherson vốn đã dẫn đến “những tổn thất đáng kể” cho Mạc Tư Khoa, các lực lượng Ukraine cũng đã giành được nhiều thành tựu ở khu vực Kharkiv trong những ngày gần đây.
Chuẩn tướng Oleksiy Gromov, đại diện của Bộ Tổng tham mưu Ukraine, cho biết tại cuộc họp báo hôm thứ Năm rằng quân đội Ukraine đã tiến sâu 50 km hay 31 dặm vào sâu trong lãnh thổ do Nga chiếm đóng trước đây gần Kharkiv. Tài khoản Twitter Bản đồ Chiến tranh Ukraine cũng nêu tên một số khu định cư ở Kharkiv vào hôm thứ Tư mà họ cho biết đã được giải phóng bởi quân đội Ukraine, bao gồm Semenivka, Volokhiv Yar, Vovchyi Yar và Kalynivka.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, một tổ chức tư vấn của Mỹ, đã viết trong đánh giá chiến dịch hôm thứ Năm rằng các lực lượng Ukraine ở Kharkiv đã tiến gần đến phạm vi 20 km, hoặc khoảng 12 dặm, từ “trung tâm hậu cần quan trọng” của Nga ở Kupyansk.
ISW cho biết thêm: “Các lực lượng Ukraine có thể sẽ chiếm được Kupyansk trong 72 giờ tới, làm suy giảm nghiêm trọng nhưng không cắt đứt hoàn toàn các đường dây liên lạc trên bộ của Nga tới Izium”.
Strelkov dự báo trong đánh giá Telegram của mình rằng các nỗ lực chính của các lực lượng Ukraine, sẽ tập trung vào việc vượt qua Izium từ phía đông bắc, cũng như vượt qua và chiếm Kupyansk.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga để xác nhận về đánh giá và bình luận của Strelkov về tình hình hiện tại của quân đội Putin trong khu vực. Bộ Quốc phòng Ukraine cũng đã được liên hệ để đưa ra bình luận về các thành tựu ở Kharkiv đã được báo cáo.
5. Vương quốc Anh cho rằng rất khó có khả năng là đồng minh hàng đầu của Putin sẽ gửi quân đến Ukraine
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin's Top Ally 'Highly Unlikely' to Send Troops to Ukraine: U.K”, nghĩa là “Vương quốc Anh cho rằng rất khó có khả năng là đồng minh hàng đầu của Putin sẽ gửi quân đến Ukraine”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh
Theo Bộ Quốc phòng Vương quốc Anh, “rất khó xảy ra” là các cuộc tập trận thường kỳ do Belarus, một đồng minh hàng đầu của chế độ Tổng thống Nga Vladimir Putin, phát động trong tuần này, có nghĩa là quốc gia Đông Âu sẽ gửi quân đến Ukraine.
Hôm thứ Năm, một bài đăng trên Telegram từ Bộ Quốc phòng Belarus thông báo rằng các cuộc diễn tập nhằm thực hành giải phóng “các lãnh thổ bị kẻ thù tạm thời chiếm đóng” và khôi phục quyền kiểm soát đối với các khu vực biên giới. Các cuộc tập trận, bắt đầu vào thứ Năm và sẽ kéo dài đến ngày 14 tháng 9, đang diễn ra gần thành phố Brest của Belarus ở biên giới Ba Lan, cũng như xung quanh thủ đô Minsk và ở khu vực đông bắc Vitebsk.
“Mặc dù Nga đã sử dụng lãnh thổ Belarus là công cụ trong cố gắng thất bại trong mưu toan chiếm Kyiv trong những ngày đầu của cuộc xâm lược, nhưng các lực lượng Belarus có khả năng tấn công rất hạn chế và rất ít khả năng họ đã triển khai lực lượng vào Ukraine”, Bộ Quốc phòng Anh viết trong thông tin cập nhật tình báo hôm thứ Sáu. “Rất ít khả năng rằng những cuộc tập trận này là dấu hiệu chuẩn bị cho sự tham gia trực tiếp của Belarus vào cuộc chiến Ukraine.”
Trong khi Putin phải đối mặt với sự lên án rộng rãi vì cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine, thì chế độ của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko là một trong số ít những người đứng về phía nhà lãnh đạo lâu năm của Nga. Lukashenko đã không gửi quân vào Ukraine, nhưng đã đóng một vai trò trong cuộc chiến khi cho phép Mạc Tư Khoa điều quân vào bên trong và tiến hành các cuộc không kích từ lãnh thổ của mình. Ông Putin phát biểu tại một diễn đàn song phương ở thành phố Grodno của Belarus vào tháng 7 rằng các biện pháp trừng phạt “chưa từng có” áp đặt lên cả Nga và Belarus nhằm đáp trả cuộc xâm lược Ukraine đang thúc đẩy hai nước tiến tới “thống nhất”.
Đã có một số dấu hiệu cho thấy Putin muốn sự can dự vào cuộc chiến của đồng minh tiến xa hơn. Mark Voyger, cựu cố vấn của Quân đội Hoa Kỳ, nói với Daily Express vào tháng 6 rằng có những lo ngại rằng Putin đang gây áp lực buộc Belarus phải bổ sung quân vào cuộc tấn công Ukraine.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, một tổ chức tư vấn của Mỹ, cũng đưa ra đánh giá tương tự. Trong bản cập nhật ngày 11 tháng 7, ISW viết rằng Lukashenko có khả năng “đang cố gắng hỗ trợ cho cuộc chiến của Putin ở Ukraine trong bối cảnh không có sự can thiệp quân sự trực tiếp của Belarus nhằm đáp lại sức ép mà Putin có thể gây ra cho mình.”
Với những tiến bộ gần đây của Ukraine trên các mặt trận ở cả khu vực miền nam Kherson và miền đông Kharkiv, cũng như tình trạng thiếu hụt nhân lực cho Nga, Putin được tường trình mong muốn nhận được viện trợ trực tiếp từ Belarus có thể còn cao hơn bây giờ.
Tuy nhiên, ISW đã viết trong bản cập nhật tháng 7 rằng “khả năng Belarus tham gia trực tiếp vào cuộc chiến ở Ukraine vẫn còn rất thấp do ảnh hưởng có thể có đối với sự ổn định và thậm chí là sự tồn tại của chế độ Lukashenko.”