Đối với ngưòi VN thì tên cuả Cha Capodanno, dòng Maryknoll, còn xa lạ, vì ngài chỉ là một tuyên úy cuả Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ, và là vị tuyên úy duy nhất và bận rộn giữa nhiều tiền đồn cuả Mỹ trải khắp vùng rộng lớn quanh Đà Nẵng trong những năm 1966-1967. Chỉ có 1 năm ngắn ngủi phục vụ ở VN, có thể ngài đã không có cơ hội để kết thân với người bản xứ.
Tuy nhiên Việt Nam là nơi ngài chọn để phục vụ Chuá và tha nhân thay vì ở một nơi đô hội như Hongkong, sau khi kết thúc nhiệm kỳ truyền giáo 7 năm trời cho những người thiểu số Hakka ở Tây Đài Loan.
Ngài tử trận ở Quế Sơn ngày 4 tháng 9 năm 1967 trong lúc tham gia một cuộc hành quân giải cứu một đơn vị bị bao vây. Ngài đã đưa lưng đỡ đạn cho một binh sĩ đang hấp hối và đã chết với 27 viên đạn đại liên trên mình.
Một tiểu sử rất cảm động về ngài đã được đăng trên Vietcatholic ngày 15 tháng 1 năm 2018 nhân dịp "án phong thánh" được mở ra tại Vatican.
Theo CNA thì đầu tuần này đã có một trở ngại mới xuất hiện trong quá trình phong thánh của Cha Capodanno. Các nhà tư vấn có nhiệm vụ đánh giá khả năng phong thánh đã đề nghị đình chỉ tiến trình điều tra cho Cha Capodanno. Những người ủng hộ ngài đang kháng cáo quyết định mà họ nói chỉ là sơ bộ.
“Đây là niềm tin chắc chắn của Tổng Giáo Phận Tuyên úy Quân đội Hoa Kỳ, rằng Cha Capodanno đang tận hưởng niềm vui hạnh phúc trên thiên đàng và chúng tôi cảm thấy rằng việc đưa gương sáng của vị linh mục ưu tú này lên bàn thờ sẽ phục vụ Giáo hội và đặc biệt là đoàn Tuyên úy Hoa Kỳ, ”Đức Tổng Giám Mục Timothy Broglio của Tổng Giáo phận Tuyên úy quân đội nói với CNA ngày 11 tháng 8.
Tổng giáo phận Tuyên úy quân đội là cơ quan phát động nguyên nhân phong thánh cho vị linh mục.
Còn tại Vatican, Bộ Phong Thánh chịu trách nhiệm về quyết định phong thánh.
Vào tháng 5, một hội đồng cố vấn gồm nhiều chuyên gia tư vấn thần học đã xem xét những “thực chứng” do 'cáo thỉnh viên' soạn thảo và cân nhắc các lập luận ủng hộ và chống đối việc phong chân phước cho Cha Capodanno.
Các nhà tư vấn đã bỏ phiếu đề nghị với ủy ban rằng nguyên nhân của Cha Capodanno nên bị đình chỉ.
DTGM Broglio mô tả đề nghị chỉ là "một khuyến nghị, một phiếu tham vấn" cho ủy ban mà thôi.
"Cơ quan tư vấn chỉ đưa ra khuyến nghị," Đức Tổng Giám Mục nói. “Cáo thỉnh viên cuả chúng tôi đã kháng cáo và xin được trả lời các câu hỏi do các nhà thần học đưa ra.”
DTGM Broglio cho biết ủy ban có trách nhiệm “xác định xem quy trình có thể tiếp tục hay không”.
Cha Capodanno, một tu sĩ dòng Maryknoll, là một tuyên úy Hải quân Hoa Kỳ phục vụ Thủy quân lục chiến trong Chiến tranh Việt Nam. Những người 'lính thủy đánh bộ' có một tên lóng là “grunts” (gầm gừ) và do đó ngài có thêm một 'hỗn danh' là “the grunt padre” (ông cha gầm gừ).
Trong lúc giao tranh, ngài đã đặt sự an toàn của người lính lên trên an toàn cá nhân của mình. Vị linh mục thường xuyên di chuyển giữa những người bị thương và hấp hối trên chiến trường để hỗ trợ y tế, an ủi và ban các phép bí tích cuối cùng.
Ngài hy sinh trên chiến trường ngày 4 tháng 9 năm 1967 trong khi che chắn cho một người lính trước hỏa lực súng máy của đối phương.
Năm 2006, Bộ Phong Thánh đã tuyên bố ngài là Tôi tớ Đức Chúa Trời, là bước đầu tiên để có thể được phong chân phước và phong thánh.
'Father Capodanno Guild' (Hiệp hội Cha Capodanno), một hiệp hội Công Giáo tư nhân thúc đẩy tiến trình phong thánh cho ngài, cũng phản đối khuyến nghị của các nhà tư vấn.
Hiệp hội cho biết trên trang web của mình vào ngày 8 tháng 8. “Không đúng những gì chúng tôi đã thỉnh nguyện”, quyết định này không “kết thúc cuộc hành trình của chúng tôi”.
“Nhiều tiến trình khác cũng đã từng phải vật lộn ở Rome,” hiệp hội nói. "Chúng ta hãy cầu nguyện cho ý muốn của Chúa và trang bị cho mình niềm tin, hy vọng và sự tin cậy."
“Những kết quả sơ khởi (để xin tiếp tục) với các nhà lãnh đạo cuả hội thánh thì rất phấn khởi,” hiệp hội nói.
“Những nhà lãnh đạo đã trả lời rằng khả năng tiến lên phiá trước là tốt và cần được theo đuổi thêm.”
Các chuyên gia tư vấn thần học cũng đã viết thư riêng cho Tiến sĩ Nicola Gori, là cáo thỉnh viên của Cha Capodanno để trình bày những quan tâm cuả họ.
Hiệp hội 'Father Capodanno Guild' đã tóm tắt những mối quan tâm này và đề xuất các giải đáp.
Một nhà tư vấn bày tỏ lo ngại rằng các nguyên nhân chủ yếu tập trung vào năm cuối cùng trong cuộc đời của Cha Capodanno mà có ít bằng chứng về sự phát triển tâm linh của ngài trước đó. Nhưng Hiệp Hội cho biết sự chú trọng này là thích hợp vì đề nghị phong chân phước là dựa vào tiêu chuẩn vị linh mục đã hiến tặng mạng sống của mình.
Đối với một nhà tư vấn khác, thì cái việc mà nhà dòng Maryknoll đã không là 'người' đề xuất nguyên nhân của Cha Capodanno là một vấn đề đáng nghi ngại. Về điều này, Hiệp hội trả lời rằng Tổng Giáo phận Tuyên úy là phía phải chịu trách nhiệm vì sự việc đó liên hệ tới một trong những tuyên úy của chính mình. “Dòng Maryknoll hiện cũng đang hỗ trợ những nỗ lực của chúng tôi,” Hiệp hội nói.
Một mối quan tâm khác về việc vị linh mục “tỉ mỉ về ngoại hình của mình” đã dẫn đến một lời giải thích khác: “Điều này phản ánh mạnh mẽ cái giá trị cuả một gia đình Ý mà ngài lớn lên và được tăng cường bởi truyền thống chỉnh tề cuả Hải quân và Thủy quân lục chiến. Nó không phải là dấu hiệu của sự kiêu ngạo tội lỗi ”.
Một nhà tư vấn viết: “Với các hành động quân sự đang diễn ra trên thế giới ngày nay (hãy nghĩ đến Ukraine), thì việc nâng cao một người nào đó từ quân đội để tôn kính có thể không phù hợp với Giáo hội của chúng ta.
Về điều này, Hiệp hội trả lời: “Không ai thích chiến tranh, dù là những người phục vụ đất nước trong quân ngũ. Một trong những điều quan trọng nhất đối với những người nam và nữ trong quân đội là được tiếp cận với các Bí tích sau cùng. Các tuyên úy của chúng ta đã tự hiến mình một cách vô vị lợi để cung cấp các Bí tích này. Đức Thánh Cha Phanxicô cũng khuyến khích mạnh mẽ rằng các linh mục tuyên úy phải luôn luôn sẵn sàng phục vụ cho binh lính ”.
Nếu kháng cáo về quyết định của các nhà tư vấn được giải toả, thì sẽ có cơ hội để nộp thêm bằng chứng cho nguyên nhân phong chân phước cho Cha Capodanno.
Tổng Giáo Phận Tuyên úy Quân đội đã lên lịch tổ chức một Thánh Lễ tưởng niệm Cha Capodanno vào ngày 6 tháng 9 tại Nhà thờ Crypt (dưới hầm) của Vương cung thánh đường Quốc gia Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội ở Washington, DC