Việc Đức Phanxicô sa thải Hồng Y Becciu, một trong những Hồng Y được ngài sủng ái, vì tham nhũng, đang gây xôn xao dư luận, vui hơn buồn nhiều lắm. Nó khiến người ta kết luận rằng cuộc cải tổ tài chánh của Vatican do Đức Phanxicô khởi xướng và Đức Hồng Y Pell thực thi đã có kết quả cụ thể.



Rocco Palmo là người lưu ý đến khía cạnh “bi đát” của việc sa thải lần này khi gợi lại câu trả lời của Đức Phanxicô cho câu hỏi của tờ báo La Nación ở Argentina năm 2016 rằng một chìa khóa trong phong thái cai quản của ngài là “tôi không chém đầu ai cả. Tôi không bao giờ thích làm thế”. Nhưng lần này, ngài quả đã “chém đầu” người ngài vẫn tin tưởng hết mình lâu nay, Hồng Y Becciu.

Thực thế, theo Gerard O’Connell của tạp chí America, trong cuộc họp báo do ông triệu tập ngày 24 tháng 9, Hồng Y Becciu cho các ký giả hay: trong buổi yết kiến bình thường lúc 6 giờ 02 chiều, vừa gặp nhau, Đức Phanxicô đã làm ông chưng hửng khi thẳng thừng nói rằng “tôi không tin anh nữa!” vì “tội biển thủ” dựa vào phán kết của các thẩm phán.

Bất chấp các giải thích của Becciu, Đức Phanxicô vẫn yêu cầu ông từ chức bộ trưởng Bộ Phong Thánh và từ bỏ các quyền lợi gắn liền với tước Hồng Y.

Tạp chí Crux thì cho hay trong một cuộc họp báo ứng khẩu, một ngày sau khi bị sa thải, Hồng Y Becciu cho rằng mình vô tội và sẽ chứng minh sự vô tội này nếu có cơ hội.

Hồng Y Becciu cho hay “Đức Thánh Cha bảo tôi rằng tôi ban ân huệ cho anh em tôi và các công ty của họ bằng tiền của Phủ Quốc Vụ Khanh”.

Tiền ấy là tiền của Quĩ “Đồng Xu Thánh Phêrô” do Phủ Quốc Vụ Khanh quản lý. Quĩ này do tiền quyên góp hàng năm khắp thế giới Công Giáo để trợ giúp Đức Thánh Cha trong các hoạt động của ngài, nhất là các hoạt động bác ái.

Theo tạp chí America, Đức Giáo Hoàng giải thích cho Hồng Y Becciu rằng “các thẩm phán của Vatican, dựa vào một cuộc điều tra của cơ quan Bảo vệ Tài Chánh Ý Đại Lợi, đã thông tri cho ngài hay: Hồng Y Becciu đã phạm ‘tội biển thủ’. Theo các thẩm phán, tội này phạm lúc Hồng Y đang giữ chức ‘Phó tại Phủ Quốc Vụ Khanh’ hay chánh văn phòng, khi ông chuyển 100,000 euros từ qũy của Phủ Quốc Vụ Khanh qua cơ quan Caritas ở giáo phận nhà Ozieri ở Sardinia vì lợi ích của một hợp tác xã có liên hệ với Caritas...

Điều rắc rối là em trai Hồng Y là chủ tịch của hợp tác xã đó. Thành thử tội danh là biển thủ và tạo ân huệ cho một thành viên của gia đình mình. Như trên đã nói, Hồng Y giải thích cho Đức Giáo Hoàng hay: tiền ấy không phải gửi cho em trai ông, mà cho công trình của Caritas. Đức Giáo Hoàng “không mua” giải thích ấy.

Hồng Y Becciu sau đó, cho báo chí hay ông tin có sự hiểu lầm về khoản chuyển ngân 100,000 euros nói trên. Vả lại, ông chưa bao giờ được cơ quan Bảo Vệ Tài Chánh Ý Đại Lợi hay các thẩm phán Vatican chất vấn về khoản chuyển ngân này. Đàng khác, sau khi gặp Đức Giáo Hoàng, ông gọi điện thoại cho em trai và Giám Mục Ozieri, cả hai xác nhận số tiền 100,000 euros đó vẫn còn trong trương mục của Caritas, chưa trao cho hợp tác xã. “Tiền bạc còn đó, mọi sự đều có tài liệu”.

Theo tạp chí America, thực ra về Hồng Y Becciu, còn nhiều chuyện khác chưa được công khai hóa: vụ mua bất động sản ở London; vụ dùng ảnh hưởng khiến Hội Đồng Giám Mục Ý cấp trợ khoản 300,000 euros cho cùng hợp tác xã nói trên ở Sardinia; cho em trai được hợp đồng tái trang bị tòa sứ thần Tòa Thánh ở Angola và Cuba lúc Hồng Y làm sứ thần ở những nơi đó; và những vụ cản trở Đức Hồng Y Pell thực thi cuộc cải tổ tài chánh của Tòa Thánh, một việc sẽ có nhiều hệ lụy vang dội không những ở Vatican mà còn ở Tiểu Bang Victoria, Úc, với một ông Thủ Hiến thù nghịch Đức Hồng Y Pell ra mặt, sau khi Đức Hồng Y Pell được trắng án.

Tạp chí Crux tường thuật rằng Hồng Y Becciu rất “‘ngỡ ngàng’ trước các biến cố 24 giờ qua, nói rằng cho đến hôm thứ Năm, ‘tôi cảm thấy như là một người bạn của Đức Giáo Hoàng’”.

Nên đó quả “là một cú đấm đối với tôi và gia đình tôi, người dân của thành phố tôi”. Ông nhấn mạnh ông không bao giờ “ăn cắp một đồng xu”, do đó, “sự thật sẽ đến”.

Theo Crux, hệ lụy của việc sa thải này là Hồng Y Becciu sẽ không chủ tọa nghi thức phong chân phúc cho Mẹ Maria Luigia Velotti ngày 26 tháng 9 tại Naples. Nghi thức này sẽ do Đức Tổng Giám Mục của Naples, Đức Hồng Y Crescenzio Sepe, chủ tọa.

Còn về Hội Hiệp Sĩ Malta, người ta không biết chuyện gì sẽ xẩy tới. Tháng Hai năm 2017, Becciu được Đức Phanxicô cử làm đặc sứ để giám sát cuộc cải tổ Hội này và hiến pháp của nó sau một cuộc tranh chấp nội bộ dẫn đến việc từ chức của Đại Hiệp Sĩ. Hội này dự trù sẽ có cuộc bầu cử tân Đại Hiệp Sĩ vào tháng 11 sau cái chết của vị lãnh đạo mới nhất, Fra’ Giacomo Dalla Torre, vào tháng Tư.

Trong khi đó, theo tạp chí Crux, trong một tuyên bố, gia đình Becciu cho biết các phúc trình về sai trái tài chính liên quan tới các người thân của họ đều “không có cơ sở và sai lạc một cách ác ý, nhất là các phúc trình, tưởng tượng và không có bằng chứng, liên quan tới các khoản cho là quyên góp của quĩ Đồng Xu Thánh Phêrô và được chuyển cho các thành viên của gia đình Hồng Y hay cho các thực thể tư được gán cho một số họ”.

Bản tuyên bố viết “không khoản tiền nào đã được Đồng Xu Thánh Phêrô chi trả, cũng không có sự can thiệp nào được minh chứng cho các việc làm khác hơn là việc làm bác ái đã đến với giáo phận Ozieri, Caritas giáo phận và qua nó, tới Hợp Tác Xã Spes”. Thành thử các lời đồn thổi “là sai lạc và do đó là vu khống, xúc phạm và hạ nhân phẩm”.