Biết ơn Chúa, Cảm ơn nhau

(Bài nói chuyện với các Đan nữ Carmel Phú Cường)

Tất cả chúng ta, từ tấm bé, bất kể nơi nhà thờ, nhà riêng, trong lớp học, ngoài đường, ngoài phố…, ai cũng từng được dạy, được học, được nghe, được thấy những lời hay hành động tuy ngắn gọn nhưng vô cùng đẹp và thiết thực: “Xin làm ơn...”, “Xin thứ lỗi...”, “Xin cám ơn...”. Có thể nói, chúng là những ngôn từ, những hành động giúp mở ra cho một cuộc sống mang xã hội tính của con người.

Và một trong ba lời cần thiết ấy, có lẽ lời “cám ơn” được dùng nhiều nhất. Nó cũng là chiếc chìa khóa mở được nhiều “cánh cửa đời” nhất cho các tương quan dù là cá nhân với cá nhân, cá nhân với cộng đồng, hay tập thể dành cho nhau.

I. CÁM ƠN NHAU.

Bâng khuân giữa tiếc trời dịu mát của những ngày cuối năm, với nhiều bông hoa rực rỡ, nhiều hàng quán, nhiều quà tặng trao gởi cho nhau, đều được trưng bày sặc sỡ, đẹp mắt, chúng ta nói với nhau về hai tiếng cám ơn mà mình dâng lên Thiên Chúa và dành cho nhau.

Lòng biết ơn chính là món quà đẹp nhất, ý nghĩa nhất, lung linh nhất, làm vui lòng nhất mà chúng ta có thể gởi trao. Bởi dù món quà vật chất có đẹp, nhưng không được trao tặng khởi đi từ lòng biết ơn, mà chỉ là bổn phận phải làm, chỉ là sự che đậy trá hình, chỉ là thái độ lợi dụng, chỉ là sự trục lợi, chỉ là hình thức thuần túy…, chúng không còn ý nghĩa, lắm khi còn xúc phạm nhau, tạo thêm cho xã hội, vốn quá nhiều hỗn tạp, sự giả trá lên ngôi…

Những ngày cuối năm, chuẩn bị cho thời điểm vào đầu năm mới thiêng liêng này, là Kitô hữu, chúng ta trao cho nhau món quà đẹp nhất, đó là lời cám ơn chân thành dành cho tất cả những ai đang cận kề bên ta từng ngày.

Cám ơn là bước sơ đẳng cho thấy một người có thể “biết người, biết ta”. Khi nhận ra mình, nhận ra người để có thể nói lời cám ơn, xa hơn, cưu mang lòng biết ơn, cho thấy giá trị làm người của chính người đó. Họ được xem là có nhân cách, là người tế nhị, dễ mến…

“Lòng biết ơn là trí nhớ của trái tim”. Chắc chắn lòng biết ơn phải phát xuấn từ trái tim của một con người nhân hậu, khoan dung, luôn nghĩ đến người khác. Biết ơn là tình cảm của người thọ ơn dành cho người làm ơn. Đó cũng chắc chắn là người có nền tảng sống, có giáo dục.

Rất tiếc, lòng biết ơn lẽ ra phải là tình cảm rất bình thường của đời sống, thì lại trở nên khang hiếm. Người ta nhận ơn của nhau thì nhiều, nhưng biết ơn nhau thì lại chẳng bao nhiêu.
Không ai tự nhiên mà sinh ra, lớn lên, rồi thành nhân, thành danh. Từng giây phút trong đời, ta đều có những tương quan. Mỗi tương quan, tùy theo từng dạng thức mà chúng có thể cho ta cuộc sống, cho ta sự sống, cho ta nghị lực sống, cho ta tình yêu sống, cho ta vốn sống, và cho ta thành người sống đúng nghĩa là người.

Bởi những gì ta đang có hôm nay, đâu phải do một mình ta mà có. Vì thế, lòng biết ơn mang giá trị nhân văn sâu sắc, là cái hồn của cuộc đời.

Một thời, trên các trang báo, người ta nói đến người thanh niên Thái Lan tên là Klanarong Srisakul. Anh được hàng triệu người trên thế giới biết đến, vì trong lễ tốt nghiệp, anh vận nguyên lễ phục của Đại học Chualongkorn danh tiếng nhất nước, tìm người cha của mình và quỳ sấp mặt sát đất lạy ông bên chiếc xe tải đầy rác bẩn. Anh bày tỏ lòng biết ơn với người cha mới chỉ học hết lớp bốn, nhưng đã dành cả cuộc đời để nuôi dạy anh.

Trên trang cá nhân, Klanarong Srisakul tâm sự, cha anh là một người lái xe chở rác. Khi còn là một đứa trẻ, anh đã từng xấu hổ về người cha lam lũ của mình. Nhiều lần, Klanarong Srisakul tự hỏi tại sao cha mình không mặc đồng phục đẹp, như đồng phục của cảnh sát hay quân đội giống những người cha khác…

Thủi thủi bên nhau, đùm bọc lấy nhau, hai cha con cùng chung một giấc mơ. Cha anh chỉ học đến lớp bốn, vì thế ước mơ lớn nhất của ông là con ông được đi học. “Ông nói với tôi rằng, gia đình tôi chẳng có bất cứ tài sản gì, nhưng ông có thể cho tôi đi học. Tôi muốn trở thành một người lính, nhưng tôi đã không vượt qua kỳ thi đầu vào. Tôi phát hiện ra rằng, cha tôi đã khóc thầm”…
Những giọt nước mắt của người cha lam lũ, đáng thương, đáng quý đã dồn quyết tâm, giúp chàng trai vượt mọi trở ngại. Anh đã đậu ngành kỹ thuật của trường Chualongkorn, một ngôi trường được xem là một trong một trăm ngôi trường kỹ thuật tốt nhất thế giới. Và hôm nay, anh đã tốt nghiệp…

Chúng ta xót xa, có khi còng đắng lòng, vì có những người không biết quý sự giúp đỡ của bạn bè; có những người hành hạ người sống bên cạnh mình cách tàn bạo; có những người chồng không bao giờ nói lời cám ơn vợ, thậm chí còn bạo hành một cách đáng lên án đối với vợ mình; có những người vợ không nhận biết công khó của chồng và cũng có bao nhiêu đứa con không biết nghĩ đến công ơn cha mẹ…

Người thọ ơn mà không nói lời cảm ơn, không biết ơn, không bày tỏ lòng biết ơn, không những khiến người làm ơn buồn và thất vọng, nhưng cũng nói lên sự thiếu trưởng thành của chính người đó. Để không bị xem là người vong ơn và không trưởng thành, trong đời sống hằng ngày, chúng ta cần ghi nhận công ơn của người xung quanh.

Bày tỏ lòng biết ơn là cách ta thiết lập một cuộc sống chung yên bình, dễ cảm thông, dễ tha thứ, dễ đón nhận nhau…

Tôi muốn nói lời cám ơn quý chị em. Tôi được đến đây và luôn cảm thấy thoải mái, lại còn được ngồi đây thường xuyên để nói chuyện với cả nhà. Đó là danh dự mà nhà dòng ban cho tôi.
Tôi cám ơn từng thức ăn, thức uống mà mỗi lần tôi đến, cả nhà chuẩn bị cho tôi. Tôi cám ơn những món quà, từng lời động viên, lời hỏi thăm, cám ơn từng sự quan tâm, lo lắng, từng sự tiếp đón… mà mọi người ở đây trao cho tôi.

Đặc biệt, tôi cám ơn nhiều về biết bao nhiêu lời chuyển cầu quý chị em dâng lên Thiên Chúa mà tôi được hưởng nhờ. Tôi cám ơn nhiều, nhiều lắm. Không thể kể hết được, tôi chỉ xin nói gọn mấy tiếng trên môi, nhưng gói cả tấm lòng mình: Cám ơn các chị em!

II. NHẬN RA CHÚA LUÔN HIỆN DIỆN.

Hãy ý thức Chúa luôn hiện diện. Và ý thức sự hiện diện của Chúa phủ đầy yêu thương để sống lòng biết ơn với Chúa.

“Ta đã dẫn các ngươi bốn mươi năm trong sa mạc, mà áo các ngươi mặc đã không rách, dép chân các ngươi đi đã không mòn. Của ăn các ngươi không phải là bánh, thức uống các ngươi không phải là rượu và đồ uống có men, để các ngươi biết rằng Ta là Đức Chúa, Thiên Chúa của các ngươi” (Đnl 29, 4-5).

“Hãy nghe tiếng Ta thì Ta sẽ là Thiên Chúa các ngươi, các ngươi sẽ là dân của Ta. Hãy bước theo mọi đường lối Ta truyền dạy, để các ngươi được hạnh phúc” (Gr 7, 23).
“Từ ngày cha ông chúng ra khỏi đất Aicập tới nay, ngày này qua ngày khác, Ta không ngừng sai tất cả các tôi tớ của Ta là các ngôn sứ đến với chúng” (Gr 7, 25).
“Anh em là giống nòi được tuyển chọn, là hàng tư tế vương giã, là dâng thánh, dân riêng của Thiên Chúa, để loan truyền những kỳ công của Người, Đấng đã gọi anh em ra khỏi miền u tối, vào nơi đầy ánh sáng diệu huyền” (1Pr 3, 9).
“Đừng sợ! Ta là Đầu và là Cuối. Ta là Đấng Hằng Sống, Ta đã chết, và nay Ta sống đến muôn thuở muôn đời; Ta giữ chìa khoá của Tử thần và âm phủ” (Kh 1, 17-18).

Những lời đầy yêu thương, an ủi như thế, chúng ta vô cùng dễ dàng tìm thấy trong cả cuốn Thánh Kinh, bất kể Cựu hay Tân Ước.
Từ ngàn xưa, Thiên Chúa đã là Thiên Chúa thích hiện diện. Người ở cùng chúng ta. Người kêu gọi chúng ta. Người tuyển chọn chúng ta. Người sống trong chúng ta. Người dắt dìu chúng ta. Người che chở chúng ta. Người thánh hiến chúng ta. Người không ngừng cứu độ chúng ta…

Không thể kể hết mọi điều Thiên Chúa, vì lòng xót thương, luôn ham thích hiện diện và giáng mọi ơn, trao mọi tặng phẩm trên cuộc đời mỗi con người.
Suy niệm và cảm nhận Lời Thiên Chúa, để ngày qua ngày, chúng ta sống mầu nhiệm tình yêu của Chúa bằng cách ý thức luôn, Chúa đang hiện diện.
Nơi chúng ta, dù bất kỳ tình trạng nào: phức tạp nhất, kịch tính nhất, hay thoải mái nhất, vui tươi nhất, Chúa luôn có đó, luôn ân cần, luôn từ tâm, luôn thông chia, luôn đôn hậu, luôn là “khiên che thuẫn đỡ” (Tv 91, 4).

Thấy Chúa luôn hiện diện để trong thương đau sẽ không ngã lòng; trong vui tươi không quên nhiệm vụ; trong từng ngày lặng lẽ trôi sẽ thấy niềm vui phục vụ; trong sự bị hiểu lầm, luôn trọn niềm tín thác; trong khi bị chống đối, sẽ nhận ra khuôn mặt dịu dàng của Chúa; trong cám dỗ sẽ chống trả vững vàng; trong sự bị đốn ngã do tội, sẽ mạnh mẽ đứng lên; trong mọi cái nhìn sẽ là những cái nhìn thánh thiện; trong mọi bận bịu sẽ tận hưởng niềm vui dâng hiến; trong lúc giải lao sẽ nhận ra ơn Chúa phủ đầy; trong giờ cầu nguyện sẽ thêm yêu mến; trong giờ làm việc sẽ thêm hăng say; trong nỗi đơn côi sẽ nhận ra Chúa đồng hành; trong bệnh tật sẽ thấy Chúa là sức sống; trong những thổn thức giữa những bi – hài của cuộc đời sẽ cảm nhận tình yêu quan phòng của Chúa…

Cảm nhận Chúa hiện diện để thấy lòng thương xót của Chúa dành cho chúng ta lớn không thể nói hết.“Mầu nhiệm của lòng thương xót đã thay đổi tận gốc số phận của nhân loại” là lời của bài giảng nhân lễ kính Lòng Chúa thương xót năm 2011, của Đức Gioan Phaolô II, đã chứng minh: Lòng thương xót của Chúa là một quyền năng vô bờ của tình yêu mà Thiên Chúa dành cho con người, để con người cứng cát vượt thoát mọi rào cản, nhằm nâng số phận của mình đi lên phía Thiên Chúa. “Số phận”, bởi đó, “đã thay đổi tận gốc.

Hãy ý thức Chúa luôn hiện diện. Hãy sống niềm vui Chúa hiện diện. Nhờ đó, cuộc đời ta, từng giây, từng phút, sẽ chạm đến lòng Chúa, sẽ tận hưởng tình yêu của Chúa, sẽ sở hữu lòng thương xót vô biên của Chúa, sẽ hòa nhập nơi trái tim giàu nhân nghĩa của Chúa, nhờ đó, ta được Chúa thay đổi số phận của ta.

Ý thức Chúa hiện diện là cách sống lòng biết ơn Chúa. Thấy Chúa hiện diện từng giây phút của đời mình, ta sẽ sợ và tránh xa mọi nguy hiểm cướp mất sự sống của linh hồn. Biết Chúa luôn bên ta, ta sẽ không dám có bất cứ một mảy may, dù là suy nghĩ hay hành động phản bội lòng yêu thương của Người.

Hãy đọc lại Thánh vịnh 32, để chúng ta hòa cùng mạc khải của Chúa nơi lời Thánh vịnh mà cảm tạ Chúa. Nhất là trong thời điểm chuẩn bị vào năm mới, lời Thánh vịnh càng là động lực thúc đẩy ta thường xuyên tạ ơn Chúa.

Người công chính, hãy reo hò mừng Chúa,
kẻ ngay lành, nào cất tiếng ngợi khen.
Tạ ơn Chúa, gieo vạn tiếng đàn cầm,
kính mừng Người, gảy muôn cung đàn sắt.
Nào dâng Chúa một khúc tân ca,
rập tiếng hoan hô, nhã nhạc vang lừng.
Vì lời Chúa phán quả là ngay thẳng,
mọi việc Chúa làm đều đáng cậy tin...
Lòng mỗi người, chính Chúa dựng nên,
việc họ làm, Chúa thông suốt cả…
Chúa để mắt trông nom người kính sợ Chúa,
kẻ trông cậy vào lòng Chúa yêu thương,
hầu cứu họ khỏi tay thần chết
và nuôi sống trong buổi cơ hàn.

Tạ ơn Chúa ngày cuối năm.