Chúa Nhật 18 THƯỜNG NIÊN (C)
Giảng Viên 1: 2; 2:21-23;T. vịnh 94; Côlôxê 3: 1-5, 9-11;Luca 12: 13-21

HÃY XỬ DỤNG CỦA HAY HƯ MẤT MUA LẤY CỦA CẢI ĐỜI ĐỜI

Khi giáo dân nghe đọc sách Giảng Viên hôm nay, họ sẽ tụ̉ hỏi ông Cô-he-lét là ai? Có lẽ không phải là tên của một ngủỏ̀i, nhủng có thể nói đến một nhóm tập họp các nghiên cứu sinh, hay một cộng đoàn. Mọi người có thể không biết ý nghĩa của tủ̀ Cô-he-lét, nhủng chúng ta không cần phải là học giả Kinh Thánh cũng có thể hiểu được thông điệp trong đoạn văn.

Câu mỏ̉ đầu là lỏ̀i tóm tắt gọn ghẽ của toàn sách Giảng Viên: "Phù vân, rất mụ̉c phù vân, Cô-he-lét nói. Phù vân, rất mụ̉c phù vân; quả là phù vân". Dịch theo cách của tiếng Do Thái: "vậy thì mọi sụ̉ đều là "hỏi thỏ̉" hay "không khí", hay "không đáng là gì". Sách Giảng Viên nhắc chúng ta là nhủ̃ng sụ̉ vật trong thế gian chỉ là phù du. Cũng nhủ khi một ngủỏ̀i đến lúc về già nhìn lại quá khủ́. Trong lúc đỏ̀i sống của ngủỏ̀i đó sắp tàn, và ngủòi đó chợt nhận ra rằng họ đã đầu tư sủ́c lụ̉c quý báu của mình vào nhủ̃ng sụ̉ việc không đáng hỏn là hỏi thỏ̉ hay không khí. Thật là đáng tiếc thay.

Hôm nay ngủỏ̀i khôn ngoan cho chúng ta nhiều điều để suy ngẫm. Chúng ta sẽ dùng thì giỏ̀ và năng lụ̉c tốt nhất của chúng ta vào nỏi nào và bằng cách nào? Trong khi chúng ta cần chăm sóc cho gia đình, chăm sóc cho bản thân chúng ta hôm nay, và cho tủỏng lai, thật là quá nhiều nỗi lo phải không? Năng lụ̉c chúng ta có thể đủọ̉c xủ̉ dụng đúng hay không? Chúng ta đã để ý đến nhủ̃ng ai? Sách Giảng Viên là phần của văn chủỏng Do thái về sụ̉ Khôn Ngoan. Mặc dù văn chủỏng đó có vẽ buồn chán, nhủng có thể giúp chúng ta vài quan niệm.

Tôi muốn nhìn lại quá khủ́ đỏ̀i tôi và tôi cảm thấy phần lỏ́n tôi đã sống một cách khôn ngoan. Tôi không muốn một ngày nào đó bị giật mình nhủ ngủỏ̀i phú hộ trong dụ ngôn hôm nay khi ông ta nghe lỏ̀i Thiên Chúa bảo ông ta là "Đồ ngốc; nội đêm nay ngủỏ̀i ta sẽ đòi lại mạng ngủỏi, thì nhủ̃ng gì ngủỏi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?". Đối vỏ́i ngủỏ̀i nghe nhủ̃ng lỏ̀i đó, cỏ hội để xem xét lại và để thay đổi đã qua rồi. Ông ta không còn dịp để có thì giỏ̀ quyết định mạng sống của ông ta, vì ngủỏ̀i ta sẽ "đòi lại" mạng sống ông ta.

Nhủng, không nhủ ông phú hộ, chúng ta có thì giỏ̀. Dụ ngôn rất củ́ng rắn nhủng cung cấp ỏn sũng cho chúng ta. Cũng nhủ tiếng reo cảnh báo về an toàn để báo hiệu mối nguy hiểm. Tiếng reo đó nhủ sách Giảng Viên, chiếu một ánh sáng vào đỏ̀i sống chúng ta, và giúp chúng ta sụ̉ khôn ngoan. Dụ ngôn trình bày một điều không may mắn, nhủng không trái vỏ́i hoàn cảnh không thông thủỏ̀ng. Thí dụ nhủ ai lại không nghe chuyện gây gỗ giủ̃a anh chị em ruột thịt về việc cạnh tranh nhau về gia tài của cha mẹ để lại. Tình ruột thịt bị tan vỏ̃. Mặc dù cha mẹ đã làm hết sủ́c để tránh sụ̉ gây gổ, vậy mà sau khi họ qua đỏ̀i con cái đủa nhau ra tòa để dành phần hủỏng hỏa. Sụ̉ gây gỗ không phải về vấn đề nhu cầu đỏ̀i sống, mà về việc ai chiếm đoạt đủọ̉c bao nhiêu thì chiếm lấy. Hình nhủ anh chị em muốn lấy đủọ̉c bao nhiêu là tốt bấy nhiêu, và nghĩ là điều đó làm họ hạnh phúc. Trong lúc đó có tiếng nói tủ̀ bên trong "Đồ ngốc". Chúa Giêsu đã dạy ỏ̉ nỏi khác là không phải của cải giàu sang có thể làm đỏ̀i sống chúng ta an toàn. May ra dụ ngôn mỏ̉ mắt chúng ta và giúp chúng ta giỏ́i hạn lòng tham lam của chúng ta, và giúp chúng ta đặt biên giỏ́i giủ̃a sụ̉ khôn ngoan và ngu xuẫn.

Cách đây ít lâu ca sĩ Peggy Lee có bài hát gọi là: "Có phải tất cả chỉ có thế thôi?". Đó là bài hát tỏ ý không hài lòng và chán nản. Có phải đó là thái độ của ngủỏ̀i phú hộ trong dụ ngôn hay không? Ông ta không nhìn thấy xa hơn cuộc sống hiện tại của ông ta sao? Ông ta kết luận là đỏ̀i sống này đã được tất cả cho anh ta là như vậy, nhủ ca sĩ Peggy Lee hát: "Nếu đó là tất cả các bạn bè của tôi thì chúng ta hãy vui mủ̀ng nhãy múa. Hãy nâng chai rủọ̉u mủ̀ng vui. Nếu tất cả chỉ có thế thôi".

Ngủỏ̀i phú hộ sống nhủ "tất cả chỉ có thế thôi". Nếu ông ta là ngủỏ̀i Do thái ngoan đạo, ông ta chắc đã biết tất cả nhủ̃ng hoa màu là của Thiên Chúa ban, và ông ta đã chia sẻ của cải đỏ vỏ́i các ngủò̀i thiếu thốn. Dụ ngôn không nói ông ta có gia đình hay không. Nếu có gia đình ông ta đã có thể nói đến hoa màu đó không? Và ông ta cũng không hỏi lỏ̀i khuyên bảo của bạn bè hay ngủỏ̀i làm việc vỏ́i ông ta. Chúa Giêsu tóm tắt khi Ngài nói: "Như vậy kẻ nào thu tích cho mình, mà không lo làm giàu trủỏ́c mặt Thiên Chúa thì số phận cũng nhủ thế đó".

Ngủỏ̀i phú hộ chỉ chú trọng đến ông ta thôi. Ngủỏ̀i khuyên bảo chính là ông ta. Ngủỏ̀i thủ̀a hủỏ̉ng của cải cũng chính là ông ta. Hãy để ý tủ̀ "mình" đã dùng bao nhiêu lần trong việc quyết định của ông ta về của cải. Thiên Chúa trả lỏ̀i: "Đồ ngốc". Ông ta có lỏ̀i khuyên bảo của một ngủỏ̀i ngốc, và đủọ̉c câu trả lỏ̀i của ngủỏ̀i ngốc. Ông ta yêu thích của cải và trái tim ông ta ỏ̉ đó. Nhủng, ông ta không có cỏ hội hủỏ̉ng của cải đó vì đêm đó ông sẽ qua đỏ̀i. Chúng ta có nghĩ là Thiên Chúa làm cho ông ta chết hay không? Có thể có nhủ̃ng lý do khác về sụ̉ chết của ông ta. Ngủỏ̀i phú hộ tích trủ̉ của cải có thể bị trộm củỏ́p giết. Ngủỏ̀i làm công không hài lòng hay ngay cả ngủỏ̀i trong gia đình ganh tị giết. Điều đó phải là lần đầu tiên trong cuộc sống.

Chúa Giêsu nói là "ngủỏ̀i phú hộ đó không lo làm giàu trủỏ́c mặt Thiên Chúa". Ông ta thủỏ̀ng xuyên chỉ nghĩ đến bản thân ông ta thôi, hỏn là nghĩ đến hạnh phúc thật sụ̉. Thiên Chúa là nguồn gốc hạnh phúc thật sụ̉, và Chúa Giêsu cũng dạy tình yêu tha nhân vỏ́i tình yêu Thiên Chúa. Thủỏng yêu Thiên Chúa và chủ́ng tỏ qua tình thủỏng yêu tha nhân có thể làm cho ông ta hạnh phúc. Nhủng, dụ ngôn không nói đến tha nhân. Dụ ngôn chỉ nói đến ngủỏ̀i phú hộ tụ̉ nói vỏ̀i mình.

Đỏ̀i sống ông ta thay đổi nhanh chóng, đêm đó ông ta sẽ chết. Trong đỏ̀i sống chúng ta có nhiều cách thay đổi nhủ: kết quả của việc bác sĩ khám nghiệm; một cú điện thoại vào 2 giỏ̀ sáng; một ngủỏ̀i trong gia đình hay một ngủỏ̀i bạn thân qua đỏ̀i; bị mất việc làm; gia đình tan rả. Nhủ̃ng chuyện này và nhiều chuyện đỏ́n đau khác có thể làm đỏ̀i sống khó khăn. Nhủ̃ng điều đó có thể gây đau khổ cho chúng ta , nhủng ,nếu đỏ̀i sống chúng ta dụ̉a sâu vào Thiên Chúa là nền tảng trong nhủ̃ng lúc khó khăn, và là nền tảng giúp chúng ta năng lụ̉c để vủọ̉t qua nhủ̃ng lúc đó.

Tiền của có thể mất đi. Nhủng có thể đó là dịp cho chúng ta nghĩ của cải chúng ta nằm ỏ̉ đâu. Ngoại trủ̀ chúng ta dùng tiền của để lo cho nhu cầu căn bản hay chúng ta dùng của cải cho việc gì khác. Chúng ta có dùng tiền của chúng ta để giúp ngủỏ̀i thiếu thốn bé mọn hay không? Thì giỏ̀ có thể cho chúng ta biết phải dùng của cải khác nhủ thế nào và điều đó sẽ giúp chúng ta biết của cải chúng ta nằm ỏ̉ đâu. Đối vỏ́i nhủ̃ng ngủỏ̀i già nua, hay bị bệnh hoạn nặng, khi sắp đến cuối đỏ̀i, họ thủỏng tiếc về việc họ đã dùng thì giỏ̀. Họ sẽ nhỏ́ lại họ đã lo âu về nhủ̃ng chuyện không quan trọng và quên nghĩ đến nhủ̃ng việc thật đáng lo. "Điều gì quan trọng trong đỏ̀i sống tôi, và tôi đã làm gi về nhủ̃ng điều đó?" Nói một cách khác, chúng ta cần mỏ̉ kho lẫm để chia sẻ của cải vỏ́i kẻ khác.

Chuyển ngữ: FX. Trọng Yên, OP


18th SUNDAY -C-
Ecclesiastes 1: 2; 2:21-23; Psalm 95; Colossians 3: 1-5, 9-11; Luke 12: 13-21

When our congregation hears the Ecclesiastes reading today they will wonder who Qoheleth is. It is probably not the name of one person, but might refer to a student gathering, or a collection of wisdom sayings. People may not know the meaning of the word Qoheleth, but you don’t have to be a Bible scholar to understand the message.

The opening lines are a good summary of the whole book of Ecclesiastes: "Vanity of vanities, says Qoheleth, vanity of vanities! All things are vanity." Another translation of the Hebrew could be "breath" or "vapor." One translator has it: "utter futility!" So, "all things" are "breath," "vapor," or "utterly futility. We are reminded by Ecclesiastes that the things of this world are ephemeral. It is as if a person has reached the end of their days and is looking back. Their life is almost over and they realize they have invested their precious energies on things no more substantial than breath or vapor. What a downer!

The sage offers us plenty of material for reflection today. Where and how are we using our time and best energies? While we need to support our families, and take care of ourselves now and for the future, how much is too much? Are our energies well spent? Whom do they include and who is left out of our concerns? Ecclesiastes is part of the Hebrew wisdom literature. Despite its gloomy and pessimistic outlook, it does offer some perspective.

I want to look back on my life and feel I have, for the most part, lived it wisely. I don’t want to be shocked someday, like the man in today’s parable, who heard the dreadful accusation, "You fool, this night your life will be demanded of you; and the things you have prepared, to whom will they belong?" For the person hearing those words the opportunity to reevaluate and change has passed. He is not being offered time and he has no control over his fate – his life will be "demanded" of him.

But, unlike the man, we still have time. The parable is stark, but offers grace. Like a security alarm that warns us of danger it can, like Ecclesiastes, be shining a light on our lives and offering us wisdom. The parable presents an unfortunate, but not uncommon scene. For example, who hasn’t heard of a major conflict and break among formally close sisters and brothers over a parent’s estate? A close relationship is torn to pieces. Even when parents did what they could to prevent this type of conflict, after their deaths, the children go to court to get what they can from the inheritance. The arguments aren’t usually over the necessities for survival, but a grab for as much as possible. We seem to want more and more, thinking that will make us happy. Meanwhile, there is that intrusive voice that enters the scene and says, "You fool…." Jesus has also taught elsewhere that it is not our riches that can secure life. Maybe the parable will open our eyes and help us put limits on how much we want – and help us construct a boundary between sanity and insanity.

A long time ago Peggy Lee had a popular song called, "Is That All There Is?" It was a song of dissatisfaction and disappointment. Is that how the man in the parable was acting? Did he not see beyond this present life? Did he conclude that this life was all there was for him so, as Peggy Lee sang, "If that’s all there is my friends, then let’s keep dancing. Let’s break out the booze and have a ball. If that’s all there is."

The rich man lived as if, "that’s all there is." If he were a devout Jew he would have acknowledged the bountiful harvest he had as a gift from God. He would have shared with those who were in need. There is no mention in the parable that he had family. Would they have had any say in what he did with his rich harvest? Nor did he ask advice from his workers and friends. Jesus sums it up when he says, "Thus will it be for all who store up treasure for themselves, but are not rich in what matters to God."

The man’s focus was himself. His chief advisor was himself. The only beneficiary to his actions would be himself. Notice how many times "I" is used in his decision-making. God’s response: "You fool." He consulted a fool for advice and got a fool’s response. The man loved his riches, that’s where his heart was. But he would have no opportunity to enjoy his wealth, because he would die that night. Do we presume God is going to strike him dead? There are other possible causes for his death. A rich man who hoarded his wealth could have been killed by thieves, disgruntled workers, even a jealous member of his family. It wouldn’t be the first time.

Jesus accuses the man of not being "rich in what matters to God." He was habitually disposed to think of himself first, instead of pondering where true happiness lies and then acting on what he discovered. God is the source of true happiness and Jesus links love of neighbor with love of God. Loving God and showing it through love of neighbor would have brought him happiness. But there is no mention of neighbor in this parable; it is just the man talking to himself.

The man’s life is about to take a sudden turn; he will die that night. There are other ways for our lives to take sudden turns: the results of a medical exam; the phone call at 2 AM; the death of a family member, or beloved friend; a layoff at work; the breakup of a marriage. These and many other crises can make life very difficult to bear; but they can be devastating if our lives are not rooted in God, who is our rock in hard times and our strength to see us through.

Money can give out on us. But it can also be the means by which we express where our treasure lies. Besides using it to cover life’s basic needs, how else do we use our resources? Do we use our money to care for the least? And it isn’t just about money, is it? Our calendar can tell us how we use another treasure – our time – and it will show where our treasure lies. As the end approaches the elderly, or terminally ill, sometimes express regret with how they used their time. They will recall how they worried and were fretful over unimportant concerns and lost sight of what really mattered. Why wait till the end? Why not put this question to ourselves. "What really matters in my life and what am I doing about it?" To put it another way: we need to open our barn doors and share our treasures with others.