Giải đáp phụng vụ: Mọi linh mục được ban nghi thức làm phép thuộc các Dòng tu.
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.
Hỏi: Câu hỏi này là về "Các nghi thức làm phép riêng” (Benedictiones Propriae) được tìm thấy trong “Nghi lễ Rôma” (Rituale Romanum). Liệu các nghi thức làm phép này, dành cho linh mục thuộc các Dòng tu, được ban một cách hợp lệ bởi bất cứ linh mục Công Giáo nào không, hay chỉ bởi các linh mục của các Dòng tu đặc biệt ấy? Con hỏi câu này trong ánh sáng của huấn thị "Universae Ecclesiae", đặc biệt là số 28. - A. C., Ý.
Đáp: Huấn thị "Universae Ecclesiae" làm sáng tỏ hơn cho Tự sắc "Summorum Pontificum" của Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI.
Huấn thị nói:
"27. Về những gì liên quan các qui định kỷ luật về việc cử hành Thánh lễ, người ta sẽ áp dụng kỷ luật Giáo Hội được ấn định trong Bộ Giáo luật năm 1983.
28. Hơn nữa, do tính chất của luật đặc biệt, Tự sắc Summorum Pontificum bãi bỏ, trong lĩnh vực riêng của nó, các biện pháp luật lệ về các nghi thức thánh thiêng có từ năm 1962 và không phù hợp với các chữ đỏ của các sách phụng vụ có hiệu lực từ năm 1962.
Câu hỏi của độc giả trên đề cập trước hết đến huấn thị năm 1964 "Inter Oecumenici". Xin mời đọc:
"77. Các nghi thức làm phép trong Rituale Romanum, chương IX, đoạn 9, 10, 11, cho đến nay vẫn được dành riêng, có thể được ban bởi bất cứ linh mục nào, ngoại trừ: nghi thức làm phép chuông để sử dụng cho một nhà thờ hay nhà nguyện đã làm phép (đoạn 9, số 11); nghi thức làm phép đá góc của một nhà thờ (đoạn 9, số 16); nghi thức làm phép một nhà thờ hay nhà nguyện mới (đoạn 9, số 17); nghi thức làm phép bàn thờ lưu động (antimensium) (đoạn 9, số 21); nghi thức làm phép nghĩa trang mới (đoạn 9, số 22); phép lành của Đức Thánh Cha (đoạn 10, số 1-3); nghi thức làm phép và dựng chặng đàng Thánh giá (đoạn 11, số 1) dành cho Giám mục".
Cả hai tài liệu đã được phê duyệt bởi một Giáo hoàng và có thẩm quyền pháp lý như nhau. Tuy nhiên, huấn thị "Universae Ecclesiae" nói về sự vi phạm các luật lệ có sau, không tương thích với chữ đỏ của các sách phụng vụ trước đó, chẳng hạn như Rước Lễ trên tay hoặc việc sử dụng các thừa tác viên ngoại thường cho Rước Lễ.
Tuy nhiên, việc bãi bỏ các nghi thức làm phép được dành riêng hình như không rơi vào thể loại này, vì chúng có thể là không bất tương thích với các chữ đỏ. Trong thực tế, những gì được bãi bỏ là một loại đặc quyền hoặc đặc ân dành cho các linh mục của một số Dòng tu.
Sau huấn thị "Inter Oecumenici", bất kỳ linh mục nào có thể, và vẫn còn có thể, thực hiện các nghi thức làm phép ấy trong bất cứ ngôn ngữ nào. Như thế, về pháp lý, hiện nay linh mục có thể làm phép bằng tiếng Anh chẳng hạn, cũng như bằng tiếng Latinh với các công thức trước năm 1962.
Các phép lành được dành riêng gồm có:
Dành cho Dòng Tôi tớ: Làm phép và dựng tượng Đức Mẹ Sầu Bi để tôn vinh Bảy Sự Thương Khó Đức Mẹ; làm phép và cho đeo khăn vai đen của Đức Mẹ Sầu bi, làm phép chuỗi bảy Sự Thương Khó Đức Mẹ.
Dành cho Dòng Ba Ngôi chuộc kẻ làm tôi: làm phép và cho đeo khăn vai của Chúa Ba Ngôi; làm phép chuỗi hoặc Kinh nguyện Thiên Chúa Ba Ngôi.
Dành cho Dòng Thương Khó: làm phép và cho đeo khăn vai đen của Thánh giá và cuộc Thương Khó.
Dành cho Tu hội Truyền giáo: làm phép và cho đeo khăn vai đỏ của cuộc Thương Khó và Thánh Tâm Chúa, và của Trái tim yêu thương của Đức Trinh Nữ Vô nhiễm.
Dành cho Dòng Theatines, Giáo sĩ Dòng: làm phép và cho đeo khăn vai xanh của Đức Trinh Nữ Maria Vô nhiễm.
Dành cho Dòng Cát Minh Chân đất: làm phép và cho đeo khăn vai của Đức Mẹ Núi Cát Minh; làm phép nước tôn vinh Thánh Albertô hiển tu.
Dành cho Dòng Cát Minh: làm phép chuỗi Thánh Giuse; làm phép nhẫn thánh Giuse.
Dành cho Dòng Đức Mẹ chuộc kẻ làm tôi: làm phép và cho đeo khăn vai của Đức Mẹ Chuộc kẻ làm tôi; làm phép nước cho người bệnh để tôn vinh Thánh Raymond Nonnatus; làm phép nến tôn vinh Thánh Raymond Nonnatus; làm phép dầu tôn vinh Thánh Serapion, tử đạo.
Dành cho Tu sĩ Dòng chăm sóc bệnh nhân: làm phép và cho đeo khăn vai của Đức Mẹ, Đấng chăm sóc bệnh nhân.
Dành cho các ẩn tu thánh Âu-tinh: làm phép và cho đeo khăn vai của Đức Mẹ Đấng Chỉ Bảo tốt lành; làm phép dây lưng và cho đeo để tôn vinh Đức Trinh Nữ Maria.
Dành cho các Dòng Anh em Hèn mọn Lúp vuông: làm phép và cho đeo khăn vai của Thánh Giuse, Phu quân Đức Maria và Quan thầy của Giáo Hội Hoàn Vũ.
Dành cho Dòng Hèn mọn (Minims): làm phép dây lưng len và cho đeo để tôn vinh Thánh Phanxicô Paola.
Dành cho Dòng Anh em Thuyết giáo: làm phép dây lưng tôn vinh Thánh Tôma Aquinas để sống đức khiết tịnh; làm phép chuỗi Mân côi; làm phép hoa hồng cho Hội Mân Côi; làm phép nến cho Hội Mân Côi; làm phép nước với di tích của Thánh Phêrô tử đạo; làm phép lá cọ hoặc cành lá khác trong ngày lễ Thánh Phêrô tử đạo; làm phép nước cho người bệnh để tôn vinh Thánh Vincent Ferrer.
Dành cho Tu đoàn Truyền giáo: làm phép và cho đeo Ảnh thiêng của Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, thường được gọi là Ảnh phép lạ; làm phép nước cho người bệnh để tôn vinh Thánh Vinh sơn Phaolô.
Dành cho Dòng Camaldolese: Làm phép chuỗi của Chúa chúng ta.
Dành cho Dòng Thừa Sai Máu Châu Báu: làm phép chuỗi của Máu Châu Báu.
Dành cho Dòng Đấng Cứu Chuộc: làm phép chuỗi thánh Bridget.
Dành cho Dòng Biển Đức: Chúc lành cho người bệnh với di tích của Thánh Giá Thật hoặc Dấu hiệu của thánh Maurus Viện phụ.
Dành cho Dòng Tên: Làm phép nước tôn vinh Thánh Inhaxiô, hiển tu.
Nhiều nghi thức làm phép trên đây, mặc dù không phải về mặt pháp lý, vẫn còn được dành cho các thành viên của các Dòng tu ấy, vì chúng liên quan chặt chẽ đến lịch sử linh đạo của Dòng. Tuy nhiên các nghi thức làm phép khác được sử dụng rộng rãi bởi người Công Giáo mộ đạo, và do đó bất cứ linh mục nào cũng có thể thực hiện các nghi thức ấy. (Zenit.org 17-5-2016)
Nguyễn Trọng Đa
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.
Hỏi: Câu hỏi này là về "Các nghi thức làm phép riêng” (Benedictiones Propriae) được tìm thấy trong “Nghi lễ Rôma” (Rituale Romanum). Liệu các nghi thức làm phép này, dành cho linh mục thuộc các Dòng tu, được ban một cách hợp lệ bởi bất cứ linh mục Công Giáo nào không, hay chỉ bởi các linh mục của các Dòng tu đặc biệt ấy? Con hỏi câu này trong ánh sáng của huấn thị "Universae Ecclesiae", đặc biệt là số 28. - A. C., Ý.
Đáp: Huấn thị "Universae Ecclesiae" làm sáng tỏ hơn cho Tự sắc "Summorum Pontificum" của Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI.
Huấn thị nói:
"27. Về những gì liên quan các qui định kỷ luật về việc cử hành Thánh lễ, người ta sẽ áp dụng kỷ luật Giáo Hội được ấn định trong Bộ Giáo luật năm 1983.
28. Hơn nữa, do tính chất của luật đặc biệt, Tự sắc Summorum Pontificum bãi bỏ, trong lĩnh vực riêng của nó, các biện pháp luật lệ về các nghi thức thánh thiêng có từ năm 1962 và không phù hợp với các chữ đỏ của các sách phụng vụ có hiệu lực từ năm 1962.
Câu hỏi của độc giả trên đề cập trước hết đến huấn thị năm 1964 "Inter Oecumenici". Xin mời đọc:
"77. Các nghi thức làm phép trong Rituale Romanum, chương IX, đoạn 9, 10, 11, cho đến nay vẫn được dành riêng, có thể được ban bởi bất cứ linh mục nào, ngoại trừ: nghi thức làm phép chuông để sử dụng cho một nhà thờ hay nhà nguyện đã làm phép (đoạn 9, số 11); nghi thức làm phép đá góc của một nhà thờ (đoạn 9, số 16); nghi thức làm phép một nhà thờ hay nhà nguyện mới (đoạn 9, số 17); nghi thức làm phép bàn thờ lưu động (antimensium) (đoạn 9, số 21); nghi thức làm phép nghĩa trang mới (đoạn 9, số 22); phép lành của Đức Thánh Cha (đoạn 10, số 1-3); nghi thức làm phép và dựng chặng đàng Thánh giá (đoạn 11, số 1) dành cho Giám mục".
Cả hai tài liệu đã được phê duyệt bởi một Giáo hoàng và có thẩm quyền pháp lý như nhau. Tuy nhiên, huấn thị "Universae Ecclesiae" nói về sự vi phạm các luật lệ có sau, không tương thích với chữ đỏ của các sách phụng vụ trước đó, chẳng hạn như Rước Lễ trên tay hoặc việc sử dụng các thừa tác viên ngoại thường cho Rước Lễ.
Tuy nhiên, việc bãi bỏ các nghi thức làm phép được dành riêng hình như không rơi vào thể loại này, vì chúng có thể là không bất tương thích với các chữ đỏ. Trong thực tế, những gì được bãi bỏ là một loại đặc quyền hoặc đặc ân dành cho các linh mục của một số Dòng tu.
Sau huấn thị "Inter Oecumenici", bất kỳ linh mục nào có thể, và vẫn còn có thể, thực hiện các nghi thức làm phép ấy trong bất cứ ngôn ngữ nào. Như thế, về pháp lý, hiện nay linh mục có thể làm phép bằng tiếng Anh chẳng hạn, cũng như bằng tiếng Latinh với các công thức trước năm 1962.
Các phép lành được dành riêng gồm có:
Dành cho Dòng Tôi tớ: Làm phép và dựng tượng Đức Mẹ Sầu Bi để tôn vinh Bảy Sự Thương Khó Đức Mẹ; làm phép và cho đeo khăn vai đen của Đức Mẹ Sầu bi, làm phép chuỗi bảy Sự Thương Khó Đức Mẹ.
Dành cho Dòng Ba Ngôi chuộc kẻ làm tôi: làm phép và cho đeo khăn vai của Chúa Ba Ngôi; làm phép chuỗi hoặc Kinh nguyện Thiên Chúa Ba Ngôi.
Dành cho Dòng Thương Khó: làm phép và cho đeo khăn vai đen của Thánh giá và cuộc Thương Khó.
Dành cho Tu hội Truyền giáo: làm phép và cho đeo khăn vai đỏ của cuộc Thương Khó và Thánh Tâm Chúa, và của Trái tim yêu thương của Đức Trinh Nữ Vô nhiễm.
Dành cho Dòng Theatines, Giáo sĩ Dòng: làm phép và cho đeo khăn vai xanh của Đức Trinh Nữ Maria Vô nhiễm.
Dành cho Dòng Cát Minh Chân đất: làm phép và cho đeo khăn vai của Đức Mẹ Núi Cát Minh; làm phép nước tôn vinh Thánh Albertô hiển tu.
Dành cho Dòng Cát Minh: làm phép chuỗi Thánh Giuse; làm phép nhẫn thánh Giuse.
Dành cho Dòng Đức Mẹ chuộc kẻ làm tôi: làm phép và cho đeo khăn vai của Đức Mẹ Chuộc kẻ làm tôi; làm phép nước cho người bệnh để tôn vinh Thánh Raymond Nonnatus; làm phép nến tôn vinh Thánh Raymond Nonnatus; làm phép dầu tôn vinh Thánh Serapion, tử đạo.
Dành cho Tu sĩ Dòng chăm sóc bệnh nhân: làm phép và cho đeo khăn vai của Đức Mẹ, Đấng chăm sóc bệnh nhân.
Dành cho các ẩn tu thánh Âu-tinh: làm phép và cho đeo khăn vai của Đức Mẹ Đấng Chỉ Bảo tốt lành; làm phép dây lưng và cho đeo để tôn vinh Đức Trinh Nữ Maria.
Dành cho các Dòng Anh em Hèn mọn Lúp vuông: làm phép và cho đeo khăn vai của Thánh Giuse, Phu quân Đức Maria và Quan thầy của Giáo Hội Hoàn Vũ.
Dành cho Dòng Hèn mọn (Minims): làm phép dây lưng len và cho đeo để tôn vinh Thánh Phanxicô Paola.
Dành cho Dòng Anh em Thuyết giáo: làm phép dây lưng tôn vinh Thánh Tôma Aquinas để sống đức khiết tịnh; làm phép chuỗi Mân côi; làm phép hoa hồng cho Hội Mân Côi; làm phép nến cho Hội Mân Côi; làm phép nước với di tích của Thánh Phêrô tử đạo; làm phép lá cọ hoặc cành lá khác trong ngày lễ Thánh Phêrô tử đạo; làm phép nước cho người bệnh để tôn vinh Thánh Vincent Ferrer.
Dành cho Tu đoàn Truyền giáo: làm phép và cho đeo Ảnh thiêng của Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, thường được gọi là Ảnh phép lạ; làm phép nước cho người bệnh để tôn vinh Thánh Vinh sơn Phaolô.
Dành cho Dòng Camaldolese: Làm phép chuỗi của Chúa chúng ta.
Dành cho Dòng Thừa Sai Máu Châu Báu: làm phép chuỗi của Máu Châu Báu.
Dành cho Dòng Đấng Cứu Chuộc: làm phép chuỗi thánh Bridget.
Dành cho Dòng Biển Đức: Chúc lành cho người bệnh với di tích của Thánh Giá Thật hoặc Dấu hiệu của thánh Maurus Viện phụ.
Dành cho Dòng Tên: Làm phép nước tôn vinh Thánh Inhaxiô, hiển tu.
Nhiều nghi thức làm phép trên đây, mặc dù không phải về mặt pháp lý, vẫn còn được dành cho các thành viên của các Dòng tu ấy, vì chúng liên quan chặt chẽ đến lịch sử linh đạo của Dòng. Tuy nhiên các nghi thức làm phép khác được sử dụng rộng rãi bởi người Công Giáo mộ đạo, và do đó bất cứ linh mục nào cũng có thể thực hiện các nghi thức ấy. (Zenit.org 17-5-2016)
Nguyễn Trọng Đa