Giải đáp phụng vụ: Tín hữu buộc phải đứng khi Mình Thánh được đưa trở lại Nhà Tạm không?
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma. Hỏi: Khi Mình Thánh được đưa trở lại Nhà Tạm sau khi tín hữu rước lễ, các tín hữu được yêu cầu đứng lên; con tự hỏi tại sao như vậy, vì con vừa rước lễ xong? - T. Z., Milan, Ý.
Đáp: Chúng tôi đã nhận được nhiều câu hỏi từ nước Ý liên quan đến vấn đề này. Một số câu hỏi đề cập đến một cuộc rước long trọng từ bàn thờ đến Nhả Tạm, với việc linh mục cầm Bình thánh được phủ với khăn phủ vai linh mục, và hai người cầm nến đi trước. Lý do được đưa ra, trong số nhiều lý do khác, là để giáo dục các tín hữu về sự thánh thiêng của Thánh thể, và sự tôn kình phải lẽ đối với sự hiện diện thật sự của Chúa chúng ta.
Trong khi đây là mục tiêu đáng khen ngợi, mà tôi chắc chắn chia sẻ, tôi không nghĩ rằng đây là cách thích hợp hoặc khoảnh khắc để làm như vậy.
Qui Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma (GIRM) không đề cập đến bất kỳ cuộc rước nào như thế. Thí dụ, khi nói về một Thánh lễ với một linh mục duy nhất, số 163 nói:
"Cho rước lễ xong, vị tư tế rước hết rượu thánh hiến còn lại ngay tại bàn thờ; còn bánh thánh còn dư thì hoặc rước hết tại bàn thờ hay đưa cất trong nhà tạm. Vị tư tế trở lại bàn thờ, thu những mụn bánh nếu có; rồi ngài đứng sang phía cạnh bàn thờ hay tới bàn phụ mà gạt các mụn bánh trên đĩa thánh và trong bình thánh vào chén thánh; ngài vừa tráng chén, vừa đọc thầm: "Quod ore sumpsimus, Lạy Chúa, miệng chúng con..." và dùng khăn lau chén mà lau. Nếu tráng chén trên bàn thờ, thì sau đó người giúp lễ sẽ đem bình và chén xuống bàn phụ. Cũng có thể để bình chưa tráng, nhất là khi có nhiều bình, trên một khăn thánh ở bàn thờ hay bàn phụ, che đậy lại tùy nghi, để liền sau lễ, khi giải tán dân chúng rồi, sẽ tráng” (bản dịch Việt Ngữ của linh mục Phanxicô Xaviê Nguyễn Chí Cần, Giáo phận Nha Trang).
Nếu có một phó tế ở đó, thầy đưa Mình Thánh trở lại Nhà tạm (GIRM, số 183). Trong một Thánh lễ đồng tế, nếu không có phó tế, một vị đồng tế thực hiện công việc này.
Vì vậy, bởi vì linh mục hoặc phó tế đưa Mình Thánh trở lại Nhà Tạm trước khi tráng chén, tôi nghĩ thật rõ ràng rằng việc này được xem như một hành động thực tế được thực hiện với tất cả sự tôn kính, nhưng không với nghi thức đặc biệt. Thời điểm Tạ ơn sau khi rước lễ dường như không phải là thời điểm thích hợp, cho bất cứ điều gì giống như một cuộc rước Thánh Thể.
Về tư thế của các tín hữu sau khi rước lễ, Qui Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma nói trong số 43:
"Tín hữu [...], tùy nghi [...], có thể ngồi hoặc quỳ khi giữ thinh lặng thánh sau hiệp lễ” (Bản dịch, như trên).
Ở một số nơi, các linh mục, và thậm chí cả Giám mục, đã giải thích Qui Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma, số 43, như là buộc mọi người vẫn đứng cho đến khi bài ca hiệp lễ hoàn tất, hoặc cho đến khi mọi người đã rước lễ xong. Tòa Thánh giải quyết câu hỏi này trong một lời đáp cho một câu hỏi hồ nghi, được công bố vào năm 2003 (Notitiae 39 [2003] 533). Văn bản là như sau:
"Ở nhiều nơi, các tín hữu có thói quen vẫn quỳ cầu nguyện riêng, hay ngồi khi họ trở về ghế của mình, sau khi họ đã rước lễ trong Thánh lễ. Liệu các quy định của Ấn bản đặc thù thứ ba của Sách lễ Rôma cấm sự thực hành này không?
"Đáp: Không, và với một lý do."
“Lý do là rằng qua Qui Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma (GIRM), số 43 nhắm đưa ra, một đàng, một sự thống nhất nào đó của tư thế, với giới hạn rộng rãi, trong cộng đoàn cho các phần khác nhau của việc cử hành Thánh lễ, và đồng thời, đàng khác, không qui định tư thế một cách quá chặt chẽ, đến nỗi những người vẫn muốn quỳ hoặc muốn ngồi sẽ không còn được tự do để làm như vậy nữa".
Thật đúng là câu trả lời này không nói đến cách đặc biệt câu hỏi chính xác ở trên. Tuy nhiên, nó có liên quan, và trong ánh sáng của câu trả lời này, tôi nghĩ rằng đó là một kết luận hợp lý, vốn cho rằng ý định của các qui chế phụng vụ phổ quát là không yêu cầu các tín hữu phải đứng, khi linh mục hoặc phó tế đưa Mình thánh trở lại Nhà Tạm, sau khi tín hữu rước lễ xong. (Zenit.org 9-2-2016)
Nguyễn Trọng Đa
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma. Hỏi: Khi Mình Thánh được đưa trở lại Nhà Tạm sau khi tín hữu rước lễ, các tín hữu được yêu cầu đứng lên; con tự hỏi tại sao như vậy, vì con vừa rước lễ xong? - T. Z., Milan, Ý.
Đáp: Chúng tôi đã nhận được nhiều câu hỏi từ nước Ý liên quan đến vấn đề này. Một số câu hỏi đề cập đến một cuộc rước long trọng từ bàn thờ đến Nhả Tạm, với việc linh mục cầm Bình thánh được phủ với khăn phủ vai linh mục, và hai người cầm nến đi trước. Lý do được đưa ra, trong số nhiều lý do khác, là để giáo dục các tín hữu về sự thánh thiêng của Thánh thể, và sự tôn kình phải lẽ đối với sự hiện diện thật sự của Chúa chúng ta.
Trong khi đây là mục tiêu đáng khen ngợi, mà tôi chắc chắn chia sẻ, tôi không nghĩ rằng đây là cách thích hợp hoặc khoảnh khắc để làm như vậy.
Qui Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma (GIRM) không đề cập đến bất kỳ cuộc rước nào như thế. Thí dụ, khi nói về một Thánh lễ với một linh mục duy nhất, số 163 nói:
"Cho rước lễ xong, vị tư tế rước hết rượu thánh hiến còn lại ngay tại bàn thờ; còn bánh thánh còn dư thì hoặc rước hết tại bàn thờ hay đưa cất trong nhà tạm. Vị tư tế trở lại bàn thờ, thu những mụn bánh nếu có; rồi ngài đứng sang phía cạnh bàn thờ hay tới bàn phụ mà gạt các mụn bánh trên đĩa thánh và trong bình thánh vào chén thánh; ngài vừa tráng chén, vừa đọc thầm: "Quod ore sumpsimus, Lạy Chúa, miệng chúng con..." và dùng khăn lau chén mà lau. Nếu tráng chén trên bàn thờ, thì sau đó người giúp lễ sẽ đem bình và chén xuống bàn phụ. Cũng có thể để bình chưa tráng, nhất là khi có nhiều bình, trên một khăn thánh ở bàn thờ hay bàn phụ, che đậy lại tùy nghi, để liền sau lễ, khi giải tán dân chúng rồi, sẽ tráng” (bản dịch Việt Ngữ của linh mục Phanxicô Xaviê Nguyễn Chí Cần, Giáo phận Nha Trang).
Nếu có một phó tế ở đó, thầy đưa Mình Thánh trở lại Nhà tạm (GIRM, số 183). Trong một Thánh lễ đồng tế, nếu không có phó tế, một vị đồng tế thực hiện công việc này.
Vì vậy, bởi vì linh mục hoặc phó tế đưa Mình Thánh trở lại Nhà Tạm trước khi tráng chén, tôi nghĩ thật rõ ràng rằng việc này được xem như một hành động thực tế được thực hiện với tất cả sự tôn kính, nhưng không với nghi thức đặc biệt. Thời điểm Tạ ơn sau khi rước lễ dường như không phải là thời điểm thích hợp, cho bất cứ điều gì giống như một cuộc rước Thánh Thể.
Về tư thế của các tín hữu sau khi rước lễ, Qui Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma nói trong số 43:
"Tín hữu [...], tùy nghi [...], có thể ngồi hoặc quỳ khi giữ thinh lặng thánh sau hiệp lễ” (Bản dịch, như trên).
Ở một số nơi, các linh mục, và thậm chí cả Giám mục, đã giải thích Qui Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma, số 43, như là buộc mọi người vẫn đứng cho đến khi bài ca hiệp lễ hoàn tất, hoặc cho đến khi mọi người đã rước lễ xong. Tòa Thánh giải quyết câu hỏi này trong một lời đáp cho một câu hỏi hồ nghi, được công bố vào năm 2003 (Notitiae 39 [2003] 533). Văn bản là như sau:
"Ở nhiều nơi, các tín hữu có thói quen vẫn quỳ cầu nguyện riêng, hay ngồi khi họ trở về ghế của mình, sau khi họ đã rước lễ trong Thánh lễ. Liệu các quy định của Ấn bản đặc thù thứ ba của Sách lễ Rôma cấm sự thực hành này không?
"Đáp: Không, và với một lý do."
“Lý do là rằng qua Qui Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma (GIRM), số 43 nhắm đưa ra, một đàng, một sự thống nhất nào đó của tư thế, với giới hạn rộng rãi, trong cộng đoàn cho các phần khác nhau của việc cử hành Thánh lễ, và đồng thời, đàng khác, không qui định tư thế một cách quá chặt chẽ, đến nỗi những người vẫn muốn quỳ hoặc muốn ngồi sẽ không còn được tự do để làm như vậy nữa".
Thật đúng là câu trả lời này không nói đến cách đặc biệt câu hỏi chính xác ở trên. Tuy nhiên, nó có liên quan, và trong ánh sáng của câu trả lời này, tôi nghĩ rằng đó là một kết luận hợp lý, vốn cho rằng ý định của các qui chế phụng vụ phổ quát là không yêu cầu các tín hữu phải đứng, khi linh mục hoặc phó tế đưa Mình thánh trở lại Nhà Tạm, sau khi tín hữu rước lễ xong. (Zenit.org 9-2-2016)
Nguyễn Trọng Đa