Tới Paraguay, Đức GH Phanxicô liền kêu gọi cho việc phát huy ích chung và khuyến khích các cố gắng để củng cố hòa bình và dân chủ trong quốc gia. Ngài cũng nói rằng nên dành cho việc giúp đỡ người nghèo và người túng thiếu một chỗ ưu tiên . Đức Giáo Hoàng nói những lời trên trong bài diễn văn với các nhà cầm quyền chính phủ Paraguay và các thành viên ngoại giao đoàn tại dinh tổng thống, không lâu sau khi tới Asuncion hôm thứ Sáu (10 tháng 7) trong chặng cuối cùng của chuyến tông du Mỹ Châu La Tinh. Sau đây là bản văn soạn sẵn của bài diễn văn:

Kính thưa tổng thống
Kính thưa các nhà cầm quyền chính phủ cao quí
Kính thưa các thành viên của ngoại giao đoàn
Kính thưa quí bà và quí ông,

Tôi xin ngỏ lời thân chào tới ngài, thưa tổng thống, và tôi cám ơn ngài về những lời chào mừng trân trọng và thân ái nhân danh chính phủ, các nhà cầm quyền dân sự và nhân dân Paraguay thân yêu. Tôi cũng xin chào thăm các thành viên cao qúi của ngoại giao đoàn, và qua các vị, tôi muốn ngỏ lòng kính trọng và quí mến của tôi tới các nước mà quí vị đại diện.

Lời cám ơn đặc biệt cũng xin ngỏ cùng mọi cá nhân và định chế đã làm việc cực nhọc để chuẩn bị cho chuyến viếng thăm này và để làm cho tôi cảm nhận như mình đang ở nhà. Cảm thấy mình như đang ở nhà là điều không khó khăn gì khi hiện diện tại một lãnh thổ chào đón mình nồng hậu. Paraguay được biết như là trái tim của Mỹ Châu, không những vì địa điểm địa dư của nó, mà còn vì sự nồng ấm trong tình hiếu khách của nó và tình bằng hữu của nhân dân nó.

Từ những ngày đầu tiên giành được độc lập của xứ sở cho tới tận những ngày gần đây, Paraguay đã trải nghiệm nhiều đau khổ khủng khiếp do chiến tranh, tranh chấp huynh đệ tương tàn, thiếu tự do và khinh miệt nhân quyền. Biết bao đau khổ và chết chóc! Ấy thế nhưng nhân dân Paraguay cũng đã chứng tỏ một tinh thần kiên vững đáng ca ngợi trong việc vượt qua các nghịch cảnh và trong cố gằng xây dựng một quốc gia thịnh vượng và hòa bình. Tại đây, trong khuôn viên dinh này, một khuôn viên từng mục kích phần lớn lịch sử của đất nước, từ thời nó mới chỉ là một bờ sông được người Guaraní sử dụng, cho tới tận ngày nay, tôi muốn tỏ lòng kính trọng đối với nhiều thường dân Paraguay, mà tên tuổi không được ghi trong sách sử nhưng đã là và vẫn tiếp tục là những người chủ đạo thực sự trong đời sống quốc gia. Tôi cũng muốn nhìn nhận với lòng ngưỡng mộ sâu xa vai trò do các phụ nữ Paraguay thủ diễn trong các giờ khắc lịch sử bi thảm. Là những người mẹ, những người vợ và quả phụ, họ đã gánh vác những gánh nặng nặng nề nhất; họ đã tìm được cách thúc đẩy gia đình và đất nước của họ tiến tới, truyền dẫn nơi các thế hệ mới niềm hy vọng về một ngày mai tươi đẹp hơn.

Dân tộc nào quên dĩ vãng của mình, quên lịch sử và gốc rễ của mình, đều không có tương lai. Ký ức, nếu được đặt căn bản vững chắc trên công lý và bác bỏ hận thù và mọi ước muốn trả đũa, sẽ biến dĩ vãng thành một nguồn linh hứng cho việc xây dựng một tương lai chung sống thanh thản. Nó cũng làm chúng ta hiểu được thảm kịch và sự vô nghĩa của chiến tranh. Hãy chấm dứt các cuộc chiến tranh giữa anh em với nhau! Chúng ta hãy luôn xây dựng hòa bình! Một nền hòa bình mỗi ngày mỗi mạnh mẽ hơn, một nền hòa bình tự làm cho mình được cảm nhận trong cuộc sống hàng ngày, một nền hòa bình mà mọi người góp phần vào bằng việc tìm cách tránh mọi dấu hiệu ngạo mạn, lời nói mếch lòng, khinh thường, và thay vào đó cố gắng phát huy việc hiểu biết nhau, đối thoại và hợp tác.

Mấy năm nay, Paraguay đã tìm cách xây dựng một nền dân chủ vững chắc và ổn định. Quả là thích đáng khi hài lòng nhìn nhận các tiến bộ thực hiện được theo chiều hướng này, nhờ các cố gắng của mọi người, dù giữa nhiều khó khăn to lớn và bất trắc. Tôi khuyến khích quí vị tiếp tục cố gắng để củng cố các cơ cấu và định chế dân chủ, để chúng đáp ứng được các nguyện vọng hợp pháp của nhân dân quốc gia. Hình thức cai trị mà hiến pháp của qúi vị chấp nhận, “một nền dân chủ đại diện, có tính tham gia và đa nguyên” đặt căn bản trên việc phát huy và tôn trọng nhân quyền, cần phải loại bỏ cơn cám dỗ muốn thỏa mãn với một nền dân chủ chỉ có hình thức, một nền dân chủ, như Văn Kiện Aparecida đã viết, tự bằng lòng với việc được “xây dựng trên các thủ tục bầu cử công bằng” (Văn Kiện Aparecida, 74).

Tại mỗi khu vực của xã hội, nhưng trên hết tại nền công vụ, cần thiết phải tái khẳng định rằng đối thoại là phương thế tốt nhất để phát huy ích chung, đặt căn bản trên nền văn hóa gặp gỡ, tôn trọng và nhìn nhận các dị biệt và ý kiến hợp pháp của người khác. Trong cố gắng thắng vượt tinh thần tranh chấp không ngừng, các xác tín phát sinh từ ý thức hệ hay quyền lợi phe phái phải hòa lẫn một cách thuận lợi với tình yêu đất nước và nhân dân của nó. Tình yêu này phải thúc đẩy việc gia tăng tính trong sáng trong hành chánh và các cố gắng không ngừng để chống tham nhũng.

Các bạn thân mến, trong ước muốn phục vụ và phát huy ích chung, người nghèo và người túng thiếu phải được dành chỗ ưu tiên. Paraguay đã làm khá nhiều để tiến theo con đường phát triển kinh tế. Các biện pháp quan trọng đã được chấp nhận trong các khu vực giáo dục và chăm sóc y tế. Ước mong sao mọi nhóm xã hội cố gắng bảo đảm điều này: sẽ không bao giờ còn có các trẻ em không thể đến trường, các gia đình không có nhà ở, các công nhân không có việc làm xứng đáng, các tiểu nông gia không có đất canh tác, hay các nông dân buộc phải rời khỏi đất đai của họ đổi lấy một tương lai không chắc chắn. Ước mong sao không còn bạo lực, tham nhũng và buôn bán ma túy. Cuộc phát triển kinh tế nào không thèm đếm xỉa gì tới những người yếu đuối nhất và những người kém thế thì không phải là cuộc phát triển chân chính. Tiến bộ kinh tế phải được đo lường bằng phẩm giá toàn diện của con người nhân bản, nhất là những người yếu thế và bất lực nhất.

Kính thưa tổng thống, các bạn thân mến, nhân danh các hiền huynh của tôi, tức các giám mục Paraguay, tôi muốn bảo đảm với quí vị về sự cam kết và hợp tác của Giáo Hội Công Giáo vào cố gắng chung nhằm xây dựng một xã hội công bình và bao gồm mọi người trong đó, mỗi người có thể sống trong hòa bình và hoà hợp. Tất cả chúng ta, kể cả các mục tử của Giáo Hội, đều được mời gọi quan tâm tới việc xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn (xem Niềm Vui Tin Mừng, 183). Đức tin vững chắc của chúng ta vào Thiên Chúa, Đấng tự ý muốn trở thành người, sống gữa chúng ta và chia sẻ số phận của ta, thúc giục chúng ta tiến lên phía trước. Chúa Kitô mở ra cho chúng ta con đường từ bi, một con đường, nhờ xây dựng trên công lý, đã vượt qua công lý để linh hứng các công trình bác ái, để không một ai còn tiếp tục ở lại bên lề gia đình vĩ đại này là Paraguay nữa, lãnh thổ mà qúi vị yêu mến và muốn phục vụ.

Với niềm vui lớn lao được tới đất nước vốn đã được dâng kính Nữ Trinh Caacupé này, tôi khẩn cầu Chúa chúc phúc trên mỗi người trong qúi vị, trên gia đình qúi vị và mọi người dân thân yêu của Paraguay. Cầu mong đất nước này sinh nhiều hoa trái, như đã được biểu tượng bằng hoa pasiflora trên tà áo Đức Mẹ, và cầu mong các sắc mầu quốc gia, vốn trang trí ảnh thánh ngài, lôi kéo mọi người dân Paraguay tới việc sùng kính Mẹ Caacupé.

Xin cám ơn qúi vị rất nhiều.