Daniel Esparza, trong bản tin của Aleteia ngày 29/12/2025, ho biết: Đức Giáo Hoàng Leo XIV lập luận rằng hòa bình không được duy trì bằng nỗi sợ hãi, sự răn đe hay lời lẽ hùng biện, mà bằng lương tâm, lòng can đảm và niềm tin kiên nhẫn xây dựng lại.
Thực vậy, khi Đức Giáo Hoàng Leo XIV công bố thông điệp của mình cho Ngày Hòa bình Thế giới lần thứ 59, ngài không đưa ra một danh sách kiểm tra ngoại giao hay một sự trừu tượng về mặt tinh thần. Thay vào đó, ngài trình bày hòa bình như một lập trường Kitô giáo được mang ra sống – không vũ trang, không gây hấn, và vô cùng cần thiết trong một thế giới bị định hình bởi nỗi sợ hãi, tái vũ trang và chiến tranh kỹ thuật.
Ngày Hòa bình Thế giới được cử hành vào ngày 1 tháng 1.
Dưới đây là năm điểm chính từ thông điệp của ngài đáng được chú ý kỹ lưỡng.
1. Hòa bình không phải là một lý tưởng xa vời
Đức Giáo Hoàng Leo khẳng định rằng hòa bình không phải là một phần thưởng trong tương lai hay một giấc mơ ngây thơ. Nó hiện hữu và “muốn ngự trị trong chúng ta”. Điều thường cản trở nó không phải là sự bất khả thi mà là sự lãng quên. Ngài lập luận rằng những câu chuyện đánh đồng chủ nghĩa hiện thực với sự tuyệt vọng đã bóp méo thực tại bằng cách bỏ qua ân sủng, vẻ đẹp và sự kiên trì thầm lặng của những người kiến tạo hòa bình.
2. Hòa bình Kitô giáo phải là hòa bình không vũ trang
Đức Giáo Hoàng trực tiếp trích dẫn những khoảnh khắc gây xáo trộn nhất trong Tin Mừng: Chúa Giê-su từ chối thanh gươm, ngay cả khi phải trả giá bằng mạng sống của mình. Con đường không vũ trang này, bị chính các môn đệ phản đối, vẫn là thước đo hòa bình của Kitô giáo. Đức Giáo Hoàng Leo thừa nhận sự đồng lõa trong lịch sử của Giáo hội với bạo lực, nhưng kêu gọi các tín hữu ngày nay hãy làm chứng tiên tri cho chiến thắng bất bạo động của Chúa Kitô.
3. Giải trừ vũ khí bắt đầu từ bên trong
Trích dẫn lời của Đức Giáo Hoàng Gioan XXIII, Đức Giáo Hoàng Leo nhấn mạnh rằng không một nỗ lực giảm vũ khí nào sẽ thành công nếu không có sự hoán cải nội tâm. Nỗi sợ hãi, sự oán giận và sự thống trị đã thúc đẩy cuộc chạy đua vũ trang từ rất lâu trước khi vũ khí được chế tạo. Ngài lập luận rằng việc giải trừ vũ khí trong tâm hồn và trí óc không phải là một tinh thần ủy mị mà là một nhu cầu thiết thực để có được hòa bình lâu dài giữa các quốc gia.
4. Kỹ thuật đang thử thách trách nhiệm đạo đức
Một trong những phần nổi bật nhất đề cập đến chiến tranh hiện đại, đặc biệt là việc sử dụng trí tuệ nhân tạo. Đức Giáo Hoàng cảnh báo rằng việc giao phó các quyết định sinh tử cho máy móc là một sự đứt gãy với chính chủ nghĩa nhân bản. Nguy hiểm không chỉ là sự leo thang về kỹ thuật mà còn là sự trốn tránh đạo đức - sự cám dỗ che giấu trách nhiệm đằng sau các thuật toán.
5. Sự mong manh là sức mạnh tiềm ẩn của hòa bình
Từ máng cỏ ở Bêlem đến sự dễ bị tổn thương của trẻ em ngày nay, Đức Giáo Hoàng Leo liên tục quay trở lại với sự mong manh như một sức mạnh làm giảm bạo lực. Chúa bước vào lịch sử trong tình trạng không có khả năng tự vệ, cho thấy quyền năng thực sự là bảo vệ chứ không phải thống trị. Ngài gợi ý rằng, việc nhớ đến sự yếu đuối của chính mình sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn điều gì mang lại sự sống và điều gì hủy diệt nó.
Tóm lại, thông điệp Ngày Hòa bình Thế giới của Giáo hoàng Leo XIV không hề bi quan hay ngây thơ—mà rất khẩn cấp và đòi hỏi cao. Ngài lập luận rằng hòa bình không được duy trì bằng nỗi sợ hãi, sự răn đe hay những lời lẽ hùng biện, mà bằng lương tâm, lòng can đảm và niềm tin được kiên nhẫn xây dựng lại. Trong một thế giới đầy rạn nứt, đó có lẽ là đề xuất thực tế nhất.